a także mając na uwadze, co następuje:(1) Części 2-5 załącznika I do rozporządzenia (WE) nr 1272/2008 zawierają zharmonizowane kryteria klasyfikacji substancji, mieszanin i niektórych wyrobów w klasach zagrożenia i zróżnicowaniach w ramach tych klas zagrożenia, a także określają przepisy dotyczące sposobu spełnienia tych kryteriów, jak również odpowiednie wymagania w zakresie oznakowania. Część 3 załącznika I do rozporządzenia (WE) nr 1272/2008 zawiera kryteria dotyczące zagrożeń dla zdrowia, a część 4 tego załącznika obejmuje kryteria dotyczące zagrożeń dla środowiska.
(2) W Europejskim Zielonym Ładzie 2 wyznaczono cel, jakim jest lepsza ochrona zdrowia ludzkiego i środowiska w ramach ambitnego podejścia dążącego do przeciwdziałania zanieczyszczeniom ze wszystkich źródeł i stworzenia środowiska wolnego od toksyn.
(3) Potrzebę ustanowienia prawnie wiążącej identyfikacji zagrożeń związanych z zaburzaczami hormonalnymi, w oparciu o definicję WHO opracowaną w 2002 r. 3 oraz w oparciu o już opracowane kryteria dotyczące środków ochrony roślin 4 i produktów biobójczych 5 , oraz stosowania jej we wszystkich przepisach Unii, podkreślono w komunikacie Komisji pt. "Strategia w zakresie chemikaliów na rzecz zrównoważoności na rzecz nietoksycznego środowiska" 6 . W komunikacie zwraca się także uwagę na potrzebę wprowadzenia nowych klas zagrożenia i kryteriów zagrożeń do rozporządzenia (WE) nr 1272/2008 w celu pełnego uwzględnienia toksyczności dla środowiska, trwałości, mobilności i bioakumulacji. 7
(4) Komisja przeprowadziła ocenę skutków dotyczącą dodania nowych klas i kryteriów zagrożenia w rozporządzeniu (WE) nr 1272/2008, w ramach której przeprowadzono otwarte konsultacje publiczne oraz konsultacje z zainteresowanymi stronami. Komisja przeprowadziła również konsultacje z grupą ekspertów Europejskiej Agencji Chemikaliów ds. trwałych, wykazujących zdolność do bioakumulacji i toksycznych chemikaliów, z właściwymi organami ds. rozporządzeń REACH i CLP (CARACAL), a także z podgrupą tej grupy ekspertów ds. zaburzaczy hormonalnych, które to konsultacje dotyczyły nowych klas i kryteriów zagrożenia do celów klasyfikacji i oznakowania substancji i mieszanin, a następnie uwzględniła ich porady naukowe. 8
(5) Na podstawie doświadczenia i poszerzonej wiedzy naukowej zdobytych przy identyfikowaniu substancji jako substancji wzbudzających szczególnie duże obawy ze względu na ich właściwości zaburzania funkcjonowania układu hormonalnego, a także identyfikowaniu substancji jako PBT (trwałe, wykazujące zdolność do bioakumulacji, toksyczne), vPvB (bardzo trwałe, wykazujące bardzo dużą zdolność do bioakumulacji), PMT (trwałe, mobilne, toksyczne) i vPvM (bardzo trwałe, bardzo mobilne) na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1907/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady 9 , stwierdzono, że konieczne jest dostosowanie rozporządzenia (WE) nr 1272/2008 do postępu technicznego i naukowego przez wprowadzenie nowych klas i kryteriów zagrożenia. Kryteria naukowe, według których mają być oceniane dostępne dowody na potrzeby klasyfikacji w tych klasach zagrożenia, powinny odzwierciedlać aktualny stan nauki.
(6) Substancje i mieszaniny o właściwościach zaburzania funkcjonowania układu hormonalnego wzbudzają obawy związane ze zdrowiem publicznym i środowiskiem. Udowodniono, że zaburzanie funkcjonowania układu hormonalnego może prowadzić do występowania u ludzi niektórych zaburzeń, takich jak wrodzone wady rozwojowe, zaburzenia rozwoju, zaburzenia rozrodu, zaburzenia neurorozwojowe, nowotwory, cukrzyca i otyłość, a także, że częstość występowania tych zaburzeń jest wysoka zarówno u dzieci, jak i u dorosłych i wykazuje tendencję rosnącą. Wykazano także, że właściwości zaburzania funkcjonowania układu hormonalnego mogą wpływać negatywnie na populacje zwierząt. 10
(7) Doświadczenie pokazuje, że substancje i mieszaniny PBT lub vPvB wzbudzają bardzo duże obawy. Nie ulegają one łatwo rozkładowi w środowisku i mają tendencję do akumulacji w organizmach żywych w całej sieci pokarmowej. Trudno odwrócić akumulację tych substancji w środowisku, ponieważ ich stężenia w środowisku nie maleją natychmiastowo w wyniku zmniejszenia ich emisji, a skutki takiej akumulacji są często trudne do przewidzenia w dłuższej perspektywie. Co więcej, niektóre substancje PBT i vPvB, które są transportowane na duże odległości, mogą zanieczyszczać odległe, nienaruszone obszary. Po uwolnieniu tych substancji do środowiska narażenie na nie jest trudne do odwrócenia, co prowadzi do łącznego narażenia zarówno zwierząt, jak i ludzi przez środowisko.
(8) Substancje PMT i vPvM wzbudzają obawy, ponieważ ze względu na ich wysoką trwałość w połączeniu z dużą mobilnością, która wynika z ich niskiego potencjału adsorpcyjnego, mogą one przedostać się do obiegu wody, w tym wody pitnej, i rozprzestrzenić się na duże odległości. Wiele substancji PMT i vPvM jest tylko częściowo usuwanych w procesie oczyszczania ścieków, przy czym mogą one przedostać się nawet przez najbardziej zaawansowane procesy oczyszczania w stacjach uzdatniania wody pitnej. Niepełne usuwanie substancji PMT i vPvM w połączeniu z nowymi emisjami oznacza, że stężenie tych substancji w środowisku rośnie z czasem. Po uwolnieniu substancji PMT i vPvM do środowiska narażenie na nie jest trudne do odwrócenia, co prowadzi do łącznego narażenia zarówno zwierząt, jak i ludzi przez środowisko. Skutki tego narażenia są w dłuższej perspektywie nieprzewidywalne.
(9) W świetle poszerzonej wiedzy naukowej i doświadczenia zdobytych przy identyfikacji zaburzaczy hormonalnych w odniesieniu do zdrowia ludzi i środowiska, a także substancji i mieszanin PBT, vPvB, PMT i vPvM należy wprowadzić klasy zagrożenia dla tych substancji i mieszanin i wymogi dotyczące ich oznakowania, a także odpowiednie kryteria naukowe służące ich identyfikacji. 11
(10) Dowody w odniesieniu do właściwości zaburzania funkcjonowania układu hormonalnego mogą mieć różną siłę naukową. Należy zatem stworzyć dwie kategorie zaburzaczy hormonalnych: znane lub domniemane zaburzacze hormonalne (kategoria 1) oraz podejrzewane zaburzacze hormonalne (kategoria 2) zarówno w odniesieniu do zdrowia ludzi, jak i środowiska. 12
(11) Opracowując wytyczne dotyczące stosowania kryteriów dotyczących zaburzaczy hormonalnych, Europejska Agencja Chemikaliów może skorzystać z doświadczenia zdobytego przy wdrażaniu prawodawstwa w sprawie środków ochrony roślin i produktów biobójczych i innych uzasadnień naukowych, aby zapewnić wytyczne, w których wyjaśni, jakie skutki nieprowadzące do przewlekłych następstw dla zdrowia ludzi i środowiska mogą nie wchodzić w zakres definicji "niekorzystnego wpływu". 13
(12) Właściwości swoiste substancji i mieszanin PBT i vPvB wykazują podobieństwa, ale różnią się znacznie w odniesieniu do kryterium toksyczności. Należy zatem stworzyć nową klasę zagrożenia, zawierającą zróżnicowanie, ustanawiając jednocześnie wspólne zasady naukowej oceny właściwości swoistych związanych z trwałością i bioakumulacją.
(13) Właściwości swoiste substancji i mieszanin PMT i vPvM wykazują podobieństwa, ale różnią się znacznie w odniesieniu do kryterium toksyczności. Należy zatem stworzyć nową klasę zagrożenia, zawierającą zróżnicowanie, ustanawiając jednocześnie wspólne zasady naukowej oceny właściwości swoistych związanych z trwałością i mobilnością.
(14) Aby umożliwić odpowiednią klasyfikację substancji i mieszanin jako PBT i vPvB, niezależnie od tego, czy zostały one zarejestrowane na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1907/2006, należy włączyć do rozporządzenia (WE) nr 1272/2008 istniejące kryteria identyfikacji substancji PBT i vPvB określone w sekcji 1 załącznika XIII do rozporządzenia (WE) nr 1907/2006. W związku z tym ewentualne wprowadzenie kategorii zagrożeń dla PBT i vPvB w rozporządzeniu (WE) nr 1272/2008 nie byłoby właściwe ze względu na wysoki poziom siły dowodów naukowych wymagany, aby spełnić kryteria PBT i vPvB, które odzwierciedlają kryteria ustanowione dotychczas w załączniku XIII do rozporządzenia (WE) nr 1907/2006. Co więcej, informacje dotyczące badań przesiewowych określone w tym załączniku, które należy uwzględnić w badaniach przesiewowych na obecność właściwości P, vP, B, vB i T, służą innemu celowi niż identyfikacja i klasyfikacja zagrożeń. Ponadto opracowanie kryteriów dla dalszych kategorii zagrożeń na podstawie tych informacji dotyczących badań przesiewowych prowadziłoby do nadmiernej klasyfikacji i znacznego pokrywania się z istniejącą klasyfikacją według zagrożeń dla środowiska. Nie byłoby zatem właściwe wprowadzenie w rozporządzeniu (WE) nr 1272/2008 dodatkowych kategorii zagrożeń dla PBT i vPvB.
(15) Kryteria klasyfikacji dla M/vM odnoszą się w szczególności do wartości log Koc (współczynnik adsorpcji gleby). Wartość Koc to współczynnik podziału węgiel organiczny/woda, który odzwierciedla zdolność substancji do adsorpcji na frakcji organicznej stałych elementów środowiska, takich jak gleba, szlam i osady, a zatem jest odwrotnie proporcjonalna do potencjału substancji do przedostawania się do wód gruntowych. Należy zatem ocenić kryterium mobilności względem wartości Koc substancji, przy czym niska wartość Koc oznacza wysoką mobilność.
(16) Ustanowienie nowych klas zagrożenia wiąże się z wprowadzeniem tych klas wraz z ich nazwą, odpowiednimi zwrotami określającymi zagrożenie oraz odpowiednimi kodami kategorii zagrożenia. Należy zatem uwzględnić te klasy zagrożenia, zwroty określające zagrożenie oraz kody kategorii w załącznikach I, III i VI do rozporządzenia (WE) nr 1272/2008. Należy uwzględnić "zwroty EUH" (zwroty UE określające zagrożenie), które powinny funkcjonować jako "zwroty H" ("główne" zwroty określające zagrożenie).
(17) Piktogramy są podstawowym narzędziem przekazywania informacji o zagrożeniach. Należy je dodać do informacji o zagrożeniach dotyczących nowych klas zagrożenia, po ich przyjęciu w UN GHS, aby uniknąć zakłóceń w stosowaniu istniejących piktogramów obejmujących obecne zagrożenia. W przypadku utworzenia nowych piktogramów dla tych nowych klas zagrożenia powinny one zostać uzgodnione w pierwszej kolejności na forum UN GHS, tak aby mogły być stosowane przez wszystkich członków UN GHS.
(18) Aby zapewnić dostawcom substancji i mieszanin czas na dostosowanie się do nowych wymogów dotyczących klasyfikacji i oznakowania, do załącznika I do rozporządzenia (WE) nr 1272/2008 należy włączyć przepisy dotyczące odroczonego stosowania obowiązku klasyfikacji i oznakowania substancji i mieszanin zgodnie z niniejszym rozporządzeniem. Aby uniknąć nakładania dodatkowego obciążenia na dostawców substancji i mieszanin, we wspomnianym załączniku należy również przewidzieć, by substancje i mieszaniny, które wprowadzono do obrotu przed końcem tego okresu odroczenia, mogły być nadal wprowadzane do obrotu bez konieczności klasyfikacji i oznakowania zgodnie z niniejszym rozporządzeniem.
(19) Zgodnie z przepisami przejściowymi określonymi w rozporządzeniu (WE) nr 1272/2008, które umożliwiają dobrowolne stosowanie nowych przepisów na wcześniejszym etapie, dostawcy powinni mieć możliwość stosowania nowych przepisów dotyczących klasyfikacji i oznakowania przed datą rozpoczęcia stosowania obowiązku klasyfikowania i oznakowania substancji i mieszanin zgodnie z niniejszym rozporządzeniem.
(20) Należy zatem odpowiednio zmienić rozporządzenie (WE) nr 1272/2008,
PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:
1 Dz.U. L 353 z 31.12.2008, s. 1.
2 Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady Europejskiej, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów - "Europejski Zielony Ład" (COM(2019) 640 final z dnia 11 grudnia 2019 r.).
4 Rozporządzenie Komisji (UE) 2018/605 z dnia 19 kwietnia 2018 r. zmieniające załącznik II do rozporządzenia (WE) nr 1107/2009 poprzez ustanowienie naukowych kryteriów określania właściwości zaburzania funkcjonowania układu hormonalnego (Dz.U. L 101 z 20.4.2018, s. 33).
5 Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2017/2100 z dnia 4 września 2017 r. ustanawiające naukowe kryteria określania właściwości zaburzających funkcjonowanie układu hormonalnego zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 528/2012 (Dz.U. L 301 z 17.11.2017, s. 1).
6 Strategia w zakresie chemikaliów na rzecz zrównoważoności, COM(2020) 667 final.
7 Motyw 3 zmieniony przez sprostowanie z dnia 18 listopada 2024 r. (Dz.U.UE.L.2024.90724) zmieniające nin. rozporządzenie z dniem 20 kwietnia 2023 r.
8 Motyw 4 zmieniony przez sprostowanie z dnia 18 listopada 2024 r. (Dz.U.UE.L.2024.90724) zmieniające nin. rozporządzenie z dniem 20 kwietnia 2023 r.
9 Rozporządzenie (WE) nr 1907/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów (REACH) i utworzenia Europejskiej Agencji Chemikaliów, zmieniające dyrektywę 1999/45/WE oraz uchylające rozporządzenie Rady (EWG) nr 793/93 i rozporządzenie Komisji (WE) nr 1488/94, jak również dyrektywę Rady 76/769/EWG i dyrektywy Komisji 91/155/EWG, 93/67/EWG, 93/105/WE i 2000/21/WE (Dz.U. L 396 z 30.12.2006, s. 1).
10 Motyw 10 zmieniony przez sprostowanie z dnia 18 listopada 2024 r. (Dz.U.UE.L.2024.90724) zmieniające nin. rozporządzenie z dniem 20 kwietnia 2023 r.
11 Motyw 9 zmieniony przez sprostowanie z dnia 18 listopada 2024 r. (Dz.U.UE.L.2024.90724) zmieniające nin. rozporządzenie z dniem 20 kwietnia 2023 r.
12 Motyw 10 zmieniony przez sprostowanie z dnia 18 listopada 2024 r. (Dz.U.UE.L.2024.90724) zmieniające nin. rozporządzenie z dniem 20 kwietnia 2023 r.
13 Motyw 11 zmieniony przez sprostowanie z dnia 18 listopada 2024 r. (Dz.U.UE.L.2024.90724) zmieniające nin. rozporządzenie z dniem 20 kwietnia 2023 r.
14 Załącznik I zmieniony przez sprostowanie z dnia 18 listopada 2024 r. (Dz.U.UE.L.2024.90724) zmieniające nin. rozporządzenie z dniem 20 kwietnia 2023 r.