RADA UNII EUROPEJSKIEJ,uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską, w szczególności jego art. 36 i 37,
uwzględniając wniosek Komisji,
uwzględniając opinię Parlamentu Europejskiego(1),
po konsultacji z Europejskim Komitetem Ekonomiczno- Społecznym(2),
po konsultacji z Komitetem Regionów(3),
a także mając na uwadze, co następuje:
(1) Oceniając realizację reformy wspólnej polityki rolnej z 2003 r., za nowe kluczowe wyzwania dla europejskiego rolnictwa uznano zmiany klimatyczne, odnawialne źródła energii, gospodarkę wodną, różnorodność biologiczną i restrukturyzację sektora mleczarskiego.
(2) W związku z tym w dniu 20 listopada 2007 r. Komisja przedstawiła komunikat dla Rady i Parlamentu Europejskiego zatytułowany "Przygotowania do oceny funkcjonowania reformy WPR". Należy uwzględnić ten Komunikat i następujące po nim dyskusje w sprawie jego głównych elementów, przeprowadzone przez Parlament Europejski, Radę, Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny i Komitet Regionów, a także liczne uwagi zgłoszone w trakcie konsultacji publicznych.
(3) Wspólnota, będąca stroną protokołu z Kioto(4), została wezwana do wdrażania lub dalszego opracowywania strategii i środków odpowiadających warunkom krajowym, takich jak promowanie - w kontekście ochrony klimatu - zrównoważonych form rolnictwa. Ponadto protokół z Kioto zobowiązuje strony do sformułowania, wdrożenia, opublikowania i regularnego uaktualniania krajowych, a w stosownych przypadkach także regionalnych programów, których elementem są działania służące łagodzeniu zmian klimatycznych i ułatwianiu odpowiedniej adaptacji do tych zmian. Takie programy dotyczą między innymi sektora rolnictwa i sektora leśnictwa. W tym kontekście należy zwiększyć rolę wsparcia na rzecz rozwoju obszarów wiejskich. Wiarygodne dowody naukowe wskazują na konieczność podjęcia natychmiastowych działań. Wspólnotę wezwano również do rozważenia wszelkich możliwych sposobów zmniejszenia emisji gazów cieplarnianych. Mimo że europejskie rolnictwo bardziej niż inne sektory przyczyniło się już do obniżenia poziomu emisji gazów cieplarnianych, w przyszłości będzie musiało podwoić te wysiłki w ramach globalnej strategii UE w dziedzinie zmian klimatycznych.
(4) Ze względu na poważne problemy związane z niedoborem wody i suszami Rada w konkluzjach z dnia 30 października 2007 r. w sprawie niedoboru wody i susz stwierdziła, że kwestią gospodarki wodnej, w tym jakością wody, należy się lepiej zająć w ramach właściwych instrumentów wspólnej polityki rolnej. Zrównoważona gospodarka wodna jest niezwykle istotna dla rolnictwa europejskiego, ponieważ pozwala temu sektorowi bardziej efektywnie wykorzystywać wodę i lepiej chronić jej jakość. Wziąwszy pod uwagę prognozy dotyczące zmian klimatycznych, należy się spodziewać coraz częstszego występowania susz, które dotykać będą coraz więcej obszarów.
(5) Ponadto w konkluzjach w sprawie "Zatrzymania procesu utraty różnorodności biologicznej" z dnia 18 grudnia 2006 r. Rada podkreśliła, że ochrona różnorodności biologicznej pozostaje głównym wyzwaniem, dodatkowo zwiększonym zmianami klimatycznymi i zapotrzebowaniem na wodę i niezależnie od znacznych postępów jakich już dokonano osiągnięcie wyznaczonego przez Wspólnotę na 2010 r. celu w zakresie różnorodności biologicznej będzie wymagało podjęcia dodatkowych starań. Rolnictwo europejskie ma na tym polu kluczową rolę do odegrania.
(6) Istotne jest, aby działania związane z tymi wspólnotowymi priorytetami były akcentowane w programach rozwoju obszarów wiejskich zatwierdzanych zgodnie z rozporządzeniem Rady (WE) nr 1698/2005(5).
(7) Innowacje mogą w szczególności przyczynić się do rozwoju nowych technik, produktów i technologii. W ten sposób będą wspierać wysiłki podejmowane, aby zmierzyć się z wyzwaniami w zakresie zmian klimatycznymi, energii ze źródeł odnawialnych, gospodarki wodnej, różnorodności biologicznej i restrukturyzacji sektora mleczarskiego. W odniesieniu do wyżej wymienionych wyzwań - tj. zmian klimatu, energii ze źródeł odnawialnych, gospodarki wodnej i różnorodności biologicznej - należy utworzyć konkretne mechanizmy wsparcia innowacji, aby zwiększyć skuteczność odnośnych działań.
(8) Wskutek wygaśnięcia systemu kwot mlecznych w roku 2015 wprowadzonego rozporządzeniem Rady (WE) nr 1234/2007 z dnia 22 października 2007 r. ustanawiającym wspólną organizację rynków rolnych oraz przepisy szczegółowe dotyczące niektórych produktów rolnych(6) rolnicy prowadzący produkcje mleczarską będą musieli podjąć konkretne starania w celu dostosowania się do zmieniających się warunków, w szczególności w obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania. Właściwe zatem jest określenie tej szczególnej sytuacji również jako nowego wyzwania, któremu państwa członkowskie powinny móc sprostać, aby zapewnić sektorowi mleczarskiemu "miękkie lądowanie".
(9) Biorąc pod uwagę znaczenie tych priorytetów, państwa członkowskie powinny włączyć działania związane z tymi nowymi wyzwaniami, przyjęte zgodnie z niniejszym rozporządzeniem, do krajowych programów rozwoju obszarów wiejskich.
(10) Rozporządzenie (WE) nr 1698/2005 stanowi, że w celu uwzględnienia głównych zmian w priorytetach wspólnotowych można poddawać przeglądowi strategiczne wytyczne Wspólnoty w sprawie rozwoju obszarów wiejskich (okres programowania 2007-2013), przyjęte decyzją Rady 2006/144/WE(7). Dlatego państwa członkowskie korzystające z dodatkowych środków, w ślad za przeglądem strategicznych wytycznych Wspólnoty powinny wprowadzić zmiany do krajowych planów strategicznych, aby ustalić ramy, w jakich należy zmienić te programy. Obowiązek ten powinien dotyczyć wyłącznie państw członkowskich, które w roku 2010 będą otrzymywały dodatkowe środki finansowe wynikające z obowiązkowej modulacji na mocy rozporządzenia Rady (WE) nr 73/2009 z dnia 19 stycznia 2009 r. ustalające wspólne zasady dla systemów wsparcia bezpośredniego dla rolników w ramach wspólnej polityki rolnej i ustanawiające określone systemy wsparcia dla rolników(8), a od roku 2011, kwoty niewykorzystanych środków finansowych w ramach krajowych pułapów płatności w systemie płatności jednolitej, które zdecydowały się przekazać na Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW).
(11) Konieczne jest ustalenie ostatecznego terminu wprowadzenia do programów rozwoju obszarów wiejskich działań związanych z nowymi wyzwaniami i przedstawienia Komisji zmienionych programów rozwoju obszarów wiejskich, aby dać państwom członkowskim wystarczająco wiele czasu na dokonanie zmian w krajowych programach rozwoju obszarów wiejskich w świetle zmienionych wytycznych strategicznych Wspólnoty i krajowych planów strategicznych.
(12) Ponieważ Akty przystąpienia z roku 2003 i 2005 przewidują, że płatności bezpośrednie dla rolników z nowych państw członkowskich, poza rolnikami z Bułgarii i Rumunii, pełną wysokość będą osiągać stopniowo i że zasady modulacji będą miały do tych państw zastosowanie dopiero od roku 2012, te nowe państwa członkowskie nie będą musiały zmieniać swoich krajowych planów strategicznych. Należy odpowiednio dostosować terminy dokonania zmian w programach rozwoju obszarów wiejskich i przedstawienia tych programów przez nowe państwa członkowskie. Ponieważ - z tego samego powodu - zasady modulacji będą miały zastosowanie do Bułgarii i Rumunii dopiero od roku 2013, państw tych nie powinien dotyczyć obowiązek dokonania przeglądu krajowych planów strategicznych i programów rozwoju obszarów wiejskich.
(13) Ze względu na pojawienie się nowych obowiązków należy zmienić wymogi co do treści programów rozwoju obszarów wiejskich. Należy sporządzić przykładowy wykaz rodzajów działań i ich potencjalnych skutków, aby pomóc państwom członkowskim określić odpowiednie działania związane z nowymi wyzwaniami w kontekście ram prawnych rozwoju obszarów wiejskich.
(14) Aby dodatkowo zachęcić beneficjentów do podejmowania działań związanych z nowymi priorytetami, należy dopuścić możliwość zwiększania kwot i stawek wsparcia w odniesieniu do przedmiotowych działań.
(15) Aby zacieśnić współpracę na rzecz opracowywania nowych produktów, technologii i technik w sektorze rolnictwa i żywności oraz w sektorze leśnictwa, należy umożliwić większą elastyczność co do składu partnerów poszczególnych projektów.
(16) Rolnikom, którzy dotknięci zostaną wskutek znacznego obniżenia wartości płatności bezpośrednich otrzymywanych zgodnie z rozporządzeniem Rady (WE) nr 1782/2003 z dnia 29 września 2003 r. ustanawiającym wspólne zasady dla systemów wsparcia bezpośredniego w ramach wspólnej polityki rolnej i ustanawiające określone systemy wsparcia dla rolników(9), należy od roku budżetowego 2011 przyznać wsparcie restrukturyzacyjne, przejściowe, malejące i niedyskryminacyjne. Wsparcie takie powinno być udzielane za pośrednictwem programów rozwoju obszarów wiejskich i powinno pomóc tym rolnikom dostosować się do zmienionych warunków przez restrukturyzację działalności gospodarczej w rolnictwie i poza rolnictwem.
(17) Aby wsparcie, które wywołuje skutki rolno-środowiskowe, było bardziej elastyczne, państwa członkowskie powinny mieć możliwość zaprzestania realizacji zobowiązań rolno-środowiskowych i udostępnienia równoważnego wsparcia w ramach pierwszego filara, pod warunkiem że respektowane będą interesy gospodarcze i uprawnione oczekiwania beneficjenta i że utrzymane zostaną globalne korzyści dla środowiska.
(18) Rozporządzenie (WE) nr 1782/2003 ustanowiło zasadę, że wobec rolników niespełniających określonych wymogów w zakresie zdrowia publicznego, zdrowia zwierząt i roślin, ochrony środowiska oraz dobrostanu zwierząt można zastosować redukcję lub wykluczenie ze wsparcia. Rozporządzenie (WE) nr 1698/2005 wprowadziło tę samą zasadę w dziedzinie rozwoju obszarów wiejskich w odniesieniu do niektórych środków. Ten system "wzajemnej zgodności" stanowi integralna część wsparcia wspólnotowego w ramach płatności bezpośrednich i rozwoju obszarów wiejskich. Jednakże między tymi dwoma obszarami stosowania można stwierdzić różnice, ponieważ niektóre przepisy systemu wzajemnej zgodności w ramach płatności bezpośrednich nie są ujęte w systemie wzajemnej zgodności w ramach rozwoju obszarów wiejskich. Aby zapewnić spójność, konieczne jest ujednolicenie przepisów dotyczących wzajemnej zgodności w ramach rozwoju obszarów wiejskich z przepisami dotyczącymi płatności bezpośrednich, w szczególności w odniesieniu do: odpowiedzialności w przypadku przekazania gruntu, minimalnego progu, mającego zastosowanie do redukcji i wykluczeń powyżej, przypadków niewielkich niezgodności, szczegółowych kryteriów uwzględnianych w przypadku ustanawiania szczegółowych przepisów dotyczących redukcji wsparcia lub wykluczenia ze wsparcia oraz nowych dat, od których stosuje się wymogi dotyczące dobrostanu zwierząt w nowych państwach członkowskich.
(19) Zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 73/2009 środki finansowe wynikające z zastosowania obowiązkowej modulacji na mocy tego rozporządzenia, a od roku 2011, wraz z kwotami niewykorzystanych środków finansowych w ramach krajowych pułapów płatności w systemie płatności jednolitej, które państwa członkowskie zdecydowały się przekazać na Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW) należy wykorzystać na wsparcie rozwoju obszarów wiejskich. Należy dopilnować, aby kwota równa wspomnianym środkom finansowym została wykorzystana na wsparcie działań pozostających w związku z nowymi wyzwaniami.
(20) Z uwagi na uzupełniający, szczególny i wiążący charakter, jaki ma wykorzystanie kwot odpowiadających wspomnianym środkom finansowym, nie należy zakłócać równowagi pomiędzy celami wsparcia rozwoju obszarów wiejskich.
(21) Ze względu na to, że te nowe wyzwania mają duże znaczenie na szczeblu wspólnotowym i że trzeba na nie pilnie zareagować, należy zwiększyć wkład EFRROW, aby ułatwić realizację powiązanych z nim działań.
(22) Aby zwiększyć skuteczność komitetu monitorującego, należy zmodyfikować jego rolę i funkcje we wprowadzaniu zmian do programów rozwoju obszarów wiejskich.
(23) W trosce o pewność prawa i uproszczenie należy doprecyzować i zharmonizować przepisy stanowiące o niestosowaniu art. 87, 88 i 89 Traktatu WE do płatności dokonywanych przez państwa członkowskie zgodnie z niniejszym rozporządzeniem.
(24) Aby jeszcze bardziej ułatwić młodym rolnikom rozpoczęcie działalności i strukturalne dostosowanie ich gospodarstw po rozpoczęciu działalności, należy zwiększyć maksymalną kwotę wsparcia.
(25) Aby utworzyć nowe ramy dla terminowej realizacji zmienionych krajowych planów strategicznych i programów rozwoju obszarów wiejskich, w szczególności w odniesieniu do kwot, które mają zostać udostępnione drogą modulacji, niniejsze rozporządzenie powinno mieć zastosowanie od 1 stycznia 2009 r. wraz z rozporządzeniem (WE) nr 73/2009. Biorąc pod uwagę charakter przepisów tego rozporządzenia takie retroaktywne stosowanie nie powinno naruszać zasady pewności prawnej beneficjentów. Jednakże, w myśl tej samej zasady, zmienione przepisy dotyczące stosowania wzajemnej zgodności powinny mieć zastosowanie od 1 stycznia 2010 r.
(26) Należy zatem odpowiednio zmienić rozporządzenie (WE) nr 1698/2005,
PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:
Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.Sporządzono w Brukseli, dnia 19 stycznia 2009 r.
|
W imieniu Rady |
|
P. GANDALOVIČ |
|
Przewodniczący |
______
(1) Opinia z dnia 19 listopada 2008 r. (dotychczas nieopublikowana w Dzienniku Urzędowym).
(2) Opinia z dnia 23 października 2008 r. (dotychczas nieopublikowana w Dzienniku Urzędowym). Opinia przedstawiona po przeprowadzeniu nieobowiązkowych konsultacji.
(3) Opinia z dnia 8 października 2008 r. (dotychczas nieopublikowana w Dzienniku Urzędowym). Opinia przedstawiona po przeprowadzeniu nieobowiązkowych konsultacji.
(4) Adoptowany decyzją Rady 2002/358/WE (Dz.U. L 130 z 15.5.2002, s. 1).
(5) Dz.U. L 277 z 21.10.2005, s. 1.
(6) Dz.U. L 299 z 16.11.2007, s. 1.
(7) Dz.U. L 55 z 25.2.2006, s. 20.
(8) Patrz strona 16 w tym Dz.U.
(9) Dz.U. L 270 z 21.10.2003, s. 1.