Notyfikacja na podstawie art. 114 ust. 4 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej - upoważnienie do utrzymania w mocy środków krajowych bardziej rygorystycznych niż przepisy przewidziane przez środek harmonizujący UE.

Notyfikacja na podstawie art. 114 ust. 4 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej - upoważnienie do utrzymania w mocy środków krajowych bardziej rygorystycznych niż przepisy przewidziane przez środek harmonizujący UE
(Tekst mający znaczenie dla EOG)

(2019/C 394/02)

(Dz.U.UE C z dnia 21 listopada 2019 r.)

1.
Pismem z dnia 7 sierpnia 2019 r., które wpłynęło do Komisji w dniu 9 sierpnia 2019 r., Słowacja notyfikowała Komisji swój zamiar utrzymania w mocy przepisu krajowego dotyczącego zawartości kadmu w nawozach fosforowych, stanowiącego odstępstwo od przepisów UE. Przedmiotowy przepis krajowy (pkt 1 załącznika 3 do rozporządzenia słowackiego Ministerstwa Rolnictwa nr 577/2005 określającego rodzaje nawozów oraz ich skład, opakowania i etykietowanie oraz metody analityczne badania nawozów, elementy ryzyka i ich wartości dopuszczalne dla poszczególnych grup nawozów, dopuszczalne odchylenia i limity dla nawozów w rolnictwie dla celów ustawy nr 136/2000 o nawozach) stanowi, że dopuszczalna wartość zawartości kadmu w nawozach o zawartości fosforu powyżej 5 % pięciotlenku fosforu wynosi 20 mg/kg pięciotlenku fosforu. Wartość ta różni się od wartości w pkt 3 lit. a) ppkt (ii) w odniesieniu do PFC 1(B) oraz od wartości w pkt 2 lit. a) ppkt (ii) w odniesieniu do PFC 1(C)(I) w części II załącznika I do rozporządzenia (UE) 2019/1009 Parlamentu Europejskiego i Rady 1 .
2.
Przepisy harmonizacyjne w odniesieniu do nawozów ustanowiono po raz pierwszy w latach 70. i 80. 2 . Obowiązujące obecnie przepisy określono w rozporządzeniu (WE) nr 2003/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady 3 , które utraci moc z dniem 16 lipca 2022 r. na mocy rozporządzenia (UE) 2019/1009.

Stosowanie przepisów harmonizacyjnych ustanowionych na szczeblu UE jest fakultatywne. Oznacza to, że producent może wybrać pomiędzy:

1)
wprowadzaniem produktów do obrotu zgodnie z przepisami harmonizacyjnymi ustanowionymi na szczeblu UE - w takim przypadku produkty te określa się jako "produkty zharmonizowane" i mogą one być swobodnie przemieszczane w obrębie jednolitego rynku;
2)
lub wprowadzaniem produktów do obrotu na podstawie przepisów krajowych mających zastosowanie w danym państwie członkowskim - takie produkty określa się jako "produkty niezharmonizowane" i mogą one być wprowadzane do obrotu w innym państwie członkowskim UE na podstawie art. 34-36 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) oraz rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 764/2008 4 .

Rozporządzenie (WE) nr 2003/2003 stanowi, że nawóz należący do typu nawozów wymienionych w załączniku I do tego rozporządzenia i spełniający warunki ustanowione w tym rozporządzeniu może być oznakowany jako "nawóz WE" (produkt zharmonizowany). W załączniku I do tego rozporządzenia wymieniono różne rodzaje nawozów, z których część ma zawartość fosforu powyżej 5 % pięciotlenku fosforu.

W rozporządzeniu (WE) nr 2003/2003 nie określono wartości dopuszczalnych zanieczyszczeń w nawozach WE (produktach zharmonizowanych). W myśl rozporządzenia państwa członkowskie nie mogą zakazywać, ograniczać lub utrudniać wprowadzania do obrotu "nawozów WE" zgodnych z przepisami, m.in. na podstawie ich składu, np. zawartości substancji zanieczyszczających. Państwa członkowskie mogą jednak w swoim ustawodawstwie krajowym ustanawiać obowiązkowe wartości dopuszczalne zanieczyszczeń mające zastosowanie do produktów niezharmonizowanych.

W rozporządzeniu (UE) 2019/1009 ustanowiono przepisy harmonizacyjne dotyczące produktów nawozowych UE, które obejmują więcej kategorii produktów niż wykaz ograniczający określony w załączniku I do rozporządzenia (WE) nr 2003/2003. Ustanowiono w nim po raz pierwszy na szczeblu UE wartości dopuszczalne zanieczyszczeń w produktach zharmonizowanych.

W rozporządzeniu jest mowa o "nawozach fosforowych", które są nieorganicznymi nawozami makroskładnikowymi lub nawozami organiczno-mineralnymi o zawartości fosforu wynoszącej co najmniej 5 % pięciotlenku fosforu w przeliczeniu na masę. Dopuszczalną wartość zawartości kadmu w nawozach fosforowych określono na 60 mg/kg pięciotlenku fosforu.

Podobnie jak w myśl rozporządzenia (WE) nr 2003/2003 państwa członkowskie nie mają prawa utrudniać udostępniania na rynku produktów nawozowych UE zgodnych z przepisami ze względów związanych z zawartością substancji zanieczyszczających. Mogą jednak utrzymywać lub wprowadzać według własnego uznania dopuszczalne wartości zanieczyszczeń w produktach niezharmonizowanych.

3.
Słowacja pragnie utrzymać krajową dopuszczalną wartość zawartości kadmu w wysokości 20 mg/kg pięciotlenku fosforu, określoną w pkt 1 załącznika 3 do rozporządzenia nr 577/2005, w odniesieniu do wszystkich produktów nawozowych o zawartości fosforu wynoszącej co najmniej 5 % pięciotlenku fosforu w przeliczeniu na masę.

W piśmie z dnia 27 września 2019 r. władze Słowacji wyjaśniły, że dopuszczalną wartość 20 mg/kg pięciotlenku fosforu w odniesieniu do nawozów fosforowych, nawozów wieloskładnikowych oraz nawozów zawierających również pierwiastki śladowe wprowadzono w ustawodawstwie krajowym w 2005 r. Ta wartość dopuszczalna nie ma zastosowania do nawozów WE (produktów zharmonizowanych). Władze Słowacji potwierdziły, że zamierzają utrzymać ten przepis, stanowiący odstępstwo od wartości dopuszczalnej dla zawartości kadmu w nawozach fosforowych - zarówno nieorganicznych nawozach makroskładnikowych, jak i nawozach organiczno-mineralnych.

4.
Władze Słowacji zbadały spodziewane krajowe skutki wartości dopuszczalnej wynoszącej 60 mg/kg pięciotlenku fosforu, ustanowionej w rozporządzeniu (UE) 2019/1009. Ta wartość dopuszczalna wzbudziła poważne obawy w odniesieniu do ochrony zdrowia ludzkiego i środowiska naturalnego. Kadm jest uznawany za substancję rakotwórczą i klasyfikowany jako jeden z najbardziej toksycznych pierwiastków chemicznych. Rośliny wchłaniają kadm z łatwością, przez co dostaje się on do łańcucha pokarmowego. Władze Słowacji odnotowały wzrost zawartości kadmu w żywności dla dzieci. Podkreślają one potrzebę dalszego zmniejszenia narażenia na kadm dostający się do organizmu wraz z żywnością.

Przeważająca większość nawozów fosforowych na słowackim rynku to nawozy WE (produkty zharmonizowane). Niemniej jednak w większości nawozów na rynku zawartość kadmu jest poniżej dopuszczalnej wartości 20 mg/kg pięciotlenku fosforu. Ponieważ 95 % przywożonych nawozów jest już zgodnych z wartością dopuszczalną w myśl rozporządzenia (UE) 2019/1009, wynoszącą 60 mg/kg pięciotlenku fosforu, władze Słowacji obawiają się, że struktura przywozu nie zmieni się w przyszłości, a więc kadm nadal będzie gromadzić się w glebie i przenikać do łańcucha żywnościowego. Władze Słowacji podkreślają również, że na Słowacji nie istnieje żaden krajowy producent tego rodzaju nawozów, a więc środek krajowy nie ma celu protekcjonistycznego.

5.
Kwestia zawartości kadmu w nawozach była poruszana przy różnych okazjach na szczeblu UE ze względu na jego negatywny wpływ na zdrowie ludzi i na środowisko. W motywie 15 rozporządzenia (WE) nr 2003/2003 stwierdzono już, że Komisja zamierza zająć się kwestią niezamierzonej zawartości kadmu w nawozach mineralnych.

W 2016 r. Komisja przyjęła wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady określającego zasady udostępniania na rynku produktów nawozowych z oznakowaniem CE 5 . Komisja zaproponowała ustanowienie dopuszczalnej wartości 60 mg/kg pięciotlenku fosforu w odniesieniu do nawozów fosforowych i stopniowe ograniczenie tej wartości do 20 mg/kg pięciotlenku fosforu w ciągu 12 lat od rozpoczęcia stosowania nowego rozporządzenia.

W wyniku intensywnych negocjacji między Parlamentem Europejskim a Radą w rozporządzeniu (UE) 2019/1009 przyjętym na podstawie wspomnianego wniosku ustanowiono wartość dopuszczalną w wysokości 60 mg/kg pięciotlenku fosforu, obowiązującą od dnia 16 lipca 2022 r. Ponadto do dnia 16 lipca 2026 r. Komisja Europejska ma obowiązek dokonania przeglądu wartości dopuszczalnych zawartości kadmu w nawozach fosforowych w celu oceny możliwości obniżenia tych wartości dopuszczalnych do odpowiedniego poziomu. Komisja musi wziąć przy tym pod uwagę czynniki środowiskowe, w szczególności w kontekście warunków glebowych i klimatycznych, a także czynniki zdrowotne i społeczno-ekonomiczne, w tym względy bezpieczeństwa dostaw.

6.
Komisja rozpatrzy notyfikację Słowacji zgodnie z art. 114 ust. 4 i 6 TFUE. Art. 114 ust. 4 stanowi, że jeżeli po przyjęciu środka harmonizującego UE dane państwo członkowskie zechce utrzymać w mocy bardziej rygorystyczne przepisy krajowe uzasadnione ważnymi względami określonymi w art. 36 TFUE lub dotyczącymi ochrony środowiska lub środowiska pracy, notyfikuje te przepisy Komisji, wskazując powody ich utrzymania. Otrzymawszy ze strony Słowacji notyfikację przepisów, Komisja ma 6 miesięcy na ich zatwierdzenie lub odrzucenie. W tym okresie Komisja sprawdzi, czy przepisy notyfikowane przez Słowację można uznać za środek istniejący przed harmonizacją i stanowiący odstępstwo od przepisów harmonizacyjnych. W takim wypadku Komisja sprawdzi, czy utrzymanie tych przepisów jest uzasadnione ważnymi względami określonymi w art. 36 TFUE lub dotyczącymi ochrony środowiska oraz czy nie są one środkiem arbitralnej dyskryminacji lub ukrytym ograniczeniem w handlu i czy nie stanowią zbędnej i nieproporcjonalnej przeszkody w funkcjonowaniu rynku wewnętrznego.
7.
Każda strona, która chciałaby zgłosić uwagi dotyczące wspomnianej notyfikacji, musi je przesłać do Komisji na jeden z adresów podanych poniżej w ciągu 30 dni od opublikowania niniejszej informacji. Wszelkie uwagi nadesłane po upływie tego okresu nie zostaną uwzględnione.
8.
Dodatkowych informacji na temat notyfikacji Słowacji udziela:

Komisja Europejska

Dyrekcja Generalna ds. Rynku Wewnętrznego, Przemysłu, Przedsiębiorczości i MŚP

DG GROW - Dział D2 Chemikalia

Tel. +32 22950708

E-mail: grow-fertilising-products@ec.europa.eu

1 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1009 z dnia 5 czerwca 2019 r. ustanawiające przepisy dotyczące udostępniania na rynku produktów nawozowych UE, zmieniające rozporządzenia (WE) nr 1069/2009 i (WE) nr 1107/2009 oraz uchylające rozporządzenie (WE) nr 2003/2003 (Dz.U. L 170 z 25.6.2019, s. 1).
2 Dyrektywa Rady 76/116/EWG z dnia 18 grudnia 1975 r. w sprawie zbliżenia ustawodawstw państw członkowskich odnoszących się do nawozów (Dz.U. L 24 z 30.1.1976, s. 21), oraz dyrektywa Rady 80/876/EWG z dnia 15 lipca 1980 r. w sprawie zbliżenia ustawodawstw państw członkowskich odnoszących się do prostych amonowych nawozów azotanowych o wysokiej zawartości azotu (Dz.U. L 250 z 23.9.1980, s. 7).
3 Rozporządzenie (WE) nr 2003/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 13 października 2003 r. w sprawie nawozów (Dz.U. L 304 z 21.11.2003, s. 1).
4 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 764/2008 z dnia 9 lipca 2008 r. ustanawiające procedury dotyczące stosowania niektórych krajowych przepisów technicznych do produktów wprowadzonych legalnie do obrotu w innym państwie członkowskim oraz uchylające decyzję nr 3052/95/WE (Dz.U. L 218 z 13.8.2008, s. 21).
5 COM/2016/0157 final - 2016/084 (COD).

Zmiany w prawie

Stosunek prezydenta Dudy do wolnej Wigilii "uległ zawieszeniu"

Prezydent Andrzej Duda powiedział w czwartek, że ubolewa, że w sprawie ustawy o Wigilii wolnej od pracy nie przeprowadzono wcześniej konsultacji z prawdziwego zdarzenia. Jak dodał, jego stosunek do ustawy "uległ niejakiemu zawieszeniu". Wyraził ubolewanie nad tym, że pomimo wprowadzenia wolnej Wigilii, trzy niedziele poprzedzające święto mają być dniami pracującymi. Ustawa czeka na podpis prezydenta.

kk/pap 12.12.2024
ZUS: Renta wdowia - wnioski od stycznia 2025 r.

Od Nowego Roku będzie można składać wnioski o tzw. rentę wdowią, która dotyczy ustalenia zbiegu świadczeń z rentą rodzinną. Renta wdowia jest przeznaczona dla wdów i wdowców, którzy mają prawo do co najmniej dwóch świadczeń emerytalno-rentowych, z których jedno stanowi renta rodzinna po zmarłym małżonku. Aby móc ją pobierać, należy jednak spełnić określone warunki.

Grażyna J. Leśniak 20.11.2024
Zmiany w składce zdrowotnej od 1 stycznia 2026 r. Rząd przedstawił założenia

Przedsiębiorcy rozliczający się według zasad ogólnych i skali podatkowej oraz liniowcy będą od 1 stycznia 2026 r. płacić składkę zdrowotną w wysokości 9 proc. od 75 proc. minimalnego wynagrodzenia, jeśli będą osiągali w danym miesiącu dochód do wysokości 1,5-krotności przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszanego przez prezesa GUS. Będzie też dodatkowa składka w wysokości 4,9 proc. od nadwyżki ponad 1,5-krotność przeciętnego wynagrodzenia, a liniowcy stracą możliwość rozliczenia zapłaconych składek w podatku dochodowym.

Grażyna J. Leśniak 18.11.2024
Prezydent podpisał nowelę ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności

Usprawnienie i zwiększenie efektywności systemu wdrażania Rozwoju Lokalnego Kierowanego przez Społeczność (RLKS) przewiduje ustawa z dnia 11 października 2024 r. o zmianie ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności. Jak poinformowała w czwartek Kancelaria Prezydenta, Andrzej Duda podpisał ją w środę, 13 listopada. Ustawa wejdzie w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 14.11.2024
Do poprawki nie tylko emerytury czerwcowe, ale i wcześniejsze

Problem osób, które w latach 2009-2019 przeszły na emeryturę w czerwcu, przez co - na skutek niekorzystnych zasad waloryzacji - ich świadczenia były nawet o kilkaset złotych niższe od tych, jakie otrzymywały te, które przeszły na emeryturę w kwietniu lub w maju, w końcu zostanie rozwiązany. Emerytura lub renta rodzinna ma - na ich wniosek złożony do ZUS - podlegać ponownemu ustaleniu wysokości. Zdaniem prawników to dobra regulacja, ale równie ważna i paląca jest sprawa wcześniejszych emerytur. Obie powinny zostać załatwione.

Grażyna J. Leśniak 06.11.2024
Bez konsultacji społecznych nie będzie nowego prawa

Już od jutra rządowi trudniej będzie, przy tworzeniu nowego prawa, omijać proces konsultacji publicznych, wykorzystując w tym celu projekty poselskie. W czwartek, 31 października, wchodzą w życie zmienione przepisy regulaminu Sejmu, które nakazują marszałkowi Sejmu kierowanie projektów poselskich do konsultacji publicznych i wymagają sporządzenia do nich oceny skutków regulacji. Każdy obywatel będzie mógł odtąd zgłosić własne uwagi do projektów poselskich, korzystając z Systemu Informacyjnego Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 30.10.2024
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.UE.C.2019.394.2

Rodzaj: Informacja
Tytuł: Notyfikacja na podstawie art. 114 ust. 4 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej - upoważnienie do utrzymania w mocy środków krajowych bardziej rygorystycznych niż przepisy przewidziane przez środek harmonizujący UE.
Data aktu: 21/11/2019
Data ogłoszenia: 21/11/2019