a także mając na uwadze, co następuje:(1) Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2020/592 2 wprowadziło pewną liczbę odstępstw od obowiązujących przepisów, aby pomóc sektorowi owoców i warzyw oraz sektorowi wina w radzeniu sobie ze skutkami pandemii COVID-19.
(2) Ze względu na pandemię COVID-19 w 2020 r. wiele uznanych organizacji producentów i zrzeszeń organizacji producentów sektora owoców i warzyw napotyka trudności we wdrażaniu swoich zatwierdzonych programów operacyjnych. Niektóre z zatwierdzonych działań i środków nie zostaną wdrożone w 2020 r., w związku z czym część funduszy operacyjnych pozostanie niewykorzystana. Inne uznane organizacje producentów i zrzeszenia organizacji producentów wprowadzają zmiany do swoich programów operacyjnych w celu wdrożenia działań i środków (takich jak środki zarządzania kryzysowego) mających zaradzić skutkom pandemii COVID-19 w sektorze owoców i warzyw. Elastyczność w odniesieniu do wdrażania programów operacyjnych została przewidziana w rozporządzeniu delegowanym (UE) 2020/592.
(3) Wdrożenie rozporządzenia delegowanego (UE) 2020/592 wykazało, że konieczne są dalsze środki umożliwiające uznanym organizacjom producentów i zrzeszeniom organizacji producentów zarządzanie ich funduszami operacyjnymi, w szczególności w przypadku gdy na podstawie tego rozporządzenia zmieniły one swoje programy operacyjne.
(4) Uznane organizacje producentów i zrzeszenia organizacji producentów muszą mieć możliwość przekierowania środków finansowych, w tym pomocy finansowej Unii w ramach funduszu operacyjnego, na środki konieczne, aby zaradzić skutkom pandemii COVID-19. W celu zapewnienia uznanym organizacjom producentów i zrzeszeniom organizacji producentów możliwości dokonania tego, należy w 2020 r. zwiększyć limit unijnej pomocy finansowej określony w art. 34 ust. 1 rozporządzenia (UE) nr 1308/2013 z 50 % do 70 % faktycznie poniesionych wydatków.
(5) Rozporządzeniem delegowanym (UE) 2020/592 wprowadzono szereg odstępstw od przepisów obowiązujących w sektorze wina, których celem było udzielenie wsparcia producentom wina oraz pomocy w radzeniu sobie ze skutkami pandemii COVID-19. Od czasu opublikowania rozporządzenia delegowanego (UE) 2020/592 sytuacja w sektorze wina uległa jednak dalszemu pogorszeniu.
(6) Na początku roku gospodarczego 2019/2020 zapasy wina były na najwyższym poziomie od 2009 r. W porównaniu z majem 2019 r. w maju 2020 r. wywóz wina do państw trzecich przez największe państwa członkowskie produkujące wino spadł o 22 %-63 %. Na konsumpcję wina miały wpływ konsekwencje związane z pandemią COVID-19, takie jak: zamknięcie granic, zamknięcie branży hotelarsko-gastronomicznej oraz przerwanie wszelkiej działalności turystycznej. Wszystkie te elementy nieustannie powodują wzrost nadwyżek wina i wywierają presję na rynek, a także na ceny.
(7) Nie przewiduje się szybkiej poprawy sytuacji, nawet przy częściowym wznowieniu działalności hotelarsko-gastronomicznej w Unii. Ponowne otworzenie restauracji z reguły podlega wymogom dotyczącym utrzymywania dystansu fizycznego, co oznacza że restauracje i bary nie są w stanie przyjąć tej samej liczby klientów co przed wprowadzeniem środków mających zaradzić sytuacji związanej z pandemią COVID-19. Według szacunków branży hotelarsko- gastronomicznej 30 % restauracji może nie otworzyć się na nowo. W wielu państwach członkowskich nadal obowiązują ograniczenia dotyczące wielkości wydarzeń towarzyskich, w tym prywatnych imprez, takich jak na przykład śluby, podczas których tradycyjnie konsumuje się wino. Wciąż obowiązuje lub jest zalecany ograniczony kontakt, a obywatele ze względu na nadal trwającą pandemię COVID-19 nie są gotowi na wznowienie wcześniejszego życia towarzyskiego. W związku z tym, pomimo złagodzenia niektórych przepisów nałożonych w czasie blokady, w czerwcu 2020 r. sytuacja wciąż nie powróciła do normalnego stanu i prawdopodobnie nie wróci w najbliższym czasie.
(8) Dlatego też, w związku z czasem trwania ograniczeń nałożonych przez państwa członkowskie w celu zaradzenia sytuacji związanej z pandemią COVID-19 oraz ich dalszym wpływem, długotrwałe skutki gospodarcze dla głównych rynków zbytu produktów sektora wina oraz ich negatywny wpływ na popyt na wino utrzymują się, a nawet się pogłębiły.
(9) W świetle tych szczególnie poważnych zakłóceń na rynku oraz nałożenia się trudności w sektorze wina - począwszy od nałożenia przez Stany Zjednoczone należności celnych przywozowych na unijne wina w październiku 2019 r., po środki ograniczające w związku ze światową pandemią COVID-19 oraz ich wciąż utrzymujące się konsekwencje - sektor wina doświadcza wyjątkowych trudności, w tym finansowych. Mają one wpływ na planowanie, wdrażanie i wykonanie operacji w ramach programów wsparcia w sektorze wina, ponieważ podmioty gospodarcze cierpią z powodu znacznego ograniczenia przepływu środków pieniężnych w porównaniu z normalnymi latami.
(10) Wdrożenie środków służących zażegnaniu kryzysu oraz zwiększenie maksymalnego wkładu Unii wprowadzone rozporządzeniem delegowanym (UE) 2020/592 okazały się niewystarczające, by poprawić sytuację finansową podmiotów w sektorze wina. W szczególności nie są one w stanie zrekompensować poważnych strat dochodów wynikających z kryzysu.
(11) Biorąc pod uwagę niniejsze okoliczności, beneficjenci powinni mieć możliwość otrzymywania zaliczek w ramach środków wprowadzonych rozporządzeniem delegowanym (UE) 2020/592, tj. "destylacji wina w sytuacji kryzysowej" oraz "dopłat do kryzysowego przechowywania wina". Zaliczki te powinny pokrywać 100 % kwoty wsparcia Unii oraz powinny zostać wypłacone, pod warunkiem że złożono gwarancję w wysokości co najmniej 110 % tej zaliczki. Ma to na celu zagwarantowanie, by w ciągu roku budżetowego 2020 w ramach tych dwóch środków możliwe było wycofanie z rynku jak największej ilości wina przy jednoczesnym udzieleniu pomocy beneficjentom mającym problemy z przepływem pieniężnym i zapewnieniu elastyczności, co umożliwi większej liczbie beneficjentów prowadzenie operacji w ramach tych dwóch środków. Ponadto zezwolenie na wypłatę zaliczek w wysokości 100 % umożliwi państwom członkowskim skuteczne wykorzystanie ich rocznej alokacji finansowej i zrekompensuje opóźnienia we wdrażaniu środków spowodowane pandemią COVID-19.
(12) W rozporządzeniu delegowanym (UE) 2020/592 przewidziano również możliwość przyznania przez państwo członkowskie płatności krajowych uzupełniających wsparcie Unii na rzecz środków dotyczących "destylacji wina w sytuacji kryzysowej" oraz "dopłaty do kryzysowego przechowywania wina", ponieważ w związku ze skutkami pandemii COVID-19 konieczne jest wycofanie z obrotu możliwie największych ilości wina, które nie zostało skonsumowane, sprzedane lub wywiezione w okresie pandemii. Płatności krajowe pozwalają na maksymalne zwiększenie tych ilości w uzupełnieniu do tych, które mogą być objęte wsparciem w ramach limitów budżetowych ustalonych w odniesieniu do programów wsparcia dla sektora wina. W rozporządzeniu delegowanym (UE) 2020/592 przewidziano ponadto, że dodatkowe płatności krajowe podlegają zasadom pomocy państwa. Okazało się jednak, że zobowiązanie to uniemożliwia niektórym państwom członkowskim zagwarantowanie skutecznego realizowania płatności krajowych i wdrażania środków wprowadzonych rozporządzeniem delegowanym (UE) 2020/592. Należy zatem zmienić rozporządzenie delegowane (UE) 2020/592, aby zapewnić stosowanie art. 211 ust. 2 lit. a) rozporządzenia (UE) nr 1308/2013, który stanowi, że płatności dokonywane przez państwa członkowskie nie podlegają zasadom pomocy państwa, do tych środków.
(13) W ramach odstępstw wprowadzonych rozporządzeniem delegowanym (UE) 2020/592 wkład Unii w faktyczne koszty środków określonych w art. 46 ust. 6, 47 ust. 3, 49 ust. 2 i 50 ust. 4 rozporządzenia (UE) nr 1308/2013 został tymczasowo podwyższony o 5 % lub 10 %.
(14) Ponadto, przed wejściem w życie rozporządzenia delegowanego (UE) 2020/592, rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2020/132 3 ustanowiło w drodze odstępstwa od art. 45 ust. 3 rozporządzenia (UE) nr 1308/2013 tymczasowy wzrost o 10 % wkładu Unii w faktyczne koszty środka promocyjnego w celu zaradzenia trudnej sytuacji na rynkach eksportowych spowodowanej nałożeniem przez Stany Zjednoczone należności celnych przywozowych na unijne wina w październiku 2019 r.
(15) Zwiększenie wkładu Unii stanowi formę wsparcia finansowego, które jednak nie wymaga dodatkowego finansowania ze strony Unii, ponieważ nadal mają zastosowanie limity budżetowe dla programów wsparcia dla sektora wina określone w załączniku VI do rozporządzenia (UE) nr 1308/2013. Państwa członkowskie mogą zatem podjąć decyzję o przeznaczeniu na przedmiotowe środki wyższych kwot jedynie w ramach rocznego budżetu przewidzianego w tym załączniku. Środek ten ma zatem na celu zapewnienie wsparcia dla tego sektora w kontekście niestabilnej sytuacji na rynku bez konieczności uruchamiania dodatkowego finansowania.
(16) Pierwsze reakcje sektora przedstawione Komisji przez intergrupę Parlamentu Europejskiego ds. wina i napojów alkoholowych oraz przedstawicieli europejskiego sektora wina wskazały jednak, że powyższe zwiększenie maksymalnego wkładu Unii w środek promocyjny, wprowadzony rozporządzeniem wykonawczym (UE) 2020/132, oraz środki dotyczące restrukturyzacji i przekształcania winnic, zielonych zbiorów, ubezpieczenia zbiorów i inwestycji wprowadzone rozporządzeniem delegowanym (UE) 2020/592 nie były wystarczające, aby umożliwić większości potencjalnych beneficjentów wdrożenie tych środków w 2020 r. Kwoty wydane w ramach limitów budżetowych na krajowe programy wsparcia od dnia 16 października 2019 r. do końca kwietnia 2020 r. są niższe niż średnia wartość wydatków między 16 października a końcem kwietnia następnego roku.
(17) Wyraźnie widać, że środki izolacji wprowadzone w państwach członkowskich w ciągu ostatnich kilku miesięcy pogorszyły sytuację, ponieważ między innymi ograniczenia w przemieszczaniu się osób i w przepływie towarów wprowadzone w celu walki z pandemią COVID-19 uniemożliwiły podmiotom ubieganie się o finansowanie w ramach programów wsparcia w sektorze wina, a beneficjentom - wdrażanie ich operacji. W rezultacie państwa członkowskie wydały bardzo niewielką kwotę swoich alokacji środków budżetowych przeznaczonych na rok budżetowy 2020.
(18) W świetle bezprecedensowego splotu okoliczności i wynikających z niego zakłóceń na rynku konieczne jest zapewnienie większego wsparcia finansowego podmiotom gospodarczym, aby pomóc im w obecnych czasach wyzwań gospodarczych. Taka elastyczność jest możliwa z finansowego punktu widzenia ze względu na dostępność funduszy zarezerwowanych na programy wsparcia w sektorze wina, które pozostawały do tej pory niewykorzystane, oraz z uwagi na zasadę jednoroczności budżetu - w przeciwnym razie zostałyby one utracone.
(19) Aby zapewnić niezbędne wsparcie dla sektora wina oraz pomóc potencjalnym beneficjentom wdrażać środki w ramach ich krajowego programu wsparcia dla sektora wina, których celem jest wzmocnienie ich pozycji na rynku i które są niezbędne do odbudowy po kryzysie, należy wprowadzić odstępstwa od art. 45 ust. 3, 46 ust. 6, 47 ust. 3, 49 ust. 2 i art. 50 ust. 4 rozporządzenia (UE) nr 1308/2013 na okres obowiązywania tego środka. Odstępstwa powinny przewidywać tymczasowe podwyższenie maksymalnego wkładu Unii o 20 % w środki informacyjne, określone w art. 45 ust. 3 rozporządzenia (UE) nr 1308/2013, oraz o dodatkowe 10 % w środki promocyjne, określone obecnie w rozporządzeniu wykonawczym (UE) 2020/132, a także w środki dotyczące restrukturyzacji i przekształcania winnic, zielonych zbiorów, ubezpieczenia zbiorów i inwestycji, określone obecnie w rozporządzeniu delegowanym (UE) 2020/592. Zapewni to beneficjentom dalszą pomoc finansową poprzez obniżenie wkładu własnego beneficjentów, a także pomoc państwom członkowskim w maksymalnym wykorzystaniu dostępnego budżetu.
(20) Aby uniknąć dyskryminacji, możliwość składania wniosków przez beneficjentów o zaliczki w wysokości 100 % na destylację w sytuacji kryzysowej i przechowywanie oraz możliwość uzupełniania przez państwa członkowskie wkładu Unii na rzecz tych środków płatnościami krajowymi, bez podlegania przez te płatności zasadom pomocy państwa, powinny mieć zastosowanie z mocą wsteczną od dnia wejścia w życie rozporządzenia delegowanego (UE) 2020/592. Z tego samego powodu, a także w celu zapewnienia spójnego stosowania wszystkich środków, wkład Unii na rzecz wniosków, które zostały wybrane w ramach środków informacyjnych i promocyjnych, oraz dotyczących restrukturyzacji i przekształcania winnic, zielonych zbiorów, ubezpieczenia zbiorów i inwestycji po wejściu w życie rozporządzenia delegowanego (UE) 2020/592 i nie później niż dnia 15 października 2020 r., może zostać podwyższony z mocą wsteczną z zastrzeżeniem w stosownych przypadkach poszanowania zasad pomocy państwa.
(21) Należy zatem odpowiednio zmienić rozporządzenie delegowane (UE) 2020/592.
(22) Z uwagi na konieczność podjęcia działań w trybie natychmiastowym, niniejsze rozporządzenie powinno wejść w życie w dniu jego opublikowania w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej,
PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE: