a także mając na uwadze, co następuje:(1) Rozporządzenie Rady (WE) nr 2073/2004 z dnia 16 listopada 2004 r. w sprawie współpracy administracyjnej w dziedzinie podatków akcyzowych 3 przewiduje stworzenie wspólnego systemu, w ramach którego państwa członkowskie udzielają sobie wzajemnej pomocy i współpracują z Komisją w celu zapewnienia prawidłowego stosowania przepisów dotyczących podatków akcyzowych oraz w celu zwalczania uchylania się od podatków akcyzowych i wiążących się z tym zakłóceń na rynku wewnętrznym. W związku ze zgromadzonymi doświadczeniami i niedawnym rozwojem sytuacji do tego rozporządzenia należy wprowadzić szereg zmian. Biorąc pod uwagę liczbę zmian, które są tym samym konieczne, rozporządzenie należy zastąpić, aby zapewnić jasność przepisów.
(2) Zakończenie procesu tworzenia rynku wewnętrznego nadal wymaga systemu współpracy administracyjnej w dziedzinie podatków akcyzowych obejmującej wszystkie aspekty przepisów dotyczących stosowania podatków akcyzowych do wyrobów, o których mowa w art. 1 dyrektywy Rady 2008/118/WE z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie ogólnych zasad dotyczących podatku akcyzowego 4 .
(3) W celu zwiększenia skuteczności i szybkości oraz obniżenia kosztów istotne jest wzmocnienie roli środków elektronicznych w wymianie informacji. Biorąc pod uwagę powtarzalność niektórych wniosków oraz różnorodność językową w ramach Unii, ważne jest, aby zapewnić powszechniejsze wykorzystanie standardowych formatów przy wymianie informacji, tak by wnioski o udzielenie informacji mogły być szybciej rozpatrywane. Te wymogi mogą zostać spełnione w najwyższym stopniu dzięki bardziej systematycznemu stosowaniu skomputeryzowanego systemu utworzonego na mocy decyzji nr 1152/2003/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 16 czerwca 2003 r. w sprawie komputeryzacji przepływu wyrobów objętych podatkiem akcyzowym i nadzoru nad nimi 5 . Obecnie system ten daje większe możliwości niż w chwili wejścia w życie rozporządzenia (WE) nr 2073/2004 i nadal będzie rozwijany. W związku z tym od państw członkowskich powinno się wymagać, aby stosowały go zawsze, gdy to możliwe.
(4) Wymiana informacji w kwestiach związanych z akcyzą jest w ogromnej mierze niezbędna w celu stworzenia prawdziwego obrazu spraw dotyczących akcyzy w odniesieniu do pewnych osób, ale jednocześnie państwa członkowskie nie mają prawa poszukiwać informacji ani zwracać się o informacje, które nie wydają się istotne z punktu widzenia spraw dotyczących akcyzy w odniesieniu do danej osoby lub określonej grupy bądź kategorii osób.
(5) Do celów właściwej koordynacji przepływu informacji niezbędne jest utrzymanie przepisów rozporządzenia (WE) nr 2073/2004 dotyczących jednego punktu kontaktowego w każdym państwie członkowskim. Biorąc pod uwagę, że może zajść potrzeba bardziej bezpośrednich kontaktów między organami i urzędnikami państw członkowskich w celu zwiększenia skuteczności, przepisy dotyczące delegowania i wyznaczania właściwych urzędników również powinny zostać utrzymane.
(6) Aby niezbędne informacje były dostępne w odpowiednim czasie, należy utrzymać przepisy rozporządzenia (WE) nr 2073/2004 nakładające na organ współpracujący wymóg jak najszybszego działania i bezwzględnego przestrzegania wyznaczonego terminu. Termin udzielenia informacji, którymi współpracujące państwo członkowskie już dysponuje, powinien być jednak krótszy niż termin standardowy.
(7) Do celów skutecznego monitorowania procedur w zakresie akcyzy w ramach przemieszczania transgranicznego konieczne jest dalsze zapewnianie możliwości prowadzenia kontroli równoległych przez państwa członkowskie oraz obecności urzędników z jednego państwa członkowskiego na terytorium innego państwa członkowskiego w ramach współpracy administracyjnej.
(8) Problemy związane z transgranicznym powiadamianiem o decyzjach i środkach administracyjnych powinny nadal być rozwiązywane poprzez utrzymanie przepisów rozporządzenia (WE) nr 2073/2004 w tym zakresie.
(9) Do celów skutecznego zwalczania oszustw powinny zostać utrzymane przepisy dotyczące wymiany informacji bez uprzedniego wniosku. W celu ułatwienia takiej wymiany należy określić kategorie informacji podlegające obowiązkowej wymianie.
(10) Państwa członkowskie nadal powinny mieć możliwość dobrowolnej wymiany informacji niezbędnych do prawidłowego stosowania przepisów dotyczących podatków akcyzowych, w przypadku gdy te informacje nie mieszczą się w zakresie kategorii informacji objętych automatyczną wymianą.
(11) Informacje zwrotne są odpowiednim sposobem zapewnienia stałej poprawy jakości wymienianych informacji. W związku z tym należy stworzyć ramy dla przekazywania informacji zwrotnych.
(12) Przechowywanie przez państwa członkowskie na nośnikach elektronicznych niektórych określonych danych dotyczących zezwoleń dla podmiotów gospodarczych i składów podatkowych jest niezbędne do prawidłowego funkcjonowania systemu podatków akcyzowych oraz do zwalczania oszustw. Umożliwia to szybką wymianę tych danych między państwami członkowskimi, jak również zautomatyzowany dostęp do informacji. Można to osiągnąć dzięki wykorzystaniu informacji zawartych już w krajowych systemach komputerowych dotyczących akcyzy, dzięki opracowaniu analizy ryzyka umożliwiającej zwiększenie zakresu informacji zgromadzonych na poziomie krajowym na temat podmiotów gospodarczych, których dotyczą przepisy akcyzowe, i dokonywanych przez nich przemieszczeń wyrobów akcyzowych w ramach Unii oraz dzięki włączeniu różnych informacji na temat podatników oraz dokonywanych przez nich transakcji. W związku z tym, że procedury dotyczące ustalania lub odzyskiwania podatków akcyzowych oraz okresy przedawnienia i inne terminy w poszczególnych państwach członkowskich są różne, należy - aby zapewnić skuteczną pomoc wzajemną w zakresie stosowania przepisów dotyczących podatków akcyzowych w przypadku sytuacji transgranicznych - przewidzieć minimalny okres, w którym każde państwo członkowskie powinno przechowywać takie informacje.
(13) Aby informacje przechowywane w elektronicznych bazach danych były wiarygodne, powinno się wprowadzić przepis nakazujący ich regularną aktualizację.
(14) Podmioty gospodarcze powinny mieć możliwość szybkiego dokonywania weryfikacji niezbędnych do przemieszczania wyrobów akcyzowych. Należy im zapewnić możliwość elektronicznego potwierdzania ważności numerów akcyzowych w centralnym rejestrze prowadzonym przez Komisję, do którego wprowadza się informacje zawarte w krajowych bazach danych.
(15) Przepisy krajowe dotyczące tajemnicy bankowej mogłyby wpłynąć na obniżenie efektywności mechanizmów przewidzianych w niniejszym rozporządzeniu. W związku z tym państwa członkowskie nie powinny mieć prawa odmówić przekazania informacji wyłącznie na podstawie takich przepisów.
(16) Niniejsze rozporządzenie nie powinno mieć wpływu na inne przyjmowane na szczeblu Unii środki, które przyczyniają się do zwalczania nieprawidłowości i oszustw w dziedzinie akcyzy, lecz powinno je uzupełniać.
(17) W celu zapewnienia większej jasności w niniejszym rozporządzeniu należy potwierdzić, że w przypadku gdy informacje lub dokumenty uzyskuje się za zgodą lub na wniosek organu sądowego, przekazanie takich informacji lub dokumentów właściwemu organowi innego państwa członkowskiego jest uzależnione od zgody organu sądowego, jeżeli taka zgoda jest wymagana na mocy prawa przekazującego państwa członkowskiego.
(18) Przetwarzanie przez państwa członkowskie danych osobowych w ramach niniejszego rozporządzenia podlega przepisom dyrektywy 95/46/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 24 października 1995 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w zakresie przetwarzania danych osobowych i swobodnego przepływu tych danych 6 . Przetwarzanie danych osobowych przez Komisję na mocy niniejszego rozporządzenia podlega przepisom rozporządzenia (WE) nr 45/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2000 r. o ochronie osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych przez instytucje i organy wspólnotowe i o swobodnym przepływie takich danych 7 .
(19) Wymiana informacji z państwami trzecimi okazała się korzystna z punktu widzenia prawidłowego stosowania przepisów dotyczących podatków akcyzowych i dlatego powinna być kontynuowana. Dyrektywa 95/46/WE określa konkretne warunki dotyczące przekazywania informacji państwom trzecim, które muszą być przestrzegane przez państwa członkowskie.
(20) Do celów skutecznego stosowania niniejszego rozporządzenia konieczne może się okazać ograniczenie zakresu niektórych praw i obowiązków ustanowionych w dyrektywie 95/46/WE, a konkretnie praw określonych w jej art. 10, art. 11 ust. 1, art. 12 i 21, dla ochrony ważnych interesów ekonomicznych i finansowych państw członkowskich, mając na uwadze potencjalną utratę dochodu przez państwa członkowskie oraz kluczowe znaczenie informacji będących przedmiotem niniejszego rozporządzenia dla skuteczności zwalczania oszustw. Biorąc pod uwagę konieczność zachowania dowodów w przypadku podejrzeń o nieprawidłowości lub oszustwa podatkowe, a także konieczność unikania zakłóceń utrudniających prawidłową ocenę przestrzegania przepisów dotyczących podatków akcyzowych, podczas wymiany danych osobowych na mocy niniejszego rozporządzenia konieczne może być ograniczenie zakresu obowiązków administratora danych oraz praw osoby, której dotyczą dane, związanych z przekazywaniem informacji, dostępem do danych i podawaniem do wiadomości publicznej operacji przetwarzania danych. Należy zobowiązać państwa członkowskie do stosowania takich ograniczeń w stopniu, w jakim są one niezbędne i proporcjonalne.
(21) W celu zapewnienia jednolitych warunków wykonywania niektórych artykułów niniejszego rozporządzenia oraz opisania najważniejszych kategorii danych, które państwa członkowskie mogą wymieniać na mocy niniejszego rozporządzenia, należy powierzyć Komisji uprawnienia wykonawcze. Uprawnienia te powinny być wykonywane zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 182/2011 z dnia 16 lutego 2011 r. ustanawiające przepisy i zasady ogólne dotyczące trybu kontroli przez państwa członkowskie wykonywania uprawnień wykonawczych przez Komisję 8 .
(22) Przy przyjmowaniu aktów wykonawczych należy stosować procedurę sprawdzającą, z uwagi na to, że akty te są środkami o zasięgu ogólnym w rozumieniu art. 2 ust. 2 lit. a) rozporządzenia (UE) nr 182/2011.
(23) Funkcjonowanie niniejszego rozporządzenia należy monitorować i poddawać ocenie. W związku z tym należy wprowadzić przepis przewidujący gromadzenie statystyk i innych informacji przez państwa członkowskie oraz regularne sporządzanie sprawozdań przez Komisję.
(24) Ponieważ cel niniejszego rozporządzenia, czyli uproszczenie i zacieśnienie współpracy administracyjnej między państwami członkowskimi, co wymaga zastosowania zharmonizowanego podejścia, nie może zostać osiągnięty w sposób wystarczający przez same państwa członkowskie, natomiast ze względu na wymaganą jednolitość i skuteczność działania możliwe jest jego lepsze osiągnięcie na poziomie Unii, Unia może przyjąć środki zgodnie z zasadą pomocniczości określoną w art. 5 Traktatu o Unii Europejskiej. Zgodnie z zasadą proporcjonalności, określoną w tym artykule, niniejsze rozporządzenie nie wykracza poza to, co jest konieczne do osiągnięcia tego celu.
(25) Niniejsze rozporządzenie nie narusza praw podstawowych i respektuje zasady uznane w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej, w szczególności prawo do ochrony danych osobowych (art. 8). W świetle ograniczeń ustanowionych w niniejszym rozporządzeniu przetwarzanie wskazanych danych w ramach niniejszego rozporządzenia nie wykracza poza to, co jest niezbędne i proporcjonalne do celów ochrony uzasadnionych interesów podatkowych państw członkowskich.
(26) Rozporządzenie (WE) nr 2073/2004 powinno zostać uchylone.
(27) Przeprowadzono konsultacje z Europejskim Inspektorem Ochrony Danych, który przyjął opinię 9 ,
PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:
1 Opinia z dnia 29 marca 2012 r. (dotychczas nieopublikowana w Dzienniku Urzędowym).
2 Dz.U. C 68 z 6.3.2012, s. 45.
3 Dz.U. L 359 z 4.12.2004, s. 1.
4 Dz.U. L 9 z 14.1.2009, s. 12.
5 Dz.U. L 162 z 1.7.2003, s. 5.
6 Dz.U. L 281 z 23.11.1995, s. 31.
7 Dz.U. L 8 z 12.1.2001, s. 1.
8 Dz.U. L 55 z 28.2.2011, s. 13.
9 Opinia z dnia 18 stycznia 2012 r.
10 Dz.U. L 162 z 1.7.2003, s. 5.
11 Art. 3 ust. 1 zmieniony przez art. 1 ust. 1 lit. h) rozporządzenia nr 517/2013 z dnia 13 maja 2013 r. (Dz.U.UE.L.13.158.1) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 lipca 2013 r.
12 Dz.U. L 84 z 31.3.2010, s. 1.
13 Art. 15 ust. 1 lit. d) zmieniona przez art. 1 pkt 1 rozporządzenia nr 2023/246 z dnia 30 stycznia 2023 r. (Dz.U.UE.L.2023.34.1) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 13 lutego 2023 r.
14 Art. 19 ust. 1 lit. a) pkt iv dodany przez art. 1 pkt 1 rozporządzenia nr 261/2020 z dnia 19 grudnia 2019 r. (Dz.U.UE.L.2020.58.1) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 13 lutego 2023 r.
15 Dyrektywa Rady (UE) 2020/262 z dnia 19 grudnia 2019 r. ustanawiająca ogólne zasady dotyczące podatku akcyzowego (Dz.U. L 58 z 27.2.2020, s. 4.).
16 Art. 19 ust. 1 lit. a) pkt v) dodany przez art. 1 pkt 1 rozporządzenia nr 261/2020 z dnia 19 grudnia 2019 r. (Dz.U.UE.L.2020.58.1) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 13 lutego 2023 r.
17 Art. 19 ust. 2 lit. c) zmieniona przez art. 1 pkt 2 lit. a rozporządzenia nr 2023/246 z dnia 30 stycznia 2023 r. (Dz.U.UE.L.2023.34.1) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 13 lutego 2023 r.
18 Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2022/1636 z dnia 5 lipca 2022 r. uzupełniające dyrektywę Rady (UE) 2020/262 przez określenie struktury i treści dokumentów wymienianych w kontekście przemieszczania wyrobów akcyzowych oraz określenie progu utraty wynikającej z właściwości wyrobów (Dz.U. L 247 z 23.9.2022, s. 2).
19 Art. 19 ust. 2 lit. f zmieniona przez art. 1 pkt 2 lit. a rozporządzenia rady nr 2020/261 z dnia 19 grudnia 2019 r. (Dz.U.UE.L.2020.58.1) zmieniającego nin. rozporządzenie rady (ue) z dniem 13 lutego 2023 r.
20 Art. 19 ust. 2 lit. g zmieniona przez art. 1 pkt 2 lit. a rozporządzenia rady nr 2020/261 z dnia 19 grudnia 2019 r. (Dz.U.UE.L.2020.58.1) zmieniającego nin. rozporządzenie rady (ue) z dniem 13 lutego 2023 r.
21 Art. 19 ust. 2 lit. k dodana przez art. 1 pkt 2 lit. b rozporządzenia rady nr 2020/261 z dnia 19 grudnia 2019 r. (Dz.U.UE.L.2020.58.1) zmieniającego nin. rozporządzenie rady (ue) z dniem 13 lutego 2023 r.
22 Art. 19 ust. 2 lit. l) dodana przez art. 1 rozporządzenia nr 774/2021 z dnia 10 maja 2021 r. (Dz.U.UE.L.2021.167.1) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 13 lutego 2023 r.
23 Art. 19 ust. 2 lit. m) dodana przez art. 1 rozporządzenia nr 774/2021 z dnia 10 maja 2021 r. (Dz.U.UE.L.2021.167.1) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 13 lutego 2023 r.
24 Art. 19 ust. 4 zmieniony przez art. 1 pkt 2 lit. b rozporządzenia nr 2023/246 z dnia 30 stycznia 2023 r. (Dz.U.UE.L.2023.34.1) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 13 lutego 2023 r.
25 Dyrektywa Rady (UE) 2020/262 z dnia 19 grudnia 2019 r. ustanawiająca ogólne zasady dotyczące podatku akcyzowego (Dz.U. L 58 z 27.2.2020, s. 4.).
26 Art. 20 ust. 1 zmieniony przez art. 1 pkt 3 rozporządzenia nr 2023/246 z dnia 30 stycznia 2023 r. (Dz.U.UE.L.2023.34.1) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 13 lutego 2023 r.