Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 14 września 2023 r. w sprawie Gwatemali - sytuacja po wyborach, praworządność i niezawisłość sądów (2023/2831(RSP))

P9_TA(2023)0322

Gwatemala - sytuacja po wyborach, praworządność i niezawisłość sądów

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 14 września 2023 r. w sprawie Gwatemali - sytuacja po wyborach, praworządność i niezawisłość sądów (2023/2831(RSP))

(C/2024/1762)

(Dz.U.UE C z dnia 22 marca 2024 r.)

Parlament Europejski,

- uwzględniając art. 144 ust. 5 i art. 132 ust. 4 Regulaminu,

A. mając na uwadze, że 28 sierpnia 2023 r. Najwyższy Sąd Wyborczy Gwatemali ogłosił oficjalne wyniki pokojowych, prawidłowo przeprowadzonych wyborów i ogłosił wyraźne zwycięstwo Bernarda Arévalo i Karin Herrery z Movimiento Semilla, których wybrano odpowiednio na prezydenta i wiceprezydentkę Gwatemali;

B. mając na uwadze, że 14 stycznia 2024 r. prezydent Giammattei uznał wyniki wyborów i publicznie wezwał do uporządkowanej transformacji i przekazania władzy;

C. mając na uwadze, że od 12 lipca 2023 r. Prokuratura Generalna prowadzi wobec Movimiento Semilla wybiórcze i arbitralne czynności prawne i procesowe, czym według unijnej misji obserwacji wyborów "naraziła na szwank prawo do udziału w uczciwych wyborach, możliwość uczestnictwa w nich i szacunek dla woli wyborców"; mając na uwadze, że 28 sierpnia 2023 r. rejestr obywatelski Najwyższego Sądu Wyborczego ponownie zawiesił działalność Movimiento Semilla, które to zawieszenie Najwyższy Sąd Wyborczy tymczasowo cofnął na okres od 3 września do 31 października 2023 r.;

D. mając na uwadze, że niektórzy przedstawiciele władzy sądowniczej i Prokuratura Generalna ingerowali w przebieg wyborów; mając na uwadze, że na amerykańskiej liście Engela znajduje się kilkoro prokuratorów Prokuratury Generalnej, w tym prokurator generalna María Consuelo Porras, szef Prokuratury Specjalnej ds. Przeciwdziałania Bezkarności (FECI) Ministerstwa Spraw Publicznych José Rafael Curruchiche i sędzia Fredy Orellana;

1. gratuluje Bernardowi Arévalo i Karin Herrerze wygranych wyborów; wzywa wszystkie instytucje państwowe i grupy społeczne, aby zgodnie z apelem prezydenta Gimmateiego wspierały uporządkowaną transformację i przekazanie władzy;

2. zdecydowanie potępia niedawne naloty FECI na biura Najwyższego Sądu Wyborczego, a także otwarcie urn zawierających głosy oddane w wyborach powszechnych w czerwcu ubiegłego roku i konfiskatę materiałów komputerowych związanych z przekazywaniem wstępnych wyników wyborów, co naruszyło integralność procesu wyborczego i łańcuch dowodowy; potępia fakt, że wydarzenia te miały miejsce wbrew woli Najwyższego Sądu Wyborczego, który w trakcie procesu wyborczego pełni rolę najwyższej władzy w tym zakresie; jest szczególnie zaniepokojony możliwym załamaniem porządku konstytucyjnego w Gwatemali;

3. ubolewa nad ciągłymi próbami zawieszenia działalności Movimiento Semilla; potępia wszelkie działania, zwłaszcza ze strony Prokuratury Generalnej, które mają na celu obalenie wyników wyborów, i wzywa do ich zaprzestania; potępia też nieustanne próby kryminalizacji niezależnych przedstawicieli wymiaru sprawiedliwości oraz instrumentalizację sądów i prokuratury w celu osłabienia praworządności;

4. wzywa wszystkie gwatemalskie partie polityczne, organy i instytucje rządowe do poszanowania uczciwości i wyników wyborów, w których swoją wolę jasno wyrazili gwatemalscy wyborcy, oraz do umożliwienia im korzystania z praw obywatelskich i politycznych, w tym do ochrony urzędników wybranych w wyborach, zgodnie ze standardami międzynarodowymi i regionalnymi oraz przepisami krajowymi;

5. wyraża zaniepokojenie arbitralnymi zatrzymaniami prokuratorów, sędziów, niezależnych dziennikarzy, obrońców praw człowieka i byłych urzędników Międzynarodowej Komisji przeciwko Bezkarności w Gwatemali; wzywa do natychmiastowego i bezwarunkowego uwolnienia Virginii Laparry, jej prawniczki Claudii González i wszystkich osób arbitralnie przetrzymywanych;

6. przypomina, że poszanowanie niezawisłości wymiaru sprawiedliwości, pluralizmu politycznego oraz wolności wypowiedzi to prawa podstawowe i jedne z najważniejszych filarów demokracji i praworządności;

7. wzywa unijną misję obserwacji wyborów, ESDZ, państwa członkowskie i delegaturę UE, aby monitorowały sytuację w Gwatemali tak długo, aż pojawią się jednoznaczne i solidne gwarancje, że wola obywateli wyrażona w wyborach zostanie uszanowana; zachęca władze do wdrożenia przyszłych zaleceń misji obserwacji wyborów;

8. zobowiązuje swoją przewodniczącą do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, wiceprzewodniczącemu Komisji / wysokiemu przedstawicielowi Unii ds. polityki zagranicznej i bezpieczeństwa, Organizacji Państw Amerykańskich, ONZ, władzom Gwatemali i Parlamentowi Środkowoamerykańskiemu (PARLACEN).

Zmiany w prawie

Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy

Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
To będzie rewolucja u każdego pracodawcy

Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów wynagrodzeń i wzrostu wynagrodzeń. Jeszcze więcej obowiązków będą mieli średni i duzi pracodawcy, którzy będą musieli raportować lukę płacową. Zdaniem prawników, dla mikro, małych i średnich firm dostosowanie się do wymogów w zakresie wartościowania pracy czy ustalenia kryteriów poziomu i wzrostu wynagrodzeń wymagać będzie zewnętrznego wsparcia.

Grażyna J. Leśniak 18.12.2025
Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025
Od stycznia nowe zasady prowadzenia PKPiR

Od 1 stycznia 2026 r. zasadą będzie prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów przy użyciu programu komputerowego. Nie będzie już można dokumentować zakupów, np. środków czystości lub materiałów biurowych, za pomocą paragonów bez NIP nabywcy. Takie zmiany przewiduje nowe rozporządzenie w sprawie PKPiR.

Marcin Szymankiewicz 15.12.2025
Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.UE.C.2024.1762

Rodzaj: Rezolucja
Tytuł: Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 14 września 2023 r. w sprawie Gwatemali - sytuacja po wyborach, praworządność i niezawisłość sądów (2023/2831(RSP))
Data aktu: 14/09/2023
Data ogłoszenia: 22/03/2024