a także mając na uwadze, co następuje:(1) Relacje między Unią a Republiką Macedonii Północnej (zwaną dalej "Macedonią Północną") są stale rozwijane w ramach Układu o Stabilizacji i Stowarzyszeniu między Wspólnotami Europejskimi i ich Państwami Członkowskimi, z jednej strony, a Byłą Jugosłowiańską Republiką Macedonii, z drugiej strony 2 (zwanego dalej "układem o stabilizacji i stowarzyszeniu).Negocjacje między Unią a Macedonia Północną w sprawie przystąpienia zostały rozpoczęte w dniu 19 lipca 2022 r.
(2) Recesja w 2020 r.spowodowana pandemią COVID-19 oraz niedawny kryzys energetyczny wywarły znaczny wpływ na gospodarkę Macedonii Północnej. Okoliczności te przyczyniły się do znacznej luki w finansowaniu, pogarszającej się pozycji zewnętrznej i rosnących potrzeb fiskalnych tego kraju.
(3) Rząd Macedonii Północnej wykazał silne zaangażowanie w realizację dalszych reform, które koncentrują się na kluczowych obszarach polityki określonych we wspólnych wnioskach z dialogu gospodarczo-finansowego Bałkanów Zachodnich, Turcji i UE z dnia 24 maja 2022 r. i obejmują obszary o zasadniczym znaczeniu, takie jak sądownictwo, walka z korupcją i przestępczością zorganizowaną, dobre rządy i praworządność.
(4) Macedonia Północna pomyślnie zakończyła operację pomocy makrofinansowej w kontekście pandemii COVID-19 zgodnie z decyzja Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/701 3 , ponieważ przeprowadzono wszystkie działania w zakresie reform uzgodnione z Unią w protokole ustaleń, o którym mowa w tej decyzji.
(5) W kwietniu 2022 r. rząd Macedonii Północnej i Międzynarodowy Fundusz Walutowy (MFW) osiągnęły porozumienie na szczeblu roboczym w sprawie 24-miesięcznej ostrożnościowej linii płynnościowej na kwotę do 530 000 000 EUR, która została oficjalnie zatwierdzona przez Radę Wykonawczą MFW w dniu 22 listopada 2022 r. Celem programu MFW jest złagodzenie pogarszającej się sytuacji zewnętrznej, wsparcie konsolidacji fiskalnej i przyspieszenie reform strukturalnych w wielu obszarach, w tym w zakresie polityki podatkowej i inwestycji publicznych.
(6) W związku z pogarszającą się sytuacją gospodarczą i prognozami ekonomicznymi Macedonia Północna wystąpiła po raz pierwszy w kwietniu 2022 r. o pomoc makrofinansową z Unii w celu uzupełnienia programu MFW. Komisja wstrzymała jednak rozpatrywanie tego wniosku, ponieważ gospodarka Macedonii Północnej w tym czasie była jeszcze dość odporna i dostępne były inne możliwości finansowania, które pozwalały na zaspokojenie potrzeb w zakresie finansowania zewnętrznego w 2022 r. W październiku 2022 r. rząd Macedonii Północnej ponowił swój wniosek o pomoc makrofinansową.
(7) Biorąc pod uwagę, że Macedonia Północna jest krajem kandydującym i rozpoczęła ona negocjacje w sprawie przystąpienia, uznaje się, że kraj ten kwalifikuje się do otrzymania pomocy makrofinansowej z Unii.
(8) Unijna pomoc makrofinansowa dla Macedonii Północnej powinna stanowić instrument finansowy stosowany w sytuacjach wyjątkowych, mający formę niewiązanego i nieukierunkowanego wsparcia bilansu płatniczego, służący zaspokojeniu pilnych potrzeb Macedonii Północnej w zakresie finansowania zewnętrznego; pomoc ta powinna także stanowić podstawę realizacji programu dotyczącego polityki obejmującego solidne pilne środki dostosowawcze i środki w zakresie reform strukturalnych, które mają poprawić pozycję bilansu płatniczego Macedonii Północnej w perspektywie krótkoterminowej.
(9) Zważywszy, że w bilansie płatniczym Macedonii Północnej wciąż pozostają do zaspokojenia znaczne potrzeby w zakresie finansowania zewnętrznego, przewyższające potrzeby zaspokajane ze środków udostępnianych przez MFW, unijna pomoc makrofinansowa dla Macedonii Północnej jest w obecnych wyjątkowych okolicznościach uznawana za właściwą odpowiedź na wniosek tego kraju o udzielenie wsparcia w działaniach na rzecz stabilizacji jego gospodarki, w połączeniu z programem MFW. Unijna pomoc makrofinansowa stanowiłaby wsparcie na rzecz stabilizacji gospodarczej i programu reform strukturalnych Macedonii Północnej, uzupełniając środki udostępnione w ramach porozumienia finansowego z MFW.
(10) Celem unijnej pomocy makrofinansowej powinno być wspieranie przywrócenia w Macedonii Północnej trwałego finansowania zewnętrznego, a tym samym wsparcie jej rozwoju gospodarczego i społecznego.
(11) Oczekuje się, że unijna pomoc makrofinansowa będzie funkcjonować równolegle do realizacji operacji wsparcia budżetowego z Instrumentu Pomocy Przedakcesyjnej zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/1529 4 .
(12) Kwota unijnej pomocy makrofinansowej dla Macedonii Północnej powinna być ustalana w oparciu o ocenę ilościową pozostających do zaspokojenia potrzeb Macedonii Północnej w zakresie finansowania zewnętrznego oraz uwzględniać zdolność tego kraju do finansowania się z własnych zasobów, w szczególności z rezerw międzynarodowych, którymi dysponuje. Unijna pomoc makrofinansowa dla Macedonii Północnej powinna uzupełniać programy i środki udostępniane przez MFW i Bank Światowy. Przy ustalaniu kwoty udzielanej pomocy powinno uwzględnić się również spodziewane wkłady finansowe ze strony wielostronnych darczyńców oraz potrzebę zapewnienia sprawiedliwego podziału obciążenia między Unią a innymi darczyńcami, a także wcześniej uruchomione środki w ramach innych unijnych instrumentów finansowania zewnętrznego w Macedonii Północnej oraz wartość dodaną ogólnego zaangażowania Unii w Macedonii Północnej.
(13) Komisja powinna zapewnić zgodność prawną i merytoryczną unijnej pomocy makrofinansowej dla Macedonii Północnej z głównymi zasadami i celami w różnych obszarach działań zewnętrznych, ze środkami podejmowanymi w tych obszarach oraz z innymi stosownymi politykami Unii.
(14) Unijna pomoc makrofinansowa powinna wspierać politykę zewnętrzną Unii dotyczącą Macedonii Północnej. Komisja i Europejska Służba Działań Zewnętrznych powinny ściśle współpracować przez cały okres operacji pomocy makrofinansowej w celu koordynowania i zapewnienia spójności polityki zewnętrznej Unii.
(15) Unijna pomoc makrofinansowa powinna wspierać zaangażowanie Macedonii Północnej w przestrzeganie wartości podzielanych przez to państwo i Unię, w tym demokracji, praworządności, dobrych rządów, poszanowania praw człowieka, zrównoważonego rozwoju i ograniczania ubóstwa, a także zaangażowanie Macedonii Północnej w przestrzeganie zasad otwartego, opartego na zasadach i uczciwego handlu.
(16) Warunkiem wstępnym przyznania unijnej pomocy makrofinansowej powinno być respektowanie przez Macedonię Północną skutecznych mechanizmów demokratycznych, w tym wielopartyjnego systemu parlamentarnego, i praworządności oraz gwarantowanie poszanowania praw człowieka. Ponadto cele szczególne unijnej pomocy makrofi- nansowej powinny polegać na zwiększeniu skuteczności, przejrzystości i rozliczalności systemów zarządzania finansami publicznymi, a także zarządzania sektorem finansowym w Macedonii Pólnocnej i nadzoru nad tym sektorem, oraz powinny wspierać reformy strukturalne mające na celu wsparcie trwałego i sprzyjającego włączeniu społecznemu wzrostu gospodarczego, tworzenie godnych miejsc pracy i konsolidację fiskalną. Komisja powinna regularnie monitorować spełnienie tego warunku wstępnego przez Macedonię Północną oraz realizację tych celów.
(17) W celu zapewnienia skutecznej ochrony interesów finansowych Unii związanych z unijną pomocą makrofinansową Macedonia Północna powinna wprowadzić stosowne środki w zakresie zapobiegania nadużyciom finansowym, korupcji i wszelkim innym nieprawidłowościom związanym z tą pomocą oraz w zakresie ich zwalczania. Należy również zapewnić kontrole przeprowadzane przez Komisję i kontrole przeprowadzane przez Trybunał Obrachunkowy oraz możliwość wykonywania przez Prokuraturę Europejską jej uprawnień w odniesieniu do udzielenia unijnej pomocy makrofinansowej dla Macedonii Północnej.
(18) Przekazanie unijnej pomocy makrofinansowej dla Macedonii Północnej pozostaje bez uszczerbku dla uprawnień Parlamentu Europejskiego i Rady jako władzy budżetowej.
(19) Kwoty unijnej pomocy makrofinansowej dla Macedonii Pólnocnej udzieanej w formie pożyczek powinny odpowiadać środkom budżetowym przewidzianym w wieloletnich ramach finansowych.
(20) Unijną pomocą makrofinansową dla Macedonii Północnej powinna zarządzać Komisja. Aby zapewnić Parlamentowi Europejskiemu i Radzie możliwość śledzenia wykonania niniejszej decyzji, Komisja powinna regularnie informować te instytucje o rozwoju sytuacji w związku z tą pomocą i udostępniać im odpowiednie dokumenty.
(21) W celu zapewnienia jednolitych warunków wykonywania niniejszej decyzji należy powierzyć Komisji uprawnienia wykonawcze. Uprawnienia te powinny być wykonywane zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 182/2011 5 .
(22) Unijna pomoc makrofinansowa dla Macedonii Północnej powinna podlegać warunkom dotyczącym polityki gospodarczej, które mają zostać określone w protokole ustaleń. W celu zapewnienia jednolitych warunków wykonywania i ze względu na skuteczność Komisja powinna być uprawniona do negocjowania tych warunków z władzami Macedonii Północnej pod nadzorem komitetu przedstawicieli państw członkowskich zgodnie z rozporządzeniem (UE) nr 182/2011. Na mocy przedmiotowego rozporządzenia we wszystkich przypadkach innych niż te określone w tym rozporządzeniu powinna mieć zasadniczo zastosowanie procedura doradcza. Mając na uwadze potencjalnie duży wpływ pomocy w kwocie większej niż 90 000 000 EUR, w odniesieniu do operacji powyżej tego progu należy stosować procedurę sprawdzającą określoną w rozporządzeniu (UE) nr 182/2011. Mając na uwadze kwotę unijnej pomocy makrofinansowej dla Macedonii Północnej, w odniesieniu do przyjęcia protokołu ustaleń oraz do każdego obniżenia, zawieszenia lub anulowania pomocy powinna mieć zastosowanie procedura sprawdzająca.
(23) Biorąc pod uwagę ograniczoną kwotę pomocy finansowej, a mianowicie 100 000 000 EUR, jej jednorazowy charakter oraz przewidywany termin wypłaty, finansowanie na zasadzie pożyczek wzajemnych zapewniłoby większą elastyczność i skuteczność operacji zaciągania pożyczek w porównaniu ze zróżnicowaną strategią finansowania. W związku z tym w drodze wyjątku Komisja powinna sfinansować raty pożyczki na rynku kapitałowym na zasadzie pożyczek wzajemnych, a nie poprzez zastosowanie zróżnicowanej strategii finansowania przewidzianej w art. 220a rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) 2018/1046 6 . W związku z tym uzasadnione jest finansowanie pomocy makrofinansowej dla Macedonii Północnej w drodze indywidualnych transakcji finansowych,
PRZYJMUJĄ NINIEJSZĄ DECYZJĘ:
