(notyfikowana jako dokument nr C(2018) 1208)(Tekst mający znaczenie dla EOG)
(Dz.U.UE L z dnia 5 marca 2018 r.)
KOMISJA EUROPEJSKA,
uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,
uwzględniając dyrektywę Rady 90/425/EWG z dnia 26 czerwca 1990 r. dotyczącą kontroli weterynaryjnych i zootechnicznych mających zastosowanie w handlu wewnątrzwspólnotowym niektórymi żywymi zwierzętami i produktami w perspektywie wprowadzenia rynku wewnętrznego 1 , w szczególności jej art. 10 ust. 4,
uwzględniając dyrektywę Rady 91/496/EWG z dnia 15 lipca 1991 r. ustanawiającą zasady regulujące organizację kontroli weterynaryjnych zwierząt wprowadzanych na rynek Wspólnoty z państw trzecich i zmieniającą dyrektywy 89/662/EWG, 90/425/EWG oraz 90/675/EWG 2 , w szczególności jej art. 18 ust. 1,
a także mając na uwadze, co następuje:
(1) Batrachochytrium salamandrivorans (Bsal), nowy grzybiczy patogen salamander, występuje w Belgii, Niemczech, Niderlandach i Zjednoczonym Królestwie od 2013 r. Atakuje on populacje salamander utrzymywanych i dzikich i może spowodować znaczną chorobowość i upadkowość w tych populacjach. Bsal jest śmiertelny dla niektórych gatunków salamander, natomiast inne gatunki są całkowicie lub częściowo na niego odporne, lecz osobniki mogą przenosić Bsal na skórze, a więc być rezerwuarem patogenu i źródłem zakażenia lub skażenia innych gatunków salamander.
(2) Zgodnie z aktualną wiedzą naukową dotyczącą Bsal, skompilowaną w opinii naukowej 3 Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) na temat Bsal w ramach oceny wykazu i kategoryzacji chorób zwierząt na podstawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/429 4 , Bsal ma charakter endemiczny co najmniej w Japonii, Tajlandii i Wietnamie, gdzie współczynnik chorobowości w populacjach dzikich salamander wynosi około 3 %. Uważa się zasadniczo, że Bsal pochodzi z Azji Wschodniej, jest tam rozpowszechniony i występuje endemicznie. Brakuje jednocześnie informacji o skali jego rozpowszechnienia w innych częściach świata. Powszechnie uważa się również, że handel zakażonymi salamandrami lub salamandrami będącymi nosicielami tego grzyba przyczynia się do rozpowszechnienia Bsal.
(3) Zgodnie z dostępnymi danymi handluje się zarówno gatunkami salamander odpornych na Bsal, jak i narażonych na zachorowanie. Dyrektywą Rady 92/65/EWG 5 ustanowiono wymagania dotyczące zdrowia zwierząt regulujące handel w Unii zwierzętami nieobjętymi wymaganiami dotyczącymi zdrowia zwierząt ustanowionymi w szczegółowych aktach prawa Unii, o których mowa w załączniku F do tej dyrektywy, i przywóz tych zwierząt do Unii. Unijne przepisy w dziedzinie zdrowia zwierząt, w tym dyrektywa 92/65/EWG, nie zawierają obecnie żadnych szczegółowych wymagań dotyczących zdrowia zwierząt w odniesieniu do handlu salamandrami lub ich przywozu do Unii, które skutecznie chroniłyby zdrowie zwierząt przed rozprzestrzenianiem się Bsal w Unii.
(4) W dokumencie pt. "Scientific and technical assistance concerning the survival, establishment and spread of Batrachochytrium salamandrivorans (Bsal) in the EU" (Pomoc naukowa i techniczna dotycząca przetrwania, zadomowienia i rozprzestrzeniania się Batrachochytrium salamandrivorans (Bsal) w UE - "dokument EFSA") 6 EFSA oceniła potencjalny wpływ Bsal na zdrowie salamander dzikich i utrzymywanych w Unii, skuteczność i wykonalność zakazu przemieszczania salamander będących przedmiotem handlu, trafność, niezawodność i odporność dostępnych metod diagnostycznych do celów wykrywania Bsal i ewentualnych metod alternatywnych oraz wykonalnych środków zmniejszających ryzyko służących zapewnieniu bezpiecznego międzynarodowego i wewnątrzunijnego handlu salamandrami.
(5) Zgodnie z dokumentem EFSA ważnymi środkami zmniejszającymi ryzyko, które zapobiegają rozprzestrzenianiu się Bsal, są: poddawanie salamander kwarantannie, badanie salamander w celu wykazania, że nie są zakażone Bsal, ograniczenia w przemieszczaniu salamander, procedury higieniczne i środki w dziedzinie bioasekuracji lub leczenie salamander przeciwko Bsal.
(6) W dokumencie tym podkreślono również, że w obecnej wiedzy o Bsal występuje wiele luk i niepewności. W szczególności stwierdzono, że z uwagi na złożoną taksonomię oraz brak aktualnych dowodów na to, które gatunki są podatne na Bsal, przepisy na poziomie rzędu taksonomicznego mogłyby być zarówno bardziej skuteczne, jak i łatwiejsze do wyegzekwowania niż przepisy na poziomie gatunków.
(7) Należy zatem ustanowić środki ochrony zdrowia zwierząt w wewnątrzunijnym handlu przesyłkami zawierającymi salamandry oraz przy wprowadzaniu takich przesyłek do Unii na poziomie rzędu taksonomicznego płazów ogoniastych (Caudata), aby zapewnić nierozprzestrzenianie się Bsal w drodze handlu wewnątrzunijnego tymi zwierzętami oraz wprowadzania tych zwierząt do Unii. Środki te powinny uwzględniać środki zmniejszające ryzyko, o których mowa w dokumencie EFSA, w szczególności przewidywać odpowiedni okres kwarantanny, badania diagnostyczne i leczenie salamander, jak też certyfikację ich statusu zdrowotnego do celów handlu tymi zwierzętami i wprowadzania salamander do Unii. Środki te mają charakter pilny i nie są uważane za środki szczególne w rozumieniu art. 18 ust. 2 dyrektywy Rady 92/65/EWG.
(8) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 576/2013 7 ustanawia wymagania dotyczące zdrowia zwierząt mające zastosowanie do przemieszczania o charakterze niehandlowym zwierząt domowych wymienionych w załączniku I do tego rozporządzenia, a płazy są uwzględnione wśród zwierząt wymienionych w tym załączniku. Środki ochrony zdrowia zwierząt ustanowione w niniejszej decyzji nie powinny mieć zastosowania do przemieszczania o charakterze niehandlowym salamander będących zwierzętami domowymi i podlegających przepisom rozporządzenia (UE) nr 576/2013, z uwagi na specyfikę takiego przemieszczania i brak informacji na jego temat.
(9) Środki te powinny mieć zastosowanie niezależnie od innych przepisów unijnych potencjalnie istotnych dla handlu salamandrami i ich wprowadzania, w szczególności rozporządzenia Rady (WE) nr 338/97 8 .
(10) Na 85. posiedzeniu ogólnym w dniach 21-26 maja 2017 r. Światowa Organizacja Zdrowia Zwierząt (OIE) uwzględniła zakażenie Bsal w Kodeksie zdrowia zwierząt wodnych. Nie są jednak jeszcze dostępne szczegółowe normy międzynarodowe i brakuje informacji o zdolnościach technicznych służb weterynaryjnych i laboratoriów na świecie w zakresie wykrywania Bsal, choć wiele zainteresowanych podmiotów w Unii Europejskiej przoduje w diagnozowaniu i leczeniu zakażenia Bsal oraz w zakresie bezpiecznego postępowania z salamandrami będącymi przedmiotem handlu. Właściwe jest zatem, by większość środków zmniejszających ryzyko, w szczególności kwarantanna w odpowiednim obiekcie, badanie i leczenie salamander będących przedmiotem handlu lub salamander wprowadzanych do Unii, było stosowanych przez właściwe organy weterynaryjne, podmioty i laboratoria znajdujące się w obrębie Unii.
(11) Zgodnie z dokumentem EFSA Bsal może być przenoszony między gatunkami salamander pochodzącymi z różnych obszarów, a także może dochodzić do zanieczyszczenia krzyżowego w różnych obiektach, w których odbywają się hodowla, gromadzenie lub dystrybucja salamander. W związku z powyższym ryzyko wystąpienia Bsal u salamander będących przedmiotem handlu jest niezależne od ich miejsca pochodzenia i sytuacji w środowisku naturalnym. Zatem środki zmniejszające ryzyko powinny mieć zastosowanie do wszystkich przesyłek zawierających salamandry i przeznaczonych do handlu wewnątrzunijnego lub wprowadzanych do Unii.
(12) Należy ustanowić warunki minimalne dla odpowiednich obiektów, które mają być przeznaczone do kwarantanny salamander, aby zapewnić ich bioasekurację, a procedury postępowania z salamandrami, które padły w tych obiektach, powinny przebiegać zgodnie z obowiązującymi przepisami szczegółowymi określonymi w rozporządzeniu w sprawie produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego 9 .
(13) Jeśli chodzi o wielkość jednostek epidemiologicznych poddawanych kwarantannie, należy określić minimalną wielkość kwalifikującą się do certyfikacji ujemnych wyników badań diagnostycznych z uwagi na ograniczoną wrażliwość najlepszej dostępnej metody ilościowej łańcuchowej reakcji polimerazy w czasie rzeczywistym (qPCR), która to metoda jest wystarczająco wiarygodna tylko wtedy, gdy jednostki epidemiologiczne składają się z co najmniej 62 salamander.
(14) Salamandry, które zostały poddane kwarantannie oraz badaniom i uzyskały wynik ujemny lub zostały poddane skutecznemu leczeniu w Unii, nie powinny ponownie podlegać kwarantannie i badaniom, o ile były odizolowane w odpowiednim obiekcie od salamander o innym statusie zdrowotnym.
(15) Jeśli chodzi o leczenie, powinno ono zostać określone i przebiegać zgodnie z protokołami już opisanymi w recenzowanej literaturze naukowej, jak wskazano w dokumencie EFSA, lub z porównywalnymi protokołami.
(16) Należy sporządzić wykaz państw trzecich zatwierdzonych do celów wystawiania świadectw zdrowia zwierząt na potrzeby wprowadzania do Unii przesyłek zawierających salamandry; wykaz ten powinien być ograniczony do tych państw, które już dostarczyły wystarczające gwarancje w celu wystawiania świadectw co najmniej równoważne z tymi, które ustanowiono w dyrektywie Rady 96/93/EWG 10 , tak aby nie dopuścić do wystawiania fałszywych lub wprowadzających w błąd świadectw. Należy zatem powołać się na dostępne wykazy sporządzone w kontekście wprowadzania do Unii innych towarów. Takie państwa trzecie są wymienione odpowiednio w załączniku I do decyzji Komisji 2004/211/WE 11 , w części 2 załącznika II do decyzji Komisji 2007/777/WE 12 , w załączniku I do rozporządzenia Komisji (WE) nr 798/2008 13 , w części 1 załącznika I do rozporządzenia Komisji (WE) nr 119/2009 14 , w części 1 załącznika II do rozporządzenia Komisji (UE) nr 206/2010 15 lub w załączniku I do rozporządzenia Komisji (UE) nr 605/2010 16 .
(17) Przesyłki zawierające salamandry powinny być wprowadzane do Unii tylko wówczas, gdy spełniają wszystkie wymogi i właściwy organ weterynaryjny w punkcie kontroli granicznej w miejscu wejścia może również upewnić się, że przesyłki zostaną przyjęte przez podmiot odpowiedzialny za odpowiedni obiekt w miejscu przeznaczenia i zostaną poddane odpowiedniej kwarantannie.
(18) Faktyczne przybycie przesyłek zawierających salamandry wprowadzonych do Unii z państw trzecich do miejsca kwarantanny w Unii powinno być rejestrowane w elektronicznej wersji wspólnego dokumentu weterynaryjnego wejścia określonego w załączniku I do rozporządzenia Komisji (WE) nr 282/2004 17 i obsługiwanego za pomocą zintegrowanego skomputeryzowanego systemu weterynaryjnego znanego pod nazwą TRACES, tak aby właściwy organ weterynaryjny w punkcie kontroli granicznej w miejscu wejścia mógł być w sposób wiarygodny informowany o ich przybyciu.
(19) Niniejsza decyzja powinna przewidywać okres przejściowy, aby dać państwom członkowskim, właściwym organom i podmiotom gospodarczym czas na wprowadzenie niezbędnych procedur, tak aby były one w stanie przestrzegać przepisów ustanowionych w niniejszej decyzji. Okres ten powinien być ograniczony do kilku miesięcy. Jednocześnie powinny mieć już zastosowanie środki zmniejszające ryzyko w oparciu o poziom ochrony wymagany w państwach członkowskich przeznaczenia.
(20) Oczekuje się, że w najbliższych latach dostępnych będzie więcej informacji o Bsal na podstawie źródeł naukowych oraz wyników kontroli urzędowych przeprowadzonych przez państwa członkowskie, dzięki czemu aktualna wiedza o tej chorobie zostanie uzupełniona. W związku z powyższym środki ochrony zdrowia zwierząt ustanowione w niniejszej decyzji powinny mieć charakter tymczasowy. Powinny one jednak mieć zastosowanie co najmniej do dnia 31 grudnia 2019 r., aby umożliwić państwom członkowskim wdrażanie przez jeden rok oraz sporządzenie sprawozdania rocznego i jego rozpatrzenie, natomiast stałe unijne przepisy o wymaganiach zdrowotnych dla zwierząt mogą zostać ustanowione na podstawie nowego rozporządzenia (UE) 2016/429 w sprawie przenośnych chorób zwierząt i mieć zastosowanie od daty rozpoczęcia stosowania tego rozporządzenia.
(21) Środki przewidziane w niniejszej decyzji są zgodne z opinią Stałego Komitetu ds. Roślin, Zwierząt, Żywności i Pasz,
PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DECYZJĘ:
Sporządzono w Brukseli dnia 28 lutego 2018 r.
|
W imieniu Komisji |
|
Vytenis ANDRIUKAITIS |
|
Członek Komisji |