Sprawa C-431/16: Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez Tribunal Superior de Justicia de Castilla y León (Hiszpania) w dniu 2 sierpnia 2016 r. - Instituto Nacional de la Seguridad Social (INSS) y Tesorería General de la Seguridad Social (TGSS)/José Blanco Marques.

Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez Tribunal Superior de Justicia de Castilla y León (Hiszpania) w dniu 2 sierpnia 2016 r. - Instituto Nacional de la Seguridad Social (INSS) y Tesorería General de la Seguridad Social (TGSS)/José Blanco Marques
(Sprawa C-431/16)

Język postępowania: hiszpański

(2016/C 402/20)

(Dz.U.UE C z dnia 31 października 2016 r.)

Sąd odsyłający

Tribunal Superior de Justicia de Castilla y León

Strony w postępowaniu głównym

Strona wnosząca odwołanie: Instituto Nacional de la Seguridad Social (INSS) i Tesorería General de la Seguridad Social (TGSS)

Druga strona postępowania: José Blanco Marques

Pytania prejudycjalne

1)
Czy przepis prawa krajowego taki jak art. 6 ust. 4 Real Decreto 1646/1972 z dnia 23 czerwca 1972 r., który stanowi, że dodatek w wysokości 20 % podstawy wymiaru na rzecz osób uprawnionych do renty tytułu trwałej i całkowitej niezdolności do wykonywania ich zwykłej działalności zawodowej i które ukończyły 55 lat "zawiesza się na okres, w którym pracownik jest zatrudniony" jest normą zapobiegającą zbiegowi praw w rozumieniu art. 12, 46a, 46b i 46c rozporządzenia (EWG) nr 1408/71 1 i art. 5, 53, 54 i 55 rozporządzenia (WE) nr 883/2004 2 , przy uwzględnieniu, że hiszpański Tribunal Supremo (sąd najwyższy) przyjął, że niemożność łączenia przewidziana w tym przepisie prawa krajowego ma zastosowanie nie tylko do wykonywania zatrudnienia, ale także do pobierania świadczenia emerytalnego?
2)
W razie odpowiedzi twierdzącej na poprzednie pytanie, czy art. 46a ust. 3 lit. a) rozporządzenia (EWG) nr 1408/71 i art. 53 ust. 3 lit. a) rozporządzenia (WE) nr 883/2004 należy interpretować w ten sposób, że norma zapobiegająca zbiegowi praw może być stosowana do relacji między spornym świadczeniem a świadczeniem emerytalnym z innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub ze Szwajcarii tylko wtedy, gdy istnieje przepis prawa krajowego rangi ustawowej, który wyraźnie ustanawia niemożność łączenia świadczeń z zabezpieczenia społecznego z tytułu inwalidztwa, starości lub rent rodzinnych, takiego jak świadczenie będące przedmiotem sporu, ze świadczeniami lub dochodami uzyskiwanymi przez beneficjenta za granicą? Czy też norma zapobiegająca zbiegowi praw może być stosowana do świadczeń z innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub ze Szwajcarii, zgodnie z art. 12 rozporządzenia (EWG) nr 1408/71 i art. 5 rozporządzenia (WE) nr 883/2004, mimo iż nie istnieje wyraźny przepis ustawowy, lecz w orzecznictwie krajowym przyjęto wykładnię oznaczającą, że wewnętrznym prawie hiszpańskim spornego świadczenia nie można łączyć ze świadczeniem emerytalnym?
3)
Gdyby odpowiedź na poprzednie pytanie przemawiała za stosowaniem hiszpańskiej normy zapobiegającej zbiegowi praw (rozszerzonej w drodze orzecznictwa) w rozpatrywanym przypadku mimo braku wyraźnego przepisu ustawowego dotyczącego świadczeń lub dochodów uzyskiwanych za granicą, czy należy uznać, że dodatek w wysokości 20 %, który zgodnie z hiszpańskim prawem zabezpieczenia społecznego jest wypłacany pracownikom, u których stwierdzono trwałą całkowitą niezdolność do wykonywania ich zwykłej działalności zawodowej i którzy ukończyli 55 lat, jak opisano, jest świadczeniem tego samego czy innego rodzaju co świadczenie emerytalne ze szwajcarskiego systemu zabezpieczenia społecznego? Czy definicja różnych działów zabezpieczenia społecznego w art. 4 ust. 1 rozporządzenia (EWG) nr 1408/71 i w art. 3 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 883/2004 ma zasięg wspólnotowy, czy też należy stosować definicję, jaką każdemu konkretnemu świadczeniu nadaje prawo krajowe? W sytuacji gdyby definicja miała zasięg wspólnotowy, czy dodatek w wysokości 20 % podstawy wymiaru renty z tytułu trwałej całkowitej niezdolności do pracy będący przedmiotem niniejszego postępowania należy uznać za świadczenie z tytułu inwalidztwa, czy za świadczenie z tytułu bezrobocia, z uwzględnieniem faktu, że stanowi on dodatek do renty z tytułu trwałej i całkowitej niezdolności do wykonywania zwykłej działalności zawodowej z uwagi na trudności w znalezieniu innego zatrudnienia przez osoby, które ukończyły 55 lat, a zatem wypłata tego dodatku jest zawieszana, jeżeli beneficjent posiada pracę?
4)
W przypadku uznania, że oba świadczenia są tego samego rodzaju, i przy założeniu, że ani przy ustalaniu wysokości hiszpańskiej renty z tytułu niezdolności do pracy, ani dodatku do niej nie zostały uwzględnione okresy składkowe w innym państwie, czy należy przyjąć, że dodatek w wysokości 20 % podstawy wymiaru hiszpańskiej renty z tytułu trwałej całkowitej niezdolności do pracy jest świadczeniem, do którego mają zastosowanie normy zapobiegające zbiegowi praw, skoro jego wysokość nie zależy od długości okresów ubezpieczenia lub zamieszkania w rozumieniu art. 46b ust. 2 lit. a) rozporządzenia (EWG) nr 1408/71 i w art. 54 ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 883/2004? Czy można stosować normę zapobiegającą zbiegowi praw, mimo iż świadczenie nie jest wymienione w części D załącznika IV do rozporządzenia (EWG) nr 1408/71 ani w załączniku IX do rozporządzenia (WE) nr 883/2004?
5)
W razie odpowiedzi twierdzącej na poprzednie pytanie, czy ma zastosowanie norma z art. 46a ust. 3 lit. d) rozporządzenia (EWG) nr 1408/71 i art. 53 ust. 3 lit. d) rozporządzenia (WE) nr 883/2004, zgodnie z którą świadczenie z hiszpańskiego systemu zabezpieczenia społecznego może być obniżone "wyłącznie w granicach kwoty świadczeń należnych zgodnie z ustawodawstwem" innego państwa, w tym przypadku Szwajcarii?
6)
W razie uznania, że oba świadczenia są odmiennego rodzaju oraz w sytuacji, gdy z akt sprawy nie wynika, by Szwajcaria stosowała jakąkolwiek normę zapobiegającą zbiegowi praw, czy na podstawie art. 46c rozporządzenia (EWG) nr 1408/ 71i art. 55 rozporządzenia (WE) nr 883/2004 można zastosować obniżenie w całości do dodatku w wysokości 20 % do hiszpańskiej renty z tytułu trwałej całkowitej niezdolności do pracy, czy też częściowo lub proporcjonalnie? W obu przypadkach - czy należy stosować granicę wynikającą z art. 46a ust. 3 lit. d) rozporządzenia (EWG) nr 1408/71 i art. 53 ust. 3 lit. d) rozporządzenia (WE) nr 883/2004, stosownie do której świadczenie z hiszpańskiego systemu zabezpieczenia społecznego może zostać obniżone "w granicach kwoty świadczeń należnych zgodnie z ustawodawstwem" innego państwa, w tym przypadku Szwajcarii?
1 Rozporządzenie Rady (EWG) nr 1408/71 z dnia 14 czerwca 1971 r. w sprawie stosowania systemów zabezpieczenia społecznego do pracowników najemnych, osób prowadzących działalność na własny rachunek i do członków ich rodzin przemieszczających się we Wspólnocie (Dz.U. 1971, L 149, s. 2 - wyd. spec. w jęz. polskim rozdz. 5, t.1, s. 35)
2 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego (Dz.U. 2004, L 166, s. 1 - wyd. spec. w jęz. polskim rozdz. 5, t.5, s. 72)

Zmiany w prawie

Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy

Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
To będzie rewolucja u każdego pracodawcy

Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów wynagrodzeń i wzrostu wynagrodzeń. Jeszcze więcej obowiązków będą mieli średni i duzi pracodawcy, którzy będą musieli raportować lukę płacową. Zdaniem prawników, dla mikro, małych i średnich firm dostosowanie się do wymogów w zakresie wartościowania pracy czy ustalenia kryteriów poziomu i wzrostu wynagrodzeń wymagać będzie zewnętrznego wsparcia.

Grażyna J. Leśniak 18.12.2025
Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025
Od stycznia nowe zasady prowadzenia PKPiR

Od 1 stycznia 2026 r. zasadą będzie prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów przy użyciu programu komputerowego. Nie będzie już można dokumentować zakupów, np. środków czystości lub materiałów biurowych, za pomocą paragonów bez NIP nabywcy. Takie zmiany przewiduje nowe rozporządzenie w sprawie PKPiR.

Marcin Szymankiewicz 15.12.2025
Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.UE.C.2016.402.17/2

Rodzaj: Ogłoszenie
Tytuł: Sprawa C-431/16: Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez Tribunal Superior de Justicia de Castilla y León (Hiszpania) w dniu 2 sierpnia 2016 r. - Instituto Nacional de la Seguridad Social (INSS) y Tesorería General de la Seguridad Social (TGSS)/José Blanco Marques.
Data aktu: 31/10/2016
Data ogłoszenia: 31/10/2016