a także mając na uwadze, co następuje:(1) W rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 861/2007 3 ustanowiono europejskie postępowanie w sprawie drobnych roszczeń. Rozporządzenie to ma zastosowanie zarówno do spornych, jak i bezspornych roszczeń w transgranicznych sprawach cywilnych i handlowych o wartości przedmiotu sporu nieprzekraczającej 2 000 EUR. W rozporządzeniu tym zapewnia się również wykonywalność orzeczeń wydanych w tym postępowaniu bez przeprowadzania jakiegokolwiek postępowania wpadkowego, w szczególności bez potrzeby stwierdzania wykonalności w państwie członkowskim wykonania (zniesienie exequatur). Ogólnym celem rozporządzenia (WE) nr 861/2007 jest poprawa dostępu do wymiaru sprawiedliwości zarówno dla konsumentów, jak i przedsiębiorstw poprzez zmniejszenie kosztów i przyspieszenie postępowań cywilnych dotyczących roszczeń objętych jego zakresem stosowania.
(2) W sprawozdaniu Komisji z dnia 19 listopada 2013 r. dotyczącym stosowania rozporządzenia (WE) nr 861/2007 stwierdzono, że zasadniczo uważa się, iż dzięki europejskiemu postępowaniu w sprawie drobnych roszczeń prowadzenie sporów transgranicznych dotyczących drobnych roszczeń w Unii stało się łatwiejsze. W sprawozdaniu tym wskazano jednak również przeszkody utrudniające pełne wykorzystanie potencjału europejskiego postępowania w sprawie drobnych roszczeń z korzyścią dla konsumentów i przedsiębiorstw, w szczególności małych i średnich przedsiębiorstw (zwanych dalej "MŚP"). W sprawozdaniu tym stwierdzono między innymi, że przewidziany w rozporządzeniu (WE) nr 861/2007 niski pułap dotyczący wartości przedmiotu sporu uniemożliwia wielu potencjalnym powodom korzystanie z uproszczonego postępowania w sporach transgranicznych. Ponadto stwierdzono w nim, że można by dalej uprościć szereg elementów postępowania w celu zmniejszenia kosztów i ograniczenia czasu trwania sporu. Ze sprawozdania Komisji wynika, że najskuteczniejszym sposobem usunięcia tych przeszkód mogłaby być zmiana rozporządzenia (WE) nr 861/2007.
(3) Konsumenci powinni mieć możliwość korzystania w pełnym zakresie z możliwości, jakie daje rynek wewnętrzny, a ich zaufania nie powinien ograniczać brak skutecznych środków ochrony prawnej w przypadku sporów zawierających element transgraniczny. Celem zaproponowanych w niniejszym rozporządzeniu ulepszeń europejskiego postępowania w sprawie drobnych roszczeń jest zapewnienie konsumentom środków skutecznej ochrony prawnej, a tym samym przyczynienie się do faktycznego wykonywania ich praw.
(4) Podniesienie pułapu wartości przedmiotu sporu do 5 000 EUR poprawiłoby dostęp do skutecznego i korzystnego pod względem kosztów środka ochrony prawnej w przypadku sporów transgranicznych, zwłaszcza dla MŚP. Lepszy dostęp do wymiaru sprawiedliwości spowodowałby wzrost zaufania do transakcji transgranicznych i przyczyniłby się do pełnego wykorzystania możliwości, jakie daje rynek wewnętrzny.
(5) Niniejsze rozporządzenie powinno mieć zastosowanie wyłącznie do spraw transgranicznych. Za transgraniczną należy uznać sprawę, w której przynajmniej jedna ze stron ma miejsce zamieszkania lub miejsce zwykłego pobytu w związanym niniejszym rozporządzeniem państwie członkowskim innym, niż państwo członkowskie sądu lub trybunału rozpatrującego sprawę.
(6) Europejskie postępowanie w sprawie drobnych roszczeń należy dalej ulepszyć, korzystając z rozwoju technologicznego w dziedzinie wymiaru sprawiedliwości oraz dostępnych sądom i trybunałom nowych narzędzi, które mogą pomóc przezwyciężyć przeszkody, jakimi są odległość geograficzna i jej konsekwencje w postaci wysokich kosztów i długiego czasu trwania postępowania.
(7) Aby jeszcze bardziej zmniejszyć koszty prowadzenia sporu oraz ograniczyć czas trwania postępowania, należy w większym stopniu zachęcić strony oraz sądy i trybunały do stosowania nowoczesnych technik komunikacyjnych.
(8) W przypadku dokumentów, które należy doręczyć stronom europejskiego postępowania w sprawie drobnych roszczeń, doręczenie drogą elektroniczną należy traktować na równi z doręczeniem drogą pocztową. W tym celu w niniejszym rozporządzeniu należy ustalić ogólne ramy umożliwiające korzystanie z doręczania drogą elektroniczną, gdy dostępne są niezbędne środki techniczne oraz gdy korzystanie z doręczania drogą elektroniczną jest zgodne z krajowymi przepisami proceduralnymi odnośnych państw członkowskich. W odniesieniu do wszelkiej innej komunikacji pisemnej między stronami lub innymi osobami biorącymi udział w postępowaniu a sądami lub trybunałami, w zakresie, w jakim to możliwe, preferowane powinny być środki elektroniczne, jeżeli są one dostępne i dopuszczalne.
(9) Jeżeli prawo krajowe nie zobowiązuje stron lub innych adresatów do zaakceptowania środków elektronicznych, powinni oni mieć wybór pomiędzy wykorzystaniem środków elektronicznych - jeżeli są one dostępne i dopuszczalne - a wykorzystaniem środków bardziej tradycyjnych do celów doręczania dokumentów lub do celów innej komunikacji pisemnej z sądem lub trybunałem. Zgoda strony na doręczenia drogą elektroniczną pozostaje bez uszczerbku dla prawa strony do odmowy przyjęcia dokumentu, który nie jest sporządzony w języku urzędowym państwa członkowskiego miejsca zamieszkania lub zwykłego pobytu tej strony, lub - jeżeli w tym państwie członkowskim obowiązuje więcej niż jeden język urzędowy - w języku urzędowym lub jednym z języków urzędowych obowiązujących w miejscu zamieszkania lub zwykłego pobytu tej strony, lub w języku dla niej zrozumiałym, lub do którego nie dołączono tłumaczenia na taki język.
(10) W przypadku gdy do doręczania dokumentów lub do innej komunikacji pisemnej wykorzystywane są środki elektroniczne, państwa członkowskie powinny stosować istniejące najlepsze praktyki w celu zapewnienia, aby treść otrzymanych dokumentów oraz innej komunikacji pisemnej była wierna i zgodna z treścią wysłanych dokumentów oraz innej komunikacji pisemnej oraz aby metoda stosowana do potwierdzenia odbioru przewidywała potwierdzenie odbioru przez adresata oraz potwierdzenie daty odbioru.
(11) Europejskie postępowanie w sprawie drobnych roszczeń zasadniczo jest postępowaniem pisemnym. Rozprawy powinny być przeprowadzane wyłącznie w wyjątkowych przypadkach, jeżeli nie jest możliwe wydanie orzeczenia na podstawie dowodów pisemnych, lub jeżeli sąd lub trybunał na wniosek strony wyrazi zgodę na rozprawę.
(12) Aby umożliwić wysłuchanie osób bez konieczności odbywania podróży do sądu lub trybunału, rozprawy oraz dowody z zeznań świadków, przesłuchania biegłych lub stron powinny być przeprowadzane z wykorzystaniem wszelkich dostępnych dla sądu lub trybunału środków porozumiewania się na odległość, chyba że - ze względu na szczególne okoliczności danej sprawy - wykorzystanie takich środków nie byłoby właściwe z punktu widzenia rzetelnego prowadzenia postępowania. W przypadku osób zamieszkałych lub mających miejsce zwykłego pobytu w państwie członkowskim innym niż państwo członkowskie, w którym znajduje się sąd lub trybunał rozpatrujący sprawę, rozprawę należy zorganizować z wykorzystaniem procedur przewidzianych w rozporządzeniu Rady (WE) nr 1206/2001 4 .
(13) Państwa członkowskie powinny propagować korzystanie z technik porozumiewania się na odległość. Na potrzeby przeprowadzenia rozprawy należy poczynić przygotowania, tak aby sądy lub trybunały właściwe dla europejskiego postępowania w sprawie drobnych roszczeń miały dostęp do odpowiednich technik porozumiewania się na odległość w celu zapewnienia rzetelności postępowania, z uwzględnieniem szczególnych okoliczności danej sprawy. W odniesieniu do wideokonferencji należy uwzględnić zalecenie Rady w sprawie transgranicznych wideokonferencji przyjęte przez Radę na posiedzeniu w dniach 15 i 16 czerwca 2015 r. oraz prace prowadzone w ramach europejskiej e-sprawiedliwości.
(14) Przy podejmowaniu przez powoda decyzji o wniesieniu sprawy do sądu znaczenie mogą mieć ewentualne koszty postępowania spornego. Czynnikiem zniechęcającym powodów do wnoszenia spraw do sądu mogą być, obok innych kosztów, opłaty sądowe. W celu zapewnienia dostępu do wymiaru sprawiedliwości w przypadku drobnych roszczeń w sprawach transgranicznych, opłaty sądowe pobierane w państwie członkowskim w związku z europejskim postępowaniem w sprawie drobnych roszczeń nie powinny być nieproporcjonalne do wartości przedmiotu sporu ani wyższe niż opłaty sądowe pobierane w krajowych uproszczonych postępowaniach sądowych w tym państwie członkowskim. Nie powinno to jednak uniemożliwiać pobierania uzasadnionych minimalnych opłat sądowych i powinno pozostawać bez uszczerbku dla możliwości pobierania, na tych samych warunkach, odrębnej opłaty od środka odwoławczego od orzeczenia wydanego w europejskim postępowaniu w sprawie drobnych roszczeń.
(15) Na potrzeby niniejszego rozporządzenia opłaty sądowe powinny obejmować opłaty i należności na rzecz sądu lub trybunału, których kwota jest ustalana zgodnie z prawem krajowym. Nie powinny one obejmować, na przykład, kwot przekazanych w trakcie postępowania osobom trzecim, takich jak wynagrodzenie adwokata lub radcy prawnego, koszty tłumaczenia, koszty doręczeń dokumentów przez podmioty inne niż sąd lub trybunał lub koszty biegłych lub świadków.
(16) Skuteczny dostęp do wymiaru sprawiedliwości w całej Unii jest ważnym celem. Aby zapewnić taki skuteczny dostęp w ramach europejskiego postępowania w sprawie drobnych roszczeń, należy przewidzieć pomoc prawną zgodnie z dyrektywą Rady 2003/8/WE 5 .
(17) Uiszczenie opłat sądowych nie powinno wiązać się dla powoda z koniecznością odbycia podróży do państwa członkowskiego sądu lub trybunału rozpatrującego sprawę ani ustanowienia w tym celu adwokata lub radcy prawnego. Aby zapewnić skuteczny dostęp do postępowania również powodom, którzy znajdują się w państwie członkowskim innym, niż państwo członkowskie, w którym znajduje się sąd lub trybunał rozpatrujący sprawę, państwa członkowskie powinny - jako minimum - umożliwić korzystanie z co najmniej jednej metody dokonywania płatności na odległość spośród metod płatności przewidzianych w niniejszym rozporządzeniu.
(18) Należy wyjaśnić, że ugoda sądowa zatwierdzona przez sąd lub trybunał lub zawarta przed sądem lub trybunałem w toku europejskiego postępowania w sprawie drobnych roszczeń jest wykonalna w taki sam sposób, jak orzeczenie wydane w tym postępowaniu.
(19) Aby zminimalizować potrzebę tłumaczenia i związane z tym koszty, sąd lub trybunał powinien - przy wydawaniu zaświadczenia o wykonalności orzeczenia wydanego w toku europejskiego postępowania w sprawie drobnych roszczeń lub ugody sądowej zatwierdzonej przez sąd lub trybunał lub zawartej przed sądem lub trybunałem w toku tego postępowania prowadzonym w języku innym, niż język tego sądu lub trybunału - korzystać z odpowiedniej wersji językowej interaktywnego formularza zaświadczenia dostępnego online na europejskim portalu "e-Sprawiedliwość". W tym względzie sąd lub trybunał może polegać na poprawności tłumaczenia dostępnego na tym portalu. Wszelkie koszty niezbędnego tłumaczenia tekstu wprowadzonego do wolnych pól tekstowych zaświadczenia mają zostać podzielone według przepisów prawa państwa członkowskiego, w którym znajduje się sąd lub trybunał.
(20) Państwa członkowskie powinny zapewnić stronom praktyczną pomoc w zakresie wypełniania formularzy przewidzianych w europejskim postępowaniu w sprawie drobnych roszczeń. Ponadto powinny one zapewnić informacje ogólne na temat zakresu stosowania europejskiego postępowania w sprawie drobnych roszczeń oraz informacje na temat tego, które sądy lub trybunały są właściwe do prowadzenia tego postępowania. Obowiązek ten nie powinien jednak pociągać za sobą konieczności zapewnienia pomocy prawnej, w tym porady prawnej w formie oceny prawnej konkretnej sprawy. Państwa członkowskie powinny mieć możliwość swobodnego podejmowania decyzji co do najwłaściwszych sposobów i środków udzielania takiej praktycznej pomocy oraz informacji ogólnych i to państwa członkowskie powinny decydować o tym, na które organy nałożą wykonywanie tych obowiązków. Takie informacje ogólne na temat zakresu stosowania europejskiego postępowania w sprawie drobnych roszczeń oraz na temat właściwych sądów i trybunałów mogą być również udostępniane poprzez odesłanie do informacji zawartych w broszurach lub przewodnikach, na krajowych stronach internetowych lub na europejskim portalu "e-Sprawiedliwość", lub udzielanych przez właściwe organizacje wspierające, takie jak Sieć Europejskich Centrów Konsumenckich.
(21) Informacje o opłatach sądowych i metodach dokonywania płatności, a także o organach lub organizacjach właściwych do udzielania praktycznej pomocy w państwach członkowskich, powinny być bardziej przejrzyste i dostępne w internecie. W tym celu państwa członkowskie powinny przekazywać te informacje Komisji, która z kolei powinna zapewnić podanie ich do publicznej wiadomości i szerokie rozpowszechnienie z wykorzystaniem wszelkich właściwych środków, w szczególności za pomocą europejskiego portalu "e-Sprawiedliwość".
(22) W rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1896/2006 6 należy sprecyzować, że w sytuacjach, w których spór objęty jest zakresem europejskiego postępowania w sprawie drobnych roszczeń, postępowanie to powinno być również dostępne dla powoda w postępowaniu w sprawie europejskiego nakazu zapłaty, w przypadku gdy pozwany wniósł sprzeciw wobec europejskiego nakazu zapłaty.
(23) Aby w większym stopniu ułatwić dostęp do europejskiego postępowania w sprawie drobnych roszczeń, formularze powinny być udostępniane nie tylko w sądach lub trybunałach, które są właściwe do przeprowadzenia takich postępowań, ale także poprzez odpowiednie krajowe strony internetowe. Obowiązek ten mógłby być spełniony poprzez umieszczenie na odpowiednich krajowych stronach internetowych odsyłacza do europejskiego portalu "e-Sprawiedliwość".
Aby zwiększyć ochronę pozwanego, formularze przewidziane w rozporządzeniu (WE) nr 861/2007 powinny zawierać informację o skutkach dla pozwanego związanych z niezakwestionowaniem powództwa lub niestawiennictwem na rozprawie w przypadku wezwania, w szczególności o możliwości wydania lub wykonania orzeczenia przeciwko niemu oraz o możliwości obciążenia go kosztami postępowania. Formularze powinny także zawierać informację o tym, że strona wygrywająca może nie być w stanie odzyskać kosztów postępowania w zakresie, w jakim były one zbędne lub nieproporcjonalne do wartości przedmiotu sporu.
(24) W celu aktualizacji formularzy dotyczących europejskiego postępowania w sprawie drobnych roszczeń i postępowania w sprawie europejskiego nakazu zapłaty, należy przekazać Komisji uprawnienia do przyjęcia aktów zgodnie z art. 290 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) w odniesieniu do zmian w załącznikach I-IV do rozporządzenia (WE) nr 861/2007 oraz w odniesieniu do zmian w załącznikach I-VII do rozporządzenia (WE) nr 1896/2006. Szczególnie ważne jest, aby w czasie prac przygotowawczych Komisja prowadziła stosowne konsultacje, w tym na poziomie ekspertów. Przygotowując i opracowując akty delegowane, Komisja powinna zapewnić jednoczesne, terminowe i odpowiednie przekazywanie stosownych dokumentów Parlamentowi Europejskiemu i Radzie.
(25) Zgodnie z art. 3 Protokołu nr 21 w sprawie stanowiska Zjednoczonego Królestwa i Irlandii w odniesieniu do przestrzeni wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości, załączonego do Traktatu o Unii Europejskiej (TUE) i do TFUE, Zjednoczone Królestwo i Irlandia powiadomiły o chęci uczestniczenia w przyjęciu i stosowaniu niniejszego rozporządzenia.
(26) Zgodnie z art. 1 i 2 Protokołu nr 22 w sprawie stanowiska Danii, załączonego do TUE i do TFUE, Dania nie uczestniczy w przyjęciu niniejszego rozporządzenia i nie jest nim związana ani go nie stosuje.
(27) Należy zatem odpowiednio zmienić rozporządzenia (WE) nr 861/2007 i (WE) nr 1896/2006,
PRZYJMUJĄ NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE: