Opinia Europejskiego Komitetu Regionów - Plan działania: finansowanie zrównoważonego wzrostu gospodarczego.

Opinia Europejskiego Komitetu Regionów - Plan działania: finansowanie zrównoważonego wzrostu gospodarczego

(2019/C 86/04)

(Dz.U.UE C z dnia 7 marca 2019 r.)

Sprawozdawca Tilo GUNDLACK (DE/PES), poseł do parlamentu kraju związkowego Meklemburgia-Pomorze Przednie

Dokumenty źródłowe Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady Europejskiej, Rady, Europejskiego Banku Centralnego, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów "Plan działania: finansowanie zrównoważonego wzrostu gospodarczego"

COM(2018) 97 final

Wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ustanowienia ram ułatwiających zrównoważone inwestycje

COM(2018) 353 final

Wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ujawniania informacji dotyczących zrównoważonych inwestycji i ryzyka dla zrównoważonego rozwoju oraz w sprawie zmiany dyrektywy (UE) 2016/2341

COM(2018) 354 final

Wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającego rozporządzenie (UE) 2016/1011 w odniesieniu do wskaźników referencyjnych niskoemisyjności i wskaźników referencyjnych pozytywnego wpływu na emisyjność

COM(2018) 355 final

I. ZALECANE POPRAWKI

Wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ustanowienia ram ułatwiających zrównoważone inwestycje

(COM(2018) 353 final)

Poprawka 1

Motyw 13

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

Unijna klasyfikacja działalności gospodarczej zrównoważonej środowiskowo powinna umożliwić opracowanie przyszłych polityk unijnych, w tym ogólnounijnych norm dla produktów finansowych zrównoważonych środowiskowo, i ostateczne wprowadzenie oznakowań formalnie uznających zgodność z tymi normami w całej Unii. Jednolite wymogi prawne pozwalające zaklasyfikować inwestycje jako inwestycje zrównoważone środowiskowo, w oparciu o jednolite kryteria działalności gospodarczej zrównoważonej środowiskowo, są niezbędne jako odniesienie dla przyszłego prawodawstwa Unii mającego ułatwiać dokonywanie takich inwestycji.

Unijna klasyfikacja działalności gospodarczej zrównoważonej środowiskowo powinna umożliwić opracowanie przyszłych polityk unijnych, w tym ogólnounijnych norm dla produktów finansowych zrównoważonych środowiskowo, i ostateczne wprowadzenie oznakowań formalnie uznających zgodność z tymi normami w całej Unii. Jednolite wymogi prawne pozwalające zaklasyfikować inwestycje jako inwestycje zrównoważone środowiskowo, w oparciu o jednolite kryteria działalności gospodarczej zrównoważonej środowiskowo, są niezbędne jako odniesienie dla przyszłego prawodawstwa Unii mającego ułatwiać dokonywanie takich inwestycji. Jednolite wymogi prawne w zakresie spoczywającego na inwestorach i przedsiębiorstwach obowiązku dochowania należytej staranności przy przestrzeganiu kryteriów zrównoważonego rozwoju powinny rozciągać się również na transgraniczną działalność gospodarczą i wzdłuż jej łańcuchów wartości, przy czym dąży się do przekształcenia ich w istniejące standardy OECD (Wytyczne OECD dla przedsiębiorstw transnarodowych).

Uzasadnienie

Przyszłe obowiązujące w całej UE standardy zrównoważonego rozwoju mogłyby zostać rozszerzone na transgraniczną działalność gospodarczą i stać się standardami OECD. Tym samym uwzględniono by transakcje offshore, które nie są wyraźnie objęte zakresem regulacji UE.

Poprawka 2

Motyw 35

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

Stosowanie niniejszego rozporządzenia powinno być regularnie poddawane przeglądowi w celu oceny postępów w procesie opracowywania technicznych kryteriów kwalifikacji działalności zrównoważonej środowiskowo, stosowania definicji inwestycji zrównoważonych środowiskowo, oraz oceny tego, czy należy ustanowić mechanizm weryfikacji przestrzegania kryteriów. Taki przegląd powinien również zawierać ocenę, czy zakres niniejszego rozporządzenia należy rozszerzyć w celu uwzględnienia celów zrównoważonego rozwoju społecznego.

Stosowanie niniejszego rozporządzenia będzie regularnie poddawane przeglądowi w celu oceny postępów w procesie opracowywania technicznych kryteriów kwalifikacji działalności zrównoważonej środowiskowo, stosowania definicji inwestycji zrównoważonych środowiskowo, oraz oceny tego, czy należy ustanowić mechanizm weryfikacji przestrzegania kryteriów. Pierwszy przegląd do dnia 31 grudnia 2021 r. będzie również zawierać ocenę, w jakim stopniu i kiedy można by rozszerzyć zakres niniejszego rozporządzenia w celu uwzględnienia celów dotyczących społecznych aspektów celów zrównoważonego rozwoju, które mają stać się nową długoterminową strategią rozwojową UE.

Uzasadnienie

Poprawka ma na celu zapewnienie spójności z klauzulą przeglądową określoną w art. 17 wniosku Komisji.

Poprawka 3

Artykuł 13

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

Minimalne gwarancje, o których mowa w art. 3 lit. c), są to procedury stosowane przez przedsiębiorstwo prowadzące działalność gospodarczą, które mają zapewnić przestrzeganie zasad i praw określonych w ośmiu podstawowych konwencjach określonych w Deklaracji Międzynarodowej Organizacji Pracy dotyczącej podstawowych zasad i praw w pracy, a mianowicie: prawo do tego, aby nie być zmuszanym do pracy przymusowej, wolność zrzeszania się, prawo pracowników do organizowania się, prawo do rokowań zbiorowych, równe wynagrodzenia dla pracowników płci męskiej i żeńskiej za pracę takiej samej wartości, niedyskryminowanie pod względem szans i traktowania w zakresie zatrudnienia i wykonywania zawodu, a także prawo dzieci do tego, by nie być zmuszanym do pracy.

Minimalne gwarancje, o których mowa w art. 3 lit. c), są to procedury stosowane przez przedsiębiorstwo prowadzące działalność gospodarczą, które mają zapewnić przestrzeganie zasad i praw określonych w Europejskim filarze praw socjalnych oraz w ośmiu podstawowych konwencjach określonych w Deklaracji Międzynarodowej Organizacji Pracy dotyczącej podstawowych zasad i praw w pracy, a mianowicie: prawo do tego, aby nie być zmuszanym do pracy przymusowej, wolność zrzeszania się, prawo pracowników do organizowania się, prawo do rokowań zbiorowych, równe wynagrodzenia dla pracowników płci męskiej i żeńskiej za pracę takiej samej wartości, niedyskryminowanie pod względem szans i traktowania w zakresie zatrudnienia i wykonywania zawodu, a także prawo dzieci do tego, by nie być zmuszanym do pracy.

Uzasadnienie

Dostosowanie w rozumieniu motywu 21 wniosku Komisji.

Poprawka 4

Artykuł 14

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską	Poprawka KR-u
Wymogi dotyczące technicznych kryteriów kwalifikacji	Wymogi dotyczące technicznych kryteriów kwalifikacji
1) Techniczne kryteria kwalifikacji przyjęte zgodnie z art. 6 ust. 2, art. 7 ust. 2, art. 8 ust. 2, art. 9 ust. 2, art. 10 ust. 2 i art. 11 ust. 2 muszą:	1) Techniczne kryteria kwalifikacji przyjęte zgodnie z art. 6 ust. 2, art. 7 ust. 2, art. 8 ust. 2, art. 9 ust. 2, art. 10 ust. 2 i art. 11 ust. 2 muszą:
a) określać najistotniejsze potencjalne wkłady w realizację danego celu środowiskowego, biorąc pod uwagę nie tylko krótkoterminowe, lecz również długoterminowe skutki danej działalności gospodarczej;	a) określać najistotniejsze potencjalne wkłady w realizację danego celu środowiskowego, biorąc pod uwagę nie tylko krótkoterminowe, lecz również długoterminowe skutki danej działalności gospodarczej pod względem zrównoważonego rozwoju;
b) określać minimalne wymogi, które należy spełnić, aby uniknąć istotnych szkód dla realizacji któregokolwiek z odpowiednich celów środowiskowych;	b) określać minimalne wymogi, które należy spełnić, aby uniknąć istotnych szkód dla realizacji któregokolwiek z odpowiednich celów środowiskowych;
c) mieć charakter jakościowy i/lub ilościowy oraz w miarę możliwości muszą obejmować progi;	c) mieć charakter jakościowy i/lub ilościowy oraz w miarę możliwości muszą obejmować progi;
d) w stosownych przypadkach opierać się na unijnych systemach oznakowania i certyfikacji, metodach oceny śladu środowiskowego oraz unijnych systemach klasyfikacji statystycznej, a także uwzględniać wszelkie odpowiednie obowiązujące przepisy Unii;	d) w stosownych przypadkach opierać się na unijnych systemach oznakowania i certyfikacji, metodach oceny śladu środowiskowego oraz unijnych systemach klasyfikacji statystycznej, a także uwzględniać wszelkie odpowiednie obowiązujące przepisy Unii;
e) opierać się na jednoznacznych dowodach naukowych oraz uwzględniać, w stosownych przypadkach, zasadę ostrożności określoną w art. 191 TFUE;	e) opierać się na jednoznacznych dowodach naukowych oraz uwzględniać, w stosownych przypadkach, zasadę ostrożności określoną w art. 191 TFUE;
f) uwzględniać wpływ na środowisko samej działalności gospodarczej, jak również produktów i usług oferowanych w ramach tej działalności gospodarczej, zwłaszcza poprzez analizę ich wytwarzania, wykorzystania i wycofywania z użytku;	f) uwzględniać wpływ na środowisko samej działalności gospodarczej, jak również produktów i usług oferowanych w ramach tej działalności gospodarczej, zwłaszcza poprzez analizę ich wytwarzania, wykorzystania i wycofywania z użytku;
g) uwzględniać charakter i skalę działalności gospodarczej;	g) uwzględniać charakter i skalę działalności gospodarczej;
h) uwzględniać potencjalny wpływ na płynność na rynku, ryzyko porzucenia niektórych zasobów w wyniku utraty ich wartości ze względu na przejście na bardziej zrównoważoną gospodarkę, a także ryzyko stworzenia niespójnych zachęt;	h) obejmować wszystkie istotne rodzaje działalności gospodarczej w danym sektorze i gwarantować jednakowe traktowanie tych działalności, jeżeli w równym stopniu przyczyniają się do realizacji przynajmniej jednego celu środowiskowego, aby uniknąć zakłóceń konkurencji na rynku;
i) obejmować wszystkie istotne rodzaje działalności gospodarczej w danym sektorze i gwarantować jednakowe traktowanie tych działalności, jeżeli w równym stopniu przyczyniają się do realizacji przynajmniej jednego celu środowiskowego, aby uniknąć zakłóceń konkurencji na rynku;	i) być ustalone tak, aby ułatwiały weryfikację zgodności z tymi kryteriami, gdy tylko jest to możliwe.
j) być ustalone tak, aby ułatwiały weryfikację zgodności z tymi kryteriami, gdy tylko jest to możliwe.

Uzasadnienie

i) We wniosku Komisji nie określono rodzaju skutków, jakie podlegają analizie.

ii) Litera "h" powinna zostać skreślona, ponieważ koncepcja zrównoważenia środowiskowego nie odnosi się do pojęcia płynności rynku.

Poprawka 5

Artykuł 15

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską	Poprawka KR-u
Platforma ds. zrównoważonego finansowania	Platforma ds. zrównoważonego finansowania
1) Komisja ustanawia Platformę ds. zrównoważonego finansowania, składającą się z:	1) Komisja ustanawia Platformę ds. zrównoważonego finansowania, składającą się z:
a) przedstawicieli:	a) przedstawicieli:
i) Europejskiej Agencji Środowiska;	i) Europejskiej Agencji Środowiska;
ii) Europejskich Urzędów Nadzoru;	ii) Europejskich Urzędów Nadzoru;
iii) Europejskiego Banku Inwestycyjnego i Europejskiego Funduszu Inwestycyjnego;	iii) Europejskiego Banku Inwestycyjnego i Europejskiego Funduszu Inwestycyjnego;
	iv) "platformy opartej na porozumieniu zainteresowanych stron, służącej do realizacji unijnych celów zrównoważonego rozwoju";
b) ekspertów reprezentujących odpowiednie zainteresowane strony z sektora prywatnego;	b) ekspertów reprezentujących odpowiednie zainteresowane strony z sektora prywatnego;
c) mianowanych ad personam ekspertów, którzy wykazują się posiadaniem wiedzy i doświadczenia w dziedzinach objętych niniejszym rozporządzeniem.	c) mianowanych ad personam ekspertów, którzy wykazują się posiadaniem wiedzy i doświadczenia w dziedzinach objętych niniejszym rozporządzeniem.

Poprawka 6

Artykuł 17 ust. 1

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską	Poprawka KR-u
Najpóźniej do dnia 31 grudnia 2021 r. i co trzy lata po tym terminie Komisja publikuje sprawozdanie dotyczące stosowania niniejszego rozporządzenia. W sprawozdaniu tym ocenia się:	Najpóźniej do dnia 31 grudnia 2021 r. i co trzy lata po tym terminie Komisja publikuje sprawozdanie dotyczące stosowania niniejszego rozporządzenia. W sprawozdaniu tym ocenia się:
a) postępy w wykonywaniu niniejszego rozporządzenia w odniesieniu do opracowywania technicznych kryteriów kwalifikacji zrównoważonej środowiskowo działalności gospodarczej;	a) postępy w wykonywaniu niniejszego rozporządzenia w odniesieniu do opracowywania technicznych kryteriów kwalifikacji zrównoważonej środowiskowo działalności gospodarczej;
b) ewentualną konieczność zmiany określonych w niniejszym rozporządzeniu kryteriów uznawania danej działalności gospodarczej za zrównoważoną środowiskowo;	b) ewentualną konieczność zmiany określonych w niniejszym rozporządzeniu kryteriów uznawania danej działalności gospodarczej za zrównoważoną środowiskowo;
c) zasadność rozszerzenia zakresu stosowania niniejszego rozporządzenia na inne cele zrównoważonego rozwoju, w szczególności na cele społeczne;	c) stosowanie definicji zrównoważonych środowiskowo inwestycji w prawie Unii, a także na poziomie państw członkowskich, w tym zasadność stworzenia mechanizmu weryfikacji zgodności z kryteriami określonymi w niniejszym rozporządzeniu;
d) stosowanie definicji zrównoważonych środowiskowo inwestycji w prawie Unii, a także na poziomie państw członkowskich, w tym zasadność stworzenia mechanizmu weryfikacji zgodności z kryteriami określonymi w niniejszym rozporządzeniu.	d) do dnia 31 grudnia 2021 r. Komisja przedstawi wniosek dotyczący rozszerzenia zakresu stosowania niniejszego rozporządzenia na społeczne aspekty celów zrównoważonego rozwoju.

Wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ujawniania informacji dotyczących zrównoważonych inwestycji i ryzyka dla zrównoważonego rozwoju oraz w sprawie zmiany dyrektywy (UE) 2016/2341

(COM(2018) 354 final)

Poprawka 7

Nowy motyw po motywie 1

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

Włączenie czynników środowiskowych, społecznych i związanych z zarządzaniem do procesu podejmowania decyzji o inwestycjach może przynieść korzyści wykraczające poza rynki finansowe. Dlatego też niezmiernie ważne jest, by uczestnicy rynku finansowego dostarczali niezbędnych informacji do umożliwienia porównania inwestycji i podejmowania świadomych decyzji inwestycyjnych. Ponadto w celu wypełnienia zobowiązań w zakresie należytej staranności dotyczących ryzyka i wpływu na zrównoważony rozwój oraz w celu zapewnienia inwestorom końcowym dostępu do wartościowych informacji, uczestnicy rynku finansowego potrzebują ujawnienia wiarygodnych, porównywalnych i zharmonizowanych informacji przez spółki, w które dokonano inwestycji. Proces ten może się powieść jedynie wówczas, jeżeli zostaną wprowadzone prawnie uzgodnione definicje.

Poprawka 8

Motyw 4

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

W celu zapewnienia spójnego stosowania niniejszego rozporządzenia oraz wyraźnego i spójnego wypełniania przez uczestników rynku finansowego obowiązków ujawniania informacji ustanowionych w niniejszym rozporządzeniu konieczne jest określenie ujednoliconej definicji "zrównoważonego inwestowania".

W celu zapewnienia spójnego stosowania niniejszego rozporządzenia oraz wyraźnego i spójnego wypełniania przez uczestników rynku finansowego obowiązków ujawniania informacji ustanowionych w niniejszym rozporządzeniu konieczne jest określenie jasnej i ujednoliconej definicji "zrównoważonego inwestowania" oraz "ryzyka dla zrównoważonego rozwoju", tak by uniknąć wszelkiego nakładania się uregulowań niezgodnego z zasadami lepszego stanowienia prawa i proporcjonalności. Definicja zrównoważonych inwestycji gwarantuje minimalny poziom spójności wśród produktów i usług finansowych oraz gwarantuje, że takie inwestycje wywierają pozytywny wpływ netto na wyniki w zakresie zrównoważonego rozwoju. Z uwagi na wieloaspektowy charakter zrównoważoności - obejmujący trzy wymiary zrównoważonego rozwoju środowiskowego, społecznego i w dziedzinie zarządzania - pozytywnemu wpływowi w jednym wymiarze nie zawsze musi towarzyszyć pozytywny wpływ w innym, jednakże wpływ netto w zakresie zrównoważonego rozwoju, mierzony za pomocą zharmonizowanych wskaźników zrównoważoności, musi być zawsze zdecydowanie pozytywny. Definicja ryzyka dla zrównoważonego rozwoju jest konieczna dla zapewnienia spójności wyników działań regulacyjnych, ale także rozumiana jest jako rozwijające się i dynamiczne narzędzie będące w stanie uwzględniać pojawiające się nowe zagrożenia. Definicja zawiera finansowe i pozafinansowe skutki nieuwzględnienia ryzyka środowiskowego, społecznego i dotyczącego zarządzania. Wyniki w zakresie zrównoważonego rozwoju powinny być mierzone w oparciu o zharmonizowane wskaźniki zrównoważonego rozwoju, które mają zostać ustanowione przez Komisję Europejską w trybie pilnym i przy wykorzystaniu istniejących europejskich i międzynarodowych zobowiązań.

Poprawka 9

Artykuł 2

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską	Poprawka KR-u
Definicje	Definicje
Do celów niniejszego rozporządzenia stosuje się następujące definicje:	Do celów niniejszego rozporządzenia stosuje się następujące definicje:
[...]	[...]
s) "doradztwo ubezpieczeniowe" oznacza doradztwo w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 15 dyrektywy (UE) 2016/97.	s) "doradztwo ubezpieczeniowe" oznacza doradztwo w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 15 dyrektywy (UE) 2016/97;
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską	Poprawka KR-u
	t) "ryzyka dla zrównoważonego rozwoju" oznaczają istotne lub prawdopodobnie istotne ryzyko finansowe lub niefinansowe, związane z zagrożeniami i czynnikami środowiskowymi, społecznymi i dotyczącymi zarządzania, znaczące w wypadku konkretnej strategii inwestycyjnej; "ryzyka dla zrównoważonego rozwoju" obejmują: (i) krótkoterminowe i/lub długoterminowe zagrożenia dla rentowności produktu finansowego lub emerytalnego, które wynikają z jego ekspozycji na działania gospodarcze, która mogą mieć niekorzystne skutki środowiskowe lub społeczne, lub z narażenia produktu na działanie wykazujących znamiona słabego zarządzania podmiotów, w których dokonuje się inwestycji; (ii) krótkoterminowe i/lub długoterminowe ryzyko, że działania gospodarcze, na które narażony jest produkt finansowy lub emerytalny, mają negatywne oddziaływanie na środowisko naturalne, pracowników i społeczności, lub na zarządzanie podmiotami, w których dokonuje się inwestycji, w tym, ale nie wyłącznie, gdy związane jest to z ryzykiem finansowym, o którym mowa w ppkt (i).

II. ZALECENIA POLITYCZNE

EUROPEJSKI KOMITET REGIONÓW

1. Uważa, że zrównoważone ¹  finansowanie przyczynia się do tego, iż przy decyzjach inwestycyjnych zagadnienia środowiskowe (zmiana klimatu, niszczenie środowiska, utrata różnorodności biologicznej i niedobór zasobów) są uwzględniane obok zagadnień społecznych (np. złe warunki pracy) i aspektów zarządzania przedsiębiorstwem (czynniki tzw. ładu korporacyjnego).

2. Podkreśla swoje zaangażowanie w przeciwdziałanie zmianie klimatu i wspieranie zrównoważonego rozwoju w rozumieniu przyjętej w 2015 r. i obejmującej 17 celów Agendy ONZ na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030.

3. Jest zdania, że należałoby rozważyć stosowanie syntetycznych wskaźników rozwoju w Europie, które w wystarczającym stopniu uwzględniałyby różne aspekty związane z rozwojem, takie jak zrównoważoność. W związku z tym można by przyjąć jako bazę wskaźnik postępu społecznego w regionach, który Dyrekcja Generalna ds. Polityki Regionalnej i Miejskiej w Komisji Europejskiej już stosuje w odniesieniu do wszystkich regionów europejskich.

4. Podkreśla swoje zdanie, że znaczne inwestycje są potrzebne do podołania wyzwaniom związanym ze zmianą klimatu i zrównoważonym rozwojem oraz że nie mogą być one finansowane wyłącznie ze środków publicznych ² .

5. Jest świadomy faktu, że zmiana klimatu pogłębia problem niewystarczającej kapitalizacji banków i stabilności rynków finansowych, powodując nowe, dodatkowe fizyczne i przejściowe ryzyko dla sektora finansowego.

6. Przyjmuje zatem z wyraźnym zadowoleniem opracowany przez Komisję "Plan działania: finansowanie zrównoważonego wzrostu gospodarczego" z dnia 8 marca 2018 r. oraz podziela zawarte w nim cele i gotowość, by umożliwić sektorowi finansowemu i prywatnym inwestorom przyczynienie się do osiągnięcia ambitnych i wspólnych celów klimatycznych i celów zrównoważonego rozwoju.

7. Zwraca się do Komisji UE z prośbą, by przy sprawdzaniu, czy ryzyko związane z czynnikami klimatycznymi i innymi czynnikami środowiskowymi może zostać włączone do posiadanych przez instytucje strategii zarządzania ryzykiem i potencjalnego dokładnego uzgodnienia wymogów kapitałowych banków jako część rozporządzenia w sprawie kapitału własnego i dyrektywy w sprawie kapitału własnego, zwróciła uwagę na to, by przy uwzględnieniu kryteriów możliwych do obiektywnego sprawdzenia kapitałowi własnemu nie były stawiane niższe wymogi, kiedy wprawdzie ryzyko ekologiczne lub odnoszące się do odpowiedzialności społecznej ryzyko związane ze zrównoważonym rozwojem jest niewielkie, ale ryzyko ekonomiczne - wysokie.

8. Wzywa Komisję UE do wyjaśnienia, jak można pogodzić ze sobą pozostające częściowo w sprzeczności cele planu działania przy jednoczesnym zachowaniu stabilności finansowej. zwraca uwagę, że wspieranie zrównoważonego finansowania nie może odbywać się kosztem stabilności rynku finansowego.

9. Uważa, że ten plan działania i jego wdrożenie należy rozpatrywać w kontekście celów zrównoważonego rozwoju (SDGs) ustanowionych przez ONZ w 2015 r. z myślą o 2030 r. i ogłoszonej gotowości UE do ich osiągnięcia.

10. Zwraca uwagę, że w tym kontekście KR aktywnie uczestniczy w platformie wysokiego szczebla opartej na porozumieniu zainteresowanych stron, która doradza Komisji i wspiera ją w kwestii optymalnej realizacji celów zrównoważonego rozwoju w UE. Zwraca również uwagę, że zalecenia platformy uwydatniają znaczenie mobilizacji odpowiednich środków dla osiągnięcia celów zrównoważonego rozwoju i że odnośnie do tego zawierają konkretne propozycje.

11. Wyraża zaniepokojenie skutkami zmiany klimatu w UE i na świecie oraz przypomina, że władze lokalne i regionalne często ponoszą główną odpowiedzialność, jeśli chodzi o łagodzenie szkód spowodowanych przez coraz bardziej ekstremalne zjawiska naturalne i inwestowanie w środki przystosowawcze ³ .

12. Podkreśla, że skutki ⁴  związanych z klimatem klęsk żywiołowych są bezpośrednio odczuwalne przez władze lokalne i regionalne, i że poza tym władze lokalne i regionalne odnoszą korzyści z długoterminowego zapewnienia konkurencyjności gospodarki UE oraz z nowych możliwości bardziej zrównoważonego inwestowania i zatrudnienia.

13. Akcentuje, że władze lokalne i regionalne są odpowiedzialne za dużą część inwestycji w infrastrukturę drogową i telekomunikacyjną oraz infrastrukturę dla zaopatrzenia w energię, wodę i gospodarkę odpadami, które w szerszym znaczeniu są ważnymi prekursorami zrównoważonego rozwoju. W tym kontekście podkreśla, że władze te odgrywają zasadniczą rolę w budowaniu odporności na coraz częściej występujące niekorzystne zjawiska naturalne związane z klimatem.

14. Popiera postępowanie Komisji, by jako część planu inwestycyjnego dla Europy rozbudować wsparcie techniczne i finansowe dla zrównoważonych projektów poprzez Europejski Fundusz na rzecz Inwestycji Strategicznych (EFIS) i Europejskie Centrum Doradztwa Inwestycyjnego, zapewniające dostęp do doradztwa inwestycyjnego w UE. Na tych zwiększonych zdolnościach doradczych w zakresie ochrony środowiska i polityki społecznej skorzysta poziom regionalny i lokalny. Z zadowoleniem przyjmuje także jednoczesne wspieranie zrównoważonych inwestycji w krajach partnerskich przez Europejski Fundusz na rzecz Zrównoważonego Rozwoju (EFZR), rozpoczynając od Afryki i krajów sąsiadujących z UE, w ramach wdrażania unijnego planu inwestycji zewnętrznych, przez który wspierane ma być np. rolnictwo zrównoważone, łączność i tworzenie miejsc godnej pracy.

15. Zwraca uwagę na związek między standardem życia i kształcenia obywateli UE a ich świadomością potrzeby istnienia zrównoważonego systemu finansowego i związanych z nim szans bądź ich możliwościami uczestniczenia w nim dzięki własnym inwestycjom w zrównoważone produkty finansowe. W każdym razie, aby poprawić poziom wiedzy obywateli europejskich na temat różnych aspektów związanych ze zrównoważonym rozwojem, należy zapewnić im lepszy dostęp do stosownych informacji.

16. Uważa, że wdrożenie planu działania powinno sprzyjać większemu zorientowaniu działalności gospodarczej na cele długoterminowe, przy uwzględnieniu możliwych skutków społecznych takiej działalności w Europie i na świecie.

17. Wzywa zatem Komisję, by nadal dążyła do ograniczenia myślenia krótkoterminowego, typowego dla rynków finansowych, i zwraca uwagę, że takie myślenie ma niewątpliwy i w znacznym stopniu niekorzystny wpływ na kierowanie zarówno dużymi giełdowymi, jak i mniejszymi przedsiębiorstwami oraz na ich strategię.

18. Popiera to, że plan działania został szybko wdrożony wraz z pierwszymi trzema wnioskami ustawodawczymi opublikowanymi dnia 24 maja 2018 r. - wnioskiem dotyczącym rozporządzenia w sprawie ustanowienia ram ułatwiających zrównoważone inwestycje, wnioskiem dotyczącym rozporządzenia w sprawie ujawniania informacji dotyczących zrównoważonych inwestycji i ryzyka dla zrównoważonego rozwoju, wnioskiem dotyczącym rozporządzenia w odniesieniu do wskaźników referencyjnych niskoemisyjności i wskaźników referencyjnych pozytywnego wpływu na emisyjność - oraz z rozpoczęciem konsultacji publicznych dotyczących integracji zrównoważonego rozwoju z metodami oceny adekwatności.

19. Zaznacza, że MŚP oraz przedsiębiorstwa rodzinne odczuwają bardziej bezpośredni związek ze środowiskowymi i społecznymi skutkami swej działalności i mają z natury rzeczy inny stosunek do takich aspektów swej działalności jak zrównoważoność i zarządzanie. Jednocześnie zauważa, że mają one wyższy koszt kapitału i więcej problemów w dostępie do rynków finansowych.

20. Wzywa Komisję do jak najszybszego przedstawienia propozycji dotyczących realizacji pozostałych celów planu działania.

21. Ubolewa, że Komisja w swoim planie działania, w którym określono, że przewidziany w nowych wieloletnich ramach finansowych jedyny fundusz inwestycyjny mógłby oferować takie wsparcie, nie zastosowała się do zalecenia grupy ekspertów wysokiego szczebla w sprawie ustanowienia Zrównoważonej infrastruktury Europy - narzędzia, które służyłoby wspieraniu zrównoważonych projektów infrastrukturalnych we wszystkich państwach członkowskich i które byłoby szczególnie cenne dla władz lokalnych i regionalnych.

22. Podkreśla, że niektóre władze lokalne i regionalne same emitują zrównoważone produkty finansowe, takie jak gminne lub regionalne obligacje ekologiczne oraz obligacje społeczne lub obligacje zrównoważonego rozwoju. Ponadto zaznacza, jak istotne jest wspieranie takich inicjatyw związanych z ustanowieniem wspólnych procedur w odniesieniu do obligacji i wiążących się z podniesieniem stabilności finansowej emitentów poprzez współpracę, np. poprzez wspólne gwarancje lub podobne instrumenty.

23. Zwraca uwagę na przykład Kraju Basków, który wprowadził niedawno "ramy dla obligacji zrównoważonego rozwoju" ⁵ , dzięki czemu dochody ze sprzedaży obligacji mogą być wykorzystywane do finansowania przystępnych cenowo mieszkań, dostępu do edukacji i opieki medycznej, projektów promowania energii odnawialnej, zapobiegania zanieczyszczeniu środowiska i wielu innych zrównoważonych inwestycji w różnych dziedzinach określonych przez ramy. Kolejnym dobrym przykładem jest publikacja wspólnych ram sprawozdawczości przez nordyckich państwowych emitentów zielonych obligacji skarbowych, które zostały dobrze przyjęte przez rynek ⁶ .

24. Potwierdza swoje poparcie na rzecz wprowadzenia w UE kompleksowego podatku od transakcji finansowych (PTF) ⁷ . Podkreśla, że w odpowiedniej formie podatek ten mógłby przyczynić się do wspierania kultury długoterminowości na rynkach finansowych.

25. Akcentuje, że obok innych korzyści PTF dawałby również możliwość kierowania przepływów kapitałowych do zrównoważonych inwestycji. Zostałoby to osiągnięte w taki sposób, że transakcje związane z najbardziej zrównoważonym inwestowaniem zgodnie z unijnymi ramami ułatwiającymi zrównoważone inwestycje zostałyby zwolnione z podatku od transakcji lub mniej opodatkowane.

26. Przyjmuje z zadowoleniem, że w ramach nowych wieloletnich ram finansowych (WRF) wniosek Komisji z 6 czerwca 2018 r. dotyczący programu InvestEU ma także przyczynić się do budowy zrównoważonego systemu finansowego w UE i wspierać reorientację prywatnego kapitału na zrównoważone inwestowanie. Ma to nastąpić dzięki przeznaczeniu około 30 % zaproponowanej gwarancji budżetowej z programu InvestEU w wysokości 38 mld EUR na zrównoważoną infrastrukturę.

27. Z zadowoleniem przyjmuje także to, że wniosek Komisji przewiduje, że wkład programu InvestEU w osiąganie celów klimatycznych UE będzie podlegał ocenie pod względem zrównoważoności na podstawie wytycznych inwestycyjnych, które powinny zostać opracowane przez Komisję we współpracy z partnerami wykonawczymi w ramach program InvestEU, z wykorzystaniem kryteriów ustalanych według rozporządzenia w sprawie ustanowienia ram ułatwiających zrównoważone inwestycje.

28. Jako że MŚP napotykają największe problemy w przekształcaniu swej działalności gospodarczej i nadawaniu jej bardziej zrównoważonego charakteru, uważa że segment programu InvestEU dotyczący polityki wobec MŚP powinien zawierać silne zachęty w celu wspierania tego rodzaju transformacji.

29. Podkreśla, że zrównoważony rozwój wykraczający poza rynki finansowe wymaga właściwych zachęt w całym spektrum działalności gospodarczej. Potwierdza, że efektywny, regulowany w ramach unijnego systemu handlu uprawnieniami do emisji (ETS) rynek handlu przydziałami emisji gazów cieplarnianych mógłby odgrywać kluczową rolę w tworzeniu właściwych zachęt do przeciwdziałania zmianie klimatu, o ile są one wdrażane razem z ambitną polityką w zakresie efektywności energetycznej i energii odnawialnej. Ubolewa zatem nad rozczarowującymi wynikami systemu ETS w jego obecnej formie z nadal zbyt niskimi cenami uprawnień do emisji. Ponawia swój apel, by minimalną częścią dochodów z aukcji uprawnień do emisji zarządzały bezpośrednio władze lokalne i regionalne i wykorzystywały ją na inwestycje w zwiększenie odporności lokalnej ⁸ .

30. Zachęca ponadto instytucje UE, państwa członkowskie i władze lokalne i regionalne do bezwarunkowego podjęcia tematu zrównoważonego rozwoju i zadbania o to, by UE stała się wiodącym na świecie graczem w tej dziedzinie, który w pełni wykorzystuje szanse na innowacje i rozwój wynikające ze stopniowej zmiany w kierunku nowego modelu gospodarczego i finansowego.

Wniosek Komisji dotyczący rozporządzenia w sprawie ustanowienia ram ułatwiających zrównoważone inwestycje

31. Z zadowoleniem przyjmuje wniosek Komisji dotyczący rozporządzenia w sprawie ustanowienia ram ułatwiających zrównoważone inwestycje, który umożliwiłby opracowanie uzgodnionych na szczeblu UE ram oceny zrównoważonego rozwoju i który jest warunkiem osiągnięcia kilku konkretnych celów Komisji określonych w jej planie działania. Opierając się na proponowanym rozporządzeniu, KR zachęca Komisję do działania na rzecz opracowania unijnego "ekologicznego oznakowania" zrównoważonych produktów finansowych.

32. Z zadowoleniem przyjmuje wyrażony w planie działania zamiar Komisji, by w 2019 r. przedstawić wnioski dotyczące unijnej obligacji ekologicznej na podstawie kryteriów ustalonych w rozporządzeniu ramowym, ponieważ taki standard podniósłby poziom wrażliwości i zwiększyłby zaufanie inwestorów, przyczyniając się do stworzenia głębokiego i płynnego rynku zrównoważonych aktywów finansowych.

33. Ubolewa jednak nad jednostronnym skoncentrowaniem się na ekologicznych aspektach zrównoważonego rozwoju w planie działania Komisji, szczególnie we wniosku ramowym. Apeluje o to, by kwestie społeczne były uwzględniane jako element zrównoważonego rozwoju tak samo jak aspekty ekologiczne i by problematyka ładu korporacyjnego również była brana pod uwagę, szczególnie w kontekście inwestycji.

34. Poparłby wdrożenie skompresowane w czasie i dlatego wzywa Komisję, by jak najszybciej, najpóźniej zaś w pierwszym sprawozdaniu o stosowaniu rozporządzenia w sprawie ram ułatwiających zrównoważone inwestycje, przedstawiła, kiedy i jak zaproponuje rozszerzenie zakresu obowiązywania tego rozporządzenia na definicje i kryteria, według których działalność gospodarcza jest zrównoważona, zgodnie ze wszystkimi celami zrównoważonego rozwoju.

35. Wzywa Komisję UE do poinformowania również o tym, co przedsięwzięła, by metody zarządzania systemem finansowym nastawionego na zrównoważony rozwój stały się standardami OECD.

36. Apeluje o wprowadzenie dla inwestorów i przedsiębiorstw wiążącego prawnie obowiązku dochowania należytej staranności przy przestrzeganiu praw człowieka, mającego zastosowanie również do działalności zagranicznych koncernów i wzdłuż ich łańcuchów wartości.

37. Podziela (przedstawione w motywie 36) zdanie Komisji, że europejska wartość dodana polega na wprowadzeniu na szczeblu UE jednolitego unijnego systemu klasyfikacji dla kryteriów określania tego, co dla celów inwestycji stanowi zrównoważoną działalność, i w efekcie realizacji obowiązków i celów UE w zakresie polityki ochrony środowiska i polityki klimatycznej oraz uniknięciu kosztownej fragmentacji rynku. Wniosek dotyczący rozporządzenia odpowiada zatem wymogom zasady pomocniczości w rozumieniu art. 5 TUE.

38. Zauważa, że wniosek dotyczący rozporządzenia jest zgodny z zasadą proporcjonalności.

Wniosek w sprawie ujawniania informacji dotyczących zrównoważonych inwestycji i ryzyka dla zrównoważonego rozwoju

39. Uważa za bardzo istotne przestrzeganie zasad pomocniczości i proporcjonalności na etapie ustalania ram regulacyjnych nastawionych na cele zrównoważonego rozwoju, jeśli chodzi o przepisy dotyczące przejrzystości i ujawniania informacji. Trzeba zarazem uwzględnić interesy instytucji kredytowych, które mają szczególne znaczenie dla lokalnych przedsiębiorstw i władze lokalne i regionalne, a także dla małych i średnich instytucji, takich jak kasy oszczędnościowe i unie kredytowe. Nie wolno o tym aspekcie zapominać.

40. Stwierdza, że wniosek zachowuje zasadę pomocniczości i proporcjonalności.

Wskaźniki referencyjne niskoemisyjności i pozytywnego wpływu na emisyjność

41. Uważa, że wniosek odpowiada zasadzie pomocniczości i proporcjonalności.

Bruksela, dnia 5 grudnia 2018 r.

	Karl-Heinz LAMBERTZ
	Przewodniczący Europejskiego Komitetu Regionów

1 Według komisji Brundtlanda pojęcie zrównoważonego rozwoju można zdefiniować jako "rozwój, który zaspokaja dzisiejsze potrzeby, nie zagrażając spełnieniu potrzeb przyszłych pokoleń". W odniesieniu do wzrostu w Unii Europejskiej rozwój zrównoważony jest wiodącą zasadą, która łączy ekologię, ekonomię i odpowiedzialność społeczną

2 Opinia KR-u, Finansowanie polityki klimatycznej: niezbędne narzędzie wdrażania porozumienia z Paryża, COR-2017-02108.

3 Opinia KR-u, Finansowanie polityki klimatycznej: niezbędne narzędzie wdrażania porozumienia z Paryża, COR-2017-02108.

4 Jak stwierdzono w planie działania, w latach 2007-2016 częstotliwość klęsk żywiołowych wywołanych przez zmianę klimatu rosła rocznie o 46 %, a szkody gospodarcze wzrosły przy tym o 86 % (do 117 mld EUR w 2016 r.).

5 http://www.euskadi.eus/contenidos/informacion/7071/es_2333/Basque%20Government%20Sustainability%20Bond%20Frame-work_2018.pdf

6 Nordic Public Sector Issuers: Stanowisko w kwestii wpływu zielonych obligacji skarbowych na sprawozdawczość; https://www.munifin.fi/recents/news/2017/10/24/nordic-issuers-release-guide-on-green-bonds-impact-reporting.

7 Zob. opinia KR-u z lutego 2012 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od transakcji finansowych. CdR 332/2011 fin (Dz.U. C 113 z 18.4.2012, s. 7).

8 Opinia KR-u, Finansowanie polityki klimatycznej: niezbędne narzędzie wdrażania porozumienia z Paryża, COR-2017-02108.

• Identyfikator: Dz.U.UE.C.2019.86.24
• Rodzaj: Opinia
• Tytuł: Opinia Europejskiego Komitetu Regionów - Plan działania: finansowanie zrównoważonego wzrostu gospodarczego.
• Data aktu: 07/03/2019
• Data ogłoszenia: 07/03/2019