Prawo.pl

Akty Prawne
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej - Seria L
Dz.U.UE.L.2008.169.13

Bośnia i Hercegowina-Wspólnota Europejska. Umowa przejściowa w sprawie handlu i kwestii związanych z handlem. Luksemburg.2008.06.16.

UMOWA PRZEJŚCIOWA

w sprawie handlu i kwestii związanych z handlem między Wspólnotą Europejską, z jednej strony, a Bośnią i Hercegowiną, z drugiej strony *

WSPÓLNOTA EUROPEJSKA,

zwana dalej "Wspólnotą",

z jednej strony, oraz

BOŚNIA I HERCEGOWINA,

z drugiej strony,

zwane dalej wspólnie "Stronami",

mając na uwadze, co następuje:

(1) Układ o stabilizacji i stowarzyszeniu między Wspólnotami Europejskimi i ich państwami członkowskimi z jednej strony, a Bośnią i Hercegowiną z drugiej strony (zwany dalej "układem o stabilizacji i stowarzyszeniu" lub "USiS") został podpisany w Luksemburgu dnia szesnastego czerwca dwa tysiące ósmego roku.

(2) Układ o stabilizacji i stowarzyszeniu ma na celu ustanowienie bliskich i długotrwałych stosunków opartych na wzajemności i wspólnym interesie, które umożliwiłyby Bośni i Hercegowinie dalsze zacieśnianie i rozwijanie już istniejących stosunków z Unią Europejską.

(3) Konieczne jest zapewnienie rozwoju powiązań handlowych poprzez wzmocnienie i rozszerzenie nawiązanych wcześniej stosunków.

(4) W tym celu konieczne jest jak najszybsze wdrożenie postanowień USiS dotyczących handlu i kwestii związanych z handlem za pomocą umowy przejściowej.

(5) Niektóre postanowienia związane z tranzytem drogowym, zawarte w Protokole 3 do USiS w sprawie transportu lądowego, są bezpośrednio związane ze swobodnym przepływem towarów i w związku z tym powinny zostać włączone do umowy.

(6) Wobec braku wcześniejszych struktur umownych umowa ta ustanawia Komitet Przejściowy w celu jej wykonania,

POSTANOWIŁY zawrzeć niniejszą umowę i w tym celu powołały jako swoich pełnomocników:

WSPÓLNOTA EUROPEJSKA

Dimitrij RUPEL,

minister spraw zagranicznych Republiki Słowenii,

przewodniczący Rady Unii Europejskiej

Olli REHN,

członek Komisji Wspólnot Europejskich (zwanej dalej "Komisją Europejską") odpowiedzialny za rozszerzenie

BOŚNIA I HERCEGOWINA

Nikola ŠPIRIC,

prezes Rady Ministrów Bośni i Hercegowiny

KTÓRZY, po wymianie swych pełnomocnictw uznanych za należyte i sporządzone we właściwej formie,

UZGADNIAJĄ, CO NASTĘPUJE:

TYTUŁ I

ZASADY OGÓLNE

Artykuł 1

(Artykuł 2 USiS)

Poszanowanie zasad demokracji i praw człowieka, które zostały proklamowane w Powszechnej deklaracji praw człowieka oraz określone w Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, w Akcie końcowym z Helsinek i w Karcie paryskiej dla Nowej Europy, przestrzeganie zasad prawa międzynarodowego - w tym pełna współpraca z Międzynarodowym Trybunałem dla byłej Jugosławii (MTJ) - i zasad państwa prawa, a także zasad gospodarki rynkowej opisanych w dokumencie z konferencji KBWE w Bonn poświęconej współpracy gospodarczej, stanowią podstawę polityki wewnętrznej i zagranicznej Stron oraz zasadnicze elementy niniejszej umowy.

TYTUŁ II

SWOBODNY PRZEPŁYW TOWARÓW

Artykuł 3

(Artykuł 18 USiS)

Dla celów niniejszej umowy należności celne i opłaty o skutku równoważnym do należności celnych obejmują wszystkie cła oraz wszelkiego rodzaju opłaty nałożone w związku z wywozem lub przywozem towarów, w tym wszelkiego rodzaju podatki wyrównawcze lub opłaty dodatkowe związane z takim przywozem lub wywozem, z wyłączeniem:

a) opłat równoważnych do podatku wewnętrznego nałożonych zgodnie z postanowieniami art. III ust. 2 układu GATT z 1994 r.;

b) środków antydumpingowych i opłat wyrównawczych;

c) należności lub innych opłat odpowiadających kosztom świadczonych usług.

Obniżone stawki celne, które mają być stosowane przez Bośnię i Hercegowinę, obliczone zgodnie z niniejszą umową, są zaokrąglane do pierwszego miejsca po przecinku, zgodnie z ogólnie obowiązującymi regułami arytmetycznymi. Dlatego też wszystkie liczby, w przypadku których druga cyfra po przecinku wynosi mniej niż 5, są zaokrąglane w dół do pierwszego miejsca po przecinku, natomiast wszystkie liczby, których druga cyfra po przecinku jest większa od 5, zaokrąglane są w górę do pierwszego miejsca po przecinku.

ROZDZIAŁ I

PRODUKTY PRZEMYSŁOWE

Artykuł 4

(Artykuł 19 USiS)

Definicje

Artykuł 5

(Artykuł 20 USiS)

Preferencje wspólnotowe w zakresie produktów przemysłowych

Artykuł 6

(Artykuł 21 USiS)

Preferencje Bośni i Hercegowiny w zakresie produktów przemysłowych

ROZDZIAŁ II

Rolnictwo i rybactwo

Artykuł 9

(Artykuł 24 USiS)

Definicje

Artykuł 11

(Artykuł 26 USiS)

Zniesienie ograniczeń ilościowych w zakresie produktów rolnych i produktów rybactwa

Artykuł 12

(Artykuł 27 USiS)

Produkty rolne

Z dniem wejścia w życie niniejszej umowy Wspólnota znosi wszystkie cła i opłaty o skutku równoważnym przy przywozie produktów rolnych pochodzących z Bośni i Hercegowiny, innych niż te objęte zakresem pozycji 0102, 0201, 0202, 1701, 1702 i 2204 Nomenklatury Scalonej.

W przypadku produktów objętych zakresem działów 7 i 8 Nomenklatury Scalonej, dla których wspólna taryfa celna przewiduje stosowanie ceł ad valorem oraz ceł specyficznych, zniesienie ma zastosowanie tylko do części należności celnej obliczanej ad valorem.

Z dniem wejścia w życie niniejszej umowy Bośnia i Hercegowina:

a) znosi cła stosowane przy przywozie niektórych produktów rolnych pochodzących ze Wspólnoty, wymienionych w załączniku IIIa;

b) stopniowo obniża należności celne stosowane w przywozie niektórych produktów rolnych pochodzących ze Wspólnoty, wymienionych w załączniku IIIb, IIIc i IIId zgodnie z harmonogramem wskazanym dla każdego produktu w wymienionym załączniku;

c) znosi cła stosowane przy przywozie niektórych produktów rolnych pochodzących ze Wspólnoty, wymienionych w załączniku IIIe w ramach limitu wysokości kontyngentu celnego wskazanego dla określonych produktów.

Artykuł 13

(Artykuł 28 USiS)

Ryby i produkty rybactwa

Artykuł 14

(Artykuł 29 USiS)

Klauzula przeglądu

Biorąc pod uwagę wielkość handlu produktami rolnymi i produktami rybactwa między Stronami, szczególną wrażliwość tych sektorów, zasady wspólnej polityki Wspólnoty w zakresie rolnictwa i rybactwa, zasady polityki rolnej i polityki rybactwa Bośni i Hercegowiny, rolę rolnictwa i rybactwa w gospodarce Bośni i Hercegowiny oraz konsekwencje wielostronnych negocjacji handlowych w ramach WTO, Wspólnota i Bośnia i Hercegowina zbadają na forum Komitetu Przejściowego, najpóźniej trzy lata po wejściu w życie niniejszej umowy, produkt po produkcie, w sposób uporządkowany i na odpowiedniej zasadzie wzajemności, możliwość przyznania dalszych preferencji w celu większej liberalizacji handlu produktami rolnymi i produktami rybactwa.

Artykuł 15

(Artykuł 30 USiS)

Nie naruszając innych postanowień niniejszej umowy, w szczególności jej art. 24 (art. 39 USiS), uwzględniając szczególną wrażliwość rynków produktów rolnych i produktów rybactwa, jeżeli przywóz produktów pochodzących z jednej ze Stron i objętych preferencjami przyznanym na mocy art. 10, 11, 12 i 13 niniejszej umowy (art. 25, 26, 27 i 28 USiS), powoduje poważne zakłócenia na rynkach bądź w krajowych mechanizmach regulacyjnych drugiej Strony, obie Strony niezwłocznie rozpoczynają konsultacje celem znalezienia właściwego rozwiązania. W oczekiwaniu na takie rozwiązanie zainteresowana Strona może podjąć odpowiednie środki, jakie uzna za niezbędne.

Artykuł 16

(Artykuł 31 USiS)

Ochrona oznaczeń geograficznych produktów rolnych i produktów rybactwa oraz środków spożywczych innych niż wina i napoje spirytusowe

Znaki towarowe, które zostały zarejestrowane w Bośni i Hercegowinie lub uzyskane poprzez używanie i których używanie odpowiada sytuacji, o których mowa w ust. 2, przestaną być używane w ciągu 6 lat od wejścia w życie niniejszej umowy. Nie dotyczy to jednak znaków towarowych zarejestrowanych w Bośni i Hercegowinie oraz znaków towarowych uzyskanych poprzez używanie, które są własnością obywateli państw trzecich, pod warunkiem że nie mają one takiego charakteru, który wprowadzałby konsumentów w błąd co do jakości, specyfikacji lub pochodzenia geograficznego towarów.

ROZDZIAŁ III

WSPÓLNE PRZEPISY

Artykuł 19

(Artykuł 34 USiS)

Status quo

Artykuł 20

(Artykuł 35 USiS)

Zakaz dyskryminacji podatkowej

Artykuł 22

(Artykuł 37 USiS)

Unie celne, strefy wolnego handlu, uzgodnienia transgraniczne

Artykuł 23

(Artykuł 38 USiS)

Dumping i dotacje

Artykuł 24

(Artykuł 39 USiS)

Ogólna klauzula ochronna

Bez uszczerbku dla przepisów ust. 1 niniejszego artykułu, jeśli przywóz produktu jednej Strony na terytorium drugiej Strony odbywa się w zwiększonych ilościach i na takich warunkach, które powodują lub mogą powodować:

a) poważną szkodę dla krajowego sektora produktów podobnych lub bezpośrednio konkurujących na terytorium Strony dokonującej przywozu; lub

b) poważne zakłócenia w jakimkolwiek sektorze gospodarki bądź trudności mogące spowodować poważne pogorszenie sytuacji gospodarczej w regionie Strony dokonującej przywozu,

Strona dokonująca przywozu może podjąć stosowne dwustronne środki ochronne na warunkach określonych w niniejszym artykule i zgodnie z procedurami w nim ustanowionymi.

Dwustronne środki ochronne skierowane wobec przywozu dokonywanego z terytorium drugiej Strony nie przekraczają poziomu niezbędnego do usunięcia zaistniałych trudności, jak określono w ust. 2, które pojawiły się w wyniku stosowania niniejszej umowy. Przyjęte środki ochronne powinny obejmować wstrzymanie wzrostu lub obniżki zakresu preferencji określonych w niniejszej umowie dla danych produktów do maksymalnej wysokości odpowiadającej podstawowej stawce celnej określonej w art. 3 ust. 4 lit. a) i b) oraz ust. 6 (art. 18 ust. 4 lit. a) i b) oraz ust. 6 USiS) dla tego samego produktu. Środki takie zawierają elementy wyraźnie przewidujące stopniowe wycofywanie zastosowanych środków najpóźniej do końca wyznaczonego terminu i nie będą one stosowane przez okres dłuższy niż dwa lata.

W wyjątkowych okolicznościach okres ten może zostać przedłużony maksymalnie o kolejne dwa lata. Nie stosuje się żadnych dwustronnych środków ochronnych przy przywozie produktu, co do którego wcześniej zastosowano taki środek, przez okres co najmniej czterech lat, licząc od dnia zaprzestania stosowania środka.

W celu realizacji postanowień ust. 1-4 stosuje się następujące postanowienia:

a) problemy wynikające z sytuacji określonej w niniejszym artykule kieruje się niezwłocznie do zbadania przez Komitet Przejściowy, który może podjąć każdą właściwą decyzję, aby usunąć takie problemy.

Jeśli Komitet Przejściowy lub Strona dokonująca wywozu nie podjęły decyzji, która usunęłaby problemy, lub jeśli nie zostało znalezione żadne inne zadowalające rozwiązanie w terminie 30 dni od przedłożenia danej sprawy Komitetowi Przejściowemu, Strona dokonująca przywozu może podjąć środki właściwe do rozwiązania problemu zgodnie z niniejszym artykułem. Przy wyborze środków ochronnych pierwszeństwo należy przyznać tym z nich, które w najmniejszym stopniu zakłócają funkcjonowanie reguł określonych w niniejszej umowie. Środki ochronne zastosowane zgodnie z art. XIX układu GATT z 1994 r. oraz Porozumieniem WTO w sprawie środków ochronnych zachowują poziom/zakres preferencji przyznany zgodnie z niniejszą umową;

b) jeśli wyjątkowe i poważne okoliczności wymagające podjęcia natychmiastowych działań uniemożliwiają, w zależności od przypadku, wcześniejsze poinformowanie lub zbadanie, zainteresowana Strona może, w sytuacjach wyszczególnionych w niniejszym artykule, zastosować środki tymczasowe niezbędne do zaradzenia danej sytuacji, o czym zawiadamia niezwłocznie drugą Stronę.

Komitet Przejściowy jest niezwłocznie powiadamiany o środkach ochronnych, które są przedmiotem okresowych konsultacji w ramach tego organu, zwłaszcza w celu ustalenia harmonogramu ich znoszenia, gdy tylko okoliczności na to pozwolą.

Artykuł 25

(Artykuł 40 USiS)

Klauzula o niedoborach

Jeśli przestrzeganie postanowień niniejszego tytułu prowadzi do:

a) poważnych niedoborów lub zagrożenia niedoborem środków spożywczych albo innych produktów niezbędnych dla Strony dokonującej wywozu; lub

b) powrotnego wywozu produktu do państwa trzeciego, w odniesieniu do którego Strona dokonująca wywozu utrzymuje wywozowe ograniczenia ilościowe, cła wywozowealbo środki lub opłaty o skutku równoważnym i jeśli sytuacje określone powyżej powodują lub mogą powodować poważne trudności dla Strony dokonującej wywozu,

Strona ta może podjąć stosowne środki na warunkach określonych w niniejszym artykule i zgodnie z procedurami w nim ustanowionymi.

Przy wyborze środków pierwszeństwo należy przyznać tym, które w jak najmniejszym stopniu zakłócają funkcjonowanie reguł ustanowionych w niniejszej umowie. Środków takich nie stosuje się w sposób, który stanowiłby metodę arbitralnej lub nieuzasadnionej dyskryminacji w porównaniu z innymi przypadkami w których występują te same warunki, bądź ukrytego ograniczania wymiany handlowej oraz zaprzestaje się ich stosowania, gdy panujące warunki przestają uzasadniać ich utrzymywanie.

Przed podjęciem środków przewidzianych w ust. 1 lub też jak najwcześniej, w przypadkach, do których zastosowanie ma ust. 4, Wspólnota lub Bośnia i Hercegowina, w zależności od przypadku, dostarczają Komitetowi Przejściowemu wszelkich istotnych informacji w celu znalezienia rozwiązania możliwego do zaakceptowania przez Strony. Strony mogą w ramach Komitetu Przejściowego uzgadniać wszelkie środki niezbędne do usunięcia trudności. Jeśli porozumienia nie osiągnięto w ciągu 30 dni od przedłożenia sprawy Komitetowi Przejściowemu, Strona dokonująca wywozu może zastosować środki na mocy niniejszego artykułu w odniesieniu do wywozu danego produktu.

Artykuł 28

(Artykuł 43 USiS)

Dopuszczalne ograniczenia

Niniejsza umowa nie wyklucza stosowania zakazów lub ograniczeń przywozowych, wywozowych lub tranzytowych, uzasadnionych względami moralności publicznej, porządku publicznego lub bezpieczeństwa publicznego; ochrony zdrowia i życia ludzi, zwierząt lub roślin; ochrony skarbów dziedzictwa narodowego o wartości artystycznej, historycznej lub archeologicznej, ochrony praw własności intelektualnej, przemysłowej i handlowej lub regulacjami dotyczącymi złota i srebra. Jednakże takie zakazy lub ograniczenia nie mogą stanowić środka arbitralnej dyskryminacji ani ukrytego ograniczenia w wymianie handlowej między Stronami.

Artykuł 29

(Artykuł 44 USiS)

Brak współpracy administracyjnej

Do celów niniejszego artykułu brak współpracy administracyjnej oznacza m.in.:

a) powtarzające się przypadki niedopełnienia obowiązku weryfikacji statusu pochodzenia danego produktu lub produktów;

b) powtarzające się przypadki odmowy lub nieuzasadnionego opóźnienia w przeprowadzaniu późniejszych weryfikacji dowodów pochodzenia i/lub przekazywaniu ich wyników;

c) powtarzające się przypadki odmowy lub nieuzasadnionego opóźnienia w wydawaniu zezwolenia na przeprowadzenie w ramach współpracy administracyjnej misji służących weryfikacji autentyczności dokumentów lub prawidłowości informacji mających znaczenie dla przyznania danego traktowania preferencyjnego.

Do celów niniejszego artykułu ustalenie istnienia nieprawidłowości lub oszustw może mieć miejsce między innymi w przypadku gdy bez zadowalającego wyjaśnienia doszło do gwałtownego wzrostu ilości przywożonych towarów, przekraczającego zwykłe możliwości produkcyjne i wywozowe drugiej Strony, jeżeli można to powiązać z posiadanymi obiektywnymi informacjami na temat nieprawidłowości lub nadużyć.

Warunki tymczasowego zawieszenia są następujące:

a) jeżeli Strona stwierdziła na podstawie obiektywnych informacji brak współpracy administracyjnej i/lub występowanie nieprawidłowości lub oszustw, wówczas bezzwłocznie powiadamia o tym Komitet Przejściowy, przekazując jednocześnie obiektywne informacje, oraz rozpoczyna konsultacje w ramach Komitetu Przejściowego w oparciu o wszelkie stosowne informacje i obiektywne wnioski, celem znalezienia rozwiązania odpowiadającego obu Stronom;

b) w przypadku gdy Strony rozpoczęły konsultacje w ramach Komitetu Przejściowego i nie osiągnęły zadowalającego rozwiązania w ciągu trzech miesięcy od powiadomienia, wówczas zainteresowana Strona może tymczasowo zawiesić odpowiednie traktowanie preferencyjne danego produktu lub produktów. O tymczasowym zawieszeniu bezzwłocznie zawiadamia się Komitet Przejściowy;

c) tymczasowe zawieszenie przewidziane w niniejszym artykule ogranicza się do minimum środków niezbędnych do ochrony interesów finansowych danej Strony. Środki te mogą obowiązywać przez okres do sześciu miesięcy, który może zostać przedłużony. O przypadkach tymczasowego zawieszenia bezzwłocznie po wprowadzeniu zawiadamia się Komitet Przejściowy. Stanowią one przedmiot okresowych konsultacji w Komitecie Przejściowym, zwłaszcza w celu ich zniesienia, gdy tylko okoliczności na to pozwolą.

TYTUŁ III

INNE POSTANOWIENIA DOTYCZĄCE HANDLU I KWESTII ZWIĄZANYCH Z HANDLEM

Artykuł 32

(Artykuł 59 ust. 1 USiS)

Ruch tranzytowy

Definicje (Protokół 3 do USiS, art. 3 lit. a) i b))

Dla celów niniejszego artykułu zastosowanie mają następujące definicje:

a) wspólnotowy ruch tranzytowy: przewóz towarów tranzytem przez terytorium Bośni i Hercegowiny w drodze do lub z państwa członkowskiego Wspólnoty za pośrednictwem przewoźnika mającego siedzibę we Wspólnocie;

b) ruch tranzytowy Bośni i Hercegowiny: przewóz towarów tranzytem z Bośni i Hercegowiny przez terytorium Wspólnoty do państwa trzeciego lub towarów przewożonych z państwa trzeciego do Bośni i Hercegowiny, za pośrednictwem przewoźnika mającego siedzibę w Bośni i Hercegowinie.

Postanowienia ogólne (Protokół 3 do USiS, art. 11 ust. 2, ust. 3 i ust. 5)

Jeżeli w wyniku praw przyznanych na mocy ust. 2 ruch tranzytowy obsługiwany przez przewoźników wspólnotowych wzrośnie do poziomu powodującego poważne szkody dla infrastruktury drogowej lub zagrażającego powstaniem takich szkód albo poziomu zakłócającego płynność ruchu na osiach wymienionych w art. 5 Protokołu 3 do USiS, lub grożącego zakłóceniem, i jeśli w związku z tymi samymi okolicznościami pojawią się problemy na części terytorium Wspólnoty położonej przy granicy z Bośnią i Hercegowiną, sprawa zostaje przekazana Komitetowi Przejściowemu, zgodnie z art. 41 ust. 1 niniejszej umowy. Strony mogą zaproponować wyjątkowe środki przejściowe o charakterze niedyskryminacyjnym, niezbędne dla ograniczenia lub zmniejszenia tych szkód i zakłóceń.

Artykuł 34

(Artykuł 67 USiS)

W przypadku gdy jedno lub kilka państw członkowskich albo Bośnia i Hercegowina napotka poważne trudności w zrównoważeniu bilansu płatniczego lub gdy zaistnieje bezpośrednie ryzyko wystąpienia takich trudności, Wspólnota lub Bośnia i Hercegowina, zależnie od przypadku, może zgodnie z warunkami określonymi w Porozumieniu WTO przyjąć środki ograniczające, w szczególności środki dotyczące przywozu, których zakres nie może wykraczać poza to, co jest niezbędne dla poprawy bilansu płatniczego. Wspólnota lub Bośnia i Hercegowina, w zależności od przypadku, bezzwłocznie informuje o tym drugą Stronę.

Artykuł 36

(Artykuł 71 USiS)

Konkurencja i inne postanowienia gospodarcze

Niżej wymienione praktyki uznawane są za szkodliwe dla właściwej realizacji niniejszej umowy w zakresie, w jakim mogą wpływać na handel między Wspólnotą Bośnią i Hercegowiną:

a) wszelkie porozumienia między przedsiębiorstwami, decyzje związków przedsiębiorstw i uzgodnione praktyki między przedsiębiorstwami, które mają na celu lub których skutkiem jest przeciwdziałanie, ograniczanie lub zakłócanie konkurencji;

b) nadużywanie przez jedno lub więcej przedsiębiorstw pozycji dominującej na terytorium Wspólnoty lub Bośni i Hercegowiny jako całości lub na znacznej części tych terytoriów;

c) jakakolwiek pomoc państwa, zakłócająca konkurencję lub grożąca jej zakłóceniem przez sprzyjanie niektórym przedsiębiorstwom lub niektórym produktom.

a) Do celów stosowania postanowień ust. 1 lit. c) Strony uzgadniają, że w ciągu pierwszych sześciu lat od wejścia w życie niniejszej umowy każda pomoc publiczna przyznana przez Bośnię i Hercegowinę oceniana jest z uwzględnieniem faktu, że Bośnia i Hercegowina uznawana jest za taki sam obszar, jak obszary Wspólnoty określone w art. 87 ust. 3 lit. a) Traktatu WE.

b) Przed upływem pięciu lat od dnia wejścia w życie niniejszej umowy Bośnia i Hercegowina przedstawi Komisji Europejskiej dane o swoim PKB na mieszkańca, ujednolicone na szczeblu NUTS II. Następnie urząd, o którym mowa w ust. 4, oraz Komisja Europejska dokonują wspólnie oceny kwalifikowalności regionów Bośni i Hercegowiny do pomocy, jak również związanej z tym maksymalnej intensywności pomocy w celu sporządzenia regionalnej mapy pomocy na podstawie stosownych wytycznych Wspólnoty.

10.

Jeśli jedna ze Stron uważa, że dana praktyka jest niezgodna z ust. 1, może ona podjąć właściwe środki po konsultacjach w ramach Komitetu Przejściowego lub po upływie 30 dni roboczych od daty złożenia wniosku o przeprowadzenie takich konsultacji.

Żadne z postanowień niniejszego artykułu nie uchybia w jakikolwiek sposób możliwości wprowadzenia przez jedną ze Stron środków antydumpingowych lub wyrównawczych zgodnie ze stosownymi artykułami GATT 1994, Porozumieniem WTO w sprawie subsydiów i środków wyrównawczych czy odpowiednim powiązanym ustawodawstwem wewnętrznym, ani nie wpływa na taką możliwość.

Artykuł 37

(Artykuł 72 USiS)

Przedsiębiorstwa publiczne

Przed końcem trzeciego roku od wejścia w życie niniejszej umowy Bośnia i Hercegowina zastosuje, w odniesieniu do przedsiębiorstw publicznych oraz do przedsiębiorstw, którym przyznano specjalne lub wyłączne uprawnienia, zasady określone w TraktacieWE, w szczególności w jego art. 86. Szczególne uprawnienia przedsiębiorstw publicznych podczas okresu przejściowego nie obejmują możliwości nałożenia ograniczeń ilościowych lub środków o skutku równoważnym na przywóz towarów ze Wspólnoty do Bośni i Hercegowiny.

Artykuł 38

(Artykuł 73 USiS)

Prawa własności intelektualnej, przemysłowej i handlowej

Artykuł 39

(Artykuł 97 USiS)

Cła

Strony nawiązują współpracę w tym obszarze w celu zagwarantowania zgodności z postanowieniami, które zostaną przyjęte w dziedzinie handlu oraz zbliżenia systemu celnego Bośni i Hercegowiny do systemu wspólnotowego, pomagając tym samym w utorowaniu drogi dla środków liberalizacji zaplanowanych zgodnie z niniejszą umową oraz w stopniowym zbliżaniu ustawodawstwa celnego Bośni i Hercegowiny do wspólnotowego dorobku prawnego.

W ramach współpracy należycie uwzględnia się obszary priorytetowe związane ze wspólnotowym dorobkiem prawnym w dziedzinie ceł.

Zasady wzajemnej pomocy administracyjnej między Stronami w sprawach celnych są określone w Protokole 4.

TYTUŁ IV

POSTANOWIENIA INSTYTUCJONALNE, OGÓLNE I KOŃCOWE

Artykuł 41

Artykuł 46

(Artykuł 123 USiS)

Żadne z postanowień niniejszej umowy nie stanowi przeszkody dla podjęcia przez Stronę jakichkolwiek środków, które:

a) uważa za niezbędne w celu zapobiegania ujawnieniu informacji szkodzących jej podstawowym interesom w dziedzinie bezpieczeństwa;

b) odnoszą się do produkcji lub handlu bronią, amunicją lub materiałami wojskowymi lub też do badań, rozwoju lub produkcji niezbędnej do celów obronnych, o ile środki te nie pogarszają warunków konkurencji w zakresie produktów nieprzeznaczonych do celów ściśle wojskowych;

c) uznaje za istotne dla zapewnienia własnego bezpieczeństwa w przypadku poważnych niepokojów wewnętrznych utrudniających utrzymanie porządku publicznego, w czasie wojny lub poważnych napięć międzynarodowych grożących wybuchem wojny, lub w celu wywiązania się z zobowiązań, jakie na siebie przyjęła, aby zapewnić utrzymanie pokoju i bezpieczeństwa międzynarodowego.

Artykuł 47

(Artykuł 124 USiS)

W dziedzinach objętych niniejszą umową oraz nie naruszając jakichkolwiek zawartych w niej postanowień szczególnych:

a) uregulowania stosowane przez Bośnię i Hercegowinę w stosunku do Wspólnoty nie mogą prowadzić do powstania jakiejkolwiek dyskryminacji między państwami członkowskimi, ich obywatelami czy też przedsiębiorstwami lub spółkami;

b) uregulowania stosowane przez Wspólnotę w stosunku do Bośni i Hercegowiny nie mogą prowadzić do jakiejkolwiek dyskryminacji obywateli, spółek lub przedsiębiorstw Bośni i Hercegowiny.

Artykuł 48

(Artykuł 125 USiS)

Jeżeli jedna ze Stron uważa, że druga Strona nie wypełniła zobowiązania wynikającego z niniejszej umowy, może podjąć odpowiednie środki. Przedtem jednak, z wyjątkiem szczególnie pilnych przypadków, powinna przekazać Komitetowi Przejściowemu wszelkie informacje niezbędne do dokładnego zbadania sytuacji w celu znalezienia rozwiązania zadowalającego obie Strony.

Przy wyborze środków pierwszeństwo należy przyznać tym z nich, które w najmniejszym stopniu zakłócają funkcjonowanie niniejszej umowy. Komitet Przejściowy jest niezwłocznie powiadamiany o podjęciu tych środków, a jeżeli druga Strona wystąpi z takim wnioskiem, stanowią one przedmiot konsultacji w Komitecie Przejściowym.

Artykuł 49

(Artykuł 126 USiS)

W przypadku powstania sporu między Stronami dotyczącego wykładni lub stosowania niniejszej umowy jedna ze Stron przekazuje drugiej stronie oraz Komitetowi Przejściowemu formalny wniosek o rozstrzygnięcie spornej kwestii.

Jeśli strona uzna, że środki przyjęte przez drugą Stronę lub brak działań drugiej Strony stanowią naruszenie zobowiązań wynikających z niniejszej umowy, formalny wniosek o rozstrzygnięcie spornej kwestii powinien zawierać uzasadnienie takiego stanowiska, a w stosownych przypadkach informację, że Strona może podjąć środki przewidziane w art. 48 ust. 4.

Strony przekazują Komitetowi Przejściowemu wszelkie istotne informacje wymagane w celu dokładnego zbadania sytuacji.

Do czasu znalezienia rozwiązania sporna kwestia jest przedmiotem dyskusji podczas każdego spotkania Komitetu Przejściowego, chyba że doszło do wszczęcia postępowania arbitrażowego przewidzianego w Protokole 5. Spór uznaje się za rozstrzygnięty, jeśli Komitet Przejściowy podjął wiążącą decyzję o jego rozstrzygnięciu, zgodnie z art. 48 ust. 3 lub jeśli oświadczył, że spór już nie istnieje.

Konsultacje w sprawie sporu mogą być prowadzone również podczas posiedzeń Komitetu Przejściowego lub innych odpowiednich komitetów i organów ustanowionych na podstawie art. 43, jeśli Strony tak uzgodnią lub na wniosek jednej ze Stron. Konsultacje mogą być również prowadzone w formie pisemnej.

Wszystkie informacje ujawnione podczas konsultacji są poufne.

Artykuł 52

(Artykuł 17 USiS)

Współpraca z krajami kandydującymi do członkostwa w Unii Europejskiej, których nie dotyczy układ o stabilizacji i stowarzyszeniu

Bośnia i Hercegowina powinna zacieśniać współpracę i zawrzeć konwencję dotyczącą współpracy regionalnej z każdym innym państwem kandydującym do członkostwa w UE i nieobjętym procesem stabilizacji i stowarzyszenia, we wszystkich dziedzinach współpracy objętych niniejszą umową. Celem takiej konwencji powinno być stopniowe dostosowanie dwustronnych stosunków między Bośnią i Hercegowiną a tym państwem do właściwego zakresu stosunków między Wspólnotą oraz jej państwami członkowskimi a tym państwem.

Съставено в Люксембург на шестнадесети юни две хиляди и осма година.

Hecho en Luxemburgo, el dieciseis de junio de dosmile ocho.

V Lucemburku dne šestnáctého června dva tisíce osm.

Udfćrdiget i Luxembourg den sekstende juni to tusind og otte.

Geschehen zu Luxemburg am sechzehnten Juni zweitausendacht.

Kahe tuhande kaheksanda aasta juunikuu kuueteistkümnendal päeval Luxembourgis.

Έγινε στo Λουξεμβούργο, στις δέκα έξι Ιουνίου δύο χιλιάδες οκτώ.

Done at Luxembourg on the sixteenth day of June in the year two thousand and eight.

Fait ŕ Luxembourg, le seize juin deux mille huit.

Fatto a Lussemburgo, addě sedici giugno duemilaotto.

Luksemburgā, divtūkstoš astotā gada sešpadsmitajā jūnijā.

Priimta du tūkstančiai aštuntų metų birželio šešioliktą dieną Liuksemburge.

Kelt Luxembourgban, a kétezer-nyolcadik év június havának tizenhatodik napján.

Magħmul fil-Lussemburgu, fis-sittax-il jum ta' Ġunju tas-sena elfejn u tmienja.

Gedaan te Luxemburg, de zestiende juni tweeduizend acht.

Sporządzono w Luksemburgu dnia szesnastego czerwca roku dwa tysiące ósmego.

Feito em Luxemburgo, em dezasseis de Junho de dois mil e oito.

Încheiat la Luxemburg, şaisprezece iunie două mii opt.

V Luxemburgu dňa šestnásteho júna dvetisícosem.

V Luxembourgu, dne šestnajstega junija leta dva tisoč osem.

Tehty Luxemburgissa kuudentenatoista päivänä kesäkuuta vuonna kaksituhattakahdeksan.

Som skedde i Luxemburg den sextonde juni tjugohundraĺtta.

Sačinjeno u Luksemburgu, šesnaestoga juna dvije hiljade osme godine.

Sačinjeno u Luksemburgu, šesnaestoga lipnja dvije tisuće osme godine.

Састављено у Луксембургу, шеснаестога јуна двије хиљаде осме године.

За Европейската общност

Por la Comunidad Europea

Za Evropské společenství

For Det Europćiske Fćllesskab

Für die Europäische Gemeinschaft

Euroopa Ühenduse nimel

Για την Ευρωπαϊκή Κοινότητα

For the European Community

Pour la Communauté européenne

Per la Comunitŕ europea

Eiropas Kopienas vārdā

Europos bendrijos vardu

Az Európai Közösség részéről

Għall-Komunitŕ Ewropea

Voor de Europese Gemeenschap

W imieniu Wspólnoty Europejskiej

Pela Comunidade Europeia

Pentru Comunitatea Europeană

Za Európske spoločenstvo

Za Evropsko skupnost

Euroopan yhteisön puolesta

För Europeiska gemenskapen

Za Evropsku zajednicu

За Европску заједницу

(podpisy pominięto)

За Босна и Херцеговина

Por Bosnia y Herzegovina

Za Bosnu a Hercegovinu

For Bosnien-Hercegovina

Für Bosnien und Herzegowina

Bosnia ja Hertsegoviina nimel

Για τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη

For Bosnia and Herzegovina

Pour la Bosnie-et-Herzégovine

Per la Bosnia-Erzegovina

Bosnijos ir Hercegovinos vardu

Bosnijas un Hercegovinas vārdā

Bosznia és Hercegovina részéről

Għall-Bożnja u Ħerzegovina

Voor Bosnië en Herzegovina

W imieniu Bośni i Hercegowiny

Pela Bósnia e Herzegovina

Pentru Bosnia şi Herţegovina

Za Bosnu a Hercegovinu

Za Bosno in Hercegovino

Bosnia ja Hertsegovinan puolesta

För Bosnien och Hercegovina

Za Bosnu i Hercegovinu

За Босну и Херцеговину

(podpis pominięto)

______

⁽¹⁾Rozporządzenie Rady (EWG) nr 2658/87 (Dz.U. L 256 z 7.9.1987, s. 1) z uwzględnieniem zmian.

⁽²⁾ Dziennik urzędowy Bośni i Hercegowiny nr 58/04 z 22.12.2004. taka obniżona stawka celna zastępuje podstawową stawkę celną, o której mowa w ust. 4, od dnia, w którym dana obniżka zostanie wprowadzona.

⁽³⁾ Dz.U. L 93 z 31.3.2006, s. 12. Rozporządzenie zmienione rozporządzeniem Rady (WE) nr 1791/2006 (Dz.U. L 363 z 20.12.2006, s. 1).

..................................................

Notka Redakcji Systemu Informacji Prawnej LEX

Grafiki zostały zamieszczone wyłącznie w Internecie. Obejrzenie grafik podczas pracy z programem Lex wymaga dostępu do Internetu.

..................................................

ZAŁĄCZNIKI

ZAŁĄCZNIK VI

PRAWA WŁASNOŚCI INTELEKTUALNEJ, PRZEMYSŁOWEJ I HANDLOWEJ

(o których mowa w art. 38)

1. Artykuł 38 ust. 4 (art. 73 ust. 4 USiS) niniejszej umowy dotyczy wymienionych poniżej wielostronnych konwencji, których państwa członkowskie są stronami lub które są faktycznie stosowane przez państwa członkowskie:

– Traktat budapeszteński o międzynarodowym uznawaniu depozytu drobnoustrojów dla celów postępowania patentowego (Budapeszt, 1977, zmieniony w 1980 r.),

– Porozumienie haskie w sprawie międzynarodowego zgłaszania wzorów przemysłowych (Akt genewski, 1999),

– Protokół dotyczący porozumienia madryckiego o międzynarodowej rejestracji znaków (Protokół madrycki, 1989),

– Traktat o prawie patentowym (Genewa, 2000),

– Konwencja o ochronie producentów nagrań fonograficznych przed nieupoważnionym powielaniem ich nagrań fonograficznych (konwencja fonograficzna, Genewa, 1971),

– Międzynarodowa konwencja o ochronie wykonawców, producentów nagrań fonograficznych oraz organizacjinadawczych (konwencja rzymska, 1961),

– Porozumienie strasburskie dotyczące międzynarodowej klasyfikacji patentowej (Strasburg, 1971, zmienione w 1979 r.),

– Porozumienie wiedeńskie ustanawiające międzynarodową klasyfikację elementów obrazowych znaków (Wiedeń, 1973, zmienione w 1985 r.),

– Traktat WIPO o prawie autorskim (Genewa, 1996),

– Traktat WIPO o wykonaniach artystycznych i nagraniach fonograficznych (Genewa, 1996),

– Międzynarodowa konwencja o ochronie nowych odmian roślin (konwencja UPOV, Paryż, 1961, zmieniona w 1972 r., 1978 r. i 1991 r.),

– Konwencja o przyznawaniu patentów europejskich (Europejska konwencja patentowa - Monachium, 1973, z późniejszymi zmianami, w tym zmiany z 2000 r.),

– Traktat o prawie dotyczącym znaków towarowych (Genewa, 1994).

2. Strony potwierdzają znaczenie, jakie przywiązują do zobowiązań wynikających z następujących konwencji wielostronnych:

– Konwencja o ustanowieniu Światowej Organizacji Własności Intelektualnej (konwencja WIPO, Sztokholm, 1967, zmieniona w 1979 r.),

– Konwencja berneńska o ochronie dzieł literackich i artystycznych (Akt paryski, 1971),

– Konwencja brukselska dotycząca rozpowszechniania sygnałów będących nośnikami programów transmitowanych drogą satelitarną (Bruksela, 1974),

– Porozumienie z Locarno ustanawiające międzynarodową klasyfikację wzorów przemysłowych (Locarno, 1968, zmienione w 1979 r.),

– Porozumienie madryckie o międzynarodowej rejestracji znaków (Akt sztokholmski, 1967, zmieniony w 1979 r.),

– Porozumienie nicejskie dotyczące międzynarodowej klasyfikacji towarów i usług do celów rejestracji znaków (Genewa, 1977, zmienione w 1979 r.),

– Konwencja paryska o ochronie własności przemysłowej (Akt sztokholmski, 1967, zmieniony w 1979 r.),

– Traktat o współpracy patentowej (Waszyngton, 1970, zmieniony w 1979 r. i zmodyfikowany w 1984 r.).

PROTOKÓŁ 1

W sprawie handlu przetworzonymi produktami rolnymi pomiędzy Wspólnotą a Bośnią i Hercegowiną

Artykuł 1

Artykuł 2

Stawki celne stosowane na podstawie art. 1 mogą zostać obniżone decyzją Komitetu Przejściowego:

a) jeżeli w obrocie handlowym między Wspólnotą a Bośnią i Hercegowiną dojdzie do obniżenia ceł na produkty podstawowe; lub

b) w odpowiedzi na obniżkę wynikającą z wzajemnych preferencji na przetworzone produkty rolne.

Obniżkę przewidzianą w tiret pierwszym oblicza się w oparciu o część stawki celnej wskazanej jako składnik rolny, który powinien odpowiadać produktom rolnym rzeczywiście używanym do produkcji określonych przetworzonych produktów rolnych i który powinien zostać odliczony od stawki celnej stosowanej do podstawowych produktów rolnych.

PROTOKÓŁ 2

W sprawie definicji pojęcia "produkty pochodzące" oraz metod współpracy administracyjnej w celu zastosowania postanowień niniejszej umowy w stosunkach pomiędzy Wspólnotą a Bośnią i Hercegowiną

TYTUŁ I

POSTANOWIENIA OGÓLNE

Artykuł 1

Definicje

Do celów niniejszego protokołu:

a) "wytwarzanie" oznacza każdy rodzaj obróbki lub przetworzenia łącznie z montażem i operacjami szczególnymi;

b) "materiał" oznacza każdy składnik, surowiec, komponent lub część itp. użyte do wytworzenia produktu;

c) "produkt" oznacza wytwarzany produkt, nawet jeśli jest on przeznaczony do użycia w innym procesie wytwarzania;

d) "towary" oznaczają zarówno materiały, jak i produkty;

e) "wartość celna" oznacza wartość określoną zgodnie z Porozumieniem w sprawie stosowania artykułu VII Układu ogólnego w sprawie taryf celnych i handlu z 1994 roku (Porozumienie Światowej Organizacji Handlu w sprawie ustalania wartości celnej);

f) "cena ex-works" oznacza cenę zapłaconą za produkt ex-works producentowi we Wspólnocie lub w Bośni i Hercegowinie, który dokonuje ostatniej obróbki lub przetworzenia, pod warunkiem że cena ta zawiera wartość wszystkich użytych materiałów po odliczeniu wszystkich podatków wewnętrznych, które są lub mogą być zwrócone, jeżeli uzyskany produkt zostanie wywieziony;

g) "wartość materiałów" oznacza wartość celną użytych materiałów niepochodzących w czasie przywozu lub, jeśli nie jest ona znana i nie może być ustalona, pierwszą możliwą do ustalenia cenę zapłaconą za materiały we Wspólnocie lub w Bośni i Hercegowinie;

h) "wartość materiałów pochodzących" oznacza wartość takich materiałów, zgodnie z definicją podaną w lit. g) stosowaną odpowiednio;

i) "wartość dodana" oznacza cenę ex-works pomniejszoną o wartość celną użytych materiałów pochodzących z innych krajów, wymienionych w art. 3 i 4, a w przypadkach gdy wartość celna nie jest znana lub nie może być ustalona - o pierwszą możliwą do ustalenia cenę zapłaconą za materiały we Wspólnocie lub w Bośni i Hercegowinie;

j) "działy" i "pozycje" oznaczają działy i pozycje (czterocyfrowe kody) stosowane w nomenklaturze stanowiącej zharmonizowany system oznaczania i kodowania towarów, zwany w niniejszym protokole "zharmonizowanym systemem" lub "ZS";

k) "klasyfikowany" odnosi się do klasyfikacji produktu lub materiału do konkretnej pozycji;

l) "przesyłka" oznacza produkty, które są albo łącznie wysłane przez jednego eksportera do jednego odbiorcy ujęte w jednym dokumencie przewozowym dotyczącym ich transportu od eksportera do odbiorcy albo, w przypadku braku takiego dokumentu, jedną fakturą;

m) "terytoria" obejmują wody terytorialne.

TYTUŁ II

DEFINICJA POJĘCIA "PRODUKTY POCHODZĄCE"

Artykuł 2

Wymogi ogólne

Artykuł 3

Kumulacja we Wspólnocie

Bez uszczerbku dla postanowień art. 2 ust. 2, produkty uważa się za pochodzące ze Wspólnoty, jeżeli zostały tam uzyskane i zawierają materiały pochodzące z Bośni i Hercegowiny, ze Wspólnoty lub jakiegokolwiek innego kraju albo terytorium uczestniczącego w procesie stabilizacji i stowarzyszenia Unii Europejskiej⁽¹⁾, lub jeżeli zawierają materiały pochodzące z Turcji, których dotyczy decyzja nr 1/95 Rady Stowarzyszenia WE-Turcja z dnia 22 grudnia 1995 r.⁽²⁾, pod warunkiem że produkty te zostały w Bośni i Hercegowinie poddane obróbce lub przetworzeniu wykraczającemu poza operacje określone w art. 7. Nie jest konieczne, aby tego rodzaju materiały były poddawane wystarczającej obróbce lub przetwarzaniu.

Gdy obróbka lub przetworzenie dokonane we Wspólnocie nie wykraczają poza operacje określone w art. 7, otrzymany produkt uważa się za pochodzący ze Wspólnoty tylko wtedy, gdy wartość tam dodana przewyższa wartość wykorzystanych materiałów pochodzących z któregokolwiek spośród pozostałych krajów lub terytoriów, o których mowa w ust. 1. W przypadku gdy powyższe warunki nie są spełnione, otrzymany produkt uważa się za pochodzący z kraju, który ma największy udział materiałów pochodzących, użytych w procesie produkcji we Wspólnocie.

Kumulacja przewidziana w niniejszym artykule może mieć zastosowanie wyłącznie, gdy spełnione są następujące warunki:

a) pomiędzy krajami lub terytoriami uwzględnianymi przy ustalaniu statusu pochodzenia a krajem przeznaczenia obowiązuje preferencyjna umowa handlowa zgodna z art. XXIV Układu ogólnego w sprawie taryf celnych i handlu (GATT);

b) materiały i produkty uzyskały status pochodzenia poprzez zastosowanie reguł pochodzenia identycznych z regułami zawartymi w niniejszym protokole;

oraz

c) powiadomienia wskazujące na wypełnienie wszelkich wymagań niezbędnych do zastosowania kumulacji zostały opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej (seria C) oraz w Bośni i Hercegowinie zgodnie z jej własnymi procedurami.

Kumulację przewidzianą w niniejszym artykule stosuje się od dnia wskazanego w powiadomieniu opublikowanym w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej (seria C).

Wspólnota, poprzez Komisję Europejską, poinformuje Bośnię i Hercegowinę o szczegółach umów oraz o odpowiednich regułach pochodzenia, które mają zastosowanie do innych krajów lub terytoriów, o których mowa w ust. 1.

Z zakresu kumulacji przewidzianej w niniejszym artykule wyłącza się produkty wymienione w załączniku V.

Artykuł 4

Kumulacja w Bośni i Hercegowinie

Bez uszczerbku dla postanowień art. 2 ust. 2 produkty uważa się za pochodzące z Bośni i Hercegowiny, jeżeli zostały tam uzyskane i zawierają materiały pochodzące ze Wspólnoty, z Bośni i Hercegowiny lub jakiegokolwiek innego kraju lub terytorium uczestniczącego w procesie stabilizacji i stowarzyszenia Unii Europejskiej⁽³⁾, lub jeżeli zawierają materiały pochodzące z Turcji, których dotyczy decyzja nr 1/95 Rady Stowarzyszenia WE-Turcja z dnia 22 grudnia 1995 r.⁽⁴⁾, pod warunkiem że produkty te zostały w Bośni i Hercegowinie poddane obróbce lub przetworzeniu wykraczającemu poza operacje określone w art. 7. Nie jest konieczne, aby tego rodzaju materiały były poddawane wystarczającej obróbce lub przetwarzaniu.

Gdy obróbka lub przetworzenie dokonane w Bośni i Hercegowinie nie wykraczają poza operacje określone w art. 7, otrzymany produkt uważa się za pochodzący z Bośni i Hercegowiny tylko wtedy, gdy wartość tam dodana przewyższa wartość wykorzystanych materiałów pochodzących z któregokolwiek spośród pozostałych krajów i terytoriów, o których mowa w ust. 1. W przypadku gdy powyższe warunki nie są spełnione, otrzymany produkt uważa się za pochodzący z kraju, z którego materiały mają największy udział w wartości materiałów pochodzących, użytych w procesie produkcji w Bośni i Hercegowinie.

Kumulacja przewidziana w niniejszym artykule może mieć zastosowanie wyłącznie, gdy spełnione są następujące warunki:

a) pomiędzy krajami lub terytoriami ubiegającymi się o uzyskanie statusu pochodzenia a krajem przeznaczenia obowiązuje preferencyjna umowa handlowa zgodna z art. XXIV Układu ogólnego w sprawie taryf celnych i handlu (GATT);

b) materiały i produkty uzyskały status pochodzenia poprzez zastosowanie reguł pochodzenia identycznych z regułami zawartymi w niniejszym protokole;

oraz

Kumulację przewidzianą w niniejszym artykule stosuje się od dnia wskazanego w powiadomieniu opublikowanym w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej (seria C).

Bośnia i Hercegowina, poprzez Komisję Europejską, informuje Wspólnotę o szczegółach umów, łącznie z datami ich wejścia w życie oraz odpowiednimi regułami pochodzenia, które mają zastosowanie do innych krajów lub terytoriów, o których mowa w ust. 1.

Z zakresu kumulacji przewidzianej w niniejszym artykule wyłącza się produkty wymienione w załączniku V.

Artykuł 5

Produkty całkowicie uzyskane

Poniższe produkty uznaje się za całkowicie uzyskane we Wspólnocie lub w Bośni i Hercegowinie:

a) produkty mineralne wydobyte z ich ziemi lub z ich dna morskiego;

b) produkty roślinne tam zebrane;

c) żywe zwierzęta tam urodzone i wyhodowane;

d) produkty pochodzące od żywych zwierząt tam wyhodowanych;

e) produkty uzyskane przez polowanie lub połowy tam przeprowadzone;

f) produkty rybołówstwa morskiego i inne produkty wydobyte z morza poza wodami terytorialnymi Wspólnoty lub Bośni i Hercegowiny przez ich statki;

g) produkty wytworzone na pokładzie ich statków przetwórni wyłącznie z produktów określonych w lit. f);

h) używane artykuły tam zebrane, nadające się tylko do odzyskiwania surowców, łącznie z używanymi oponami nadającymi się tylko do bieżnikowania lub do wykorzystania jako odpady;

i) odpady i złom powstający w wyniku działalności wytwórczej tam przeprowadzonej;

j) produkty wydobyte z dna morskiego lub podgłębia poza ich wodami terytorialnymi, pod warunkiem że mają wyłączne prawa do eksploatacji tego dna lub podglebia;

k) towary wytworzone tam wyłącznie z produktów wyszczególnionych w lit. a)-j).

Określenia "ich statki" i "ich statki przetwórnie" użyte w ust. 1 lit. f) i g) odnoszą się tylko do statków i statków przetwórni:

a) które są zarejestrowane lub wpisane do ewidencji w jednym z państw członkowskich lub w Bośni i Hercegowinie;

b) które pływają pod banderą państwa członkowskiego Wspólnoty lub pod banderą Bośni i Hercegowiny;

c) które są przynajmniej w 50 % własnością obywateli państw członkowskich Wspólnoty lub Bośni i Hercegowiny lub spółki, której główna siedziba mieści się w jednym z tych państw i której dyrektorem lub dyrektorami, przewodniczącym rady dyrektorów lub rady nadzorczej i większością członków tych organów są obywatele państw członkowskich WE lub Bośni i Hercegowiny i w których, ponadto - w przypadku spółek osobowych lub spółek z ograniczoną odpowiedzialnością - przynajmniej połowa kapitału należy do tych państw, do instytucji publicznych w tych państwach lub do obywateli tych państw;

d) których kapitan i oficerowie są obywatelami państw członkowskich WE lub obywatelami Bośni i Hercegowiny;

oraz

e) których załogi składają się przynajmniej w 75 % z obywateli państw członkowskich Wspólnoty lub obywateli Bośni i Hercegowiny.

Artykuł 6

Produkty poddane wystarczającej obróbce lub przetworzeniu

Do celów stosowania art. 2 produkty, które nie są całkowicie uzyskane, uznawane są za produkty poddane wystarczającej obróbce lub przetworzeniu wtedy, gdy spełnione są warunki określone w wykazie zamieszczonym w załączniku II.

Powyższe warunki wskazują, w odniesieniu do wszystkich produktów objętych niniejszą umową, na obróbkę lub przetworzenie, które muszą zostać wykonane na materiałach niepochodzących, użytych przy wytwarzaniu, i są stosowane wyłącznie w odniesieniu do tych materiałów. Odpowiednio, jeżeli produkt, który uzyskał status produktu pochodzącego poprzez spełnienie warunków określonych w wykazie, jest użyty do wytworzenia innego produktu, to warunki odnoszące się do produktu, do którego wytworzenia został użyty, nie odnoszą się do niego i nie bierze się pod uwagę materiałów niepochodzących, które mogły zostać użyte w procesie jego wytwarzania.

Nie naruszając postanowień ust. 1, materiały niepochodzące, które zgodnie z warunkami określonymi w wykazie nie powinny być użyte do wytworzenia produktu, mogą zostać użyte pod warunkiem że:

a) ich łączna wartość nie przekracza 10 % ceny ex-works produktu;

b) żadna z wartości procentowych określonych w wykazie jako maksymalna wartość materiałów niepochodzących nie została przekroczona wskutek zastosowania niniejszego ustępu.

Niniejszego ustępu nie stosuje się do produktów objętych rozdziałami 50-63 zharmonizowanego systemu.

Artykuł 7

Niewystarczająca obróbka lub przetworzenie

Nie naruszając postanowień ust. 2, następujące czynności są uważane za niewystarczającą obróbkę lub przetworzenie dla nadania statusu produktów pochodzących, niezależnie od tego, czy wymogi określone w art. 6 zostały spełnione:

a) czynności mające na celu zapewnienie zachowania produktów w dobrym stanie podczas transportu i składowania;

b) rozdzielanie i łączenie przesyłek;

c) mycie, czyszczenie; usuwanie kurzu, rdzy, oleju, farby lub innych pokryć;

d) prasowanie produktów tekstylnych;

e) proste czynności związane z malowaniem i polerowaniem;

f) łuskanie, częściowe lub całkowite bielenie, polerowanie i glazurowanie zbóż i ryżu;

g) czynności związane z dodawaniem barwników do cukru lub formowaniem go w grudki;

h) obieranie ze skórki, drylowanie i łuskanie owoców, orzechów i warzyw;

i) ostrzenie, proste szlifowanie lub proste cięcie;

j) przesiewanie, sortowanie, segregowanie, dobieranie (łącznie z tworzeniem kompletów artykułów);

k) zwykłe umieszczanie w butelkach, puszkach, kolbach, workach, skrzynkach, pudełkach, umocowanie na kartach lub planszach i wszystkie inne proste czynności związane z pakowaniem;

l) umieszczanie lub nadrukowywanie znaków, etykiet, logo i innych podobnych wyróżniających oznakowań na towarach lub na ich opakowaniach;

m) proste mieszanie produktów, nawet różnych rodzajów; mieszanie cukru z innymi materiałami;

n) prosty montaż części dla otrzymania kompletnego wyrobu lub rozbiórka wyrobów na części;

o) połączenie dwóch lub większej liczby czynności wymienionych w lit. a)-n);

p) ubój zwierząt.

Artykuł 8

Jednostka kwalifikacyjna

Jednostką kwalifikacyjną dla celów stosowania postanowień niniejszego protokołu jest konkretny produkt, który uważa się za jednostkę podstawową dla klasyfikacji z zastosowaniem nomenklatury zharmonizowanego systemu.

W konsekwencji:

a) jeżeli produkt złożony z grupy lub kompletu wyrobów klasyfikowany jest, zgodnie z warunkami zharmonizowanego systemu, do jednej z pozycji, to całość stanowi jednostkę kwalifikacyjną;

b) jeżeli przesyłka składa się z kilku identycznych produktów, klasyfikowanych do tej samej pozycji zharmonizowanego systemu, to każdy produkt musi być traktowany indywidualnie dla celów stosowania postanowień niniejszego protokołu.

TYTUŁ III

WYMOGI TERYTORIALNE

Artykuł 12

Zasada przynależności terytorialnej

Z wyjątkiem przewidzianym w art. 3 i 4, jeżeli produkty pochodzące wywiezione ze Wspólnoty lub z Bośni i Hercegowiny do innego kraju są powrotnie wprowadzane, należy je uważać za niepochodzące, chyba że zgodnie z wymogami organów celnych można wykazać, że:

a) towary powracające są tymi samymi towarami, które zostały wywiezione;

oraz

b) nie zostały poddane żadnym czynnościom wykraczającym poza czynności niezbędne dla zachowania ich w dobrym stanie, gdy znajdowały się w państwie, do którego zostały wywiezione lub gdy były przedmiotem wywozu.

Na uzyskanie statusu pochodzenia zgodnie z warunkami ustanowionymi w tytule II nie ma wpływu obróbka lub przetworzenie - wykonane poza granicami Wspólnoty lub Bośni i Hercegowiny - materiałów wywiezionych ze Wspólnoty lub Bośni i Hercegowiny, a następnie tam ponownie przywiezionych, pod warunkiem że:

a) materiały te zostały w całości uzyskane we Wspólnocie lub w Bośni i Hercegowinie lub były przed wywozem poddane obróbce lub przetworzeniu wykraczającym poza czynności wymienione w art. 7;

oraz

b) można wykazać, zgodnie z wymogami organów celnych, że:

(i) towary ponownie przywiezione zostały uzyskane poprzez obróbkę lub przetworzenie materiałów wywiezionych;

oraz

(ii) całkowita wartość dodana uzyskana poza granicami Wspólnoty lub Bośni i Hercegowiny wskutek zastosowania postanowień niniejszego artykułu nie przekracza 10 % ceny ex-works produktu końcowego, który ma posiadać ten status pochodzenia.

Dla celów stosowania ust. 3 warunki uzyskania statusu pochodzenia ustanowione w tytule II nie dotyczą obróbki ani przetwarzania wykonanego poza granicami Wspólnoty lub Bośni i Hercegowiny. Jeżeli jednak w wykazie stanowiącym zamieszczonym w załączniku II do określenia statusu pochodzenia produktu końcowego stosuje się regułę określającą maksymalną wartość wszystkich użytych materiałów niepochodzących, to łączna wartość materiałów niepochodzących użytych na terytorium zainteresowanej strony, wraz z całkowitą wartością dodaną uzyskaną poza granicami Wspólnoty lub Bośni i Hercegowiny zgodnie z postanowieniami niniejszego artykułu, nie może przekraczać podanej wartości procentowej.

Artykuł 13

Transport bezpośredni

Preferencyjne traktowanie przewidziane w niniejszej umowie dotyczy tylko produktów spełniających wymogi niniejszego protokołu, które są transportowane bezpośrednio między Wspólnotą a Bośnią i Hercegowiną lub przez inne kraje lub terytoria, o których mowa w art. 3 i 4. Jednakże produkty stanowiące jedną przesyłkę mogą być transportowane przez inne terytoria, gdzie mogą być przeładowywane lub czasowo składowane, pod warunkiem że pozostają pod dozorem organów celnych w kraju tranzytu lub składowania i że nie zostaną one poddane innym czynnościom niż wyładunek, ponowny załadunek lub jakiejkolwiek czynności wymaganej dla zachowania ich w dobrym stanie.

Produkty pochodzące mogą być transportowane rurociągiem przez terytoria inne niż terytorium Wspólnoty lub Bośni i Hercegowiny.

Dla potwierdzenia spełnienia warunków określonych w ust. 1 należy przedłożyć organom celnym kraju przywozu:

a) jednolitego dokumentu przewozowego obejmującego przejazd z kraju wywozu przez kraj tranzytu; lub

b) świadectwa wystawionego przez organy celne kraju tranzytu:

(i) zawierającego dokładny opis produktów;

(ii) zawierającego datę wyładunku i ponownego załadunku produktów oraz, o ile ma to zastosowanie, nazwy statków lub innych użytych środków transportu;

oraz

(iii) poświadczającego warunki, na jakich produkty pozostawały w kraju tranzytu lub

c) w przypadku braku powyższych, jakiegokolwiek dokumentu potwierdzającego.

Artykuł 14

Wystawy

Produkty pochodzące wysłane w celu wystawienia w kraju innym niż kraje, o których mowa w art. 3 i 4, które to produkty po wystawie sprzedaje się w celu przywozu do Wspólnoty lub Bośni i Hercegowiny, korzystają przy przywozie z postanowień niniejszej umowy, pod warunkiem wykazania zgodnie z wymogami organów celnych, że:

a) eksporter wysłał te produkty z terytorium Wspólnoty lub Bośni i Hercegowiny do państwa, w którym odbywa się wystawa oraz że wystawiał tam te produkty;

b) produkty zostały sprzedane lub w inny sposób zbyte przez eksportera osobie we Wspólnocie lub w Bośni i Hercegowinie;

c) produkty zostały odesłane w trakcie wystawy lub niezwłocznie po niej w stanie, w jakim zostały wysłane na wystawę;

oraz

d) produkty nie były, od momentu ich wysyłki na wystawę, używane do celów innych niż prezentacja na wystawie.

TYTUŁ IV

ZWROTY LUB ZWOLNIENIE

Artykuł 15

Zakaz zwrotu należności celnych lub zwolnienia z należności celnych

Zakaz określony w ust. 1 ma zastosowanie do wszelkich regulacji w zakresie zwrotu i umorzenia należności celnych lub warunkowego zwolnienia, w całości lub części, z należności celnych lub opłat o skutku równoważnym stosowanych we Wspólnocie lub w Bośni i Hercegowinie w odniesieniu do materiałów użytych w procesie wytwarzania, jeżeli ten zwrot, umorzenie lub warunkowe zwolnienie stosowany jest - w sposób bezpośredni lub pośredni - w przypadku gdy produkty uzyskane z tych materiałów są wywożone, a nie w przypadku gdy są one tam zatrzymane do użytku domowego.

TYTUŁ V

DOWÓD POCHODZENIA

Artykuł 16

Wymogi ogólne

Produkty pochodzące ze Wspólnoty przy przywozie do Bośni i Hercegowiny a produkty pochodzące z Bośni i Hercegowiny przy przywozie do Wspólnoty korzystają z postanowień niniejszej umowy po przedstawieniu:

a) świadectwa przewozowego EUR.1, którego wzór znajduje się w załączniku III; lub

b) w przypadkach określonych w art. 22 ust. 1, deklaracji (zwanej dalej "deklaracją na fakturze"), sporządzonej przez eksportera na fakturze, specyfikacji wysyłkowej lub jakimkolwiek innym dokumencie handlowym opisującym dane produkty w sposób wystarczająco szczegółowy, aby można je było zidentyfikować; tekst deklaracji na fakturze zamieszczony jest w załączniku IV.

Artykuł 17

Procedura wystawiania świadectwa przewozowego EUR.1

W tym celu eksporter lub jego upoważniony przedstawiciel wypełniają zarówno świadectwo przewozowe EUR.1, jak i formularz wniosku, których wzory zamieszczone są w załączniku III. Formularze te wypełnia się w jednym z języków, w których sporządzona została umowa oraz zgodnie z prawem kraju wywozu. Jeśli sporządzane są odręcznie, wypełnia się je tuszem lub atramentem, drukowanymi literami. Opis produktów musi być zamieszczony w odpowiedniej rubryce bez pozostawiania wolnych wierszy. Jeżeli rubryka nie została wypełniona w całości, należy narysować pod ostatnim wierszem opisu poziomą linię, a puste miejsce należy przekreślić.

Organy celne wystawiające świadectwo przewozowe EUR.1 podejmują wszelkie niezbędne działania w celu zweryfikowania statusu pochodzenia produktów i wypełnienia innych wymogów niniejszego protokołu. W tym celu mają one prawo zażądać przedstawienia wszelkich dowodów oraz przeprowadzić weryfikację ksiąg rachunkowych eksportera lub innego rodzaju kontrolę, którą uznają za stosowną. Organy celne wystawiające świadectwo są również odpowiedzialne za zapewnienie prawidłowego wypełniania formularzy określonych w ust. 2. W szczególności sprawdzają, czy rubryka przeznaczone na opis produktów zostało wypełnione w sposób wykluczający możliwość dodania fałszywych wpisów.

Artykuł 18

Świadectwa przewozowe EUR.1 wystawiane z mocą wsteczną

Bez względu na postanowienia art. 17 ust. 7 świadectwo przewozowe EUR.1 może, w drodze wyjątku, zostać wystawione po dokonaniu wywozu produktów, do których się odnosi, jeżeli:

a) nie zostało ono wystawione w chwili dokonywania wywozu z powodu błędu lub niezamierzonych pominięć lub zaistnienia szczególnych okoliczności;

lub

b) zgodnie z wymogami organów celnych wykazano, że świadectwo przewozowe EUR.1 zostało wystawione, ale nie zostało z przyczyn technicznych przyjęte przy przywozie.

Artykuł 19

Wystawianie duplikatu świadectwa przewozowego EUR.1

Artykuł 20

Wystawianie świadectw przewozowych EUR.1 na podstawie dowodu pochodzenia wystawionego lub sporządzonego uprzednio

Jeżeli produkty pochodzące pozostają pod nadzorem urzędu celnego we Wspólnocie lub w Bośni i Hercegowinie, oryginalny dowód pochodzenia może zostać zastąpiony, na potrzeby wysłania wszystkich tych produktów lub niektórych z nich do innego miejsca we Wspólnocie lub w Bośni i Hercegowinie, jednym lub kilkoma świadectwami przewozowymi EUR.1. Zastępcze świadectwa przewozowe EUR.1 wystawiane są przez urząd celny, pod którego nadzorem znajdują się produkty.

Artykuł 21

Rozdzielność księgowa

Artykuł 22

Warunki sporządzania deklaracji na fakturze

Artykuł 23

Upoważniony eksporter

Organy celne kraju wywozu mogą upoważnić eksportera (zwanego dalej "upoważnionym eksporterem") dokonującego częstych wysyłek produktów na mocy niniejszej umowy, aby sporządzał deklaracje na fakturze niezależnie od wartości wywożonych produktów. Eksporter ubiegający się o takie upoważnienie jest zobowiązany do złożenia organom celnym wszelkich gwarancji koniecznych do weryfikacji statusu pochodzenia danych produktów, jak również gwarancji dotyczących spełnienia innych wymogów niniejszego protokołu.

Artykuł 24

Termin ważności dowodu pochodzenia

Artykuł 27

Zwolnienie z obowiązku przedłożenia dowodu pochodzenia

Produkty wysłane jako małe paczki od osób prywatnych do osób prywatnych lub będące częścią bagażu osobistego podróżnych uznawane są za produkty pochodzące bez wymogu przedstawienia dowodu pochodzenia, pod warunkiem że takie produkty nie są przywożone w celach handlowych i zostały zgłoszone jako spełniające wymogi niniejszego protokołu oraz że nie ma żadnych wątpliwości co do prawdziwości takiego zgłoszenia. W przypadku przesyłek pocztowych takie oświadczenie może zostać umieszczone na zgłoszeniu celnym CN22/ CN23 lub na załączonej do tego dokumentu kartce papieru.

Artykuł 28

Dokumenty potwierdzające

Dokumentami określonymi w art. 17 ust. 3 i art. 22 ust. 3, wykorzystane do celów potwierdzenia, że produkty objęte świadectwem przewozowym EUR.1 lub deklaracją na fakturze mogą być uważane za produkty pochodzące ze Wspólnoty, z Bośni i Hercegowiny lub z jednego z pozostałych krajów lub terytoriów, o których mowa w art. 3 i art. 4 i które spełniają pozostałe wymogi niniejszego protokołu, mogą być między innymi:

a) bezpośrednie dowody dotyczące procesów przeprowadzonych przez eksportera lub dostawcę w celu uzyskania danych towarów, zawartych na przykład w jego rozliczeniach lub wewnętrznych dokumentach księgowych;

b) dokumenty potwierdzające status pochodzenia użytych materiałów, wystawione lub sporządzone we Wspólnocie lub w Bośni i Hercegowinie, jeśli takie dokumenty są używane zgodnie z prawem krajowym;

c) dokumenty potwierdzające dokonanie obróbki lub przetworzenia materiałów we Wspólnocie lub w Bośni i Hercegowinie, wystawione lub sporządzone we Wspólnocie lub w Bośni i Hercegowinie, jeśli takie dokumenty są używane zgodnie z prawem krajowym;

d) świadectwa przewozowe EUR.1 lub deklaracje na fakturze potwierdzające status pochodzenia wykorzystanych materiałów, wystawione lub sporządzone we Wspólnocie lub w Bośni i Hercegowinie zgodnie z niniejszym protokołem, lub w jednym z pozostałych krajów lub terytoriów, o których mowa w art. 3 i art. 4, zgodnie z regułami pochodzenia identycznymi z regułami zawartymi w niniejszym protokole;

e) odpowiednie dowody dotyczące obróbki lub przetworzenia przeprowadzonego poza Wspólnotą lub Bośnią i Hercegowiną zgodnie z art. 12, potwierdzające, że spełniono wymogi zawarte w tym artykule.

Artykuł 29

Przechowywanie dowodów pochodzenia i dokumentów potwierdzających

Artykuł 30

Rozbieżności i błędy formalne

Artykuł 31

Kwoty wyrażone w euro

Kraj może zaokrąglić w górę lub w dół kwoty otrzymane po przeliczeniu kwoty wyrażonej w euro na swoją walutę krajową. Kwota po zaokrągleniu nie może różnić się od kwoty otrzymanej po przeliczeniu o więcej niż 5 %. Kraj może pozostawić bez zmian kwoty wyrażone w walucie krajowej stanowiące równowartość kwot wyrażonych w euro, jeżeli w wyniku corocznego ich dostosowywania przewidzianego w ust. 3 kwoty te po dokonaniu przeliczenia, a przed zaokrągleniem, ulegają podwyższeniu o nie więcej niż 15 % równowartości kwoty wyrażonej w walucie krajowej. Równowartość kwoty wyrażonej w walucie krajowej może być pozostawiona bez zmian, jeżeli po przeliczeniu byłaby ona niższa niż równowartość kwoty wyrażonej w walucie krajowej.

TYTUŁ VI

UZGODNIENIA DOTYCZĄCE WSPÓŁPRACY ADMINISTRACYJNEJ

Artykuł 32

Wzajemna pomoc

Artykuł 33

Weryfikacja dowodów pochodzenia

Do celów stosowania postanowień ust. 1 organy celne kraju przywozu zwracają świadectwo przewozowe EUR.1 oraz fakturę, jeżeli taka została przedłożona, deklarację na fakturze lub kopię tych dokumentów organom celnym kraju wywozu, podając w stosownych przypadkach powody złożenia wniosku o weryfikację. Wszelkie uzyskane dokumenty lub informacje wskazujące, iż informacje podane na dowodzie pochodzenia są nieprawdziwe, są przekazywane jako uzasadnienie wniosku o przeprowadzenie weryfikacji.

Artykuł 34

Rozstrzyganie sporów

W przypadkach zaistnienia sporów dotyczących procedur weryfikacji, o których mowa w art. 33, które nie mogą zostać rozstrzygnięte między organami celnymi, które wystąpiły z wnioskiem o weryfikację, a organami odpowiedzialnymi za przeprowadzenie takiej weryfikacji lub jeżeli pojawi się problem związany z wykładnią niniejszego protokołu, spór taki jest przedkładany Komitetowi Przejściowemu.

We wszystkich przypadkach rozstrzyganie sporów między importerem a organami celnymi kraju przywozu podlega ustawodawstwu wspomnianego kraju.

Artykuł 36

Strefy wolnocłowe

TYTUŁ VII

CEUTA I MELILLA

Artykuł 37

Stosowanie protokołu

Produkty pochodzące z Bośni i Hercegowiny przy przywozie do Ceuty i Melilli korzystają pod każdym względem z takiej samej procedury celnej jak ta, która ma zastosowanie do produktów pochodzących z obszaru celnego Wspólnoty na mocy Protokołu 2 Aktu przystąpienia Królestwa Hiszpanii i Republiki Portugalskiej do Wspólnot Europejskich. Bośnia i Hercegowina stosuje wobec przywozu produktów objętych niniejszą umową oraz pochodzących z Ceuty i Melilli taki sam system celny, jak wobec produktów przywożonych oraz pochodzących ze Wspólnoty.

Artykuł 38

Warunki specjalne

Następujące produkty, jeżeli zostały przetransportowane bezpośrednio, zgodnie z postanowieniami art. 13, uważa się za:

1.1) produkty pochodzące z Ceuty i Melilli:

a) produkty całkowicie uzyskane w Ceucie i Melilli;

b) produkty uzyskane w Ceucie i Melilli, do wytwarzania których wykorzystano produkty inne niż wymienione w lit. a), pod warunkiem że:

(i) produkty te zostały poddane wystarczającej obróbce lub przetworzeniu w rozumieniu art. 6;

lub że

(ii) produkty te pochodzą z Bośni i Hercegowiny lub ze Wspólnoty, pod warunkiem że zostały poddane obróbce lub przetworzeniu wykraczającym poza czynności określone w art. 7;

1.2) produkty pochodzące z Bośni i Hercegowiny:

a) całkowicie uzyskane w Bośni i Hercegowinie;

b) produkty uzyskane w Bośni i Hercegowinie, do wytworzenia których użyto produktów innych niż wymienione w lit. a), pod warunkiem że:

(i) produkty te zostały poddane wystarczającej obróbce lub przetworzeniu w rozumieniu art. 6;

lub że

(ii) produkty te pochodzą z Ceuty i Melilli lub ze Wspólnoty, pod warunkiem że zostały poddane obróbce lub przetworzeniu wykraczającym poza czynności określone w art. 7.

______

⁽¹⁾ Jak określono w konkluzjach Rady ds. Ogólnych z kwietnia 1997 r. i komunikacie Komisji z maja 1999 r. w sprawie ustanowienia procesu stabilizacji i stowarzyszenia z krajami Bałkanów Zachodnich.

⁽²⁾ Decyzja nr 1/95 Rady Stowarzyszenia WE-Turcja z dnia 22 grudnia 1995 r. dotyczy produktów innych niż produkty rolne, zgodnie z definicją zawartą w Układzie ustanawiającym stowarzyszenie pomiędzy Europejską Wspólnotą Gospodarczą i Turcją oraz produktów innych niż węgiel i wyroby ze stali zgodnie z definicją zawartą w Układzie ustanawiającym stowarzyszenie pomiędzy Europejską Wspólnotą Węgla i Stali a Republiką Turcji w sprawie handlu produktami objętymi Traktatem ustanawiającym Europejską Wspólnotę Węgla i Stali.

⁽³⁾ Jak określono w konkluzjach Rady ds. Ogólnych z kwietnia 1997 r. i komunikacie Komisji z maja 1999 r. w sprawie ustanowienia procesu stabilizacji i stowarzyszenia z krajami Bałkanów Zachodnich.

⁽⁴⁾ Decyzja nr 1/95 Rady Stowarzyszenia WE-Turcja z dnia 22 grudnia 1995 r. dotyczy produktów innych niż produkty rolne, zgodnie z definicją zawartą w Układzie ustanawiającym stowarzyszenie pomiędzy Europejską Wspólnotą Gospodarczą i Turcją oraz produktów innych niż węgiel i wyroby ze stali zgodnie z definicją zawartą w Układzie ustanawiającym stowarzyszenie pomiędzy Europejską Wspólnotą Węgla i Stali a Republiką Turcji w sprawie handlu produktami objętymi Traktatem ustanawiającym Europejską Wspólnotę Węgla i Stali.

ZAŁĄCZNIK III

Wzory świadectwa przewozowego EUR.1 i wniosku o wydanie świadectwa przewozowego EUR.1

Instrukcje dotyczące druku

1. Każdy formularz musi mieć wymiary 210 × 297 mm; dopuszcza się tolerancję do minus 5 mm lub plus 8 mm na długość. Należy stosować papier koloru białego, zwymiarowany do pisania, niezawierający masy ściernej, i o gramaturze nie niższej niż 25 g/m². Papier powinien być pokryty siatką giloszową w kolorze zielonym, pozwalającą na wzrokowe wykrycie każdego fałszerstwa dokonanego przy użyciu środków mechanicznych bądź chemicznych.

2. Właściwe organy umawiających się stron mogą zastrzec sobie prawo do samodzielnego drukowania formularzy lub zlecić ich druk zatwierdzonym drukarniom. W drugim przypadku każdy z formularzy musi zawierać odesłanie do takiego upoważnienia. Każdy formularz musi zawierać nazwę i adres drukarni lub znak, poprzez który drukarnia może być zidentyfikowana. Formularz opatrzony jest numerem seryjnym, nadrukowanym lub nie, za pomocą którego może on być zidentyfikowany.

ZAŁĄCZNIK V

Produkty wyłączone z zakresu kumulacji przewidzianej w art. 3 i art. 4

grafika

WSPÓLNA DEKLARACJA DOTYCZĄCA KSIĘSTWA ANDORY

1. Produkty pochodzące z Księstwa Andory objęte działami 25-97 zharmonizowanego systemu są uznawane przez Bośnię i Hercegowinę za pochodzące ze Wspólnoty, w rozumieniu niniejszej umowy.

2. Protokół 2 jest stosowany odpowiednio na potrzeby określania statusu pochodzenia wyżej wymienionych produktów.

WSPÓLNA DEKLARACJA DOTYCZĄCA REPUBLIKI SAN MARINO

1. Produkty pochodzące z Republiki San Marino są przyjmowane przez Bośnię i Hercegowinę za pochodzące ze Wspólnoty, w rozumieniu niniejszej umowy.

2. Protokół 2 jest stosowany odpowiednio na potrzeby określania statusu pochodzenia wyżej wymienionych produktów.

PROTOKÓŁ 3

dotyczący pomocy państwa dla przemysłu stalowego

Na potrzeby stosowania postanowień art. 36 ust. 1 lit. c) niniejszej umowy (art. 71 ust. 1 lit. c) USiS) w odniesieniu do przemysłu stalowego Wspólnota zgadza się, aby w ciągu pięciu lat od wejścia w życie niniejszej umowy Bośnia i Hercegowina mogła wyjątkowo przyznawać pomoc państwa na cele restrukturyzacyjne dla przedsiębiorstw produkujących stal, które znajdują się w trudnej sytuacji, pod warunkiem że:

a) pomoc ta prowadzi do osiągnięcia przez przedsiębiorstwa z niej korzystające długoterminowej rentowności w normalnych warunkach rynkowych po zakończeniu restrukturyzacji; oraz

b) kwota i intensywność tej pomocy są ściśle ograniczone do poziomu bezwzględnie koniecznego do przywrócenia takiej rentowności, a pomoc jest w stosownych przypadkach, stopniowo zmniejszana;

c) Bośnia i Hercegowina przedstawia program restrukturyzacji, który jest powiązany z procesem ogólnej racjonalizacji, w tym likwidowania nieefektywnych zakładów produkcyjnych. Każde przedsiębiorstwo produkujące stal i korzystające z pomocy restrukturyzacyjnej zapewnia, jeśli to możliwe, środki kompensacyjne równoważące skutki zakłócenia konkurencji powstałego w wyniku przyznania takiej pomocy.

Bośnia i Hercegowina przedstawia Komisji do oceny krajowy program restrukturyzacji i indywidualne plany działalności gospodarczej każdej spółki korzystającej z pomocy restrukturyzacyjnej, z których wynika, że spełnione zostały warunki, o których mowa powyżej.

Indywidualne plany działalności gospodarczej powinny być uprzednio ocenione i zatwierdzone przez organ publiczny ustanowiony na mocy art. 36 ust. 4 lit.c) niniejszej umowy (art. 71 ust. 4 USiS) pod kątem ich zgodności z pkt 3 niniejszego protokołu.

Komisja Europejska potwierdza, że krajowy program restrukturyzacji jest zgodny z wymogami ust. 3.

Komisja Europejska monitoruje realizację planów w ścisłej współpracy z właściwymi organami krajowymi, w szczególności z organem publicznym ustanowionym na mocy art. 36 ust. 4 niniejszej umowy (art. 71 ust. 4 USiS).

Jeśli w wyniku monitorowania okaże się, że po dacie podpisania niniejszej umowy przyznano beneficjentom pomoc, która nie została zatwierdzona w krajowym programie restrukturyzacji lub pomoc restrukturyzacyjną dla przedsiębiorstw w sektorze stalowym, które nie zostały ujęte w krajowym programie restrukturyzacji, odpowiedni organ monitorujący pomoc państwa w Bośni i Hercegowinie zadba o to, by tego rodzaju pomoc została zwrócona.

PROTOKÓŁ 4

dotyczący wzajemnej pomocy administracyjnej w sprawach celnych

Artykuł 1

Definicje

Do celów niniejszego protokołu:

a) "przepisy celne" oznacza wszelkie przepisy ustawowe lub wykonawcze obowiązujące na terytoriach Umawiających się Stron i regulujące przywóz, wywóz i tranzyt towarów oraz poddawanie ich jakimkolwiek innym systemom lub procedurom celnym, łącznie ze środkami dotyczącymi zakazu, ograniczenia i kontroli;

b) "organ wnioskujący" oznacza właściwy organ administracyjny, wyznaczony w tym celu przez Umawiającą się Stronę, który występuje z wnioskiem o pomoc na podstawie niniejszego protokołu;

c) "organ będący adresatem wniosku" oznacza właściwy organ administracyjny, wyznaczony w tym celu przez Umawiającą się Stronę, który otrzymał wniosek o pomoc na podstawie niniejszego protokołu;

d) "dane osobowe" oznaczają wszelkie informacje dotyczące określonej lub dającej się zidentyfikować osoby;

e) "działanie naruszające prawodawstwo celne" oznacza wszelkie przypadki naruszenia lub próby naruszenia przepisów celnych.

Artykuł 2

Zakres

Artykuł 3

Pomoc na wniosek

Na wniosek organu wnioskującego, organ będący adresatem wniosku informuje go:

a) czy towary wywiezione z terytorium jednej z Umawiających się Stron zostały właściwie przywiezione na terytorium drugiej Strony, określając, w stosownych przypadkach, procedurę celną zastosowaną wobec tych towarów;

b) czy towary przywiezione na terytorium jednej z Umawiających się Stron zostały właściwie wywiezione z terytorium drugiej Strony, określając, w razie potrzeby, procedurę celną zastosowaną wobec tych towarów.

Na wniosek organu wnioskującego, organ będący adresatem wniosku, podejmuje, w ramach obowiązujących go przepisów ustawowych i wykonawczych, środki niezbędne do zapewnienia specjalnego nadzoru nad:

a) osobami fizycznymi lub prawnymi, wobec których istnieje uzasadnione podejrzenie, że uczestniczą lub uczestniczyły w działaniach naruszających przepisy celne;

b) miejscami, w których są lub mogą być gromadzone zapasy towarów w taki sposób, że istnieje uzasadnione podejrzenie, że towary te są lub mają być wykorzystywane do działań naruszających przepisy celne;

c) towarami, które są lub mogą być transportowane w taki sposób, że istnieje uzasadnione podejrzenie, że towary te są lub mają być wykorzystywane do działań naruszających przepisy celne;

d) środkami transportu, które są lub mogą być wykorzystywane w taki sposób, że istnieje uzasadnione podejrzenie, że są lub mają być wykorzystywane do działań naruszających prawodawstwo celne.

Artykuł 4

Pomoc z własnej inicjatywy

Umawiające się Strony pomagają sobie wzajemnie, z własnej inicjatywy i zgodnie ze stosowanymi przez nie przepisami ustawowymi lub wykonawczymi, jeśli uznają to za niezbędne w celu prawidłowego stosowania przepisów celnych, w szczególności poprzez dostarczanie uzyskanych informacji odnoszących się do:

a) działań, które są sprzeczne lub wydają się sprzeczne z przepisami celnymi i które mogą zainteresować drugą Umawiającą się Stronę;

b) nowych środków lub metod wykorzystywanych do prowadzenia działań naruszających przepisy celne;

c) towarów, o których wiadomo, że są przedmiotem działań naruszających przepisy celne;

d) osób fizycznych lub prawnych, wobec których istnieje uzasadnione podejrzenie, że uczestniczą lub uczestniczyły w działaniach naruszających przepisy celne;

e) środków transportu, wobec których istnieje uzasadnione podejrzenie że były, są lub mogą być wykorzystane w działaniach naruszających przepisy celne.

Artykuł 5

Dostarczanie dokumentów i powiadamianie

Na wniosek organu wnioskującego organ będący adresatem wniosku, zgodnie ze stosującymi się do tego drugiego organu przepisami ustawowymi lub wykonawczymi, podejmuje wszelkie niezbędne działania w celu:

a) dostarczenia wszelkich dokumentów; lub

b) powiadomienia o wszelkich decyzjach,

wydanych przez organ wnioskujący i wchodzących w zakres niniejszego protokołu oraz doręczenia adresatowi przebywającemu lub mającemu siedzibę albo miejsce zamieszkania na obszarze właściwości danego organu będącego adresatem wniosku.

Wniosek o przekazanie dokumentów lub powiadomienie o decyzji składa się pisemnie w języku urzędowym organu będącego adresatem wniosku lub w języku dopuszczonym przez ten organ.

Artykuł 6

Forma i treść wniosków o udzielenie pomocy

Artykuł 7

Realizacja wniosków

W celu zrealizowania wniosku o pomoc, organ będący adresatem wniosku, podejmuje działania w granicach swoich uprawnień i dostępnych zasobów - tak jakby działał z urzędu lub na wniosek innych organów tej samej Umawiającej się Strony - dostarczając posiadane już informacje, prowadząc odpowiednie postępowanie wyjaśniające lub organizując jego przeprowadzenie. Powyższe postanowienie dotyczy także wszelkich innych organów, którym wniosek został przekazany przez organ będący adresatem wniosku, jeśli organ ten nie może działać samodzielnie.

Artykuł 8

Forma przekazywania informacji

Artykuł 9

Wyjątki od obowiązku udzielania pomocy

Można odmówić udzielenia pomocy lub uzależnić jej udzielenie od spełnienia pewnych warunków lub wymogów, w przypadkach gdy Strona uzna, że udzielenie pomocy w ramach niniejszego protokołu:

a) mogłoby naruszać suwerenność Bośni i Hercegowiny lub państwa członkowskiego, do którego zwrócono się z wnioskiem o udzielenie pomocy na podstawie niniejszego protokołu; lub

b) mogłoby grozić naruszeniem porządku publicznego, bezpieczeństwa lub innych zasadniczych interesów, w szczególności w przypadkach określonych w art. 10 ust. 2; lub

c) naruszałoby tajemnice przemysłowe, handlowe bądź zawodowe.

Artykuł 10

Wymiana informacji i poufność

Każda informacja przekazywana zgodnie z niniejszym protokołem, niezależnie od formy, ma charakter poufny lub zastrzeżony, w zależności od zasad mających zastosowanie w każdej z Umawiających się Stron. Jest ona objęta obowiązkiem zachowania tajemnicy urzędowej i korzysta z ochrony, jaką objęte są informacje takiego samego rodzaju na podstawie odpowiednich przepisów prawnych Umawiającej się Strony, która je otrzymała, oraz odpowiednich przepisów mających zastosowanie do organów wspólnotowych.

Dane osobowe mogą być przedmiotem wymiany tylko w przypadku gdy Umawiająca się Strona mająca je otrzymać zobowiąże się do zapewnienia ochrony tych danych w stopniu co najmniej równorzędnym do ochrony zapewnianej w danym przypadku przez Umawiającą się Stronę mającą przekazać informacje. W tym celu Umawiające się Strony przekazują sobie wzajemnie informacje o regulacjach obowiązujących tym zakresie, w tym, w odpowiednich przypadkach, o przepisach obowiązujących w państwach członkowskich Wspólnoty.

Wykorzystanie informacji uzyskanych na mocy niniejszego protokołu w postępowaniu sądowym lub administracyjnym dotyczącym działań z naruszeniem przepisów celnych uznaje się za zgodne z celami niniejszego protokołu. Dlatego Umawiające się Strony mogą, w swoich aktach dowodowych, sprawozdaniach i zeznaniach, jak również w postępowaniach sądowych aktach oskarżenia wnoszonych do sądu, wykorzystać jako dowód informacje, które uzyskały i dokumenty, z którymi zapoznały się zgodnie z postanowieniami niniejszego protokołu. Właściwy organ, który dostarczył te informacje lub udostępnił dokumenty, jest zawiadamiany o wykorzystaniu ich w ten sposób.

Artykuł 11

Biegli i świadkowie

Urzędnik organu będącego adresatem wniosku może zostać upoważniony do stawania, w granicach określonych przyznanym upoważnieniem, jako biegły lub świadek w postępowaniach sądowych lub administracyjnych w sprawach ujętych w niniejszym protokole, oraz do przedstawiania takich przedmiotów, dokumentów lub ich uwierzytelnionych odpisów, jakie mogą się okazać niezbędne dla celów tego postępowania. Wniosek o stawienie się musi wskazywać, przed jakim organem sądowym lub administracyjnym urzędnik musi się stawić, w jakiej sprawie oraz na jakiej podstawie lub w jakim charakterze urzędnik ten zostanie przesłuchany.

Artykuł 13

Wdrożenie

Wdrażanie niniejszego protokołu powierza się stosowanie do okoliczności organom celnym Bośni i Hercegowiny lub właściwym służbom Komisji Europejskiej i organom celnym państw członkowskich. Decydują one niezbędnymi wszystkich praktycznych środkach i ustaleniach niezbędnych do jego stosowania, z uwzględnieniem obowiązujących przepisów, zwłaszcza w dziedzinie ochrony danych. Mogą one zaproponować właściwym organom zmiany, które ich zdaniem powinny być wprowadzone do niniejszego protokołu.

Artykuł 14

Inne porozumienia

Uwzględniając odpowiednie uprawnienia Wspólnoty i państw członkowskich, postanowienia niniejszego protokołu:

a) nie wpływają na zobowiązania Umawiających się Stron wynikające z jakiejkolwiek innej umowy lub konwencji międzynarodowej;

b) są uznawane za uzupełniające w stosunku do umów o wzajemnej pomocy, które zostały lub mogą zostać zawarte pomiędzy poszczególnymi państwami członkowskimi a Bośnią i Hercegowiną; oraz

c) nie mają wpływu na przepisy wspólnotowe regulujące przekazywanie między właściwymi służbami Komisji Europejskiej i organami celnymi państw członkowskich wszelkich informacji otrzymanych na podstawie niniejszego protokołu, które mogłyby być przedmiotem zainteresowania Wspólnoty.

PROTOKÓŁ 5

Rozstrzyganie sporów

DZIAŁ I

CEL I ZAKRES

Artykuł 2

Zakres

Postanowienia niniejszego protokołu mają zastosowanie w odniesieniu do wszelkich różnic co do wykładni i stosowaniu wymienionych niżej przepisów, między innymi w sytuacji, gdy jedna Strona uważa, że środek przyjęty przez drugą Stronę lub zaniechanie drugiej Strony stanowi naruszenie zobowiązań ciążących na niej na mocy tych przepisów:

a) tytuł II (tytuł IV USiS) ("Swobodny przepływ towarów"), z wyjątkiem art. 16, 23 i 24 ust. 1, 4 i 5 (art. 31, 38 i 39 ust. 1, 4 i 5 USiS) (w zakresie, w jakim dotyczą one środków przyjętych na mocy art. 24 (art. 39 USIS) i art. 30 (art. 45 USiS);

b) tytuł III "Inne przepisy handlowe i przepisy zwiazane z handlem".

Artykuł 33-35 (art. 60, 67 i 69 USiS i art. 38 ust. 2 (art. 73 ust. 2 USiS))

ROZDZIAŁ II

PROCEDURY ROZSTRZYGANIA SPORÓW

SEKCJA I

Procedura arbitrażowa

Artykuł 3

Wszczęcie procedury arbitrażowej

Artykuł 4

Skład organu arbitrażowego

W przypadku gdy Strony nie są w stanie porozumieć się w tej kwestii w terminie wyznaczonym w ust. 2, jedna ze Stron może zwrócić się do przewodniczącego Komitetu Przejściowego lub osoby przez niego wyznaczonej, o wybór wszystkich trzech członków w drodze losowania spośród listy kandydatów ustanowionej na mocy art. 15 - jednego spośród osób zaproponowanych przez Stronę skarżącą, jednego spośród osób zaproponowanych przez Stronę skarżoną i jednego spośród arbitrów wytypowanych przez Strony na stanowisko przewodniczącego.

W przypadku gdy Strony porozumieją się co do jednego lub większej liczby komisji arbitrażowej, pozostałych członków wyznacza się według tej samej procedury.

Jeśli jedna ze Stron uzna, że arbiter nie spełnia wymogów kodeksu postępowania, o którym mowa w art. 18, Strony konsultują się i, za obopólnym porozumieniem, zastępują takiego arbitra innym; wyboru nowego arbitra dokonuje się zgodnie z ust. 7. Jeśli Strony nie dojdą do porozumienia co do potrzeby wymiany arbitra, sprawę przekazuje się przewodniczącemu komisji arbitrażowej, którego decyzja będzie ostateczna.

Jeśli jedna ze Stron uznaje, że przewodniczący komisji arbitrażowej nie spełnia wymogów kodeksu postępowania, o którym mowa w art. 18, sprawę przekazuje się jednej z pozostałych osób z grona osób wytypowanych do występowania w charakterze przewodniczącego wybranej w drodze losowania przez przewodniczącego Komitetu Przejściowego lub osobę przez niego wyznaczoną, w obecności przedstawiciela każdej ze Stron, chyba że Strony uzgodnią między sobą inaczej.

Artykuł 5

Orzeczenie organu arbitrażowego

SEKCJA II

Wykonanie decyzji

Artykuł 7

Rozsądny okres czasu na wykonanie decyzji

Artykuł 8

Przegląd środków podjętych w celu wykonania decyzji komisji arbitrażowej

Artykuł 9

Tymczasowe środki zaradcze w przypadku niewykonania decyzji

Jeśli w ciągu 30 dni od upłynięcia rozsądnie krótkiego okresu czasu Strony nie dojdą do porozumienia co do sposobu rekompensaty lub jeśli w decyzji podjętej na podstawie art. 8 komisja arbitrażowa uzna, że dany środek jest sprzeczny z niniejszą umową, Strona skarżąca uzyska prawo - po wcześniejszym powiadomieniu drugiej Strony oraz Komitetu Przejściowego - do zawieszenia korzyści przyznanych na mocy postanowień, o których mowa w art. 2 niniejszego protokołu, w stopniu adekwatnym do strat ekonomicznych spowodowanych naruszeniem postanowień umowy. Strona skarżąca może wprowadzić w życie taki środek 10 dni po dacie powiadomienia, o którym mowa powyżej, chyba że Strona skarżąca złoży wniosek o arbitraż na podstawie ust. 3.

Jeśli Strona skarżona uzna stopień zawieszenia korzyści za nieadekwatny do strat ekonomicznych spowodowanych naruszeniem, może przed upływem dziesięciu dni, o których mowa w ust., 2, zwrócić się z pisemnym wnioskiem do przewodniczącego pierwotnego komisji arbitrażowej o ponowne powołanie tego organu. Komisja arbitrażowa w ciągu 30 dni od daty złożenia wniosku przekazuje Stronom oraz Komitetowi Przejściowemu decyzję w sprawie stopnia zawieszenia korzyści. Zawieszenie korzyści nie może nastąpić przed wydaniem decyzji komisji arbitrażowej i musi być zgodne z decyzją tego organu.

Artykuł 10

Ocena środków podjętych w celu wykonania decyzji o zawieszeniu korzyści

Jeśli Strony w ciągu 30 dni od daty takiego powiadomienia nie osiągną porozumienia w kwestii zgodności zgłoszonego środka z niniejszą umową, Strona skarżąca może zwrócić się do przewodniczącego pierwotnego komisji arbitrażowej z pisemnym wnioskiem o wydanie decyzji w tej sprawie. O złożeniu takiego wniosku należy powiadomić jednocześnie drugą Stronę oraz Komitet Przejściowy. Decyzję komisji arbitrażowej podaje się w ciągu 45 dni od daty złożenia wniosku. Uznawszy, że środek podjęty w celu wykonania decyzji jest sprzeczny z niniejszą umową, komisja arbitrażowa ustala, czy Strona skarżąca może utrzymać zawieszenie korzyści na dotychczasowym poziomie czy też powinna go zmienić. Jeśli komisja arbitrażowa uzna, że środek podjęty w celu wykonania decyzji jest zgodny z niniejszą umową, zawieszenie korzyści należy przerwać.

SEKCJA III

Postanowienia wspólne

Artykuł 12

Informacje i porady techniczne

Na wniosek jednej ze Stron lub z inicjatywy własnej komisja arbitrażowa może w związku z prowadzonym przez siebie postępowaniem wyjaśniającym starać się o uzyskanie informacji z każdego źródła, które uzna za stosowne. Ma także prawo w razie potrzeby zwrócić się o opinię do biegłych. Wszelkie uzyskane w ten sposób informacje należy ujawnić obu Stronom, dając im możliwość zgłoszenia swoich uwag. Zainteresowane strony mają prawo do przekazywania organowi arbitrażowemu opinii przyjaciela sądu zgodnie z warunkami określonymi w regulaminie wewnętrznym, o którym mowa w art. 18.

ROZDZIAŁ III

POSTANOWIENIA OGÓLNE

Artykuł 15

Lista arbitrów

Artykuł 16

Stosunek do zobowiązań w ramach WTO

Po ewentualnym przystąpieniu Bośni i Hercegowiny do Światowej Organizacji Handlu (WTO), zastosowanie będą mieć następujące postanowienia:

a) komisje arbitrażowe ustanowione na mocy niniejszego protokołu nie orzekają w sporach dotyczących praw i obowiązków Stron wynikających z porozumienia ustanawiającego Światową Organizację Handlu;

b) przysługujące każdej ze Stron prawo odwołania się do zawartych w niniejszym protokole postanowień dotyczących rozstrzygania sporów nie ma wpływu na żadne czynności wynikające z mocy porozumienia WTO, w tym czynności związane z rozstrzyganiem sporów. Jeżeli jednak jedna ze Stron w odniesieniu do konkretnego środka wszczęła procedurę rozstrzygania sporu - czy to na mocy art. 3 ust. 1 niniejszego protokołu, czy to na mocy porozumienia WTO - do czasu zakończenia tego postępowania nie może ona wszcząć procedury rozstrzygania sporu w odniesieniu do tego samego środka na mocy drugiego porozumienia, do czasu zakończenia pierwszej procedury. Do celów niniejszego ustępu procedurę rozstrzygania sporu na mocy porozumienia WTO uznaje się za rozpoczętą z chwilą wniesienia przez jedną ze Stron wniosku o ustanowienie zespołu orzekającego na mocy art. 6 Uzgodnienia w sprawie zasad i procedur regulujących rozstrzyganie sporów w ramach porozumienia WTO;

c) żadne z postanowień niniejszego protokołu nie wyklucza możliwości zawieszenia realizacji zobowiązań przez jedną ze Stron, jeśli zezwala na to Organ Rozstrzygania Sporów WTO.

Artykuł 17

Terminy

Artykuł 18

Regulamin wewnętrzny, kodeks postępowania i zmiany w niniejszym protokole

PROTOKÓŁ 6

dotyczący wzajemnych specjalnych preferencji dla niektórych win oraz wzajemnego uznawania, ochrony i kontroli nazw win, napojów spirytusowych i win aromatyzowanych

Artykuł 2

Umowy, o których mowa w art. 1, mają zastosowanie do:

1) win objętych pozycją 2204 zharmonizowanego systemu ustanowionego w Międzynarodowej konwencji w sprawie zharmonizowanego systemu oznaczania i kodowania towarów, sporządzonej w Brukseli dnia 14 czerwca 1983 roku, które wyprodukowano ze świeżych winogron,

a) pochodzących ze Wspólnoty, wyprodukowanych zgodnie z przepisami dotyczącymi praktyk i procesów enologicznych, o których mowa w tytule V rozporządzenia Rady (WE) nr 1493/1999 z dnia 17 maja 1999 r. w sprawie wspólnej organizacji rynku wina⁽¹⁾, oraz zgodnie z rozporządzeniem Komisji (WE) nr 1622/2000 z dnia 24 lipca 2000 r. ustanawiającym szczegółowe zasady wykonania rozporządzenia (WE) nr 1493/1999 w sprawie wspólnej organizacji rynku wina oraz wspólnotowy kodeks praktyk i procesów enologicznych⁽²⁾;

lub

b) pochodzących z Bośni i Hercegowiny, wyprodukowanych zgodnie z przepisami dotyczącymi praktyk i procesów enologicznych oraz w zgodzie z prawem Bośni i Hercegowiny. Wspomniane wyżej przepisy dotyczące praktyk i procesów enologicznych muszą być zgodne z prawem wspólnotowym;

2) napojów spirytusowych objętych pozycją 2208 konwencji, o której mowa w ust. 1, które:

a) pochodzą ze Wspólnoty i są zgodne z rozporządzeniem Rady (EWG) nr 1576/89 z dnia 29 maja 1989 r. ustanawiającym ogólne zasady definicji, opisu i prezentacji napojów spirytusowych⁽³⁾, oraz z rozporządzeniem Komisji (EWG) nr 1014/90 z dnia 24 kwietnia 1990 r. ustanawiającym szczegółowe przepisy wykonawcze dla definicji, opisu i prezentacji napojów spirytusowych⁽⁴⁾;

lub

b) pochodzą z Bośni i Hercegowiny i zostały wyprodukowane w zgodzie z prawem Bośni i Hercegowiny, które z kolei musi być zgodne z prawem wspólnotowym;

3) win aromatyzowanych objętych pozycją 2205 konwencji, o której mowa w ust. 1, które:

a) pochodzą ze Wspólnoty i są zgodne z rozporządzeniem Rady (EWG) nr 1601/91 z dnia 10 czerwca 1991 r. ustanawiającym ogólne zasady definicji, opisu i prezentacji win aromatyzowanych, aromatyzowanych napojów winopochodnych i aromatyzowanych koktajli winopodobnych⁽⁵⁾, wraz z późniejszymi zmianami;

lub

b) pochodzą z Bośni i Hercegowiny i zostały wyprodukowane w zgodzie z prawem Bośni i Hercegowiny, które z kolei musi być zgodne z prawem wspólnotowym.

______

⁽¹⁾ Dz.U. L 179 z 14.07.1999, s. 1. Rozporządzenie ostatnio zmienione rozporządzeniem (WE) nr 1234/2007 (Dz.U. L 299 z 16.11.2007, s. 1).

⁽²⁾ Dz.U. L 194 z 31.7.2000, s. 1. Rozporządzenie ostatnio zmienione rozporządzeniem (WE) nr 1300/2007 (Dz.U. L 289 z 7.11.2007, s. 8).

⁽³⁾ Dz.U. L 160 z 12.06.1989, s. 1. Rozporządzenie ostatnio zmienione Aktem przystąpienia z 2005 r.

⁽⁴⁾ Dz.U. L 105 z 25.4.1990, s. 9. Rozporządzenie ostatnio zmienione rozporządzeniem (WE) nr 2140/98 (Dz.U. L 270 z 7.10.1998, s. 9).

⁽⁵⁾ Dz.U. L 149 z 14.06.1991, s. 1. Rozporządzenie ostatnio zmienione Aktem przystąpienia z 2005 r.

ZAŁĄCZNIK II

UMOWA POMIĘDZY WSPÓLNOTĄ A BOŚNIĄ I HERCEGOWINĄ W SPRAWIE WZAJEMNEGO UZNAWANIA, OCHRONY I KONTROLI NAZW WIN, NAPOJÓW SPIRYTUSOWYCH I WIN AROMATYZOWANYCH

Artykuł 2

Definicje

Dla celów niniejszej umowy i z zastrzeżeniem jej wyraźnie odmiennych postanowień:

a) określenie "pochodzący", w przypadku gdy jest używane w odniesieniu do nazwy strony umowy, oznacza że:

– wino jest produkowane w całości na terytorium danej Strony wyłącznie z winogron, które zostały w całości zebrane na jej terytorium,

– napój spirytusowy lub wino aromatyzowane jest produkowane na terytorium danej Strony;

b) "oznaczenie geograficzne", wymienione w dodatku 1, to oznaczenie zgodne z definicją zawartą w art. 22 ust. 1 Porozumienia w sprawie handlowych aspektów praw własności intelektualnej (zwanego dalej "porozumieniem TRIPS");

c) "tradycyjne określenie" oznacza tradycyjnie stosowaną nazwę, jak wyszczególniono w dodatku 2, odnoszącą się w szczególności do metody produkcji lub do jakości, koloru, rodzaju lub miejsca, lub określonego wydarzenia związanego z historią danego wina, uznawaną na mocy przepisów ustawowych i wykonawczych Strony na potrzeby opisu i prezentacji danego wina pochodzącego z terytorium tej Strony;

d) "homonimiczne" oznacza takie samo oznaczenie geograficzne lub tradycyjne określenie, lub termin podobny w stopniu mogącym powodować nieporozumienia, stosowane w celu oznaczenia różnych miejsc pochodzenia, procedur lub przedmiotów;

e) "opis" oznacza wyrazy stosowane do opisu wina, napoju spirytusowego lub wina aromatyzowanego na etykiecie lub w dokumentach towarzyszących przewozowi wina, napoju spirytusowego lub wina aromatyzowanego, a także w dokumentach handlowych, szczególnie na fakturach i w dokumentacji dostawy oraz w materiałach reklamowych;

f) "etykietowanie" oznacza wszystkie opisy i inne odniesienia, znaki, wzory, oznaczenia geograficzne lub znaki towarowe służące do wyróżnienia wina, napojów spirytusowych lub win aromatyzowanych, znajdujące się na tym samym pojemniku, w tym na zamknięciu butelki lub na identyfikatorze przymocowanym do pojemnika oraz na osłonie szyjki butelki;

g) "prezentacja" oznacza wszelkie terminy, sugestie i tym podobne elementy, odnoszące się do wina, napoju spirytusowego lub wina aromatyzowanego, umieszczane na etykietach na opakowaniu; na pojemnikach, zamknięciach, w reklamach lub stosowane we wszelkiego rodzaju promocjach sprzedażowych;

h) "opakowanie" oznacza materiały ochronne użyte do opakowania produktu, takie jak papier, wszelkiego rodzaju otuliny słomiane, kartony i skrzynki używane do transportu jednego lub wielu pojemników lub do sprzedaży konsumentowi końcowemu;

i) określenie "wyprodukowany" odnosi się do całego procesu wytwarzania wina, napojów spirytusowych i win aromatyzowanych;

j) "wino" oznacza wyłącznie napój uzyskany w procesie pełnej lub częściowej fermentacji alkoholowej świeżych winogron odmian winorośli określonych w niniejszej umowie, prasowanych lub nie, lub moszczu z tych winogron;

k) "odmiany winorośli" oznaczają odmiany roślin gatunku Vitis vinifera, bez uszczerbku dla przepisów prawnych danej Strony dotyczące użytkowania różnych odmian winorośli do produkcji wina na jej terytorium;

l) "porozumienie WTO" oznacza porozumienie z Marrakeszu ustanawiające Światową Organizację Handlu sporządzone w dniu 15 kwietnia 1994 r.

TYTUŁ I

WZAJEMNA OCHRONA NAZW WIN, NAPOJÓW SPIRYTUSOWYCH I WIN AROMATYZOWANYCH

Artykuł 4

Nazwy chronione

Bez uszczerbku dla art. 5-7 ochroną obejmuje się następujące elementy:

a) w odniesieniu do produktów, o których mowa w art. 2:

(i) odniesienia do nazwy państwa członkowskiego, z którego pochodzi wino, napój spirytusowy lub wino aromatyzowane, lub inne nazwy wskazujące na to państwo członkowskie;

(ii) oznaczenia geograficzne, wymienione w dodatku 1, część A, lit. a) - dla win, lit. b) - dla napojów spirytusowych i lit. c) - dla win aromatyzowanych;

(iii) tradycyjne określenia wyszczególnione w dodatku 2, część A;

b) w przypadku win, napojów spirytusowych i win aromatyzowanych pochodzących z Bośni i Hercegowiny:

(i) odniesienia do nazwy "Bośnia i Hercegowina" lub innej nazwy określającej to państwo;

(ii) oznaczenia geograficzne, wymienione w dodatku 1, część B, pkt a) - dla win, lit. b) - dla napojów spirytusowych i lit. c) - dla win aromatyzowanych.

Artykuł 5

Ochrona nazw odnoszących się do państw członkowskich Wspólnoty oraz do Bośni i Hercegowiny

Artykuł 6

Ochrona oznaczeń geograficznych

Strony przyjmują wszelkie zgodne z niniejszą umową środki konieczne do wzajemnej ochrony oznaczeń geograficznych, o których mowa w art. 4 lit. a) ppkt (ii) i art. 4 lit. b) ppkt (ii), które są używane do opisu i prezentacji win, napojów spirytusowych i win aromatyzowanych pochodzących z terytorium Stron. W tym celu każda ze Stron stosuje właściwe środki prawne, o których mowa w art. 23 porozumienia TRIPS, by zapewnić skuteczną ochronę i zapobiec przypadkom stosowania oznaczeń geograficznych i tradycyjnych określeń do oznaczania win, napojów spirytusowych i win aromatyzowanych nieobjętych odpowiednimi oznaczeniami i opisami.

Ochrona przewidziana w niniejszej umowie w szczególności zakazuje stosowania nazw chronionych w odniesieniu do win, napojów spirytusowych i win aromatyzowanych, które nie pochodzą ze wskazanego obszaru geograficznego i ma zastosowanie nawet wtedy, gdy:

a) wskazane jest faktyczne pochodzenie wina, napoju spirytusowego lub wina aromatyzowanego;

b) dane oznaczenie geograficzne zostało przetłumaczone;

c) nazwie towarzyszą terminy takie jak "w rodzaju", "w typie", "w stylu", "imitacja", "metoda" lub podobne;

d) chronionej nazwy używa się w dowolny sposób w odniesieniu do produktów objętych pozycją nr 2009 zharmonizowanego systemu Międzynarodowej konwencji w sprawie zharmonizowanego systemu oznaczania i kodowania towarów, sporządzonej w Brukseli dnia 14 czerwca 1983 r.

Artykuł 7

Ochrona tradycyjnych określeń

Bośnia i Hercegowina podejmuje, zgodnie z niniejszą umową, środki niezbędne do ochrony tradycyjnych określeń, o których mowa w art. 4, używanych do opisu i prezentacji win pochodzących z terytorium Wspólnoty. W tym celu Bośnia i Hercegowina ustanawia odpowiednie środki prawne, gwarantujące skuteczną ochronę i zapobiegające użyciu tradycyjnych określeń do opisu wina niekwalifikującego się do tych tradycyjnych określeń, nawet w przypadkach, gdy takim tradycyjnym określeniom towarzyszą wyrażenia takie, jak "w rodzaju", "w typie", "w stylu", "imitacja", "metoda" lub podobne.

Artykuł 8

Znaki towarowe

Właściwe urzędy Stron odmawiają rejestracji znaku towarowego wina, napoju spirytusowego lub wina aromatyzowanego, który jest identyczny z oznaczeniem geograficznym chronionym na mocy art. 4 tytułu I niniejszej umowy, lub jest do niego podobny albo zawiera odniesienie do niego lub składa się z takiego oznaczenia geograficznego, jeżeli pochodzenie danego wina, napoju spirytusowego lub wina aromatyzowanego nie odpowiada temu oznaczeniu i jeżeli wymienione produkty nie są zgodne z odpowiednimi przepisami dotyczącymi stosowania tego oznaczenia.

Artykuł 9

Wywozy

Strony podejmują wszelkie niezbędne kroki w celu zagwarantowania, by w przypadku gdy wina, napoje spirytusowe i wina aromatyzowane pochodzące z terytorium danej Strony są wywożone i wprowadzane do obrotu poza terytorium tej Strony, chronione oznaczenia geograficzne, o których mowa w art. 4 lit. a) ppkt (ii) i art. 4 lit. b) ppkt (ii) oraz, w przypadku win, tradycyjne określenia stosowane przez daną Stronę, o których mowa w art. 4 lit. a) ppkt (iii) nie były używane do opisywania i prezentowania takich produktów, które pochodzą od drugiej Strony.

TYTUŁ II

WYKONANIE POSTANOWIEŃ UMOWY, WZAJEMNA POMOC WŁAŚCIWYCH ORGANÓW ORAZ ZARZĄDZANIE WYKONANIEM POSTANOWIEŃ NINIEJSZEJ UMOWY

Artykuł 10

Grupa robocza

Artykuł 11

Zadania Stron

Strony:

a) wprowadzają wzajemnie zmiany w wykazach, o których mowa w art. 4 niniejszej umowy, na mocy decyzji Komitetu Przejściowego, mające na celu uwzględnienie zmian w przepisach ustawowych i wykonawczych Stron;

b) wspólnie decydują, na mocy decyzji Komitetu Przejściowego, o konieczności wprowadzenia zmian w dodatkach do niniejszej umowy. Dodatki uznaje się za zmienione odpowiednio od daty odnotowanej w wymianie listów między Stronami albo od daty podjęcia decyzji przez grupę roboczą;

c) wspólnie podejmują decyzje dotyczące warunków praktycznych, o których mowa w art. 6 ust. 6;

d) informują się nawzajem o zamiarze przyjęcia nowych przepisów wykonawczych lub dokonania zmian istniejących przepisów wykonawczych dotyczących polityki publicznej, w dziedzinach takich jak zdrowie lub ochrona konsumentów, mających wpływ na sektor win, napojów spirytusowych i win aromatyzowanych;

e) informują się nawzajem o wszelkich środkach ustawodawczych i administracyjnych oraz o decyzjach sądowych dotyczących wykonania niniejszej umowy oraz informują się wzajemnie o środkach podjętych na podstawie takich decyzji.

Artykuł 13

Wykonanie umowy i wzajemna pomoc między stronami

Środki i postępowanie, o których mowa w ust. 1, stosuje się w szczególności:

a) w przypadku gdy stosowane opisy lub ich tłumaczenia, nazwy, napisy lub ilustracje dotyczące wina, napoju spirytusowego lub wina aromatyzowanego, których nazwy są chronione na mocy niniejszej umowy, bezpośrednio lub pośrednio podają informacje fałszywe lub wprowadzające w błąd co do pochodzenia, charakteru lub jakości wina, napoju spirytusowego lub wina aromatyzowanego;

b) w przypadku gdy pojemniki używane jako opakowania mogą wprowadzać w błąd co do pochodzenia wina.

Jeżeli jedna ze Stron ma powody podejrzewać, że:

a) wino, napój spirytusowy lub wino aromatyzowane, zdefiniowane w art. 2, które jest lub było przedmiotem handlu w Bośni i Hercegowinie lub we Wspólnocie, jest niezgodna z przepisami regulującymi sektor wina, napojów spirytusowych lub win aromatyzowanych we Wspólnocie lub w Bośni i Hercegowinie lub jest niezgodne z niniejszą umową; oraz

b) niezgodność ta ma szczególne znaczenie dla interesów drugiej Strony i może prowadzić do podjęcia środków administracyjnych i/lub wszczęcia postępowania sądowego, natychmiast poinformuje ona o tym organ przedstawicielski drugiej Strony.

Artykuł 14

Konsultacje

TYTUŁ III

POSTANOWIENIA OGÓLNE

Artykuł 15

Tranzyt niewielkich ilości

W odniesieniu do win, napojów spirytusowych i win aromatyzowanych za niewielkie ilości uznaje się:

a) ilości zawarte w pojemnikach opatrzonych etykietą o pojemności nieprzekraczającej 5 litrów, zaopatrzonych w zamknięcie nienadające się do ponownego zastosowania, o ile łączna ilość przewożonego wina, nawet złożona z oddzielnych przesyłek, nie przekracza 50 litrów;

b) (i) ilości znajdujące się w bagażu osobistym podróżnych, nieprzekraczające 30 litrów;

(ii) ilości wina nieprzekraczające 30 litrów, przesyłane w przesyłkach między osobami prywatnymi;

(iii) ilości należące do majątku ruchomego osób prywatnych będących w trakcie przeprowadzki;

(iv) ilości przywożone do celów eksperymentów naukowych lub technicznych, nieprzekraczające 1 hektolitra;

(v) ilości przeznaczone dla przedstawicielstw dyplomatycznych, konsularnych lub podobnych jednostek, przywożone jako część limitu bezcłowego;

(vi) ilości przewożone na pokładzie międzynarodowych środków transportu w charakterze prowiantu.

Wyjątku określonego w lit. a) nie można stosować łącznie z jednym lub większą ilością wyjątków określonych w lit. b).

Artykuł 16

Obrót wcześniej zgromadzonymi zapasami

DODATEK 3

WYKAZ PUNKTÓW KONTAKTOWYCH

(o którym mowa w art. 12 załącznika II do Protokołu 6)

a) Bośnia i Hercegowina

Council of Ministers

Ministry of Foreign Trade and Economic Relations

Department for Foreign Trade Policy and FDI

Musala 9/2 Sarajevo

Bośnia i Hercegowina

Tel. + 387 33 220546

Faks + 387 33 220546

E-mail: dragisa.mekic@mvteo.gov.ba

b) Wspólnota

European Commission

Directorate-General for Agriculture and Rural Development

Directorate B International Affairs II

Head of Unit B.2 Enlargement

B-1049 Bruxelles/Brussel

Belgia

Tel. + 32 2.299 11 11

Faks + 32 2.296 62 92

E-mail: AGRI EC BiH winetrade@ec.europa.eu

AKT KOŃCOWY

Pełnomocnicy WSPÓLNOTY EUROPEJSKIEJ,

zwanej dalej "Wspólnotą",

z jednej strony, oraz

pełnomocnicy BOŚNI I HERCEGOWINY,

z drugiej strony,

zebrani w Luksemburgu dnia szesnastego czerwca roku dwa tysiące ósmegow celu podpisania Umowy przejściowej w sprawie handlu i kwestii związanych z handlem między Wspólnotą Europejską, z jednej strony, a Bośnią i Hercegowiną, z drugiej strony, zwanej dalej "niniejszą umową", przyjęli następujące dokumenty:

niniejszą umowę oraz następujące załączniki I-VI:

– Załącznik I (art. 6) - Preferencje taryfowe Bośni i Hercegowiny dla wspólnotowych produktów przemysłowych

– Załącznik II (art. 12 ust. 2) - Definicja "młodej wołowiny"

– Załącznik III (art. 12) - Preferencje taryfowe Bośni i Hercegowiny dla podstawowych produktów rolnych pochodzących ze Wspólnoty

– Załącznik IV (art. 13) - Cła stosowane w przywozie do Wspólnoty towarów pochodzących z Bośni i Hercegowiny

– Załącznik V (art. 13) - Cła stosowane w przywozie do Bośni i Hercegowiny towarów pochodzących ze Wspólnoty

– Załącznik VI (art. 38) - Prawa własności intelektualnej, przemysłowej i handlowej

oraz następujące protokoły:

– Protokół 1 (art. 10) - w sprawie handlu przetworzonymi produktami rolnymi pomiędzy Wspólnotą a Bośnią i Hercegowiną

– Protokół 2 (art. 27) - w sprawie definicji pojęcia "produkty pochodzące" oraz metod współpracy administracyjnej w celu zastosowania postanowień niniejszej umowy w stosunkach pomiędzy Wspólnotą a Bośnią i Hercegowiną

– Protokół 3 (art. 36) - dotyczący pomocy państwa dla przemysłu stalowego

– Protokół 4 (art. 39) - dotyczący wzajemnej pomocy administracyjnej w sprawach celnych

– Protokół 5 (art. 49) - Rozstrzyganie sporów

– Protokół 6 (art. 12) - dotyczący wzajemnych specjalnych preferencji dla niektórych win oraz wzajemnego uznawania, ochrony i kontroli nazw win, napojów spirytusowych i win aromatyzowanych.

Pełnomocnicy Wspólnoty oraz pełnomocnicy Bośni i Hercegowiny przyjęli tekst wymienionej poniżej wspólnej deklaracji, załączonej do niniejszego Aktu końcowego:

– Wspólna deklaracja w sprawie art. 38 niniejszej umowy (art. 73 USiS)

Pełnomocnicy Bośni i Hercegowiny przyjęli do wiadomości wymienioną poniżej i załączoną do niniejszego Aktu końcowego deklarację:

- Deklaracja Wspólnoty dotycząca nadzwyczajnych środków handlowych przyznanych na podstawie rozporządzenia (WE) nr 2007/2000.

Съставено в Люксембург на шестнадесети юни две хиляди и осма година.

Hecho en Luxemburgo, el dieciseis de junio de dosmile ocho.

V Lucemburku dne šestnáctého června dva tisíce osm.

Udfćrdiget i Luxembourg den sekstende juni to tusind og otte.

Geschehen zu Luxemburg am sechzehnten Juni zweitausendacht.

Kahe tuhande kaheksanda aasta juunikuu kuueteistkümnendal päeval Luxembourgis.

Έγινε στo Λουξεμβούργο, στις δέκα έξι Ιουνίου δύο χιλιάδες οκτώ.

Done at Luxembourg on the sixteenth day of June in the year two thousand and eight.

Fait ŕ Luxembourg, le seize juin deux mille huit.

Fatto a Lussemburgo, addě sedici giugno duemilaotto.

Luksemburgā, divtūkstoš astotā gada sešpadsmitajā jūnijā.

Priimta du tūkstančiai aštuntų metų birželio šešioliktą dieną Liuksemburge.

Kelt Luxembourgban, a kétezer-nyolcadik év június havának tizenhatodik napján.

Magħmul fil-Lussemburgu, fis-sittax-il jum ta' Ġunju tas-sena elfejn u tmienja.

Gedaan te Luxemburg, de zestiende juni tweeduizend acht.

Sporządzono w Luksemburgu dnia szesnastego czerwca roku dwa tysiące ósmego.

Feito em Luxemburgo, em dezasseis de Junho de dois mil e oito.

Încheiat la Luxemburg, şaisprezece iunie două mii opt.

V Luxemburgu dňa šestnásteho júna dvetisícosem.

V Luxembourgu, dne šestnajstega junija leta dva tisoč osem.

Tehty Luxemburgissa kuudentenatoista päivänä kesäkuuta vuonna kaksituhattakahdeksan.

Som skedde i Luxemburg den sextonde juni tjugohundraĺtta.

Sačinjeno u Luksemburgu, šesnaestoga juna dvije hiljade osme godine.

Sačinjeno u Luksemburgu, šesnaestoga lipnja dvije tisuće osme godine.

Састављено у Луксембургу, шеснаестога јуна двије хиљаде осме године.

(podpis pominięto)

За Европейската общност

Por la Comunidad Europea

Za Evropské společenství

For Det Europćiske Fćllesskab

Für die Europäische Gemeinschaft

Euroopa Ühenduse nimel

Για την Ευρωπαϊκή Κοινότητα

For the European Community

Pour la Communauté européenne

Per la Comunitŕ europea

Eiropas Kopienas vārdā

Europos bendrijos vardu

Az Európai Közösség részéről

Għall-Komunitŕ Ewropea

Voor de Europese Gemeenschap

W imieniu Wspólnoty Europejskiej

Pela Comunidade Europeia

Pentru Comunitatea Europeană

Za Európske spoločenstvo

Za Evropsko skupnost

Euroopan yhteisön puolesta

För Europeiska gemenskapen

Za Evropsku zajednicu

За Европску заједницу

(podpis pominięto)

За Босна и Херцеговина

Por Bosnia y Herzegovina

Za Bosnu a Hercegovinu

For Bosnien-Hercegovina

Für Bosnien und Herzegowina

Bosnia ja Hertsegoviina nimel

Για τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη

For Bosnia and Herzegovina

Pour la Bosnie-et-Herzégovine

Per la Bosnia-Erzegovina

Bosnijos ir Hercegovinos vardu

Bosnijas un Hercegovinas vārdā

Bosznia és Hercegovina részéről

Għall-Bożnja u Ħerzegovina

Voor Bosnië en Herzegovina

W imieniu Bośni i Hercegowiny

Pela Bósnia e Herzegovina

Pentru Bosnia şi Herţegovina

Za Bosnu a Hercegovinu

Za Bosno in Hercegovino

Bosnia ja Hertsegovinan puolesta

För Bosnien och Hercegovina

Za Bosnu i Hercegovinu

За Босну и Херцеговину

(podpis pominięto)

WSPÓLNA DEKLARACJA

Wspólna deklaracja w sprawie art. 38 (art. 73 USiS)

Strony uzgadniają, że do celów niniejszej umowy określenie własność intelektualna, przemysłowa i handlowa obejmuje w szczególności prawa autorskie, w tym prawa autorskie do programów komputerowych, a także prawa pokrewne, prawa do baz danych, patentów, w tym dodatkowych świadectw ochronnych, wzorów przemysłowych, znaków towarowych i usługowych, topografii obwodów scalonych, oznaczeń geograficznych, w tym nazw pochodzenia, oraz praw do ochrony odmian roślin.

Ochrona praw własności handlowej obejmuje w szczególności ochronę przeciwko nieuczciwej konkurencji, o której mowa w art. 10a Konwencji paryskiej o ochronie własności przemysłowej, i ochronę informacji niejawnych, o której mowa w art. 39 Porozumienia w sprawie handlowych aspektów praw własności intelektualnej (porozumienia TRIPS).

Strony uzgadniają ponadto, że ochrona na poziomie, o którym mowa w art. 38 ust. 3 niniejszej umowy (art. 73 ust. 3 USiS), obejmuje dostęp do środków i procedur przewidzianych w dyrektywie 2004/48/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie egzekwowania praw własności intelektualnej⁽¹⁾.

______

⁽¹⁾ Dz.U. L 157 z 30.4.2004, s. 45.

DEKLARACJA WSPÓLNOTY

Deklaracja Wspólnoty dotycząca nadzwyczajnych środków handlowych przyznanych na podstawie rozporządzenia (WE) nr 2007/2000 Zważywszy, że Wspólnota Europejska przyznaje nadzwyczajne środki handlowe państwom uczestniczącym w procesie stabilizacji i stowarzyszenia UE lub związanym z tym procesem, w tym Bośni i Hercegowinie, na podstawie rozporządzenia (WE) nr 2007/2000 dnia 18 września 2000 r. wprowadzającego nadzwyczajne środki handlowe dla krajówi terytoriów uczestniczących lub powiązanych z procesem stabilizacji i stowarzyszania Unii Europejskiej⁽¹⁾, Wspólnota oświadcza że:

– przy stosowaniu art. 19 niniejszej umowy (art. 34 USiS), oprócz umownych preferencji handlowych przyznanych przez Wspólnotę w niniejszej umowie, zastosowanie będą miały te spośród jednostronnych niezależnych środków handlowych, które są bardziej korzystne, o ile zastosowanie ma rozporządzenie Rady (WE) nr 2007/2000,

– w szczególności, w odniesieniu do produktów objętych zakresem działu 7 i 8 Nomenklatury Scalonej, dla których wspólna taryfa celna przewiduje stosowanie ceł ad valorem oraz ceł specyficznych, w drodze odstępstwa od stosownych postanowień art. 13 ust. 2 niniejszej umowy (art. 28 ust. 2 USiS) obniżka ma zastosowanie również w odniesieniu do ceł specyficznych.

______

⁽¹⁾ Dz.U. L 240 z 23.9.2000, s. 1. Rozporządzenie ostatnio zmienione rozporządzeniem (WE) nr 530/2007 (Dz.U. L 125 z 15.5.2007, s. 1).

* Tekst pierwotny nin. umowy przejściowej został zastąpiony przez tekst umowy opublikowany w dniu 30 sierpnia 2008 r. (Dz.U.UE.L.08.233.6).

Zmiany w prawie

Stosunek prezydenta Dudy do wolnej Wigilii "uległ zawieszeniu"

Prezydent Andrzej Duda powiedział w czwartek, że ubolewa, że w sprawie ustawy o Wigilii wolnej od pracy nie przeprowadzono wcześniej konsultacji z prawdziwego zdarzenia. Jak dodał, jego stosunek do ustawy "uległ niejakiemu zawieszeniu". Wyraził ubolewanie nad tym, że pomimo wprowadzenia wolnej Wigilii, trzy niedziele poprzedzające święto mają być dniami pracującymi. Ustawa czeka na podpis prezydenta.

kk/pap 12.12.2024

ZUS: Renta wdowia - wnioski od stycznia 2025 r.

Od Nowego Roku będzie można składać wnioski o tzw. rentę wdowią, która dotyczy ustalenia zbiegu świadczeń z rentą rodzinną. Renta wdowia jest przeznaczona dla wdów i wdowców, którzy mają prawo do co najmniej dwóch świadczeń emerytalno-rentowych, z których jedno stanowi renta rodzinna po zmarłym małżonku. Aby móc ją pobierać, należy jednak spełnić określone warunki.

Grażyna J. Leśniak 20.11.2024

Zmiany w składce zdrowotnej od 1 stycznia 2026 r. Rząd przedstawił założenia

Przedsiębiorcy rozliczający się według zasad ogólnych i skali podatkowej oraz liniowcy będą od 1 stycznia 2026 r. płacić składkę zdrowotną w wysokości 9 proc. od 75 proc. minimalnego wynagrodzenia, jeśli będą osiągali w danym miesiącu dochód do wysokości 1,5-krotności przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszanego przez prezesa GUS. Będzie też dodatkowa składka w wysokości 4,9 proc. od nadwyżki ponad 1,5-krotność przeciętnego wynagrodzenia, a liniowcy stracą możliwość rozliczenia zapłaconych składek w podatku dochodowym.

Grażyna J. Leśniak 18.11.2024

Prezydent podpisał nowelę ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności

Usprawnienie i zwiększenie efektywności systemu wdrażania Rozwoju Lokalnego Kierowanego przez Społeczność (RLKS) przewiduje ustawa z dnia 11 października 2024 r. o zmianie ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności. Jak poinformowała w czwartek Kancelaria Prezydenta, Andrzej Duda podpisał ją w środę, 13 listopada. Ustawa wejdzie w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 14.11.2024

Do poprawki nie tylko emerytury czerwcowe, ale i wcześniejsze

Problem osób, które w latach 2009-2019 przeszły na emeryturę w czerwcu, przez co - na skutek niekorzystnych zasad waloryzacji - ich świadczenia były nawet o kilkaset złotych niższe od tych, jakie otrzymywały te, które przeszły na emeryturę w kwietniu lub w maju, w końcu zostanie rozwiązany. Emerytura lub renta rodzinna ma - na ich wniosek złożony do ZUS - podlegać ponownemu ustaleniu wysokości. Zdaniem prawników to dobra regulacja, ale równie ważna i paląca jest sprawa wcześniejszych emerytur. Obie powinny zostać załatwione.

Grażyna J. Leśniak 06.11.2024

Bez konsultacji społecznych nie będzie nowego prawa

Już od jutra rządowi trudniej będzie, przy tworzeniu nowego prawa, omijać proces konsultacji publicznych, wykorzystując w tym celu projekty poselskie. W czwartek, 31 października, wchodzą w życie zmienione przepisy regulaminu Sejmu, które nakazują marszałkowi Sejmu kierowanie projektów poselskich do konsultacji publicznych i wymagają sporządzenia do nich oceny skutków regulacji. Każdy obywatel będzie mógł odtąd zgłosić własne uwagi do projektów poselskich, korzystając z Systemu Informacyjnego Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 30.10.2024

Identyfikator:	Dz.U.UE.L.2008.169.13
Rodzaj:	Umowa międzynarodowa
Tytuł:	Bośnia i Hercegowina-Wspólnota Europejska. Umowa przejściowa w sprawie handlu i kwestii związanych z handlem. Luksemburg.2008.06.16.
Data aktu:	16/06/2008
Data ogłoszenia:	30/06/2008
Data wejścia w życie:	01/07/2008

Bośnia i Hercegowina-Wspólnota Europejska. Umowa przejściowa w sprawie handlu i kwestii związanych z handlem. Luksemburg.2008.06.16.

UMOWA PRZEJŚCIOWA w sprawie handlu i kwestii związanych z handlem między Wspólnotą Europejską, z jednej strony, a Bośnią i Hercegowiną, z drugiej strony *

TYTUŁ I ZASADY OGÓLNE

TYTUŁ II SWOBODNY PRZEPŁYW TOWARÓW

ROZDZIAŁ I PRODUKTY PRZEMYSŁOWE

ROZDZIAŁ II Rolnictwo i rybactwo

ROZDZIAŁ III WSPÓLNE PRZEPISY

TYTUŁ III INNE POSTANOWIENIA DOTYCZĄCE HANDLU I KWESTII ZWIĄZANYCH Z HANDLEM

TYTUŁ IV POSTANOWIENIA INSTYTUCJONALNE, OGÓLNE I KOŃCOWE

ZAŁĄCZNIK I PREFERENCJE TARYFOWE BOŚNI I HERCEGOWINY DLA WSPÓLNOTOWYCH PRODUKTÓW PRZEMYSŁOWYCH

ZAŁĄCZNIK II DEFINICJA ..MŁODEJ WOŁOWINY"

ZAŁĄCZNIK III PREFERENCJE TARYFOWE BOŚNI I HERCEGOWINY DLA PODSTAWOWYCH PRODUKTÓW ROLNYCH POCHODZĄCYCH ZE WSPOLNÓTY

ZAŁĄCZNIK IV CŁA STOSOWANE W PRZYWOZIE DO WSPÓLNOTY TOWARÓW POCHODZĄCYCH Z BOŚNI I HERCEGOWINY

ZAŁĄCZNIK V CŁA STOSOWANE W PRZYWOZIE DO BOŚNI I HERCEGOWINY TOWARÓW POCHODZĄCYCH ZE WSPÓLNOTY

ZAŁĄCZNIK VI PRAWA WŁASNOŚCI INTELEKTUALNEJ, PRZEMYSŁOWEJ I HANDLOWEJ

PROTOKÓŁ 1 W sprawie handlu przetworzonymi produktami rolnymi pomiędzy Wspólnotą a Bośnią i Hercegowiną

ZAŁĄCZNIK I CŁA STOSOWANE PRZY PRZYWOZIE DO WSPÓLNOTY TOWARÓW POCHODZĄCYCH Z BOŚNI I HERCEGOWINY

ZAŁĄCZNIK II CŁA STOSOWANE PRZY PRZYWOZIE DO BOŚNI I HERCEGOWINY TOWARÓW POCHODZĄCYCH ZE WSPÓLNOTY (W TRYBIE NATYCHMIASTOWYM LUB STOPNIOWO)

PROTOKÓŁ 2 W sprawie definicji pojęcia "produkty pochodzące" oraz metod współpracy administracyjnej w celu zastosowania postanowień niniejszej umowy w stosunkach pomiędzy Wspólnotą a Bośnią i Hercegowiną

TYTUŁ I POSTANOWIENIA OGÓLNE

TYTUŁ II DEFINICJA POJĘCIA "PRODUKTY POCHODZĄCE"

TYTUŁ III WYMOGI TERYTORIALNE

TYTUŁ IV ZWROTY LUB ZWOLNIENIE

TYTUŁ V DOWÓD POCHODZENIA

TYTUŁ VI UZGODNIENIA DOTYCZĄCE WSPÓŁPRACY ADMINISTRACYJNEJ

TYTUŁ VII CEUTA I MELILLA

TYTUŁ VIII POSTANOWIENIA KOŃCOWE

ZAŁĄCZNIK 1 Uwagi wprowadzające do wykazu w załączniku II

ZAŁĄCZNIK II Wykaz procesów obróbki lub przetwarzania, którym należy poddać materiały niepochodzące, aby wytworzony produkt mógł uzyskać status pochodzenia

ZAŁĄCZNIK III Wzory świadectwa przewozowego EUR.1 i wniosku o wydanie świadectwa przewozowego EUR.1

ZAŁĄCZNIK IV Tekst deklaracji na fakturze

ZAŁĄCZNIK V Produkty wyłączone z zakresu kumulacji przewidzianej w art. 3 i art. 4

PROTOKÓŁ 3 dotyczący pomocy państwa dla przemysłu stalowego

PROTOKÓŁ 4 dotyczący wzajemnej pomocy administracyjnej w sprawach celnych

PROTOKÓŁ 5 Rozstrzyganie sporów

DZIAŁ I CEL I ZAKRES

ROZDZIAŁ II PROCEDURY ROZSTRZYGANIA SPORÓW

SEKCJA I Procedura arbitrażowa

SEKCJA II Wykonanie decyzji

SEKCJA III Postanowienia wspólne

ROZDZIAŁ III POSTANOWIENIA OGÓLNE

PROTOKÓŁ 6 dotyczący wzajemnych specjalnych preferencji dla niektórych win oraz wzajemnego uznawania, ochrony i kontroli nazw win, napojów spirytusowych i win aromatyzowanych

ZAŁĄCZNIK I UMOWA MIĘDZY WSPÓLNOTĄ A BOŚNIĄ I HERCEGOWINĄ W SPRAWIE WZAJEMNYCH PREFERENCYJNYCH KONCESJI HANDLOWYCH NA NIEKTÓRE WINA

ZAŁĄCZNIK II UMOWA POMIĘDZY WSPÓLNOTĄ A BOŚNIĄ I HERCEGOWINĄ W SPRAWIE WZAJEMNEGO UZNAWANIA, OCHRONY I KONTROLI NAZW WIN, NAPOJÓW SPIRYTUSOWYCH I WIN AROMATYZOWANYCH

TYTUŁ I WZAJEMNA OCHRONA NAZW WIN, NAPOJÓW SPIRYTUSOWYCH I WIN AROMATYZOWANYCH

TYTUŁ II WYKONANIE POSTANOWIEŃ UMOWY, WZAJEMNA POMOC WŁAŚCIWYCH ORGANÓW ORAZ ZARZĄDZANIE WYKONANIEM POSTANOWIEŃ NINIEJSZEJ UMOWY

TYTUŁ III POSTANOWIENIA OGÓLNE

DODATEK 1 WYKAZ NAZW CHRONIONYCH

DODATEK 2 WYKAZ TRADYCYJNYCH OKREŚLEŃ I TERMINÓW OKREŚLAJĄCYCH JAKOŚĆ WIN WE WSPÓLNOCIE

DODATEK 3 WYKAZ PUNKTÓW KONTAKTOWYCH

Zmiany w prawie

Dz.U.UE.L.2008.169.13

UMOWA PRZEJŚCIOWA

w sprawie handlu i kwestii związanych z handlem między Wspólnotą Europejską, z jednej strony, a Bośnią i Hercegowiną, z drugiej strony *

TYTUŁ I

ZASADY OGÓLNE

TYTUŁ II

SWOBODNY PRZEPŁYW TOWARÓW

ROZDZIAŁ I

PRODUKTY PRZEMYSŁOWE

ROZDZIAŁ II

Rolnictwo i rybactwo

ROZDZIAŁ III

WSPÓLNE PRZEPISY

TYTUŁ III

INNE POSTANOWIENIA DOTYCZĄCE HANDLU I KWESTII ZWIĄZANYCH Z HANDLEM

TYTUŁ IV

POSTANOWIENIA INSTYTUCJONALNE, OGÓLNE I KOŃCOWE

ZAŁĄCZNIK I

PREFERENCJE TARYFOWE BOŚNI I HERCEGOWINY DLA WSPÓLNOTOWYCH PRODUKTÓW PRZEMYSŁOWYCH

ZAŁĄCZNIK II

DEFINICJA ..MŁODEJ WOŁOWINY"

ZAŁĄCZNIK III

PREFERENCJE TARYFOWE BOŚNI I HERCEGOWINY DLA PODSTAWOWYCH PRODUKTÓW ROLNYCH POCHODZĄCYCH ZE WSPOLNÓTY

ZAŁĄCZNIK IV

CŁA STOSOWANE W PRZYWOZIE DO WSPÓLNOTY TOWARÓW POCHODZĄCYCH Z BOŚNI I HERCEGOWINY

ZAŁĄCZNIK V

CŁA STOSOWANE W PRZYWOZIE DO BOŚNI I HERCEGOWINY TOWARÓW POCHODZĄCYCH ZE WSPÓLNOTY

ZAŁĄCZNIK VI

PRAWA WŁASNOŚCI INTELEKTUALNEJ, PRZEMYSŁOWEJ I HANDLOWEJ

PROTOKÓŁ 1

W sprawie handlu przetworzonymi produktami rolnymi pomiędzy Wspólnotą a Bośnią i Hercegowiną

ZAŁĄCZNIK I

CŁA STOSOWANE PRZY PRZYWOZIE DO WSPÓLNOTY TOWARÓW POCHODZĄCYCH Z BOŚNI I HERCEGOWINY

ZAŁĄCZNIK II

CŁA STOSOWANE PRZY PRZYWOZIE DO BOŚNI I HERCEGOWINY TOWARÓW POCHODZĄCYCH ZE WSPÓLNOTY (W TRYBIE NATYCHMIASTOWYM LUB STOPNIOWO)

PROTOKÓŁ 2

W sprawie definicji pojęcia "produkty pochodzące" oraz metod współpracy administracyjnej w celu zastosowania postanowień niniejszej umowy w stosunkach pomiędzy Wspólnotą a Bośnią i Hercegowiną

TYTUŁ I

POSTANOWIENIA OGÓLNE

TYTUŁ II

DEFINICJA POJĘCIA "PRODUKTY POCHODZĄCE"

TYTUŁ III

WYMOGI TERYTORIALNE

TYTUŁ IV

ZWROTY LUB ZWOLNIENIE

TYTUŁ V

DOWÓD POCHODZENIA

TYTUŁ VI

UZGODNIENIA DOTYCZĄCE WSPÓŁPRACY ADMINISTRACYJNEJ

TYTUŁ VII

CEUTA I MELILLA

TYTUŁ VIII

POSTANOWIENIA KOŃCOWE

ZAŁĄCZNIK 1

Uwagi wprowadzające do wykazu w załączniku II

ZAŁĄCZNIK II

Wykaz procesów obróbki lub przetwarzania, którym należy poddać materiały niepochodzące, aby wytworzony produkt mógł uzyskać status pochodzenia

ZAŁĄCZNIK III

Wzory świadectwa przewozowego EUR.1 i wniosku o wydanie świadectwa przewozowego EUR.1

ZAŁĄCZNIK IV

Tekst deklaracji na fakturze

ZAŁĄCZNIK V

Produkty wyłączone z zakresu kumulacji przewidzianej w art. 3 i art. 4

PROTOKÓŁ 3

dotyczący pomocy państwa dla przemysłu stalowego

PROTOKÓŁ 4

dotyczący wzajemnej pomocy administracyjnej w sprawach celnych

PROTOKÓŁ 5

Rozstrzyganie sporów

DZIAŁ I

CEL I ZAKRES

ROZDZIAŁ II

PROCEDURY ROZSTRZYGANIA SPORÓW

SEKCJA I

Procedura arbitrażowa

SEKCJA II

Wykonanie decyzji

SEKCJA III

Postanowienia wspólne

ROZDZIAŁ III

POSTANOWIENIA OGÓLNE

PROTOKÓŁ 6

dotyczący wzajemnych specjalnych preferencji dla niektórych win oraz wzajemnego uznawania, ochrony i kontroli nazw win, napojów spirytusowych i win aromatyzowanych

ZAŁĄCZNIK I

UMOWA MIĘDZY WSPÓLNOTĄ A BOŚNIĄ I HERCEGOWINĄ W SPRAWIE WZAJEMNYCH PREFERENCYJNYCH KONCESJI HANDLOWYCH NA NIEKTÓRE WINA

ZAŁĄCZNIK II

UMOWA POMIĘDZY WSPÓLNOTĄ A BOŚNIĄ I HERCEGOWINĄ W SPRAWIE WZAJEMNEGO UZNAWANIA, OCHRONY I KONTROLI NAZW WIN, NAPOJÓW SPIRYTUSOWYCH I WIN AROMATYZOWANYCH

TYTUŁ I

WZAJEMNA OCHRONA NAZW WIN, NAPOJÓW SPIRYTUSOWYCH I WIN AROMATYZOWANYCH

TYTUŁ II

WYKONANIE POSTANOWIEŃ UMOWY, WZAJEMNA POMOC WŁAŚCIWYCH ORGANÓW ORAZ ZARZĄDZANIE WYKONANIEM POSTANOWIEŃ NINIEJSZEJ UMOWY

TYTUŁ III

POSTANOWIENIA OGÓLNE

DODATEK 1

WYKAZ NAZW CHRONIONYCH

DODATEK 2

WYKAZ TRADYCYJNYCH OKREŚLEŃ I TERMINÓW OKREŚLAJĄCYCH JAKOŚĆ WIN WE WSPÓLNOCIE

DODATEK 3

WYKAZ PUNKTÓW KONTAKTOWYCH