a także mając na uwadze, co następuje:(1) Art. 4 ust. 2 lit. d) decyzji (WPZiB) 2017/2315 przewiduje, że Rada przyjmuje decyzje i zalecenia oceniające wkłady wnoszone przez uczestniczące państwa członkowskie w celu wypełnienia uzgodnionych zobowiązań, zgodnie z mechanizmem określonym w art. 6 tej decyzji.
(2) Art. 6 ust. 3 decyzji (WPZiB) 2017/2315 przewiduje, że na podstawie rocznego sprawozdania na temat PESCO przedstawianego przez Wysokiego Przedstawiciela Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa (zwanego dalej "Wysokim Przedstawicielem") Rada raz w roku ma dokonywać przeglądu tego, czy uczestniczące państwa członkowskie nadal wypełniają dalej idące zobowiązania, o których mowa w art. 3 tej decyzji.
(3) W dodatku 1 do załącznika do konkluzji Rady z dnia 20 listopada 2020 r. w sprawie przeglądu strategicznego PESCO 2020 przewidziano, że Wysoki Przedstawiciel ma przedstawić, do lipca każdego roku, roczne sprawozdanie dotyczące stanu wdrażania PESCO, tak aby Rada mogła do listopada danego roku przyjąć swoje zalecenie oceniające postępy uczestniczących państw członkowskich w wypełnianiu zobowiązań podjętych w ramach PESCO. Punkt 16 zalecenia Rady z dnia 6 marca 2018 r. dotyczącego planu wdrażania PESCO 2 przewiduje, że Komitet Wojskowy Unii Europejskiej ma udzielić Komitetowi Politycznemu i Bezpieczeństwa doradztwa wojskowego i zaleceń, aby umożliwić mu przygotowanie przeglądu, podczas którego Rada zweryfikuje, czy uczestniczące państwa członkowskie nadal wypełniają dalej idące zobowiązania.
(4) Punkt 26 zalecenia Rady z dnia 16 listopada 2021 r. w sprawie ustalenia kolejności wypełniania dalej idących zobowiązań podjętych w ramach PESCO i precyzującego bardziej szczegółowe cele oraz uchylającego zalecenie z dnia 15 października 2018 r. 3 (zalecenie z dnia 16 listopada 2021 r. w sprawie ustalenia kolejności wypełniania dalej idących zobowiązań) stanowi, że uczestniczące państwa członkowskie dokonają przeglądu swoich krajowych planów wdrożenia oraz odpowiednio je zaktualizują i przekażą sekretariatowi PESCO do dnia 10 marca 2022 r., a następnie co roku zachowując ten sam termin, zgodnie z art. 3 ust. 2 decyzji (WPZiB) 2017/2315, z myślą o ocenie przewidzianej w art. 6 ust. 3 tej decyzji. Co dwa lata do krajowych planów wdrożenia należy dołączać oświadczenie polityczne wysokiego szczebla, w którym uczestniczące państwa członkowskie mogą zarysowywać główne osiągnięcia oraz określać specyficzne dla siebie priorytety krajowe i dzielić się doświadczeniami w zakresie planowania i wkładów z myślą o wypełnieniu wszystkich dalej idących zobowiązań.
(5) Punkt 28 zalecenia Rady z dnia 16 listopada 2021 r. w sprawie ustalenia kolejności wypełniania dalej idących zobowiązań przewiduje, że Wysoki Przedstawiciel ma, począwszy od 2022 r., uwzględniać to zalecenie w rocznym sprawozdaniu na temat PESCO, co ułatwi ocenę wypełniania dalej idących zobowiązań przez poszczególne uczestniczące państwa członkowskie.
(6) W dniu 21 marca 2022 r. Rada przyjęła Strategiczny kompas na rzecz bezpieczeństwa i obrony, podkreślając zobowiązanie państw członkowskich do wypełnienia do 2025 r. wszystkich dalej idących zobowiązań oraz do pełnego wykorzystania stałej współpracy strukturalnej w celu zacieśnienia współpracy w zakresie rozwoju zdolności 4 .
(7) W dniu 18 maja 2022 r. Komisja Europejska i Wysoki Przedstawiciel przyjęli wspólny komunikat w sprawie analizy luk inwestycyjnych w zakresie obronności i dalszych działań 5 .
(8) W dniu 13 lipca 2022 r. Wysoki Przedstawiciel przekazał Radzie swoje roczne sprawozdanie dotyczące stanu wdrażania PESCO (zwane dalej "rocznym sprawozdaniem"), w tym wypełniania zobowiązań przez poszczególne uczestniczące państwa członkowskie, zgodnie z ich zaktualizowanymi i zweryfikowanymi krajowymi planami wdrożenia.
(9) Na tej podstawie Rada powinna zatem przyjąć zalecenie oceniające postępy uczestniczących państw członkowskich w wypełnianiu zobowiązań podjętych w ramach PESCO,
PRZYJMUJE NINIEJSZE ZALECENIE:I. Cel i zakres
1. Celem niniejszego zalecenia jest ocena wkładów wniesionych przez uczestniczące państwa członkowskie z myślą o wypełnieniu dalej idących zobowiązań podjętych w ramach PESCO. Ocena opiera się na rocznym sprawozdaniu dotyczącym stanu wdrażania PESCO przedstawionym przez Wysokiego Przedstawiciela w dniu 13 lipca 2022 r. (zwanym dalej "rocznym sprawozdaniem") oraz na krajowych planach wdrożenia przedłożonych przez uczestniczące państwa członkowskie w 2022 r. wraz z oświadczeniami politycznymi wysokiego szczebla.
II. Wnioski i zalecenia
2. Roczne sprawozdanie stanowi solidną podstawę do przeprowadzenia oceny stanu wdrażania PESCO, w tym wypełniania 20 dalej idących zobowiązań przez poszczególne uczestniczące państwa członkowskie, zgodnie z ich krajowymi planami wdrożenia.
3. Z uwagi na kontekst geopolityczny, w tym na rosyjską wojnę napastniczą przeciwko Ukrainie zagrażającą pokojowi i bezpieczeństwu w Europie i na całym świecie, oraz na stale zmieniający się krajobraz zagrożeń PESCO pozostaje cennym instrumentem współpracy i zwiększania zdolności obronnych uczestniczących państw członkowskich. Poprzez swoje wysiłki uczestniczące państwa członkowskie przyczyniają się do poszerzenia zdolności Unii do działania w charakterze gwaranta bezpieczeństwa i zwiększania jej strategicznej autonomii, a także do wzmocnienia jej zdolności do
współpracy z partnerami, do ochrony jej obywateli i obrony jej wartości i interesów. Ponadto w związku z celami przyjętymi w ramach Strategicznego kompasu niezbędne są dalsze działania umożliwiające wykorzystanie pełnego potencjału PESCO. Silniejsza UE o większych zdolnościach w dziedzinie bezpieczeństwa i obrony przyczyni się pozytywnie do zapewnienia bezpieczeństwa światowego i transatlantyckiego oraz uzupełnia działania NATO, które pozo- staje podstawą zbiorowej obrony swoich członków.
1. Krajowe plany wdrożenia
4. Uznając, że uczestniczące państwa członkowskie muszą skuteczniej osiągać konkretne rezultaty i ułatwiać wdrażanie z myślą o wypełnieniu jak najszybciej i do końca 2025 r. dalej idących zobowiązań, Rada podkreśla, że uczestniczące państwa członkowskie poczyniły postępy, w różnym stopniu, we wdrażaniu zaciągniętych względem siebie 20 dalej idących zobowiązań oraz w realizacji projektów. Powinny one jednak zwiększyć wysiłki w celu wypełnienia wszystkich tych zobowiązań nie później niż w 2025 r., o co postulowano w zaleceniu Rady z dnia 16 listopada 2021 r. w sprawie ustalenia kolejności wypełniania dalej idących zobowiązań i ze Strategicznym kompasem. Rada podkreśla ponadto, że uczestniczące państwa członkowskie:
a) nadal zwiększały swoje wydatki obronne i zapowiedziały dalszy ich wzrost w 2022 r. i w latach 2023-25, również w odpowiedzi na rosyjską wojnę napastniczą przeciwko Ukrainie. Należy długofalowo utrzymać tę pozytywną tendencję, jeśli chodzi o wydatki obronne i w inwestycje w dziedzinie obronności, a większość uczestniczących państw członkowskich powinna również znacznie zwiększyć wydatki na badania i technologie obronne, aby osiągnąć uzgodnione 2 % całkowitych wydatków na obronność (wspólny punkt odniesienia). Należy w związku z tym uwzględnić dostępne narzędzia i struktury UE, w tym nowo utworzone centrum innowacji w dziedzinie obronności w ramach Europejskiej Agencji Obrony (EDA), i w pełni rozważyć unijny system innowacji w dziedzinie obronności w ramach Komisji, tak aby wykorzystać potencjał tych narzędzi i struktur;
b) wykazały niewielkie postępy odnośnie do zobowiązania do zwiększenia liczby projektów realizowanych na zasadzie współpracy w zakresie zdolności obronnych i powiązanych inwestycji w zamówienia na wyposażenie obronne oraz w badania i technologie obronne. Aby zrealizować unijne priorytety rozwoju zdolności i osiągnąć uzgodnione wspólne punkty odniesienia (20 % - w przypadku całkowitych wydatków na oparte na współpracy badania i technologie obronne, 35 % - w przypadku całkowitych wydatków na oparte na współpracy zamówienia na wyposażenie obronne), uczestniczące państwa członkowskie powinny w jak największym stopniu wykorzystywać istniejące unijne inicjatywy i narzędzia w dziedzinie obronności i dalej zwiększać oraz intensyfikować oparte na współpracy inwestycje na szczeblu UE 6 . W związku z tym zachęca się je, by maksymalnie wykorzystały ustalenia skoordynowanego rocznego przeglądu w zakresie obronności (CARD) i zawarte w nim zalecenia, w szczególności dotyczące możliwości współpracy i obszarów priorytetowych. Biorąc pod uwagę Strategiczny kompas, zachęca się je również do wykorzystania nowych możliwości w ramach PESCO, takich jak promowanie wspólnych zamówień, w tym w ramach działań następczych w związku ze wspólnym komunikatem w sprawie analizy luk inwestycyjnych w zakresie obronności i dalszych działań;
c) zasadniczo utrzymały lub nieznacznie zwiększyły swój wkład w wojskowe misje i operacje w dziedzinie wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony (WPBiO), jednak wciąż występują luki i należy je pilnie uzupełnić. Uczestniczące państwa członkowskie powinny znacznie zwiększyć swoje wysiłki na rzecz wypełnienia zobowiązań operacyjnych, z uwzględnieniem zasady jednolitego zasobu sił, ponieważ wkłady na rzecz misji i operacji są nadal problematyczne. Uczestniczące państwa członkowskie powinny zwiększyć swoje wkłady w harmonogram grup bojowych UE oraz w bazę danych na temat szybkiego reagowania. Uczestniczące państwa członkowskie powinny ponadto bardziej szczegółowo zająć się brakami w zakresie zdolności strategicznych, a mianowicie celami zdolnoś- ciowymi o dużym oddziaływaniu. Uczestniczące państwa członkowskie powinny ponadto przedstawić konkretne propozycje usprawnienia wspólnego finansowania misji i operacji w dziedzinie WPBiO, także w kontekście unijnej zdolności szybkiego rozmieszczania, w tym w drodze ponownej oceny zakresu i zdefiniowania wspólnych kosztów, by zwiększyć solidarność i zachęcać do udziału w misjach i operacjach wojskowych, a także w kosztach związanych z ćwiczeniami. Należy jak najpilniej sfinalizować prace nad określeniem parametrów sprawiedliwego udziału w misjach i operacjach wojskowych, o co postulowano w zaleceniu Rady z dnia 16 listopada 2021 r. w sprawie ustalenia kolejności wypełniania dalej idących zobowiązań. Jest to ważne w kontekście zachęcania uczestniczących państw członkowskich do zwiększenia wkładów w misje i operacje w dziedzinie WPBiO i wspierania ich w tym zakresie, w granicach ich środków i zdolności, przy jednoczesnym zapewnieniu między nimi przejrzystości co do wypełniania odnośnych zobowiązań;
d) poczyniły niewielkie postępy w wykorzystywaniu unijnych narzędzi i procesów planowania i rozwoju zdolności jako wytycznych w zakresie krajowego planowania i podejmowania decyzji. Zachęca się uczestniczące państwa członkowskie do wzmożenia wysiłków na rzecz bardziej systematycznego i aktywnego wykorzystywania tych instrumentów, w tym zaleceń CARD, w celu wykorzystania ich pełnego potencjału i przezwyciężenia w drodze współpracy braków w zakresie zdolności;
e) nie uwzględniają w wystarczającym stopniu zobowiązania do współpracy w celu przezwyciężenia braków w zakresie zdolności. Stosowanie europejskiego podejścia opartego na współpracy jest nadal bardzo ograniczone i należy je znacznie zwiększyć. W swoich krajowych planach wdrożenia uczestniczące państwa członkowskie wyrażają zainteresowanie wykorzystaniem zaleceń CARD dotyczących współpracy obronnej, w szczególności w odniesieniu do zidentyfikowanych możliwości współpracy. W tym celu uczestniczące państwa członkowskie powinny w sposób systematyczny uwzględniać te możliwości w swoich krajowych procesach planowania i przedstawiać na ich temat informacje w krajowych planach wdrożenia. Uczestniczące państwa członkowskie powinny również współpracować w celu wzmocnienia unijnych struktur dowodzenia i kontroli, w szczególności wzmocnienia Komórki Planowania i Prowadzenia Operacji Wojskowych (MPCC) jako preferowanej struktury dowodzenia i kontroli, a także w celu uruchomienia unijnej zdolności szybkiego rozmieszczania, zgodnie ze Strategicznym kompasem. Rada przypomniała, że spójność wyników między planem rozwoju zdolności (CDP) a CARD, z jednej strony, a odpowiednimi procesami NATO, takimi jak proces planowania obronnego NATO, z drugiej strony, była i nadal będzie zapewniana w przypadku nakładania się wymogów, z uwzględnieniem odmiennego charakteru obu organizacji oraz ich odnośnych zadań i członkostwa w tych organizacjach;
f) wykazały, że EDA jest w dużej mierze wykorzystywana jako europejskie forum rozwoju zdolności. Poziom inwestycji w projekty opracowane w ramach EDA jest jednak nadal niski i należy go zwiększyć, również w celu dalszego wzmocnienia roli EDA jako forum rozwoju zdolności;
g) wyraźniej zasygnalizowały, że biorą udział w projektach opartych na współpracy, wzmacniając europejską bazę technologicznoprzemysłową sektora obronnego (EDTIB) w całej Unii, również dzięki wykorzystaniu inicjatyw na rzecz wspólnego zamawiania zdolności obronnych. Uczestniczące państwa członkowskie powinny jednak w większym stopniu odzwierciedlać te zasady w swoich odpowiednich politykach przemysłowych i strategiach nabywania.
5. Rada odnotowuje, że ocena zaktualizowanych krajowych planów wdrożenia potwierdziła, że realizacja niektórych zobowiązań jest nadal opóźniona, biorąc pod uwagę, że powinno to nastąpić do 2025 r. Zachęca się zatem wszystkie uczestniczące państwa członkowskie do uwzględniania - podczas dalszego wdrażania PESCO - ustaleń i zaleceń przedstawionych w rocznym sprawozdaniu oraz do dokonania odpowiedniego przeglądu swojego wkładu w wypełnianie dalej idących zobowiązań. Uczestniczące państwa członkowskie proszone są o przedstawienie bardziej szczegółowych informacji w krajowych planach wdrożenia, tak aby osiągnąć cele wyznaczone na drugi etap wstępny PESCO. Wykazanie trwałej tendencji wzrostowej nadal ma zasadnicze znaczenie dla osiągnięcia postępów na drodze do wypełnienia do 2025 r. wszystkich dalej idących zobowiązań PESCO. Sekretariat PESCO powinien zatem zorganizować, przed kolejną aktualizacją krajowych planów wdrożenia, warsztaty poświęcone określaniu sposobów sprostania trudniejszym zobowiązaniom.
6. Wszystkie uczestniczące państwa członkowskie dołączyły do swoich krajowych planów wdrożenia oświadczenie polityczne wysokiego szczebla, zarysowując główne osiągnięcia oraz określając specyficzne dla siebie priorytety krajowe i wkłady z myślą o wypełnieniu dalej idących zobowiązań. Rada zaznacza, że te oświadczenia polityczne mają znaczenie dla przedstawienia stanowisk uczestniczących państw członkowskich. Podkreśla, jak ważne jest zapewnienie niezbędnej odpowiedzialności politycznej i wsparcia stymulującego dyskusję na szczeblu politycznym. Uczestniczące państwa członkowskie powinny w 2024 r., a następnie co dwa lata, ponownie dołączać takie oświadczenia polityczne wysokiego szczebla do swoich krajowych planów wdrożenia.
7. Większość uczestniczących państw członkowskich skorzystała już z opracowanej przez EDA platformy cyfrowej, by przedłożyć swoje krajowe plany wdrożenia. Zachęca się uczestniczące państwa członkowskie, by w przyszłości nadal to czyniły, ponieważ będą dzięki temu mogły wykorzystywać dane, których już dostarczyły w kontekście odpowiednich unijnych inicjatyw obronnych, oraz zmniejszyć obciążenia administracyjne.
2. Projekty PESCO
8. Wraz z przyjęciem 14 nowych projektów w ramach czwartej serii projektów PESCO w listopadzie 2021 r 7 . liczba projektów PESCO wzrosła do 60, co przyczyniło się do wypełniania 20 dalej idących zobowiązań, a także potwierdziło znaczenie ram PESCO dla opracowywania projektów opartych na współpracy. Przyjęcie projektów PESCO dotyczących możliwości współpracy, w tym obszarów priorytetowych określonych w CARD, dowiodło, że wzrasta spójność między tymi dwiema inicjatywami.
9. Rada zachęca uczestniczące państwa członkowskie, aby wykorzystały piątą serię projektów PESCO, które mają zostać przyjęte w 2023 r., do zainicjowania projektów o znaczeniu strategicznym mających zapewnić zdolności krytyczne i zwiększyć interoperacyjność sił; jest to zgodne z unijnymi priorytetami rozwoju zdolności wynikającymi z planu rozwoju zdolności oraz z wytycznymi uzgodnionymi w Strategicznym kompasie. Rada podkreśla, że zbliżająca się piąta seria stanowi okazję do spożytkowania wyników drugiego cyklu CARD, w szczególności poprzez większe wykorzystanie zidentyfikowanych możliwości współpracy, w tym możliwości ukierunkowanych na działalność operacyjną, a także obszarów priorytetowych. Rada przypomina, że PESCO pozostaje procesem sterowanym przez państwa członkowskie, i zwraca się do sekretariatu PESCO, aby w stosownych przypadkach wspierał powstawanie propozycji projektów oraz ich dalszy rozwój, a tym samym zapewniał lepsze przygotowanie nowych projektów i ich terminową realizację, także w ramach piątej serii.
10. Rada odnotowuje, że - jak wskazano w sprawozdaniu dla Rady z dnia 29 czerwca z postępu prac nad projektami PESCO - osiągnięto ogólne postępy w odniesieniu do projektów: 18 z nich, z różnych dziedzin, weszło już w fazę wykonawczą, a dwa osiągnęły już pełną zdolność operacyjną. Rada z zadowoleniem przyjmuje również fakt, że prawie połowa projektów ma do 2025 r. przynieść konkretne rezultaty. Oczekuje się, że w tym terminie zrealizowanych zostanie 77 % projektów (20 z 26) określonych w konkluzjach Rady z dnia 20 listopada 2020 r. w sprawie przeglądu strategicznego PESCO 2020. Uczestniczące państwa członkowskie powinny rozważyć zwiększenie roli sekretariatu PESCO we wspieraniu realizacji projektów, w szczególności poprzez wykorzystanie wiedzy fachowej EDA jako ram realizacji projektu wspólnego rozwoju zdolności, w tym narzędzi zarządzania projektami już oferowanych uczestniczącym państwom członkowskim, oraz wiedzy fachowej Sztabu Wojskowego Unii Europejskiej na temat aspektów operacyjnych. Ponadto uczestniczące państwa członkowskie, w stosownych przypadkach przy wsparciu sekretariatu PESCO, powinny usprawnić komunikację strategiczną wokół tych projektów odnośnie do ich postępów i przydatności dla obronności i bezpieczeństwa w Europie. Uczestniczące państwa członkowskie powinny również rozważyć skorzystanie z kursu Europejskiego Kolegium Bezpieczeństwa i Obrony w zakresie zarządzania projektami PESCO.
11. Jednocześnie Rada odnotowuje, że w realizacji szeregu innych projektów nadal występują problemy, w tym opóźnienia w osiąganiu celów projektów. Rada podkreśla, że uczestniczące państwa członkowskie powinny dołożyć większych starań, aby osiągnąć wymierne rezultaty zgodnie z planem, zwłaszcza w odniesieniu do tych projektów oficjalnie ustalonych w 2018 r., które nie przyniosły jeszcze żadnych konkretnych rezultatów. Gdy uczestnicy projektu stwierdzą, że projekty nie mogą zapewnić oczekiwanych rezultatów, projektom takim należy nadać nową dynamikę lub je zamknąć, tak aby zagwarantować, że wszystkie projekty PESCO są istotne, skuteczne i wiarygodne. Z tego samego względu zachęca się do tego, aby w przypadku nowych projektów rozpocząć działania w ciągu sześciu miesięcy od zakwalifikowania ich do PESCO. W kontekście postępów w realizacji projektów PESCO sekretariat PESCO mógłby zostać poproszony przez uczestniczące państwa członkowskie o przedstawienie w związku z tym oceny. Ponadto aby złagodzić zidentyfikowane zagrożenia dla realizacji projektów, uczestnicy danego projektu mogliby uzgodnić, w jakim zakresie projekt jest wykonalny, ustalić orientacyjne harmonogramy oraz przyznanie niezbędnych zasobów na realizację projektów PESCO, także w drodze ubiegania się, w miarę możliwości, o finansowanie ze strony UE. Sekretariat PESCO mógłby zostać poproszony o zebranie najlepszych praktyk w zakresie zarządzania projektami PESCO i ich realizacji oraz o udostępnienie ich uczestniczącym państwom członkowskim w formie przewodnika dla koordynatorów projektów.
12. Sekretariat PESCO mógłby również proponować i ułatwiać spotkania dotyczące poszczególnych grup projektów PESCO o określonych synergiach i podobieństwach, by promować współpracę i zwiększać oddziaływanie i skuteczność projektów, oszczędzać zasoby i zapobiegać niepotrzebnemu powielaniu. W przypadku projektów bliskich zakończeniu sekretariat PESCO mógłby zachęcać do dyskusji na temat wykorzystania zdolności i związanych z nimi struktur, w tym na temat ewentualnych projektów następczych, oraz ułatwiać takie dyskusje.
13. Rada z zadowoleniem przyjmuje fakt, że zgodnie z decyzją Rady (WPZiB) 2020/1639 8 oraz w związku z decyzjami Rady (WPZiB) 2021/748 9 , (WPZiB) 2021/749 10 oraz (WPZiB) 2021/750 11 , Stany Zjednoczone Ameryki, Kanada i Norwegia dołączyły w grudniu 2021 r. do projektu "Mobilność wojskowa".
Rada przypomina, że partnerzy, którzy spełniają ogólne warunki, mogą wyjątkowo być zapraszani do udziału w poszczególnych projektach PESCO w przyszłości, zgodnie z procedurą zaproszenia przewidzianą w decyzji (WPZiB) 2020/1639; Rada odnotowuje, że niektórzy partnerzy UE wyrazili zainteresowanie udziałem w projektach PESCO. W tym kontekście Rada jest zadowolona, że Zjednoczone Królestwo będzie uczestniczyć w projekcie "Mobilność wojskowa" zgodnie z decyzją Rady (WPZiB) 2022/2244 12 .
III. Dalsze działania
14. Uczestniczące państwa członkowskie są proszone o uaktualnienie swoich krajowych planów wdrożenia i przedstawienie ich sekretariatowi PESCO do dnia 10 marca 2023 r.
15. Zachęca się uczestniczące państwa członkowskie, by poczyniły dalsze postępy w realizacji zarówno 20 dalej idących zobowiązań, z myślą o wypełnieniu ich do 2025 r., jak i powiązanych projektów, z uwzględnieniem propozycji przedstawionych w niniejszym zaleceniu. Regularne dyskusje polityczne na wysokim szczeblu między uczestniczącymi państwami członkowskimi a Wysokim Przedstawicielem, a także dyskusje prowadzone przez odpowiednie organy przygotowawcze Rady i w innych odpowiednich formatach, powinny nadal zapewniać impuls polityczny i przyjęcie większej odpowiedzialności przez uczestniczące państwa członkowskie. Rada zwraca się do sekretariatu PESCO o przyjęcie roli pomocniczej w kontekście wszystkich działań określonych w niniejszym zaleceniu, w tym w drodze organizacji specjalnych warsztatów.
16. Rada odnotowuje, że PESCO, zarówno dzięki podjętym w jej ramach dalej idącym zobowiązaniom, jak i projektom opartym na współpracy, jest cennym instrumentem współpracy, w szczególności z uwagi na kontekst geopolityczny. Ramy PESCO odgrywają zasadniczą rolę we wspieraniu wdrażania Strategicznego kompasu, w realizacji unijnych priorytetów rozwoju zdolności i w pełnym wykorzystywaniu ustaleń CARD, a w szczególności zidentyfikowanych możliwości współpracy, z uwzględnieniem wspólnego komunikatu w sprawie analizy luk inwestycyjnych w zakresie obronności i dalszych działań, a także we wzmacnianiu europejskiej bazy technologicznoprzemysłowej sektora obronnego w całej Unii. Rada wzywa również do kontynuowania prac nad poprawą spójności unijnych inicjatyw obronnych, także w celu uproszczenia procedur, zintensyfikowania wymiany informacji i ustalenia bardziej precyzyjnych priorytetów. Z zadowoleniem przyjmuje zorganizowanie pierwszego dorocznego posiedzenia ministrów obrony dotyczącego unijnych inicjatyw obronnych z zakresu rozwoju zdolności, w pełni wykorzystujących istniejące formaty - dodatkowo pomoże to zwiększyć spójność unijnych inicjatyw obronnych.
17. Rada przypomina, że uczestniczące państwa członkowskie - w kontekście procesu przeglądu strategicznego PESCO, który ma zostać przeprowadzony przed końcem drugiego etapu wstępnego PESCO w 2025 r., i zgodnie z notyfikacją PESCO, w nawiązaniu do szczególnego charakteru polityki bezpieczeństwa i obrony niektórych państw członkowskich - ocenią wypełnianie wszystkich zobowiązań PESCO, przeprowadzą dyskusję i podejmą decyzje w sprawie nowych zobowiązań z myślą o rozpoczęciu nowego etapu prac na rzecz europejskiej integracji w zakresie bezpieczeństwa i obronności. Rada zachęca uczestniczące państwa członkowskie, by przy wsparciu sekretariatu PESCO rozpoczęły w 2023 r. dyskusje na temat zbliżającego się przeglądu strategicznego, w tym na temat możliwych harmonogramów i celów pośrednich.
Sporządzono w Brukseli dnia 14 listopada 2022 r.