Rola UE w promowaniu szerszego partnerstwa transatlantyckiego (2012/2287(INI)).

Rola UE w promowaniu szerzej zakrojonego partnerstwa transatlantyckiego

P7_TA(2013)0280

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 13 czerwca 2013 r. na temat roli UE w promowaniu szerszego partnerstwa transatlantyckiego (2012/2287(INI))

(2016/C 065/16)

(Dz.U.UE C z dnia 19 lutego 2016 r.)

Parlament Europejski,

- uwzględniając swoje wcześniejsze rezolucje w sprawie stosunków transatlantyckich, w szczególności rezolucję z dnia 1 czerwca 2006 r. w sprawie poprawy stosunków między UE a USA w ramach porozumienia o partnerstwie transatlantyckim ¹ , rezolucję z dnia 26 marca 2009 r. w sprawie stosunków transatlantyckich po wyborach w USA ² , a także rezolucję z dnia 17 listopada 2011 r. w sprawie szczytu UE-USAz dnia 28 listopada 2011 r. ³ ,

- uwzględniając wyniki szczytu UE-USA, który odbył się w dniu 28 listopada 2011 r. w Waszyngtonie D.C.,

- uwzględniając wspólne oświadczenia w ramach 71. Transatlantyckiego Dialogu Ustawodawców w grudniu 2011 r. w Jacksonville, 72. Transatlantyckiego Dialogu Ustawodawców w czerwcu 2012 r. w Kopenhadze i Strasburgu oraz 73. Transatlantyckiego Dialogu Ustawodawców w listopadzie 2012 r. w Waszyngtonie D.C.,

- uwzględniając swoją rezolucję z dnia 23 października 2012 r. w sprawie stosunków handlowych i gospodarczych ze Stanami Zjednoczonymi ⁴ , w której wyrażono poparcie dla idei rozpoczęcia negocjacji z myślą o zawarciu kompleksowego porozumienia gospodarczego, oraz swoją rezolucję z dnia 23 maja 2013 r. ⁵ w sprawie mandatu negocjacyjnego,

- uwzględniając oświadczenie prezydenta USA Baracka Obamy, przewodniczącego Rady Europejskiej Hermana Van Rompuya i przewodniczącego Komisji Europejskiej José Manuela Barroso z dnia 13 lutego 2013 r., w którym ogłoszono, że Stany Zjednoczone i Unia Europejska uruchomią wewnętrzne procedury niezbędne do rozpoczęcia negocjacji w sprawie transatlantyckiego partnerstwa w dziedzinie handlu i inwestycji,

- uwzględniając deklarację ze szczytu Rady Północnoatlantyckiej w Chicago w dniu 20 maja 2012 r.,

- uwzględniając swoją rezolucję z dnia 12 września 2012 r. w sprawie rocznego sprawozdania Rady dla Parlamentu Europejskiego na temat wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa ⁶ , rezolucję z dnia 22 listopada 2012 r. w sprawie realizacji wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony ⁷ oraz rezolucję z dnia 22 listopada 2012 r. w sprawie bezpieczeństwa cybernetycznego i cyberobrony ⁸ ,

- uwzględniając wspólne oświadczenie wydane przez Unię Europejską i Stany Zjednoczone Ameryki na temat regionu Azji i Pacyfiku w dniu 12 lipca 2012 r.,

- uwzględniając dokument Ministerstwa Obrony Stanów Zjednoczonych pt. "Utrzymanie globalnego przywództwa USA - priorytety obronne w XXI w." ze stycznia 2012 r., w którym przedstawiono zmiany w strategii wojskowej USA,

- uwzględniając drugie przemówienie inauguracyjne prezydenta USA Baracka Obamy z dnia 21 stycznia 2013 r., jego orędzie o stanie państwa z dnia 12 lutego 2013 r. oraz uwagi wiceprezydenta USA Josepha Bidena z dnia 2 lutego 2013 r., skierowane do uczestników monachijskiej konferencji poświęconej kwestiom bezpieczeństwa,

- uwzględniając strategiczne partnerstwo UE z Brazylią (2007) i Meksykiem (2008), układy o stowarzyszeniu UE z Meksykiem, Chile i Ameryką Środkową, porozumienia handlowe z Kolumbią i Peru, negocjacje w sprawie porozumienia o partnerstwie strategicznym oraz kompleksowej umowy gospodarczo-handlowej, prowadzone z Kanadą, a także toczące się obecnie negocjacje z Mercosurem,

- uwzględniając swoją rezolucję z dnia 12 czerwca 2012 r. w sprawie określenia nowej współpracy na rzecz rozwoju z Ameryką Łacińską ⁹ , w której podkreślono wsparcie UE na rzecz procesu integracji regionalnej w Ameryce Łacińskiej, który reprezentują: CELAC, UNASUR, Mercosur, Wspólnota Andyjska, SICA, CARICOM oraz Sojusz Państw Regionu Pacyfiku,

- uwzględniając regularne spotkania na szczycie, jakie UE i USA odbywają z krajami Ameryki Łacińskiej, organizowany dwa razy w roku szczyt UE-CELAC oraz szczyt obydwu kontynentów amerykańskich, z których obydwa są przewidziane na rok 2015,

- uwzględniając stosunki UE z afrykańskimi regionalnymi i subregionalnymi organizacjami wybrzeża Atlantyku, zwłaszcza z Unią Afrykańską, Wspólnotą Gospodarczą Państw Afryki Zachodniej, Wspólnotą Gospodarczą Państw Afryki Środkowej i Południowoafrykańską Wspólnotą Rozwoju,

- uwzględniając oświadczenia przywódców krajów G20, dokument końcowy Zespołu Zadaniowego Systemu NZ ds. Planu Działania NZ na rzecz Rozwoju po 2015 r. (Dążenie ku przyszłości, jakiej pragniemy dla wszystkich) oraz dokument końcowy konferencji Narodów Zjednoczonych na temat zrównoważonego rozwoju (Przyszłość, jakiej pragniemy),

- uwzględniając swoje rezolucje m.in. w sprawie wiosny arabskiej, Mali, Bliskiego Wschodu, Syrii, Iranu, Afganistanu, Partnerstwa Wschodniego, Rosji i Chin,

- uwzględniając art. 48 Regulaminu,

- uwzględniając sprawozdanie Komisji Spraw Zagranicznych (A7-0173/2013),

A. mając na uwadze, że w basenie Oceanu Atlantyckiego najważniejsze stosunki polityczne i gospodarcze łączą UE i USA; mając na uwadze, że początek drugiej kadencji prezydenta Obamy powinien przyczynić się do wzmocnienia tych stosunków dzięki nowemu ambitnemu programowi;

B. mając na uwadze, że podstawą partnerstwa transatlantyckiego są silne więzi polityczne, kulturalne, gospodarcze i historyczne, a także wspólne wartości, takie jak wolność, demokracja, prawa człowieka i praworządność oraz wspólne cele, takie jak dobrobyt, otwarte i zintegrowane gospodarki, postęp społeczny i integracja, trwały rozwój i pokojowe rozwiązywanie konfliktów;

C. mając na uwadze, że światowe pogorszenie koniunktury spowodowało znaczne cięcia wydatków na obronę zarówno w UE, jak i w USA;

D. mając na uwadze, że w globalnym, złożonym i w coraz większym stopniu wielobiegunowym świecie UE i USA mimo światowego kryzysu powinny nadal odgrywać kluczową i konstruktywną rolę na arenie światowej polityki, w światowej gospodarce i w dziedzinie kształtowania środowiska międzynarodowego, a także wspólnie rozwiązywać konflikty regionalne oraz stawiać czoła globalnym wyzwaniom w oparciu o wielostronne podstawy, zwłaszcza w ramach organizacji międzynarodowych; mając na uwadze, że w związku z tym UE i USA powinny również zadbać o zaangażowanie nowych ważnych mocarstw, w tym dwóch strategicznych partnerów UE w Ameryce Łacińskiej, jakimi są Brazylia i Meksyk, oraz Kanady;

E. mając na uwadze, że równocześnie ze zmianami zachodzącymi w globalnym krajobrazie politycznym, wywołanymi pojawieniem się nowych mocarstw w Azji, ośrodki analityczne, organizacje międzynarodowe i niektóre rządy podkreślają od niedawna coraz większe znaczenie basenu Oceanu Atlantyckiego jako całości, w tym jego wymiaru południowego, jak i potrzebę współpracy między krajami wchodzącymi w jego skład, aby umożliwić rozwiązywanie wspólnych problemów całego regionu;

F. mając na uwadze, że Ameryka Łacińska to region, który łączy z UE i USA wiele wspólnych wartości, interesów, historia i coraz ściślejsze powiązania gospodarcze; mając na uwadze, że kraje Ameryki Łacińskiej powołały wiele regionalnych i subregionalnych organizacji; mając na uwadze, że użyteczne wydaje się analizowanie ewentualnych dziedzin, w których możliwe byłoby nawiązanie różnych rodzajów współpracy w ramach trójkąta; mając na uwadze, że współpraca ta mogłaby objąć kraje afrykańskie należące do basenu Oceanu Atlantyckiego; mając na uwadze, że ważne jest oparcie współpracy w przestrzeni transatlantyckiej na zasadzie kompromisu uwzględniającej różnorakie interesy, a także mając na uwadze, że wszystkie strony powinny zachować prawo realizacji własnych priorytetów krajowych i stosowania własnego podejścia do kwestii rozwoju;

G. mając na uwadze, że niektóre kraje, zwłaszcza Chiny, ale również Indie są coraz aktywniejsze w obszarze basenu Oceanu Atlantyckiego, zwłaszcza na południowym Atlantyku, gdzie na ich działania wpływ ma ich zapotrzebowanie na surowce i żywność;

H. mając na uwadze, że w ramach szerszego partnerstwa atlantyckiego należy zająć się kwestiami takimi jak rozwój, bezpieczeństwo, energia i imigracja, jak również wspierać stopniową konwergencję gospodarczą i polityczną;

I. mając na uwadze, że oprócz szerokiej perspektywy atlantyckiej istnieją inne bieżące sprawy i konflikty, w związku z którymi zasadnicze znaczenie mają skoordynowane działania UE i USA;

J. mając na uwadze, że wzrost liczby i coraz bardziej zaawansowany charakter szeroko zakrojonych ataków cybernetycznych doprowadziły do przeglądu odnośnego prawodawstwa, przy czym USA ustanowiły dobrowolne mechanizmy sprawozdawczości, podczas gdy UE planuje przyjąć bardziej restrykcyjne obowiązkowe środki;

Stosunki dwustronne

1. gratuluje Barackowi Obamie ponownego wyboru na prezydenta Stanów Zjednoczonych Ameryki; zaprasza go do wystąpienia w Parlamencie Europejskim w trakcie sesji plenarnej w Strasburgu podczas kolejnej wizyty w Europie;

2. wzywa do jak najszybszego zorganizowania spotkania na szczycie między UE a USA, aby uzgodnić wspólny program obejmujący cele krótko- i długoterminowe w zakresie spraw dwustronnych oraz kwestii globalnych i regionalnych;

3. dostrzega długotrwałe konsekwencje, jakie dla partnerstwa transatlantyckiego ma reorientacja geopolityczna USA na rzecz Azji; podkreśla konieczność konstruktywnej, spójnej i strategicznej odpowiedzi ze strony UE; uważa, że umożliwia to także UE aktywniejsze zaangażowanie się w regionie Azji i Pacyfiku i występowanie jako niezależny globalny podmiot, ale w bliskiej współpracy z USA, a tym samym pogłębianie strategicznego wymiaru partnerstwa transatlantyckiego;

4. wyraża zadowolenie z powodu oficjalnego ogłoszenia negocjacji w sprawie transatlantyckiego partnerstwa na rzecz handlu i inwestycji; podkreśla, że porozumienie to będzie oznaczać silny bodziec dla gospodarki UE i USA oraz ożywi stosunki między UE a USA; zwraca uwagę, że jego globalne skutki będą wykraczać poza wymiar dwustronny, gdyż będzie ono podstawą wspólnego podejścia do zasad i norm w dziedzinie globalnego handlu, inwestycji i kwestii związanych z handlem; podkreśla znaczenie silnej woli politycznej i konstruktywnego podejścia, aby negocjacje były prowadzone skutecznie; oczekuje, że proces transatlantyckiego partnerstwa na rzecz handlu i inwestycji będzie źródłem nowego politycznego bodźca w stosunkach transatlantyckich, który można by i należy wykorzystać do pobudzenia bliższej współpracy w innych obszarach, w tym w polityce zagranicznej;

5. wzywa wysoką przedstawiciel do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa/wiceprzewodniczącą Komisji Europejskiej, Radę, Komisję i państwa członkowskie UE do ściślejszej koordynacji polityki UE wobec rządu USA, aby utrwalić przekonanie, że UE jest konsekwentnym i skutecznym partnerem na arenie międzynarodowej; z uwagi na niebezpieczeństwo wystąpienia różnych sytuacji kryzysowych w regionach sąsiadujących z UE oraz doktrynę USA polegającą na odgrywaniu roli "zakulisowego przywódcy" podkreśla znaczenie wzmocnienia również wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony;

6. przypomina własną propozycję utworzenia transatlantyckiej rady politycznej, która byłaby organem systematycznych konsultacji oraz koordynacji polityki zagranicznej i polityki bezpieczeństwa pod przewodnictwem wysokiej przedstawiciel/ wiceprzewodniczącej oraz sekretarza stanu USA;

7. docenia wkład transatlantyckiego dialogu ustawodawców - jako konstruktywnego i merytorycznego organu - we wzmacnianie stosunków między UE a USA poprzez zapewnianie forum dla dialogu parlamentarnego, określanie celów i koordynację w zakresie kwestii będących przedmiotem wspólnego zainteresowania; z zadowoleniem przyjmuje otwarcie biura łącznikowego Parlamentu Europejskiego w Waszyngtonie i zaprasza Kongres USA do otworzenia podobnego biura w Brukseli; apeluje o kontynuowanie wymian pracowników między obiema instytucjami;

8. zdecydowanie potępia ataki terrorystyczne, jakie miały miejsce w Bostonie w dniu 15 kwietnia 2013 r.; zachęca obu partnerów do kontynuowania walki z terroryzmem i przestępczością zorganizowaną przy jednoczesnym poszanowaniu i przestrzeganiu praw człowieka i podstawowych swobód; jest głęboko zaniepokojony ostatnimi doniesieniami na temat amerykańskich operacji inwigilacji i zbierania danych w ramach programu PRISM i ich skutkami dla ochrony swobód obywatelskich obywateli UE; wzywa Komisje i Radę do podniesienia tej kwestii na nadchodzącym spotkaniu ministerialnym UE-USA dotyczącym WSiSW w dniu 14 czerwca 2013 r.; odnotowuje fakt, że weszło już w życie porozumienie w sprawie rejestrów nazwisk pasażerów oraz umowa dotycząca programu śledzenia środków finansowych należących do terrorystów (porozumienie SWIFT), które Parlament zatwierdził; wzywa partnerów do zacieśnienia współpracy w zakresie porozumienia w sprawie prywatności i ochrony danych w celu zakończenia negocjacji, tak aby zapewnić odpowiednią przejrzystość procesu przetwarzania danych i wystarczającą ochronę danych osobowych;

9. zwraca uwagę na rosnące znaczenie stosowania bezzałogowych statków powietrznych; podkreśla potrzebę ożywionej debaty na temat uzbrojonych bezzałogowych statków powietrznych, przejrzystości i kontroli; z zadowoleniem przyjmuje obecną debatę w USA i oczekuje, że już niedługo możliwe okaże się ustanowienie kompleksowych ram prawnych; w tym kontekście z zadowoleniem przyjmuje decyzje ogłoszone przez prezydenta Baracka Obamę w swoim przemówieniu w dniu 23 maja 2013 r. dotyczące oficjalnego ustanowienia nowych ograniczeń w zakresie wykorzystania samolotów bezzałogowych jako broni śmiertelnej i zaangażowania Kongresu w zbadanie możliwości w zakresie zwiększenia kontroli tego wykorzystania; zachęca obydwu partnerów do prowadzenia dyskusji na temat uzbrojonych bezzałogowych statków powietrznych i podkreśla potrzebę podjęcia działań zmierzających do wprowadzenia w przyszłości regulacji międzynarodowych ze względu na globalne konsekwencje;

10. ponownie wyraża pogląd, że UE musi w dalszym ciągu przywoływać w rozmowach z USA na szczeblu politycznym i technicznym nienową kwestię dotyczącą wymogu posiadania wiz przez obywateli czterech państw członkowskich UE;

11. ponownie podkreśla rosnące znaczenie cyberobrony i z zadowoleniem przyjmuje utworzenie na szczycie w 2010 r. grupy roboczej ds. bezpieczeństwa cybernetycznego i cyberprzestępczości; uważa, że UE i USA powinny priorytetowo traktować współpracę w zakresie bezpieczeństwa cybernetycznego oraz zwracać szczególną uwagę na kwestię odpierania ataków cybernetycznych, jak i podejmować wspólne starania na szczeblu międzynarodowym celem opracowania kompleksowych i przejrzystych międzynarodowych ram prawnych, które będą zawierać minimalne normy w zakresie polityki bezpieczeństwa cybernetycznego i jednocześnie chronić podstawowe wolności;

12. ubolewa nad tym, że UE i USA planują wdrożenie różnych poziomów czujności w zakresie bezpieczeństwa cybernetycznego w momencie, gdy NATO apeluje o zintensyfikowanie współpracy; podkreśla, że takie niespójności nie tylko zagrażają cyberobronie, ale mogą również spowodować problemy w zakresie handlu dla przedsiębiorstw prowadzących działalność w obu jurysdykcjach;

13. z zadowoleniem przyjmuje ponowną obietnicę zamknięcia obozu w Guantánamo złożoną przez prezydenta Baracka Obamę w swoim przemówieniu w dniu 23 maja 2013 r.; ponownie wzywa prezydenta Baracka Obamę do jak najszybszego umożliwienia więźniom, którym nie zostaną postawione zarzuty, powrotu do kraju pochodzenia lub innego bezpiecznego kraju, a także do bezzwłocznego osądzenia tych więźniów Guantánamo, wobec których istnieją wystarczające dopuszczalne dowody, w ramach sprawiedliwego przesłuchania publicznego prowadzonego przez niezależny i bezstronny trybunał, a w przypadku ich skazania - do dopilnowania, by zostali umieszczeni w więzieniu na terytorium Stanów Zjednoczonych zgodnie z właściwymi międzynarodowymi normami i zasadami;

14. podkreśla ciągłe znaczenie NATO jako fundamentu bezpieczeństwa transatlantyckiego; ponownie apeluje o umocnienie partnerstwa strategicznego między UE a NATO;

Agenda atlantycka i globalna

15. wzywa obydwu partnerów do zbadania dziedzin i ram, dzięki którym możliwa byłaby szersza współpraca transatlantycka w wymiarze pragmatycznym, a także do poddania analizie - wraz z innymi krajami basenu Oceanu Atlantyckiego - kwestii przydatności takiej rozszerzonej współpracy; podkreśla, że z perspektywy UE do takich ewentualnych dziedzin należą kwestie gospodarcze i społeczne, globalne zarządzanie, proces demokratyzacji, prawa człowieka, współpraca na rzecz rozwoju, zmiana klimatu, bezpieczeństwo i energia; wzywa partnerów do przeanalizowania - z myślą o tych rozmowach trójstronnych - możliwości skorzystania z regionalnych i subregionalnych struktur utworzonych w Ameryce Łacińskiej, które UE tradycyjnie wspiera;

16. sugeruje, aby partnerzy prowadzili ze sobą regularną wymianę poglądów na temat szczytów odbywanych z krajami Ameryki Łacińskiej w kontekście regionalnym, tzn. organizowanego dwa razy w roku szczytu UE-CELAC i szczytu obydwu kontynentów amerykańskich organizowanego przez Organizację Państw Amerykańskich;

17. podkreśla, że istnieją już różnorodne wielostronne ramy utworzone z myślą o konkretnych zagadnieniach, które charakteryzują się silną cechą trójstronności, takie jak regionalna inicjatywa na rzecz bezpieczeństwa w Ameryce Środkowej;

18. przypomina o pozytywnej roli, jaką Kanada - z którą obaj partnerzy utrzymują solidne relacje - może odgrywać w szerszej współpracy transatlantyckiej;

19. wzywa również obydwu partnerów do zbadania możliwości szerszej współpracy obejmującej kraje afrykańskie położone u wybrzeży Atlantyku, a także do określenia odnośnych obszarów i ram przy uwzględnieniu odpowiednich organizacji afrykańskich;

20. wzywa UE i USA do skoordynowanych działań z myślą o przyczynieniu się do stabilnego pokoju i współpracy w skali międzynarodowej w oparciu o skutecznie wdrażaną zasadę wielostronności i udziału krajów wschodzących, w tym również z południowych wybrzeży Oceanu Atlantyckiego; wzywa partnerów do kontynuowania prac nad ONZ-owskim programem reform przy jednoczesnym zaangażowaniu pozostałych krajów atlantyckich i uwzględnieniu ich interesów; wyraża potrzebę ściślejszej współpracy między UE a krajami obydwu kontynentów amerykańskich w ramach ONZ;

21. przypomina, że Międzynarodowy Trybunał Karny staje się w coraz większym stopniu niezbędnym instrumentem prawa międzynarodowego i podstawową składową polityki zagranicznej UE w dążeniu do realizacji celu, jakim jest położenie kresu bezkarności; wyraża uznanie dla działalności MTK z okazji 10. rocznicy jego istnienia; wyraża zadowolenie z działań podjętych przez administrację prezydenta B. Obamy w celu przywrócenia stosunków roboczych z Trybunałem i oczekuje dalszych kroków ze strony USA zmierzających do ponownego podpisania i ratyfikowania statutu rzymskiego;

22. wzywa UE i USA do współpracy na rzecz wzmocnienia organizacji regionalnych i subregionalnych w basenie Oceanu Atlantyckiego, zwłaszcza że organizacje te odgrywają ważną rolę w promowaniu integracji gospodarczej i politycznej;

23. wzywa partnerów do nadania nowego impulsu G20, m.in. dzięki jednoczesnemu równoprawnemu zaangażowaniu pozostałych państw atlantyckich biorących udział w tym forum; podkreśla, że w związku z ponownym wyborem B. Obamy na prezydenta oraz wyłonieniem nowych liderów wśród najbardziej wpływowych krajów grupy G20 nadszedł czas, by następne posiedzenie G20 było ambitniejsze i skuteczniejsze oraz oczekuje, że kwestia ta zostanie poruszona na następnym szczycie dwustronnym;

24. podkreśla, że ewentualne zawarcie transatlantyckiego partnerstwa na rzecz handlu i inwestycji stworzy perspektywę powstania ogromnego obszaru gospodarczego obejmującego Amerykę Północną, UE i wiele krajów Ameryki Łacińskiej, z którymi obydwaj partnerzy wynegocjowali porozumienia gospodarcze;

25. podkreśla, że integracja dwóch spośród największych gospodarek rynkowych może stworzyć geopolityczny wzorzec promowania wartości demokratycznych;

26. podkreśla, że demokracja, praworządność i poszanowanie praw człowieka muszą mieć kluczowe znaczenie dla krajów basenu Oceanu Atlantyckiego; zachęca do dalszej współpracy między UE i USA w ramach programów promujących demokrację, wolne i uczciwe wybory oraz ochronę praw człowieka;

27. podkreśla znaczenie skoordynowanych działań w celu przeciwdziałania zagrożeniom dla globalnego bezpieczeństwa, takim jak terroryzm, upadłe państwa, handel ludźmi, bronią i narkotykami, przestępczość zorganizowana, piractwo i cyberprzestępczość, z których wszystkie stanowią obecnie niebezpieczeństwo w basenie Oceanu Atlantyckiego; podkreśla potrzebę pogłębienia kompleksowej współpracy między wszystkimi krajami basenu Oceanu Atlantyckiego w ramach zwalczania handlu narkotykami, który rozprzestrzenia się w całej Afryce Zachodniej i w Sahelu; z zadowoleniem przyjmuje wsparcie partnerów na rzecz regionalnego planu działania Wspólnoty Gospodarczej Państw Afryki Zachodniej w dziedzinie narkotyków;

28. zwraca uwagę na szczególnie ważną rolę bezpieczeństwa morskiego w przestrzeni atlantyckiej; z zadowoleniem przyjmuje wysiłki podejmowane przez partnerów w ścisłej współpracy ze Wspólnotą Gospodarczą Państw Afryki Zachodniej i Wspólnotą Gospodarczą Państw Afryki Środkowej w celu przeciwdziałania piractwu i promowania bezpieczeństwa na morzu w Zatoce Gwinejskiej;

29. podkreśla znaczenie różnicowania dostawców energii, źródeł i szlaków transportowych; podkreśla coraz większe znaczenie krajów basenu Oceanu Atlantyckiego w produkcji energii i gromadzeniu jej rezerw, a także w produkcji surowców, co stwarza znaczne możliwości dywersyfikacji; sugeruje, aby unijno-amerykańska Rada ds. Energii wraz z innymi krajami basenu Oceanu Atlantyckiego zbadała możliwość współpracy w kwestii bezpieczeństwa energetycznego i zrównoważoności, co obejmuje również technologie w dziedzinie pozyskiwania energii ze źródeł odnawialnych; w tym samym duchu sugeruje także zbadanie możliwości ściślejszej współpracy w dziedzinie wydajnego wykorzystywania surowców i w zakresie recyklingu;

30. z zadowoleniem przyjmuje fakt, że w swoim przemówieniu inauguracyjnym prezydent B. Obama położył nacisk na przywrócenie Stanom Zjednoczonym zdolności zarządzania w warunkach kryzysu za granicą, a także ma nadzieję, że współpraca, jaką UE i USA podjęły już w zakresie zarządzania kryzysowego i zapobiegania kryzysom w Afryce Wschodniej, zostanie rozszerzona na wybrzeże Oceanu Atlantyckiego; w tym kontekście zachęca obu partnerów do pełnego i konstruktywnego wykorzystania umowy ramowej z 2011 r. dotyczącej udziału USA we wspólnej polityce bezpieczeństwa i obrony; wzywa państwa członkowskie UE do poważnego zaangażowania we wspólne projekty łączenia i udostępniania zasobów pozwalające niezależnie wypełniać zadania opisane w art. 43 traktatu z Lizbony;

31. wzywa UE i USA do dalszego pogłębiania dialogu i współpracy w dziedzinie rozwoju, aby poprawić jakość i skuteczność pomocy rozwojowej; nawołuje obu partnerów do dalszego wsparcia na rzecz realizacji milenijnych celów rozwoju do roku 2015; wyraża zadowolenie, że partnerzy powołali grupę analityczną, która zajmie się kwestią milenijnych celów rozwoju po roku 2015; wzywa partnerów do ścisłej koordynacji z krajami wybrzeża Atlantyku z myślą o realizacji tych celów z uwagi na ich szczególne znaczenie dla wspomnianej grupy krajów; nawołuje UE i USA do zastanowienia się w tym procesie analizy, w jaki sposób w okresie po roku 2015 milenijne cele rozwoju można powiązać z celami zrównoważonego rozwoju;

32. z zadowoleniem przyjmuje odnowienie przez prezydenta B. Obamę zobowiązania do przeciwdziałania zmianom klimatycznym; wzywa partnerów do jak najszybszego osiągnięcia - najpóźniej do 2015 r. - porozumienia w sprawie wiążących celów w zakresie redukcji emisji gazów cieplarnianych, zgodnie z celem powstrzymania zmiany klimatu, tak by wzrost temperatury nie przekroczył 2 ^oC; oczekuje, że kwestia ta zostanie poruszona na następnym szczycie dwustronnym; podkreśla potrzebę zaangażowania w te wysiłki krajów atlantyckich, zwłaszcza ze względu na szkodliwy wpływ zmian klimatu - w tych krajach i na całym świecie - na produkcję żywności, bioróżnorodność, pustynnienie i ekstremalne zjawiska pogodowe; uznaje za kluczowe, by w kontekście posiedzenia Zgromadzenia Ogólnego ICAO UE i USA dążyły do zawarcia ogólnoświatowej umowy w sprawie uregulowania problemu emisji pochodzących z transportu lotniczego; potwierdza potrzebę bliskiej współpracy transatlantyckiej w dziedzinie wydobycia gazu łupkowego;

33. wzywa UE i USA do przyjęcia wspólnej strategii na forach międzynarodowych, zwłaszcza na forum ONZ, w zakresie redukcji broni masowego rażenia i broni konwencjonalnej, a także do zaangażowania w te wysiłki krajów atlantyckich; oczekuje od USA i Rosji dalszych postępów w związku z rozbrojeniem jądrowym; z wielkim zadowoleniem przyjmuje niedawne zatwierdzenie przez Zgromadzenie Ogólne ONZ traktatu o handlu bronią oraz wzywa państwa członkowskie UE i Stany Zjednoczone do szybkiego podpisania tego traktatu;

34. zachęca ośrodki analityczne i badaczy do dalszych badań nad szerszą współpracą transatlantycką, co sprzyja również idei szerszej społeczności atlantyckiej;

35. podkreśla, że wymiana kulturowa za pośrednictwem programów edukacyjnych ma kluczowe znaczenie dla kultywowania wspólnych wartości i tym samym dla budowania więzi między partnerami basenu Oceanu Atlantyckiego;

Bieżące sprawy i konflikty

36. wzywa partnerów do priorytetowego traktowania kwestii ścisłej koordynacji działań mających na celu wspieranie przemian demokratycznych w Afryce Północnej i na Bliskim Wschodzie w oparciu o kompleksową i przewidującą określone warunki strategię pomocy i zachęt do prowadzenia reform demokratycznych; wzywa partnerów do jak najściślejszej koordynacji we wspieraniu opozycji w Syrii oraz do dalszego wywierania presji na Rosję i Chiny w celu pilnego znalezienia politycznego rozwiązania tragicznego w skutkach kryzysu w tym kraju; popiera apel o zwołanie konferencji pokojowej w sprawie Syrii w Genewie; podkreśla potrzebę znalezienia wspólnej odpowiedzi na brak politycznej stabilności i grożący kryzys gospodarczy w Egipcie; zachęca do współpracy w celu wspierania programów demokratyzacji w tym regionie;

37. podkreśla potrzebę koordynacji działań między UE, jej państwami członkowskimi, USA, Unią Afrykańska, Wspólnotą Gospodarczą Państw Afryki Zachodniej, ONZ i innymi podmiotami w celu poparcia wdrożenia planu przemian w Mali oraz potrzebę udzielenia pomocy finansowej i logistycznej międzynarodowej misji wsparcia w Mali pod dowództwem sił afrykańskich, która zgodnie z rezolucją Rady Bezpieczeństwa ONZ 2100, przyjętą w dniu 25 kwietnia 2013 r., jest gotowa do przekazania swojego mandatu wielowymiarowej zintegrowanej misji stabilizacyjnej ONZ w Mali;

38. wyraża ubolewanie w związku z tym, że proces pokojowy na Bliskim Wschodzie utknął w martwym punkcie; z zadowoleniem przyjmuje fakt, że prezydent B. Obama podczas swojej pierwszej podróży zagranicznej po ponownym wyborze na urząd odwiedził Izrael, Autonomię Palestyńską i Jordanię oraz z zadowoleniem przyjmuje fakt, że proces pokojowy na Bliskim Wschodzie ponownie stał się najważniejszym priorytetem, na co wskazują obecnie podejmowane wysiłki przez sekretarza stanu Johna Kerry'ego; wyraża zadowolenie z powodu zaangażowania prezydenta B. Obamy na rzecz rozwiązania przewidującego istnienie dwóch państw; wzywa stronę amerykańską do wywarcia nacisku w celu zaprzestania budowy osiedli i do współpracy z UE w celu wznowienia negocjacji izraelsko-palestyńskich; podziela poglądy prezydenta B. Obamy dotyczące ciągłego budowania osiedli przez Izrael oraz wagi, jaką ma kwestia zapewnienia bezpieczeństwa Izraelowi;

39. wzywa obu partnerów do dalszych działań służących dyplomatycznemu rozwiązaniu problemu irańskiego programu jądrowego w celu szybkiego wypracowania w ramach negocjacji kompleksowego i trwałego porozumienia, które wzmocniłoby przekonanie społeczności międzynarodowej o wyłącznie pokojowym charakterze irańskiego programu jądrowego przy jednoczesnym poszanowaniu uzasadnionego prawa Iranu do pokojowego wykorzystania energii jądrowej zgodnie z Układem o nierozprzestrzenianiu broni jądrowej; wzywa UE i USA do rozważenia - w kontekście negocjacji z Iranem (UE 3+3, P5+1) - skoordynowanego i warunkowego zniesienia sankcji w zamian za wspólnie ustalone i podlegające weryfikacji działania rządu irańskiego zmierzające do uregulowania wszystkich zaległych kwestii dotyczących jego programu jądrowego w pełnej zgodności z postanowieniami Układu o nierozprzestrzenianiu broni jądrowej, wymogami ustanowionymi przez zarząd Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej oraz żądaniami wysuwanymi przez tę agencję; wzywa obu partnerów do przyjęcia bardziej kompleksowego podejścia w stosunkach z Iranem, które obejmie również problematykę praw człowieka oraz szerszy obraz bezpieczeństwa w regionie, a także do zaangażowania w stosownych przypadkach irańskiego społeczeństwa obywatelskiego i organizacji pozarządowych;

40. wzywa partnerów do wspólnego opracowania kompleksowego podejścia do kwestii Afganistanu na okres po roku 2014 w ramach działań koordynowanych z rządem tego kraju; podkreśla, że właściwie wyszkolona i wyposażona afgańska armia i siły bezpieczeństwa - tak samo jak strategie na rzecz rozwoju społecznego i społeczno-gospodarczego, dobrych rządów i praworządności - będą miały kluczowe znaczenie dla utrzymania pokoju, stabilności i bezpieczeństwa w tym kraju, podobnie jak o wiele większe zaangażowanie krajów sąsiadujących z Afganistanem w realizację tych celów; podkreśla również potrzebę przeprowadzenia demokratycznego i pluralistycznego procesu politycznego w tym kraju; uznaje zasadniczą rolę, jaką NATO odgrywało w koordynowaniu działań w zakresie bezpieczeństwa w odpowiedzi na zagrożenie terrorystyczne w Afganistanie, w tym w procesie odbudowy i rehabilitacji, a także wskazuje na rolę, jaką NATO będzie mogło odgrywać po roku 2014;

41. podkreśla znaczenie Partnerstwa Wschodniego dla UE; podkreśla potrzebę zbliżenia krajów tego sąsiadującego regionu do UE pod względem politycznym i gospodarczym oraz przybliżenia im wspólnych wartości partnerów transatlantyckich; wzywa UE i USA do aktywnej koordynacji w tej dziedzinie oraz podkreśla potrzebę podjęcia skoordynowanych starań w celu wsparcia reform demokratycznych, umocnienia instytucji demokratycznych i poprawy pokojowego rozwiązywania konfliktów; docenia stałe wsparcie, jakiego Stany Zjednoczone udzielają procesowi rozszerzenia UE o kraje Bałkanów Zachodnich, oraz zachęca obu partnerów do utrzymania skoordynowanego podejścia wobec krajów tego regionu;

42. wzywa obydwu partnerów do lepszego koordynowania polityki w zakresie krytycznego zaangażowania w sprawy Rosji; podkreśla znaczenie współpracy z Rosją w zakresie globalnych wyzwań, które obejmują również rozbrojenie i nierozprzestrzenianie; wzywa UE i USA do wniesienia wkładu w proces modernizacji Rosji ze szczególnym naciskiem na kwestię konsolidacji demokracji, wzmocnienia praw człowieka i praworządności oraz promowanie zróżnicowanego i sprawiedliwego społecznie wzrostu gospodarczego; podkreśla znaczenie promowania kontaktów międzyludzkich; w związku z tym wyraża ubolewanie z powodu nowych restrykcyjnych ustaw dotyczących organizacji pozarządowych oraz z powodu rosnącej presji, jaką władze Rosji wywierają na biura organizacji pozarządowych działających w Rosji; podkreśla, że wypełnienie zobowiązań podjętych przez Rosję w związku z przystąpieniem do WTO stanowi istotną część programu modernizacji tego kraju; wzywa obu partnerów do podjęcia z Rosją konstruktywnej dyskusji w sprawie zamrożonych konfliktów; wyraża zadowolenie z zatwierdzenia przez Kongres USA listy Magnickiego i przypomina o swojej własnej rezolucji z października 2012 r.;

43. odnotowuje przesunięcie uwagi społeczności międzynarodowej na kraje Azji Wschodniej ze względu na rozwój polityczny i wzrost gospodarczy w regionie Azji i Pacyfiku; z zadowoleniem przyjmuje niedawne rozpoczęcie bliższych konsultacji między UE a USA w sprawie tego regionu i uważa, że może to doprowadzić do ściślejszej współpracy między UE a USA z myślą o Azji; dostrzega w szczególności potrzebę skoordynowanych działań w odpowiedzi na problemy, które mogą ewentualnie zagrozić pokojowi w tym regionie, zwłaszcza w przypadku konfliktu dotyczącego Morza Południowochińskiego i Wschodniochińskiego, który jest źródłem agresywnego nacjonalizmu w niektórych krajach azjatyckich i stanowi zagrożenie dla bezpieczeństwa na morzu;

44. zdecydowanie potępia eskalację wojennej retoryki przez Koreę Północną i jej bezpośrednie pogróżki pod adresem Stanów Zjednoczonych w odpowiedzi na niedawną rezolucję Rady Bezpieczeństwa ONZ (nr 2087), na mocy której przyjęto surowsze sankcje; apeluje do Pjongjangu o zastosowanie się do odpowiednich rezolucji Rady Bezpieczeństwa ONZ wzywających do wstrzymania realizacji programów w dziedzinie broni jądrowej i pocisków balistycznych; nawołuje obie strony do zachowania rozwagi i utrzymania pokoju za pośrednictwem kanałów dyplomatycznych; wzywa UE, USA oraz Koreę Południową do utrzymania bezpośredniego dialogu z Chinami w celu powstrzymania reżimu z Pjongjangu;

45. wzywa UE i USA do podjęcia skoordynowanych wysiłków na rzecz zobowiązania nowych przywódców chińskich do aktywniejszego zajmowania się kwestiami i konfliktami o charakterze globalnym; wyraża zadowolenie wobec faktu, że UE i Chiny postanowiły prowadzić stały dialog w dziedzinie bezpieczeństwa i obrony, a także utrzymywać regularne kontakty między specjalnymi przedstawicielami i wysłannikami; przypomina, jak ważne jest utrzymanie otwartego dialogu z Chinami na temat dobrego zarządzania i poszanowania praw człowieka;

o

o o

46. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji, a także administracji i Kongresowi USA.

1 Dz.U. C 298 E z 8.12.2006, s. 226.

2 Dz.U. C 117 E z 6.5.2010, s. 198.

3 Teksty przyjęte, P7_TA(2011)0510.

4 Teksty przyjęte, P7_TA(2012)0388.

5 Teksty przyjęte, P7_TA(2013)0227.

6 Teksty przyjęte, P7_TA(2012)0334.

7 Teksty przyjęte, P7_TA(2012)0455.

8 Teksty przyjęte, P7_TA(2012)0457.

9 Teksty przyjęte, P7_TA(2012)0235.

• Identyfikator: Dz.U.UE.C.2016.65.120
• Rodzaj: Rezolucja
• Tytuł: Rola UE w promowaniu szerszego partnerstwa transatlantyckiego (2012/2287(INI)).
• Data aktu: 13/06/2013
• Data ogłoszenia: 19/02/2016