RADA UNII EUROPEJSKIEJ,uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską, w szczególności jego art. 235,
uwzględniając wniosek Komisji(1),
uwzględniając opinię Parlamentu Europejskiego(2),
a także mając na uwadze, co następuje:
(1) Należy ustanowić procedury w celu wprowadzania w życie działań wspólnotowych innych niż działania współpracy na rzecz rozwoju, które w ramach wspólnotowej polityki współpracy w państwach trzecich, przyczyniają się do realizacji ogólnego celu rozwijania i konsolidacji demokracji i państwa prawa oraz poszanowania praw człowieka i podstawowych wolności w państwach trzecich.
(2) Równocześnie z niniejszym rozporządzeniem, Rada przyjęła rozporządzenie Rady (WE) nr 975/1999 z dnia 29 kwietnia 1999 r. ustanawiające wymogi w celu wprowadzania w życie działań współpracy na rzecz rozwoju, które przyczyniają się do realizacji ogólnego celu rozwijania i konsolidacji demokracji i państwa prawa oraz poszanowania praw człowieka i podstawowych wolności(3).
(3) W ramach obecnych programów w zakresie współpracy z państwami trzecimi, w tym Tacis, Phare, MEDA oraz rozporządzenia w sprawie odbudowy Bośni i Hercegowiny, a także z uwagi na przyszłość współpracy wdrażanej na mocy art. 235 Traktatu WE, konieczne jest podjęcie działań przyczyniających się do osiągnięcia ogólnego celu rozwijania i konsolidacji demokracji i państwa prawa oraz poszanowania praw człowieka i podstawowych wolności w państwach trzecich.
(4) Artykuł F.2 Traktatu o Unii Europejskiej stanowi, że Unia szanuje prawa podstawowe, zagwarantowane w europejskiej Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, podpisanej w Rzymie 4 listopada 1950 roku, oraz wynikające z tradycji konstytucyjnych wspólnych dla Państw Członkowskich jako zasady ogólne prawa wspólnotowego.
(5) Wspólnotowe działania na rzecz wspierania praw człowieka i demokratycznych zasad opierają się na głębokim przekonaniu o uniwersalności i niepodzielności praw człowieka, zasad, które stanowią podstawę międzynarodowego systemu ochrony praw człowieka.
(6) Wspólnotowe działania na rzecz wspierania praw człowieka i demokratycznych zasad są głęboko osadzone na zasadach ogólnych ustanowionych przez Powszechną Deklarację praw człowieka, Międzynarodowy pakt praw obywatelskich i politycznych oraz Międzynarodowy pakt praw gospodarczych, społecznych i kulturalnych.
(7) Wspólnota dostrzega współzależność wszystkich praw człowieka oraz wzajemny wpływ postępu gospodarczego i społecznego oraz postępu w osiąganiu praw obywatelskich i politycznych.
(8) Prawa człowieka w rozumieniu niniejszego rozporządzenia należy rozumieć jako obejmujące poszanowanie dla międzynarodowego prawa humanitarnego, uwzględniając także Konwencję genewską z 1949 r. wraz z Protokołem dodatkowym z 1977 r., Konwencję dotyczącą statusu uchodźców z 1951 r. Konwencję w sprawie zapobiegania i karania zbrodni ludobójstwa z 1948 r. oraz pozostałe traktaty międzynarodowe lub prawo zwyczajowe.
(9) Rezolucja w sprawie praw człowieka, demokracji i rozwoju, przyjęta przez Radę i Państwa Członkowskie na posiedzeniu Rady w dniu 28 listopada 1991 r., ustalająca wytyczne, procedury i środki praktyczne mające na celu wspieranie swobód obywatelskich i politycznych, a także praw gospodarczych i społecznych, poprzez przedstawicielski system polityczny oparty na poszanowaniu praw człowieka.
(10) Wspólnotowe działania na rzecz wspierania praw człowieka oraz demokratycznych zasad są wynikiem pozytywnego i konstruktywnego podejścia, w którym prawa człowieka i zasady demokratyczne postrzegane są jako przedmiot wspólnego zainteresowania Wspólnoty i jej partnerów, a także jako przedmiot dialogu, którego wynikiem mogą być środki służące wspieraniu poszanowania tych praw i zasad.
(11) Powyższe pozytywne podejście powinno zostać odzwierciedlone w wykonywaniu środków wspierających demokratyzację, wzmocnienie państwa prawa oraz rozwój pluralistycznego i demokratycznego społeczeństwa obywatelskiego, a także środków budowy zaufania, mających na celu zapobieganie konfliktom, wspieranie inicjatyw pokojowych oraz dotykające problemu bezkarności.
(12) Instrumenty finansowe wykorzystywane do wspierania pozytywnych działań poszczególnych państw powinny być wykorzystywane w sposób zgodny z programami regionalnymi i powiązane z pozostałymi instrumentami rozwoju tak, aby maksymalnie zwiększyć ich wpływ i skuteczność.
(13) Konieczne jest również zagwarantowanie, aby powyższe działania były zgodne z polityką zagraniczną Unii Europejskiej jako całości, z uwzględnieniem wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa.
(14) Powyższe działania powinny w szczególności koncentrować się na dyskryminowanych lub cierpiących z powodu ubóstwa lub krzywd dzieciach, kobietach, uchodźcach, migrantach, mniejszościach, wysiedleńcach, ludności rdzennej, więźniach oraz ofiarach tortur.
(15) Wsparcie Wspólnoty dla demokratyzacji i przestrzegania zasady państwa prawa w systemie politycznym, szanującym podstawowe wolności jednostek, pomaga w realizacji celów ustanowionych w porozumieniach zawartych przez Wspólnotę i jej partnerów, wśród których to celów poszanowanie praw człowieka i zasady demokratyczne stanowią istotny element stosunków między stronami.
(16) Jakość, wpływ oraz ciągłość działania należy w szczególności chronić poprzez zapewnienie wieloletnich programów wspierania praw człowieka i demokratycznych zasad we współpracy z organami każdego z państw, z uwzględnieniem ich szczególnych potrzeb.
(17) Skuteczne i konsekwentne działanie wymaga uwzględnienia szczególnych cech działań na rzecz praw człowieka i demokratycznych zasad oraz odzwierciedlenia tych cech w ramach tworzenia elastycznych, przejrzystych i sprawnych procedur decyzyjnych w zakresie finansowania działań i projektów w tej dziedzinie.
(18) Wspólnota powinna być w stanie szybko reagować na wystąpienie nagłych zagrożeń lub sytuacji szczególnej wagi tak, aby podnosić wiarygodność i skuteczność swojego zaangażowania na rzecz wspierania praw człowieka i demokratycznych zasad w państwach, w których występują takie sytuacje.
(19) Procedury przyznawania pomocy oraz oceny projektów powinny w szczególności uwzględniać szczególny charakter odbiorców wsparcia udzielanego przez Wspólnotę w tej dziedzinie, a mianowicie niedochodowy charakter ich działalności, ryzyko ponoszone przez członków, którzy w wielu przypadkach są wolontariuszami, niekiedy wrogie środowisko, w którym działają oraz pole manewru ograniczone posiadanymi przez nich środkami własnymi.
(20) Rozwój społeczeństwa obywatelskiego musi pociągać za sobą powstawanie i organizowanie się nowych graczy; w tym kontekście może okazać się konieczne, aby w państwach trzecich będących beneficjentami, Wspólnota zapewniła wsparcie finansowe partnerom niemającym żadnego wcześniejszego doświadczenia w tej dziedzinie.
(21) Decyzje o finansowaniu projektów, służących wspieraniu praw człowieka i zasad demokratycznych, powinny być podejmowane bezstronnie, bez rasowej, religijnej, kulturowej, społecznej i etnicznej dyskryminacji organów otrzymujących wsparcie Wspólnoty oraz osób lub grup, do których skierowane są wspierane projekty, a także nie mogą wynikać ze względów politycznych.
(22) Należy ustanowić sposoby wykonania i zarządzania pomocą na rzecz wspierania praw człowieka i zasad demokratycznych finansowanych z ogólnego budżetu Wspólnoty.
(23) Wdrażanie powyższych działań prawdopodobnie pomoże osiągnąć cele Wspólnoty; do celów przyjęcia niniejszego rozporządzenia Traktat nie przewiduje innych kompetencji niż określone w art. 235.
(24) Finansowa kwota odniesienia, w rozumieniu pkt 2 deklaracji Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji z dnia 6 marca 1995 r.(4) zawarta w niniejszym rozporządzeniu, obejmuje cały okres trwania programu, co nie wpływa na kompetencje władz budżetowych sformułowane w Traktacie,
PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:
Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich Państwach Członkowskich.Sporządzono w Luksemburgu, dnia 29 kwietnia 1999 r.
|
W imieniu Rady |
|
W. MÜLLER |
|
Przewodniczący |
______
(1) Dz.U. C 282 z 18.9.1997, str. 14.
(2) Opinia wydana dnia 14 kwietnia 1999 r. (dotychczas nieopublikowana w Dzienniku Urzędowym).
(3) Dz.U. L 120 z 8.5.1999, str. 1.
(4) Dz.U. C 102 z 4.4.1996, str. 4.
(5)Rozporządzenie Rady (EWG) nr 2157/91 (Dz.U. L 201 z 24.7.1991, str. 2). Rozporządzenie ostatnio zmienione rozporządzeniem (WE) nr 1279/96 (Dz.U. L 165 z 4.7.1996, str. 1).
(6)Rozporządzenie Rady (EWG) nr 3906/89 (Dz.U. L 375 z 23.12.1989, str. 11). Rozporządzenie ostatnio zmienione rozporządzeniem (WE) nr 753/96 (Dz.U. L 103 z 26.4.1996, str. 5).
(7)Rozporządzenie Rady (EWG) nr 1763/92 (Dz.U. L 181 z 1.7.1992, str. 5). Rozporządzenie ostatnio zmienione rozporządzeniem (WE) nr 1488/96 (Dz.U. L 189 z 30.7.1996, str. 1).
(8)Rozporządzenie Rady (WE) nr 753/96 (Dz.U. L 103 z 26.4.1996, str. 5).
(9) Dz.U. L 344 z 27.12.2005, str. 23.
(10) Dz.U. L 184 z 17.7.1999, str. 23.
(11) Dz.U. L 292 z 15.11.1996, str. 2.
1 Art. 3 pkt 2 lit. h) dodana przez art. 1 pkt 1 rozporządzenia nr 2242/2004 z dnia 22 grudnia 2004 r. (Dz.U.UE.L.04.390.21) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 stycznia 2005 r.
2 Art. 5 ust. 1:- zmieniony przez art. 1 pkt 2 rozporządzenia nr 2242/2004 z dnia 22 grudnia 2004 r. (Dz.U.UE.L.04.390.21) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 stycznia 2005 r.
- zmieniony przez art. 11 rozporządzenia nr 2112/2005 z dnia 21 listopada 2005 r. w sprawie dostępu do pomocy zagranicznej Wspólnoty (Dz.U.UE.L.05.344.23) z dniem 28 grudnia 2005 r.
3 Art. 6:- zmieniony przez art. 1 pkt 3 rozporządzenia nr 2242/2004 z dnia 22 grudnia 2004 r. (Dz.U.UE.L.04.390.21) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 stycznia 2005 r.
- zmieniony przez art. 11 rozporządzenia nr 2112/2005 z dnia 21 listopada 2005 r. w sprawie dostępu do pomocy zagranicznej Wspólnoty (Dz.U.UE.L.05.344.23) z dniem 28 grudnia 2005 r.
4 Art. 8 ust. 3 zmieniony przez art. 1 pkt 4 rozporządzenia nr 2242/2004 z dnia 22 grudnia 2004 r. (Dz.U.UE.L.04.390.21) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 stycznia 2005 r.
5 Art. 9 zmieniony przez art. 11 rozporządzenia nr 2112/2005 z dnia 21 listopada 2005 r. w sprawie dostępu do pomocy zagranicznej Wspólnoty (Dz.U.UE.L.05.344.23) z dniem 28 grudnia 2005 r.
6 Art. 11 zmieniony przez art. 1 pkt 5 rozporządzenia nr 2242/2004 z dnia 22 grudnia 2004 r. (Dz.U.UE.L.04.390.21) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 stycznia 2005 r.
7 Art. 12 zmieniony przez art. 1 pkt 6 rozporządzenia nr 2242/2004 z dnia 22 grudnia 2004 r. (Dz.U.UE.L.04.390.21) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 stycznia 2005 r.
8 Art. 13 zmieniony przez art. 1 pkt 6 rozporządzenia nr 2242/2004 z dnia 22 grudnia 2004 r. (Dz.U.UE.L.04.390.21) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 stycznia 2005 r.
9 Art. 14 zmieniony przez art. 3 rozporządzenia nr 807/2003 z dnia 14 kwietnia 2003 r. dostosowującego do decyzji 1999/468/WE przepisy odnoszące się do komitetów wspomagających Komisję w wykonywaniu jej uprawnień wykonawczych ustanowionych w instrumentach Rady przyjętych zgodnie z procedurą konsultacji (jednomyślność) (Dz.U.UE.L.03.122.36) z dniem 5 czerwca 2003 r.
10 Art. 14 ust. 2 zmieniony przez art. 1 pkt 7 rozporządzenia nr 2242/2004 z dnia 22 grudnia 2004 r. (Dz.U.UE.L.04.390.21) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 stycznia 2005 r.
11 Art. 16 zmieniony przez art. 1 pkt 8 rozporządzenia nr 2242/2004 z dnia 22 grudnia 2004 r. (Dz.U.UE.L.04.390.21) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 stycznia 2005 r.
12 Art. 18 zmieniony przez art. 1 pkt 9 rozporządzenia nr 2242/2004 z dnia 22 grudnia 2004 r. (Dz.U.UE.L.04.390.21) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 stycznia 2005 r.
13 Art. 21 zmieniony przez art. 1 pkt 10 rozporządzenia nr 2242/2004 z dnia 22 grudnia 2004 r. (Dz.U.UE.L.04.390.21) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 stycznia 2005 r.