Parlament Europejski,- uwzględniając art. 12, 45, 49, 58, 63, 64, 65, 113, 115 i 116 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,
- uwzględniając wniosek Komisji z dnia 11 listopada 2011 r. dotyczący dyrektywy Rady w sprawie wspólnego systemu opodatkowania stosowanego do odsetek oraz należności licencyjnych między powiązanymi spółkami różnych państw członkowskich (COM(2011)0714),
- uwzględniając dyrektywę Rady 2011/96/UE z dnia 30 listopada 2011 r. w sprawie wspólnego systemu opodatkowania mającego zastosowanie w przypadku spółek dominujących i spółek zależnych różnych państw członkowskich ("dyrektywę w sprawie spółek dominujących i spółek zależnych") 1 ,
- uwzględniając dyrektywę Rady (UE) 2016/1164 z dnia 12 lipca 2016 r. ustanawiającą przepisy mające na celu przeciwdziałanie praktykom unikania opodatkowania, które mają bezpośredni wpływ na funkcjonowanie rynku wewnętrznego 2 , oraz dyrektywę Rady (UE) 2017/952 z dnia 29 maja 2017 r. zmieniającą dyrektywę (UE) 2016/1164 w zakresie rozbieżności w kwalifikacji struktur hybrydowych dotyczących państw trzecich 3 ,
- uwzględniając dyrektywę Rady 2003/49/WE z dnia 3 czerwca 2003 r. w sprawie wspólnego systemu opodatkowania stosowanego do odsetek oraz należności licencyjnych między powiązanymi spółkami różnych państw członkowskich ("dyrektywę w sprawie odsetek i należności licencyjnych") 4 ,
- uwzględniając dyrektywę Rady 2014/107/UE z dnia 9 grudnia 2014 r. zmieniającą dyrektywę 2011/16/UE w zakresie obowiązkowej automatycznej wymiany informacji w dziedzinie opodatkowania 5 ,
- uwzględniając dyrektywę Rady (UE) 2018/822 z dnia 25 maja 2018 r. zmieniającą dyrektywę 2011/16/UE w zakresie obowiązkowej automatycznej wymiany informacji w dziedzinie opodatkowania w odniesieniu do podlegających zgłoszeniu uzgodnień transgranicznych 6 ,
- uwzględniając wnioski Komisji z dnia 25 października 2016 r. w sprawie wspólnej podstawy opodatkowania osób prawnych (COM(2016)0685) oraz z dnia 25 października 2016 r. w sprawie wspólnej skonsolidowanej podstawy opodatkowania osób prawnych (COM(2016)0683), pakiet dotyczący opodatkowania gospodarki cyfrowej 7 , a także stanowisko Parlamentu w tej sprawie,
- uwzględniając komunikat Komisji z dnia 18 maja 2021 r. zatytułowany "Opodatkowanie działalności gospodarczej w XXI wieku" (COM(2021)0251),
- uwzględniając swoje stanowisko przyjęte w pierwszym czytaniu z dnia 11 września 2012 r. w sprawie wniosku dotyczącego dyrektywy Rady w sprawie wspólnego systemu opodatkowania stosowanego do odsetek oraz należności licencyjnych między powiązanymi spółkami różnych państw członkowskich 8 ,
- uwzględniając swoje zalecenie dla Rady i Komisji z 13 grudnia 2017 r. przyjęte w następstwie dochodzenia w sprawie prania pieniędzy, unikania opodatkowania i uchylania się od opodatkowania 9 ,
- uwzględniając działania następcze Komisji w stosunku do każdej z ww. rezolucji Parlamentu 10 ,
- uwzględniając sprawozdanie Europejskiego Urzędu Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych z dnia 23 września 2020 r. w sprawie systemów cum-ex, cum-cum i żądania zwrotu podatku u źródła,
- uwzględniając zalecenie Komisji z dnia 19 października 2009 r. w sprawie procedur w zakresie ulg w podatku u źródła 11 ,
- uwzględniając komunikat Komisji z dnia 11 listopada 2011 r. zatytułowany "Podwójne opodatkowanie w obrębie jednolitego rynku" (COM(2011)0712),
- uwzględniając komunikat Komisji z dnia 15 lipca 2020 r. zatytułowany "Plan działania na rzecz sprawiedliwego i prostego opodatkowania wspierającego odbudowę gospodarczą" (COM(2020)0312),
- uwzględniając komunikat Komisji z dnia 24 września 2020 r. zatytułowany "Unia rynków kapitałowych dla obywateli i przedsiębiorstw - nowy plan działania" (COM(2020)0590);
- uwzględniając opublikowany przez Komisję kodeks postępowania w sprawie podatku u źródła z 2017 r.,
- uwzględniając sprawozdanie Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego z 11 maja 2020 r. w sprawie systemów cum-ex, cum-cum i żądania zwrotu podatku u źródła,
- uwzględniając sprawozdanie końcowe Europejskiego Urzędu Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych z 23 września 2020 r. w sprawie przeglądu rozporządzenia MAR,
- uwzględniając sprawozdanie Komisji z 24 marca 2017 r. zatytułowane "Przyspieszenie budowy unii rynków kapitałowych: zlikwidowanie krajowych barier dla przepływów kapitałowych" (COM(2017)0147),
- uwzględniając badanie unijnego obserwatorium podatkowego z października 2021 r. zatytułowane "Revenue effects of the global minimum tax: country-by-country estimates" [Wpływ minimalnego globalnego podatku na dochody: dane szacunkowe według poszczególnych krajów],
- uwzględniając badanie unijnego obserwatorium podatkowego z 22 listopada 2021 r. zatytułowane "New forms of tax competition in the European Union: An empirical investigation" [Nowe formy konkurencji podatkowej w Unii Europejskiej: analiza empiryczna],
- uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/241 z dnia 12 lutego 2021 r. ustanawiające Instrument na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności 12 ,
- uwzględniając dokument roboczy służb Komisji z dnia 22 stycznia 2021 r. zatytułowany "Wytyczne dla państw członkowskich - plany odbudowy i zwiększania odporności" (SWD(2021)0012),
- uwzględniając oświadczenie z 1 lipca 2021 r. wydane w ramach otwartych ram grupy G-20 / Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) w sprawie erozji bazy podatkowej i przenoszenia zysków (BEPS), dotyczące opartego na dwóch filarach rozwiązania w sprawie wyzwań podatkowych wynikających z cyfryzacji gospodarki,
- uwzględniając projekt OECD dotyczący ulg podatkowych wynikających z umów i poprawy przestrzegania przepisów (TRACE),
- uwzględniając przeprowadzoną przez Komisję wstępną ocenę skutków z 28 września 2021 r. dotyczącą inicjatywy zatytułowanej "Nowy unijny system na rzecz unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania nadużyciom podatkowym w obszarze podatku u źródła",
- uwzględniając swoją rezolucję z dnia 25 listopada 2015 r. w sprawie interpretacji prawa podatkowego i innych środków o podobnym charakterze lub skutkach 13 ,
- uwzględniając swoją rezolucję z dnia 6 lipca 2016 r. w sprawie interpretacji prawa podatkowego i innych środków o podobnym charakterze lub skutkach 14 ,
- uwzględniając swoją rezolucję z dnia 29 listopada 2018 r. w sprawie afery cum-ex: przestępstwa finansowego i luk w obowiązujących ramach prawnych 15 ,
- uwzględniając swoją rezolucję z dnia 26 marca 2019 r. w sprawie przestępstw finansowych, uchylania się od opodatkowania i unikania opodatkowania 16 ,
- uwzględniając swoją rezolucję z dnia 21 stycznia 2021 r. w sprawie zmian w unijnym wykazie rajów podatkowych 17 ,
- uwzględniając swoją rezolucję z dnia 16 września 2021 r. zatytułowaną "Wdrożenie wymogów UE dotyczących wymiany informacji podatkowych: postępy, wyciągnięte wnioski i przeszkody do pokonania" 18 ,
- uwzględniając art. 54 Regulaminu,
- uwzględniając sprawozdanie Komisji Gospodarczej i Monetarnej (A9-0011/2022),
A. mając na uwadze, że państwa członkowskie nadal tracą dochody podatkowe z powodu szkodliwych praktyk podatkowych, a szacunki dotyczące dochodów utraconych z powodu unikania opodatkowania przez przedsiębiorstwa wahają się od 36-37 mld EUR 19 do 160-190 mld EUR rocznie 20 ;
B. mając na uwadze, że według niezależnych badań 21 państwa członkowskie UE tracą łącznie więcej dochodów z tytułu podatku od osób prawnych na rzecz innych państw członkowskich niż na rzecz państw trzecich;
C. mając na uwadze, że wysokie przepływy należności licencyjnych, odsetek lub dywidend przez daną jurysdykcję wskazują na to, że zyski są przekierowywane wyłącznie, aby zmniejszyć obciążenie podatkowe;
D. mając na uwadze, że struktury agresywnego planowania podatkowego można zebrać w trzy główne grupy: (i) należności licencyjne, (ii) wypłaty odsetek oraz (iii) ustalanie cen transferowych 22 , co pokazuje znaczenie przepływów dochodów pasywnych w unikaniu opodatkowania i uchylaniu się od opodatkowania;
E. mając na uwadze, że w otwartych ramach OECD/G20 w zakresie BEPS uzgodniono kluczowe elementy dwufilarowej reformy międzynarodowego systemu podatkowego, aby sprostać wyzwaniom wynikającym z cyfryzacji gospodarki, w tym minimalną efektywną stawkę podatku od osób prawnych w wysokości 15 %;
F. mając na uwadze, że jak oszacowało unijne obserwatorium podatkowe, wdrożenie filaru II porozumienia OECD/G20 doprowadzi natychmiast w 27 państwach członkowskich do wzrostu dochodów podatkowych o 63,9 mld EUR;
G. mając na uwadze, że podatki u źródła mogą ograniczyć ryzyko uchylania się od opodatkowania i unikania opodatkowania, ale mogą prowadzić do podwójnego opodatkowania; mając na uwadze, że takie podatki stanowią dla państw członkowskich źródło dochodów do finansowania wydatków publicznych oraz stanowią skuteczne narzędzie zabezpieczenia krajowej podstawy opodatkowania i zwalczania przenoszenia zysków do jurysdykcji o niskich stawkach podatkowych;
H. mając na uwadze, że zmiany na szczeblu UE i państw członkowskich w systemie podatków u źródła powinny być powiązane z istniejącymi i przyszłymi przepisami w sprawie zapobiegania unikaniu opodatkowania, takimi jak wdrażanie wyżej wymienionego porozumienia przez otwarte ramy OECD/G20 w zakresie BEPS;
I. mając na uwadze, że oba systemy - cum-ex i cum-cum - wiążą się z odzyskaniem podatku od dywidend pobieranego u źródła, do którego beneficjenci nie byli uprawnieni, i według szacunków w latach 2000-2020 podatnicy ponieśli z tego tytułu łączne koszty w wysokości około 140 mld EUR; mając na uwadze, że większość tych żądań zwrotu uznano za nielegalne, a doniesienia o nich stanowią największy w historii skandal związany z oszustwami podatkowymi w Unii Europejskiej;
J. mając na uwadze, że złożone, długotrwałe, kosztowne i niestandardowe procedury zwrotu zwiększają ryzyko oszustw podatkowych i systemów unikania opodatkowania, o czym świadczą doniesienia dotyczące cum-ex, a jednocześnie zwiększają obciążenie administracyjne dla inwestycji transgranicznych, zwłaszcza dla małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP) i inwestorów detalicznych, oraz mogą zniechęcać do inwestycji transgranicznych i tworzyć przeszkodę dla integracji rynku i rozwoju unii rynków kapitałowych;
K. przypomina swoje stanowisko w sprawie unii rynków kapitałowych zawarte w rezolucji z dnia 8 października 2020 r. zatytułowanej "Dalszy rozwój unii rynków kapitałowych: poprawa dostępu do finansowania z rynków kapitałowych, w szczególności dla MŚP, oraz zwiększenie możliwości udziału inwestorów detalicznych" 23 ; mając na uwadze, że UE jest zobowiązana do ukończenia projektu unii rynków kapitałowych oraz do promowania prawdziwego rynku europejskiego, który zachęca do inwestycji transgranicznych; mając na uwadze, że Komisja ogłosiła cel zmniejszenia obciążeń podatkowych w przypadku inwestycji transgranicznych jako jeden z kluczowych punktów działania w komunikacie z 2020 r. zatytułowanym "Unia rynków kapitałowych dla obywateli i przedsiębiorstw - nowy plan działania";
L. mając na uwadze, że wprowadzone w przeszłości przez Komisję niewiążące środki mające na celu ułatwienie procedur ubiegania się o zwrot podatku, w tym kodeks postępowania w sprawie podatku u źródła oraz zalecenie w sprawie uproszczenia procedur ubiegania się o ulgi w transgranicznym podatku u źródła, przyniosły jedynie ograniczone rezultaty; mając na uwadze, że pakiet OECD dotyczący TRACE 24 również nie jest powszechnie stosowany;
M. mając na uwadze, że Komisja oszacowała łączne koszty procedur zwrotu podatku u źródła na około 8,4 mld EUR w 2016 r., na co składały się głównie utracone ulgi podatkowe, koszty procedur żądania zwrotu podatku oraz koszty utraconych korzyści 25 , co czyniło perspektywę inwestycji transgranicznych mniej atrakcyjną;
N. mając na uwadze, że dyrektywa w sprawie odsetek i należności licencyjnych oraz dyrektywa w sprawie spółek dominujących i spółek zależnych zwalniają z podatku u źródła niektóre płatności transgraniczne, które mają miejsce w UE i są związane z odsetkami, należnościami licencyjnymi i dywidendami, aby wyeliminować podwójne opodatkowanie;
O. mając na uwadze, że 26 lutego 2019 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydał orzeczenie w kilku sprawach dotyczących duńskiego systemu podatku u źródła od dywidend i odsetek wypłacanych przez przedsiębiorstwa duńskie przedsiębiorstwom w innych państwach członkowskich UE, co miało ważne konsekwencje dla stosowania dyrektywy w sprawie odsetek i należności licencyjnych oraz dyrektywy w sprawie spółek dominujących i spółek zależnych; mając na uwadze, że sprawy te potwierdzają znaczenie wiarygodnych informacji na temat własności rzeczywistej i substancji biznesowej po stronie odbiorcy dochodów pasywnych;
P. mając na uwadze, że jak przewidziano w motywie 3 dyrektywy w sprawie odsetek i należności licencyjnych, "niezbędne jest zapewnienie, aby odsetki oraz należności licencyjne były opodatkowane w państwie członkowskim tylko raz";
Q. mając na uwadze, że od 2012 r. negocjacje w sprawie przeglądu dyrektywy w sprawie odsetek i należności licencyjnych utknęły w martwym punkcie w Radzie z powodu rozbieżnych poglądów państw członkowskich na temat możliwości wprowadzenia skutecznej minimalnej stawki podatkowej dla opłat licencyjnych i odsetek; mając na uwadze, że Komisja uznaje, iż transpozycja drugiego filaru otwartych ram OECD/G20 w zakresie BEPS powinna utorować drogę do zatwierdzenia oczekującego na rozpatrzenie wniosku, który dotyczy przekształcenia dyrektywy w sprawie odsetek i należności licencyjnych 26 ;
R. mając na uwadze, że Komisja zobowiązała się do zaproponowania inicjatywy ustawodawczej dotyczącej wprowadzenia wspólnego, znormalizowanego, ogólnounijnego systemu ulg w podatku u źródła, któremu towarzyszyłby mechanizm wymiany informacji i współpracy między administracjami podatkowymi 27 ;
S. mając na uwadze, że wysokie standardy współpracy między państwami członkowskimi w zakresie opodatkowania w granicach Traktatów i europejskich ram prawnych pozostają kluczowe dla ochrony i zabezpieczenia integralności jednolitego rynku;
Położenie kresu praktykom przenoszenia zysków
1. zauważa, że pomimo ciągłych wysiłków występują duże różnice dotyczące stawek i procedur w zakresie ulg w systemie podatków u źródła w poszczególnych państwach członkowskich, co doprowadziło do powstania luk prawnych i braku pewności prawa; zauważa ponadto, że obecny system jest nadużywany w celu przenoszenia zysków, umożliwia agresywne planowanie podatkowe i stwarza niepożądane skutki podwójnego opodatkowania, a ponadto tworzy bariery dla inwestycji transgranicznych na jednolitym rynku;
2. z zadowoleniem przyjmuje znaczne postępy poczynione w ostatnich latach w walce ze szkodliwymi praktykami podatkowymi, zarówno na szczeblu unijnym, jak i międzynarodowym, i podkreśla, że konieczne jest lepsze stosowanie obowiązujących przepisów oraz - w świetle coraz liczniejszych dowodów na przenoszenie zysków, szkodliwą konkurencję podatkową i oszustwa, zwłaszcza po doniesieniach cum-ex - że konieczne mogą być działania ustawodawcze, wraz z wysiłkami na rzecz usunięcia przeszkód podatkowych dla inwestycji transgranicznych;
3. z zadowoleniem przyjmuje porozumienie osiągnięte dzięki otwartym ramom OECD/G20 w sprawie reformy opartej na dwóch filarach, w tym globalnej minimalnej efektywnej stawki podatku od osób prawnych; uważa, że jest to ważny krok, aby zakończyć praktykę przenoszenia zysków do jurysdykcji o niskich stawkach podatkowych, ograniczyć szkodliwą konkurencję podatkową między terytoriami oraz zapewnić, aby przedsiębiorstwa płaciły sprawiedliwą część podatku w każdej jurysdykcji; zauważa jednak, że porozumienie zawiera klauzule wyłączenia podatkowego oraz wyłączenie de minimis i że zakres jego stosowania skupia się na przedsiębiorstwach wielonarodowych, których skonsolidowane obroty globalne wynoszą co najmniej 750 mln EUR;
4. wyraża zadowolenie, że 137 krajów i jurysdykcji poparło porozumienie w sprawie reformy dwóch filarów otwartych ram OECD/G20; z zadowoleniem przyjmuje fakt, że w porozumieniu uczestniczą wszyscy członkowie G-20, wszyscy członkowie OECD i wszystkie państwa członkowskie UE; z zadowoleniem przyjmuje fakt, że Komisja przedstawiła wniosek ustawodawczy dotyczący wdrożenia zgodnie z porozumieniem drugiego filaru wkrótce po opracowaniu przez OECD modelowych zasad; wzywa Radę do szybkiego przyjęcia tych wniosków, przy uwzględnieniu stanowiska Parlamentu, tak aby weszły w życie w 2023 r.; uważa, że wprowadzenie minimalnych stawek do konkurencji podatkowej jest częścią wdrażania porozumienia międzynarodowego;
5. przypomina, że podatki u źródła mogą stanowić środek obronny przyjmowany przez państwa członkowskie wobec krajów wymienionych w unijnym wykazie jurysdykcji niechętnych współpracy do celów podatkowych; apeluje do Komisji, aby rozważyła przedstawienie wniosku ustawodawczego, w którym usprawniono by przyjęcie skoordynowanych środków ochronnych wobec krajów wymienionych w wykazie, biorąc pod uwagę, że uznaniowe ich stosowanie przez poszczególne państwa członkowskie było mniej skuteczne niż oczekiwano; podkreśla w tym kontekście, że należy także uwzględnić wdrażanie porozumienia OECD/G20, w szczególności drugiego filaru;
6. przypomina swój wcześniejszy apel do Komisji o przedstawienie wniosku ustawodawczego w sprawie ogólnounijnego podatku u źródła w celu dopilnowania, by płatności otrzymane na terytorium Unii podlegały opodatkowaniu co najmniej raz przed jej opuszczeniem 28 ; wzywa Komisję do uwzględnienia w wyżej wspomnianym wniosku zdecydowanych środków zapobiegających nadużyciom;
7. zauważa, że prosty, spójny i sprawiedliwy system podatkowy jest kluczowym czynnikiem zwiększającym konkurencyjność UE; ubolewa, że erozja bazy podatkowej i przenoszenie zysków nadal występują i zachętą do nich jest brak wspólnego podatku u źródła od płatności wychodzących do państw trzecich oraz brak wspólnych zasad i procedur, które zapewniłyby efektywniejsze opodatkowanie wewnątrzunijnych przepływów dywidend, należności licencyjnych i odsetek, w tym brak możliwej minimalnej efektywnej stawki podatkowej; podkreśla, że zajęcie się kwestią przenoszenia zysków powinno być jednym z głównych zadań UE w nadchodzących latach;
8. przypomina, że w kontekście europejskiego semestru i oceny krajowych planów odbudowy i zwiększania odporności Komisja stwierdziła, że niezbędne są dalsze reformy, aby rozwiązać problem agresywnego planowania podatkowego w sześciu państwach członkowskich, w których brak stosowania podatków u źródła od płatności wychodzących lub ich ograniczone stosowanie mogą być nadużywane do agresywnego planowania podatkowego i nabywania korzyści umownych;
9. wzywa Komisję do nalegania na wdrożenie zaleceń w kontekście europejskiego semestru oraz oceny krajowych planów odbudowy i zwiększania odporności w odniesieniu do agresywnego planowania podatkowego, a w szczególności płatności odsetek, opłat licencyjnych i dywidend;
10. podkreśla, że system obowiązujący na mocy dyrektywy w sprawie odsetek i należności licencyjnych oraz dyrektywy w sprawie spółek dominujących i spółek zależnych, w połączeniu z brakiem wspólnych zasad i procedur zapewniających opodatkowanie wewnątrzunijnych przepływów dywidend, odsetek i należności licencyjnych, może umożliwiać, by opuściły one UE nieopodatkowane i przepłynęły do krajów trzecich o niskich stawkach podatkowych, co prowadzi do znacznych strat w dochodach; podkreśla potrzebę zajęcia się tą kwestią przynajmniej za pomocą przepisów przeciwdziałających erozji bazy podatkowej;
11. wzywa Komisję i państwa członkowskie do ustanowienia wspólnych i znormalizowanych ram opodatkowania u źródła, które upraszczają skomplikowaną sytuację inwestorów, powstrzymują wykorzystywanie istniejących umów o unikaniu podwójnego opodatkowania i gwarantują, że wszystkie dywidendy, odsetki, zyski kapitałowe, opłaty licencyjne, płatności z tytułu usług świadczonych w ramach wolnych zawodów i odpowiednie płatności z tytułu umów generowane w UE są opodatkowane według efektywnej stawki;
12. przypomina swoje stanowisko przyjęte w pierwszym czytaniu 11 września 2012 r. w sprawie przeglądu dyrektywy w sprawie odsetek i należności licencyjnych; wyraża ubolewanie, że od 2012 r. negocjacje w sprawie przeglądu tej dyrektywy zostały zablokowane w Radzie z powodu rozbieżnych poglądów państw członkowskich na temat możliwości wprowadzenia skutecznej minimalnej stawki podatkowej dla opłat licencyjnych i odsetek; wzywa Radę, by szybko wznowiła i zakończyła negocjacje dotyczące dyrektywy w sprawie odsetek i należności licencyjnych, uwzględniając wdrażany przez UE drugi filar;
13. zauważa, że brak minimalnej efektywnej stawki podatkowej w odniesieniu do dywidend wypłacanych akcjonariuszom tworzy warunki, które mogą sprzyjać unikaniu opodatkowania; wzywa Komisję do przeanalizowania tej kwestii i do oceny najlepszych wariantów legislacyjnych w celu rozwiązania tego problemu, w tym możliwości zmiany dyrektywy w sprawie spółek dominujących i spółek zależnych;
14. przypomina, że niedawne badania 29 pokazują duże różnice w stosowaniu podatku u źródła w państwach członkowskich UE - jego stawki wynoszą od 0 do 35 % - i wskazuje, że stawki podatku u źródła w umowach podatkowych są często niższe od stawek standardowych;
15. zachęca wszystkie państwa członkowskie do zakończenia ratyfikacji wielostronnej konwencji służącej wdrożeniu środków związanych z konwencją podatkową w celu zapobiegania erozji bazy podatkowej i przenoszeniu zysków ("MLI"); wzywa Komisję do włączenia tych norm konwencji MLI do reformy unijnego wykazu jurysdykcji niechętnych współpracy do celów podatkowych oraz jego kryteriów;
16. zachęca państwa członkowskie do przeglądu wszystkich umów podatkowych będących w mocy, podpisanych z państwami trzecimi, aby zapewnić zgodność z nowymi globalnymi normami; zwraca się do Komisji o zaproponowanie proporcjonalnych działań dla państw członkowskich dotyczących zawartych przez nie dwustronnych umów podatkowych w celu zapewnienia, by obejmowały one ogólne klauzule przeciwdziałania nadużyciom;
17. zwraca się do Komisji, by oceniła możliwości opracowania wytycznych UE dotyczących negocjowania umów podatkowych między państwami członkowskimi a krajami rozwijającymi się w świetle zasady podlegania opodatkowaniu zawartej w drugim filarze;
Zaostrzenie walki z arbitrażem dywidendowym
18. przypomina, że w październiku 2018 r. dochodzenie ujawniło, iż 11 państw członkowskich straciło nawet 55,2 mld EUR dochodów podatkowych w wyniku systemów cum-ex i cum-cum, a opublikowane w październiku 2021 r. nowe dochodzenie oszacowało straty dochodów publicznych w latach 2000-2020 na około 140 mld EUR; wyraża zaniepokojenie dalszym wykorzystywaniem tych systemów kosztem unijnych budżetów publicznych; wyraża zaniepokojenie informacjami na temat możliwego istnienia innych systemów o podobnie szkodliwych charakterze, takich jak cum-fake; zauważa, że niemiecki Trybunał Sprawiedliwości w Karlsruhe orzekł w lipcu 2021 r., że systemy cum-ex są nielegalne, a tym samym stanowią oszustwo podatkowe;
19. odnotowuje dochodzenie i sprawozdanie końcowe Europejskiego Urzędu Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych (ESMA) oraz Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego (EUNB) w sprawie systemów odzyskiwania podatku cum-ex, cum-cum i żądania zwrotu podatku u źródła, zgodnie z wnioskiem Parlamentu; wzywa Komisję, by przeprowadziła ocenę dostępnych środków przeciwdziałania tym systemom, mianowicie możliwość powiązania żądania zwrotu podatku z wypłatą odnośnej dywidendy, w szczególności za pomocą unikalnego identyfikatora lub przez powierzenie jednemu podmiotowi w każdym państwie członkowskim odpowiedzialności za pobór podatku u źródła i wydanie odpowiedniego zaświadczenia podatkowego, by nie można było wielokrotnie ubiegać się o zwrot podatku od tej samej wypłaty oraz by administracje podatkowe mogły łatwo wykryć nadużywanie procedur wnioskowania o zwrot;
20. podkreśla, że doniesienia o cum-ex miały wpływ na integralność rynku i zaufanie inwestorów; wzywa Komisję, by zastanowiła się nad wnioskami zawartymi w sprawozdaniu końcowym ESMA w sprawie przeglądu rozporządzenia w sprawie nadużyć na rynku, by przeanalizowała, czy rozporządzenie to zostało naruszone, oraz by rozważyła, czy z tej perspektywy konieczne są zmiany w rozporządzeniu w sprawie nadużyć na rynku; podkreśla, że organy europejskie, w tym EUNB i ESMA, muszą wypełniać swoje obowiązki nadzorcze;
21. wzywa Komisję, by zaproponowała środki zacieśnienia współpracy i zwiększenia wzajemnej pomocy między organami podatkowymi, organami nadzoru rynku finansowego oraz, w stosownych przypadkach, organami ścigania w kwestii wykrywania i ścigania systemów odzyskiwania podatku u źródła; podkreśla zalecenie ESMA 30 dla Komisji dotyczące usunięcia obecnych ograniczeń prawnych w zakresie wymiany informacji między organami nadzoru rynku finansowego a organami podatkowymi; wzywa Komisję, by w przyszłych wnioskach ustawodawczych zapewniła podstawy prawne dla wymiany istotnych informacji między tymi organami, w szczególności w celu sygnalizowania podejrzanych działań;
22. podziela obawę ESMA, że systemy żądania zwrotu podatku u źródła rzadko mieszczą się wyłącznie w granicach UE 31 , i w związku z tym podkreśla znaczenie stałej współpracy międzynarodowej w tej kwestii;
23. podkreśla wysiłki Komisji i inicjatywy Parlamentu zmierzające do zacieśnienia współpracy podatkowej między państwami członkowskimi, takie jak program Fiscalis;
24. podkreśla, że chociaż dyrektywa Rady 2014/107/UE ułatwiła wymianę informacji, istnieją inne przeszkody w wykrywaniu systemów cum-ex i cum-cum, takie jak opóźnienia w rozrachunku transakcji na papierach wartościowych, zakres wymiany informacji o zyskach kapitałowych i niewystarczająca spontaniczna wymiana informacji; przypomina swoje zalecenia zawarte w rezolucji z dnia 16 września 2021 r. zatytułowanej "Wdrożenie wymogów UE dotyczących wymiany informacji podatkowych: postępy, wyciągnięte wnioski i przeszkody do pokonania";
25. podkreśla, że należy wziąć pod uwagę rolę pośredników, i wzywa Komisję i państwa członkowskie do opracowania odpowiednich środków, aby uniemożliwić im udział w ułatwianiu nadużyć podatkowych i unikaniu opodatkowania; przypomina, że w dyrektywie (UE) 2018/822 (DAC 6) wprowadzono zasady obowiązkowego ujawniania w odniesieniu do uzgodnień transgranicznych, tworząc obowiązek zgłaszania przez pośredników potencjalnie szkodliwych rozwiązań podatkowych; wzywa Komisję do oceny, w jakim stopniu przepisy te przyczyniły się do ujawnienia szkodliwych rozwiązań podatkowych, takich jak systemy cum-cum i cum-ex, oraz w jakim stopniu miały one skutek odstraszający;
26. wzywa Komisję, by rozszerzyła obowiązkową wymianę informacji na systemy arbitrażu dywidendowego i wszystkie informacje o zyskach kapitałowych, w tym o przyznaniu zwrotu podatku od dywidend i zysków kapitałowych; ponadto wzywa Komisję do oceny wpływu rozszerzenia wymogów sprawozdawczych na transgraniczne ustalenia dotyczące zarządzania aktywami klientów będących osobami fizycznymi, z uwzględnieniem spowodowanego przez nie obciążenia administracyjnego; podkreśla w tych ramach znaczenie dokładnych i kompletnych informacji na temat własności rzeczywistej;
Zniesienie barier dla inwestycji transgranicznych na jednolitym rynku
27. przyjmuje z dużym zadowoleniem zamiar Komisji dotyczący przedstawienia do końca 2022 r. wniosku, w którym będzie ustanowiony wspólny i zharmonizowany system mający zastosowanie do opodatkowania u źródła wraz z mechanizmem wymiany informacji i współpracy między administracjami podatkowymi państw członkowskich; wzywa Komisję, by, przy poszanowaniu kompetencji UE, dążyła do niwelowania rozbieżności w stawkach podatku u źródła w UE;
28. wzywa, by taki wniosek uwzględniał potrzebę zharmonizowanego wdrażania, które powinno zastąpić umowy podatkowe między państwami członkowskimi; wzywa Komisję do opracowania wytycznych dla postanowień umownych, które mogłyby być stosowane przez państwa członkowskie w umowach dwustronnych z państwami trzecimi;
29. przypomina, że Komisja zobowiązała się dokończyć tworzenie unii rynków kapitałowych; wzywa Komisję, aby w związku z tym do 2022 r. przeprowadziła ocenę skutków wdrożenia środków zawartych w planie działania uruchomionym w 2019 r.;
30. zauważa, że zalecenie Komisji dotyczące wdrożenia dobrze funkcjonujących procedur w zakresie ulg od podatku u źródła lub, w razie braku takiej możliwości, ustanowienia szybkich i standardowych procedur zwrotu, które zostało wyrażone w zaleceniu Komisji z dnia 19 października 2009 r. w sprawie procedur w zakresie ulg w podatku u źródła, nie zostało dotychczas zadowalająco wdrożone przez państwa członkowskie;
31. wzywa Komisję do przedstawienia wspólnej i ustandaryzowanej procedury UE dotyczącej zwrotu podatku u źródła dla wszystkich państw członkowskich; podkreśla, że taka harmonizacja byłaby szczególnie pomocna dla inwestorów detalicznych, którzy często rezygnują z procedur zwrotu z powodu nadmiernego obciążenia wynikającego z tych rozbieżności, a tym samym lepiej zapewniałaby równe warunki działania;
32. wzywa Komisję, by wprowadziła w ramach tej harmonizacji między innymi przepisy o zwolnieniach podatkowych i prawach do odliczania podatku, a także standardowy format i procedurę żądania zwrotu, i by zajęła się kwestią obecnego braku jednolitej definicji "beneficjenta rzeczywistego", brakiem dostosowania terminów składania wniosków i zwrotu oraz barierami językowymi; podkreśla znaczenie zapobiegania możliwym oszustwom w nowych ramach;
33. uważa, że zwrot podatków u źródła jest procesem odbywającym się głównie w formie papierowej, co sprawia, że jest on nie tylko wolniejszy i bardziej uciążliwy dla podatników, utrudnia procedury zagranicznym inwestorom, ale także jest bardziej narażony na oszustwa; podkreśla, że właściwie funkcjonujące, łatwe w użyciu, szybkie, znormalizowane i cyfrowe procedury zwrotu podatku u źródła oraz lepsza współpraca między krajowymi administracjami podatkowymi mogą zmniejszyć obciążenie administracyjne, niepewność w inwestycjach transgranicznych i uchylanie się od opodatkowania, a jednocześnie przyspieszyć procedury zarówno dla inwestorów, jak i organów podatkowych, co stanowiłoby poprawę w stosunku do obecnej sytuacji;
34. z uwagą przyjmuje do wiadomości potencjał zwiększenia wydajności systemu podatków u źródła w każdym państwie przez zastosowanie technologii rozproszonego rejestru (DLT), ale także ułatwiania sprawnej realizacji procedur między różnymi systemami krajowymi i zapobieganiu nadużyciom; wzywa Komisję w tym względzie, aby wzięła pod uwagę istniejące w państwach członkowskich rozwiązania cyfrowe, aby oceniła jak wykorzystać technologie blockchain, by zapobiec unikaniu opodatkowania i uchylaniu się od opodatkowania, przy jednoczesnym poszanowaniu unijnych przepisów o ochronie danych, oraz by rozważyła ustanowienie projektu pilotażowego; podkreśla jednak, że sama technologia nie może w pełni rozwiązać problemów wynikających z braku wspólnych ram;
35. zwraca uwagę, że na mocy dyrektywy w sprawie spółek dominujących i spółek zależnych oraz dyrektywy w sprawie odsetek i należności licencyjnych stopniowo zniesiono podatki u źródła od dywidend, odsetek i należności licencyjnych wypłacanych między powiązanymi spółkami w UE, które osiągają określone progi, aby zmniejszyć ryzyko podwójnego opodatkowania; zauważa, że od inwestorów poniżej tych progów nadal pobierane są podatki u źródła, a procedury zwolnienia z podatku lub ulgi podatkowej są w tym przypadku regulowane przez umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania;
36. z zadowoleniem przyjmuje przedstawioną przez Komisję możliwość, by ustanowić pełnoprawny wspólny unijny systemu ulg od podatku u źródła, który mógłby być wiarygodnym rozwiązaniem w perspektywie długoterminowej; podkreśla, że przejście na tego rodzaju system nie może szkodzić walce z nadużyciami podatkowymi ani ułatwiać, bezpośrednio lub pośrednio, przenoszenia zysków do jurysdykcji o niskich stawkach podatkowych lub podwójnego nieopodatkowania; podkreśla, że w każdych okolicznościach warunkiem wstępnym do uzyskania ulgi u źródła musi być przestrzeganie przez państwo członkowskie prawa unijnego, które wdraża porozumienia zawarte w na szczeblu otwartych ram OECD/G20;
37. przypomina o zasadzie OECD dotyczącej opodatkowania działalności gospodarczej w miejscu jej prowadzenia; wzywa Komisję i państwa członkowskie do przeanalizowania innych możliwości, takich jak alternatywny system "zwolnienia w miejscu rezydencji", w którym wszystkie podatki u źródła zapłacone państwu członkowskiemu źródła byłyby rekompensowane ulgą podatkową przez państwo członkowskie rezydencji podatkowej, w którym deklarowany jest dochód, co zagwarantuje, że nie dojdzie do podwójnego opodatkowania, i ograniczy ryzyko nadużyć;
38. odnotowuje inicjatywę OECD TRACE, która uprawnia upoważnionych pośredników do żądania zwrotu podatku u źródła od inwestycji portfelowych; przypomina, że tylko jedno państwo członkowskie wdrożyło TRACE; zachęca inne państwa do oceny wyników pod względem ograniczenia obciążenia administracyjnego, wpływu na dochody podatkowe i ryzyka oszustw podatkowych;
o
o o
39. zobowiązuje swoją przewodniczącą do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji.
