(COM(2018) 471 final - 2018/0248 (COD))oraz "Wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego, w ramach Funduszu Zintegrowanego Zarządzania Granicami, instrument wsparcia finansowego na rzecz zarządzania granicami i wiz"
(COM(2018) 473 final - 2018/0249(COD))
(2019/C 62/30)
(Dz.U.UE C z dnia 15 lutego 2019 r.)
Sprawozdawca: Giuseppe IULIANO
Wniosek o konsultację |
Rada Europejska, 25.7.2018 |
|
Parlament Europejski, 2.7.2018 |
Podstawa prawna |
Art. 77 ust. 2, art. 78 ust. 2, art. 79 ust. 2 i 4 oraz art. 304 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej |
Sekcja odpowiedzialna |
Sekcja Zatrudnienia, Spraw Społecznych i Obywatelstwa |
Data przyjęcia przez sekcję |
26.9.2018 |
Data przyjęcia na sesji plenarnej |
17.10.2018 |
Sesja plenarna nr |
538 |
Wynik głosowania |
101/0/3 |
(za/przeciw/wstrzymało się) |
|
1.10. Z zadowoleniem przyjmuje wagę, jaką przypisuje się elastyczności obu funduszy, gdyż w ten sposób uznaje się konieczność lepszego zaspokajania potrzeb poszczególnych państw członkowskich w ramach wspólnych działań. Jednocześnie ocenia pozytywnie uproszczenie procesów, a także uznanie znaczenia oceny.
1.11. EKES wyraża zadowolenie z faktu, że zarządzanie granicami przyczynia się do zwiększenia bezpieczeństwa wewnętrznego Unii przy pełnym poszanowaniu praw podstawowych, lecz ubolewa nad brakiem konkretnego odniesienia do ochrony praw podstawowych również na obszarach przygranicznych.
1.12. Istotne jest przypomnienie państwom członkowskim, że ochrona granic morskich obejmuje bezpieczeństwo i kontrolę granic, lecz również działania poszukiwawcze i ratunkowe na morzu. W tym względzie należy przypomnieć wyrok Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z 2012 r. 2 , który zakazuje odsyłania nie tylko na terytorium kraju, ale także w trakcie działań zewnętrznych, w tym na otwartym morzu.
1.13. W kilku opiniach 3 EKES proponował, aby zewnętrzne granice strefy Schengen były uważane przez UE za granice wspólne i w związku z tym, by odpowiedzialnością zarządzano na poziomie europejskim.
4.10. Wydaje się niezbędne zagwarantowanie śródokresowej i retrospektywnej oceny Funduszu oraz zapewnienie w jego ramach elastycznych mechanizmów umożliwiających dokonywanie korekt działań poddanych ocenie. Konieczne jest połączenie oceny skutków oraz rezultatów, zwłaszcza w odniesieniu do działań, które mogą przeprowadzić poszczególne poziomy administracyjne w każdym państwie członkowskim.
4.11. Ograniczanie zachęt do nieuregulowanej migracji poprzez politykę w dziedzinie powrotów i readmisji nie jest oczywiste. EKES uważa za niezbędne prowadzenie skutecznej polityki w dziedzinie powrotów i readmisji, gwarantującej zainteresowanym osobom poszanowanie praw człowieka, i jednocześnie podkreśla potrzebę poprawy oceny tej polityki oraz jej rzeczywistego wpływu na zmniejszenie nieuregulowanych przepływów migracyjnych.
4.12. EKES uważa także za niezbędne podkreślenie potrzeby zwalczania nieuregulowanego zatrudniania, szczególnie w wypadku migrantów o nieuregulowanym statusie administracyjnym czy też w wypadku nadużyć i wyzysku pracowników. Bardzo pozytywnie ocenia fakt, że Fundusz może służyć do finansowania działań na rzecz przeciwdziałania zachętom do nieuregulowanej migracji, w tym do zatrudniania imigrantów o nieuregulowanym statusie, które może przyciągać nieuregulowane przepływy migracyjne i powodować nieuczciwą konkurencję między przedsiębiorstwami, a także dawać sposobność do naruszania praw 10 .
4.13. Za bardzo pozytywny krok uznaje przydzielenie środków na rzecz unijnych ram przesiedleń (i przyjmowania ze względów humanitarnych). Oczekuje się, że szczegółowy program Unii na rzecz przesiedleń przekształci to zobowiązanie w rzeczywistość skutecznie budowaną przez państwa członkowskie. EKES wyraził już swoje poparcie dla ukierunkowanego unijnego programu przesiedleń, który pozwoliłby urzeczywistnić tę inicjatywę dzięki działaniom państw członkowskich. Należałoby stworzyć zachęty finansowe dla najbardziej zaangażowanych państw.
4.14. W ramach instrumentu wsparcia finansowego na rzecz zarządzania granicami i wiz ponownie podkreślono wolę przyczynienia się do zagwarantowania bezpieczeństwa wewnętrznego Unii Europejskiej przy jednoczesnym pełnym poszanowaniu praw podstawowych. Komitet ubolewa jednak, że nie wspomniano wyraźnie o ochronie tych praw w strefach przygranicznych ani też w odniesieniu do osób niebędących obywatelami Unii Europejskiej.
4.15. EKES pozytywnie ocenia fakt, że instrument umożliwia państwom członkowskim realizację projektów z państwem trzecim lub na jego terytorium po uprzedniej konsultacji z Komisją. Uważa, że należy lepiej informować o wymogach dotyczących tych konsultacji (lub przekazywania informacji), ustanawiając jasne kryteria obejmujące również sytuację w zakresie praw człowieka w kraju docelowym. Wydaje się to konieczne, ponieważ działania podejmowane z państwem trzecim mogą obejmować nadzór, wykrywanie, identyfikację, śledzenie i przechwytywanie osób nielegalnie przekraczających granicę oraz zapobieganie temu zjawisku.
4.16. Komitet ubolewa, że w rozporządzeniu zwalczanie nieuregulowanej migracji wielokrotnie traktowane jest na równi ze zwalczaniem przestępczości transgranicznej bez rozróżnienia nielegalnych celów tej drugiej w porównaniu do nieuregulowanej migracji.
4.17. W odniesieniu do kwestii zarządzania granicami rozczarowuje fakt, że bezpieczeństwo postrzegane jest jako kwestia militarna, choć w globalnej strategii na rzecz polityki zagranicznej i bezpieczeństwa Unii Europejskiej stwierdza się, że UE będzie wspierać bezpieczeństwo ludzi poprzez zintegrowane podejście. Oznacza to m.in. działania mające na celu zmniejszenie ubóstwa i nierówności, propagowanie dobrych rządów i praw człowieka, wspieranie rozwoju oraz zajęcie się przyczynami leżącymi u źródła konfliktów i braku bezpieczeństwa.
4.18. EKES pozytywnie ocenia wskazanie, że celem instrumentu jest również przyczynianie się do ochrony i ratowania życia migrantów, a także przypomnienie państwom członkowskim, że nadzór granic morskich obejmuje nie tylko bezpieczeństwo i kontrolę granic, ale także działania poszukiwawcze i ratownictwo morskie.
Bruksela, dnia 17 października 2018 r.
|
Luca JAHIER |
|
Przewodniczący |
|
Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego |
1 Zob. SOC/582 w sprawie przeglądu kodeksu wizowego (Dz.U. C 440 z 6.12.2018, s. 142).
2 Sprawa Hirsi Jamaa i in. v. Włochy (wniosek nr 27765/09).
3 Dz.U. C 303 z 19.8.2016, s. 109; Dz.U. C 451 z 16.12.2014, s. 1; Dz.U. C 458 z 19.12.2014, s. 7; Dz.U. C 44 z 11.2.2011, s. 162.
4 By uzyskać więcej informacji na temat tych kwot, zob. ECO/460 - "Wieloletnie ramy finansowe po 2020 roku" (Dz.U. C 440 z 6.12.2018, s. 106).
5 Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy. Rezolucja 1509 (2006).
6 Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 14 stycznia 2009 r. w sprawie stanu praw podstawowych w Unii Europejskiej w latach 2004-2008 (2007/2145(INI)).
7 W kwietniu 2014 r. przyjęto rozporządzenie (UE) nr 516/2014 ustanawiające specjalny program finansowania UE w dziedzinie azylu i migracji na okres 2014-2020, aby w drodze wsparcia finansowego przyczynić się do skutecznego zarządzania przepływami migracyjnymi oraz tworzenia i rozwijania wspólnego podejścia UE do kwestii azylu i migracji. W ramach Funduszu Azylu, Migracji i Integracji wyznaczono cztery cele: 1) wzmocnienie i rozwinięcie wspólnego europejskiego systemu azylowego (WESA); 2) wspieranie legalnej migracji do państw członkowskich zgodnie z ich potrzebami gospodarczymi i społecznymi oraz promowanie skutecznej integracji obywateli państw trzecich; 3) rozwijanie sprawiedliwych i skutecznych strategii powrotów wspierających walkę z nielegalną migracją; 4) wzmocnienie solidarności i podziału odpowiedzialności pomiędzy państwami członkowskimi, szczególnie w odniesieniu do tych państw, których zjawisko przepływów migracyjnych i azylowych dotyczy w największym stopniu.
8 Dz.U. C 303 z 19.8.2016, s. 109.
9 OECD/EU (2015) "Indicators of Immigrant Integration 2015".
10 Zob. przyjęte opinie Dz.U. C 204 z 9.8.2008, s. 70 i Dz.U. C 75 z 10.3.2017, s. 81.