(Tekst mający znaczenie dla EOG)(Dz.U.UE L z dnia 17 września 2002 r.)
KOMISJA WSPÓLNOT EUROPEJSKICH,
uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską, w szczególności jego art. 86 ust. 3,
a także mając na uwadze, co następuje:
(1) Dyrektywa Komisji 90/388/EWG z dnia 28 czerwca 1990 r. w sprawie konkurencji na rynkach usług telekomunikacyjnych(1), ostatnio zmieniona dyrektywą 1999/64/WE(2), była wielokrotnie w istotny sposób zmieniana. Z uwagi na to, że mają zostać wprowadzone dalsze zmiany, tekst dyrektywy należy sformułować ponownie dla jej większej przejrzystości.
(2) Artykuł 86 Traktatu powierza Komisji zadanie zapewnienia, aby w odniesieniu do przedsiębiorstw publicznych i przedsiębiorstw korzystających z praw specjalnych lub wyłącznych Państwa Członkowskie wykonywały swoje obowiązki wynikające z prawa wspólnotowego. Na podstawie art. 86 ust. 3 Komisja może określić i objaśnić zobowiązania wynikające z tego artykułu i w ramach tego uprawnienia ustalić warunki niezbędne do umożliwienia Komisji skutecznego wykonywania obowiązku nadzoru nałożonego na nią na mocy tego ustępu.
(3) Dyrektywa 90/388/EWG zobowiązywała Państwa Członkowskie do uchylenia praw specjalnych i wyłącznych do świadczenia usług telekomunikacyjnych, początkowo w zakresie usług innych niż telefonia głosowa, usługi satelitarne i radiowa łączność ruchoma, a następnie stopniowo ustanowiła pełną konkurencję na rynku telekomunikacji.
(4) Na mocy art. 95 Traktatu Parlament Europejski i Rada przyjęły wiele innych dyrektyw w tej dziedzinie, których zasadniczym celem było ustanowienie rynku wewnętrznego usług telekomunikacyjnych poprzez wykonywanie zasady otwartej sieci oraz świadczenie usługi powszechnej w środowisku otwartych i konkurencyjnych rynków. Niniejsze dyrektywy powinny zostać uchylone z mocą od dnia 25 lipca 2003 r., gdy będą stosowane nowe ramy regulacyjne sieci i usług łączności elektronicznej.
(5) Nowe ramy regulacyjne łączności elektronicznej obejmują jedną dyrektywę ogólną, dyrektywę 2002/21/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 7 marca 2002 r. w sprawie wspólnych ram regulacyjnych sieci i usług łączności elektronicznej (dyrektywa ramowa)(3) oraz cztery dyrektywy szczególne: dyrektywę 2002/20/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 7 marca 2002 r. w sprawie zezwoleń na udostępnienie sieci i usług łączności elektronicznej (dyrektywa o zezwoleniach)(4), dyrektywę 2002/19/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 7 marca 2002 r. w sprawie dostępu do sieci łączności elektronicznej i urządzeń towarzyszących oraz wzajemnych połączeń (dyrektywa o dostępie)(5), dyrektywę 2002/22/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 7 marca 2002 r. w sprawie usługi powszechnej i związanych z sieciami i usługami łączności elektronicznej praw użytkowników (dyrektywa o usłudze powszechnej)(6) i dyrektywę 2002/58/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 lipca 2002 r. dotyczącej przetwarzania danych osobowych i ochrony prywatności w sektorze łączności elektronicznej (dyrektywa o prywatności i łączności elektronicznej)(7).
(6) W świetle rozwoju, jaki charakteryzuje proces liberalizacji i stopniowego otwierania rynków telekomunikacji w Europie od 1990 r., niektóre definicje stosowane w dyrektywie 90/388/EWG i w aktach ją zmieniających powinny być dostosowane w celu odzwierciedlenia najnowszych osiągnięć technologicznych w dziedzinie telekomunikacji lub zastąpione nowymi w celu uwzględnienia zjawiska zbieżności, które kształtowało w ostatnich latach branże technologii informatycznych, mediów i telekomunikacji. Brzmienie niektórych przepisów, jeżeli to możliwe, powinno być bardziej objaśnione w celu ułatwienia ich stosowania, uwzględniając w stosownych przypadkach, właściwe dyrektywy przyjęte na mocy art. 95 Traktatu oraz doświadczenie zdobyte przy wykonywaniu dyrektywy 90/388/EWG ze zmianami.
(7) W niniejszej dyrektywie występują odniesienia do "usług łączności elektronicznej" i "sieci łączności elektronicznej" zamiast wcześniej stosowanych pojęć "usługi telekomunikacyjne" i "sieci telekomunikacyjne". Te nowe definicje są niezbędne w celu uwzględnienia zjawiska zbieżności poprzez objęcie jedną jednolitą definicją wszystkich usług i/lub sieci łączności elektronicznej związanych z przekazywaniem sygnałów drogą telegraficzną, radiową, optyczną lub za pomocą innych środków elektromagnetycznych (tzn. sieci stałych, bezprzewodowych, telewizji kablowej i sieci satelitarnych). Zatem transmisję i nadawanie programów radiowych i telewizyjnych należy uznać za usługę łączności elektronicznej, podobnie sieci wykorzystywane do takiej transmisji i nadawania należy uznać za sieci łączności elektronicznej. Ponadto należy wyjaśnić, że nowa definicja sieci łączności elektronicznej obejmuje również sieci światłowodowe, które umożliwiają stronom trzecim, posługującym się własnymi urządzeniami przełączającymi i routingowymi, przekazywanie sygnałów.
(8) W tym kontekście należy wyraźnie zaznaczyć, że Państwa Członkowskie muszą uchylić (jeśli jeszcze tego nie zrobiły) prawa wyłączne i specjalne do udostępniania wszystkich sieci łączności elektronicznej, nie tylko tych w odniesieniu do świadczenia usług łączności elektronicznej, oraz powinny zapewnić, aby przedsiębiorstwa były uprawnione do świadczenia takich usług bez uszczerbku dla przepisów dyrektyw 2002/19/WE, 2002/20/WE, 2002/21/WE i 2002/22/WE. Definicja sieci łączności elektronicznej oznacza także, że Państwa Członkowskie nie mogą ograniczać prawa operatora do tworzenia, rozbudowy i/lub udostępniania sieci kablowej z uwagi na to, że taka sieć może być również wykorzystywana do transmisji programów radiowych i telewizyjnych. W szczególności prawa specjalne lub wyłączne, które oznaczają ograniczenie zastosowania sieci łączności elektronicznej do transmisji i rozpowszechniania sygnałów telewizyjnych, są sprzeczne z art. 86 ust. 1 łącznie z art. 43 (prawo przedsiębiorczości) i/lub art. 82 lit. b) Traktatu WE w zakresie, w jakim umożliwiają przedsiębiorstwu dominującemu ograniczanie "produkcji, rynków lub rozwoju technicznego ze szkodą dla konsumentów". Pozostaje to jednakże bez uszczerbku dla szczególnych reguł przyjętych przez Państwa Członkowskie zgodnie z prawem wspólnotowym, w szczególności zgodnie z dyrektywą Rady 89/552/EWG z dnia 3 października 1989 r.(8) w sprawie koordynacji niektórych przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych Państw Członkowskich, dotyczących wykonywania telewizyjnej działalności transmisyjnej, zmienioną dyrektywą 97/36/WE Parlamentu Europejskiego i Rady(9) regulującą rozpowszechnianie programów audiowizualnych przeznaczonych dla ogółu społeczeństwa.
(9) Zgodnie z zasadą proporcjonalności świadczenie usług łączności elektronicznej oraz tworzenie i udostępnianie sieci łączności elektronicznej w Państwach Członkowskich nie powinno dłużej podlegać systemowi licencjonowania, lecz systemowi ogólnego zezwolenia. Jest to również wymagane przez dyrektywę 2002/20/WE, zgodnie z którą usługi lub sieci łączności elektronicznej powinny być udostępniane na podstawie ogólnego zezwolenia, a nie na podstawie licencji. Strona poszkodowana powinna mieć prawo zakwestionowania decyzji uniemożliwiającej jej świadczenie usług lub udostępnianie sieci łączności elektronicznej przed niezależnym organem, a w ostateczności przed sądem lub trybunałem. Podstawową zasadą prawa wspólnotowego jest prawo jednostki do skutecznej ochrony sądowej w każdym przypadku, gdy środek podjęty przez państwo narusza prawa przyznane jej na mocy przepisów dyrektywy.
(10) Władze publiczne mogą wywierać dominujący wpływ na zachowanie przedsiębiorstw publicznych, co wynika albo z reguł dotyczących przedsiębiorstwa, albo ze sposobu rozdzielenia pakietów akcji. Zatem w przypadku gdy Państwa Członkowskie kontrolują zintegrowanych wertykalnie operatorów sieciowych, którzy obsługują sieci utworzone na podstawie praw specjalnych lub wyłącznych, te Państwa Członkowskie w celu zapobieżenia możliwym naruszeniom traktatowych reguł konkurencji powinny zapewnić, aby tacy operatorzy, gdy zajmują dominującą pozycję na rynku właściwym, nie prowadzili dyskryminacji na korzyść swojej własnej działalności. Z powyższego wynika, że Państwa Członkowskie powinny podjąć wszelkie środki niezbędne do zapobieżenia jakiejkolwiek dyskryminacji między takimi zintegrowanymi wertykalnie operatorami a ich konkurentami.
(11) Niniejsza dyrektywa powinna objaśnić również zasadę wynikającą z dyrektywy Komisji 96/2/WE z dnia 16 stycznia 1996 r. zmieniającą dyrektywę 90/388/WE w odniesieniu do łączności ruchomej i osobistej(10), stanowiąc, że Państwa Członkowskie nie powinny przyznawać praw wyłącznych lub specjalnych do wykorzystywania częstotliwości radiowych oraz że prawa do wykorzystywania tych częstotliwości powinny być przydzielane według obiektywnych, niedyskryminacyjnych i przejrzystych procedur. Pozostaje to bez uszczerbku dla szczególnych kryteriów i procedur przyjętych przez Państwa Członkowskie w odniesieniu do przyznawania takich praw dostawcom usług nadawania programów radiowych lub telewizyjnych, mając na celu realizowanie celów o interesie ogólnym zgodnie z prawem wspólnotowym.
(12) Każdy program narodowy na podstawie dyrektywy 2002/22/WE, którego celem jest podział kosztów netto poniesionych w związku z obowiązkiem świadczenia usługi powszechnej, opiera się na obiektywnych, przejrzystych i niedyskryminacyjnych kryteriach oraz jest zgodny z zasadami proporcjonalności i najmniejszego zakłócenia rynku. Najmniejsze zakłócenie rynku oznacza, że składki powinny być uzyskiwane w sposób, który w miarę możliwości minimalizuje wpływ obciążenia finansowego przypadającego na użytkowników końcowych, na przykład poprzez możliwie najszersze rozłożenie składek.
(13) W przypadku gdy prawa i obowiązki wynikające z konwencji międzynarodowych ustanawiających międzynarodowe organizacje satelitarne nie są zgodne z regułami konkurencji Traktatu, Państwa Członkowskie zgodnie z art. 307 Traktatu WE powinny podjąć wszelkie właściwe kroki zmierzające do wyeliminowania takich niezgodności. Niniejsza dyrektywa powinna objaśniać ten obowiązek, ponieważ art. 3 dyrektywy 94/46/WE(11) zobowiązywał jedynie Państwa Członkowskie do "przekazywania Komisji" posiadanych przez nie informacji o takich niezgodnościach. Artykuł 11 niniejszej dyrektywy powinien objaśnić obowiązek Państw Członkowskich w zakresie usunięcia wszelkich ograniczeń, jakie mogą nadal obowiązywać ze względu na te konwencje międzynarodowe.
(14) Niniejsza dyrektywa powinna utrzymać obowiązek nałożony na Państwa Członkowskie dyrektywą 1999/64/WE celem zapewnienia, aby dominujący dostawcy sieci łączności elektronicznej oraz publicznych usług telefonicznych obsługiwali swoją publiczną sieć łączności elektronicznej i sieć telewizji kablowej jako odrębne osoby prawne.
(15) Niniejsza dyrektywa powinna pozostać bez uszczerbku dla obowiązków Państw Członkowskich dotyczących terminów określonych w części B załącznika I, w których Państwa Członkowskie mają wykonać poprzednie dyrektywy.
(16) Państwa Członkowskie powinny przekazać Komisji wszelkie informacje niezbędne do wykazania, że istniejące krajowe przepisy wykonawcze odzwierciedlają objaśnienia przewidziane w niniejszej dyrektywie w porównaniu z dyrektywami 90/388/WE, 94/46/WE, 95/51/WE(12), 96/2/WE, 96/19/WE(13) i 1999/64/WE.
(17) W świetle powyższego dyrektywa 90/388/WE powinna zostać uchylona,
PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DYREKTYWĘ:
Sporządzono w Brukseli, dnia 16 września 2002 r.
|
W imieniu Komisji |
|
Mario MONTI |
|
Członek Komisji |
______
(1) Dz.U. L 192 z 24.7.1990, str. 10.
(2) Dz.U. L 175 z 10.7.1999, str. 39.
(3) Dz.U. L 108 z 24.4.2002, str. 33.
(4) Dz.U. L 108 z 24.4.2002, str. 21.
(5) Dz.U. L 108 z 24.4.2002, str. 7.
(6) Dz.U. L 108 z 24.4.2002, str. 51.
(7) Dz.U. L 201 z 31.7.2002, str. 37.
(8) Dz.U. L 298 z 17.10.1989, str. 23.
(9) Dz.U. L 202 z 30.7.1997, str. 60.
(10) Dz.U. L 20 z 26.1.1996, str. 59.
(11) Dz.U. L 268 z 19.10.1994, str. 15.
(12) Dz.U. L 256 z 26.10.1995, str. 49.
(13) Dz.U. L 74 z 22.3.1996, str. 13.
ZAŁĄCZNIKI