Zalecenie dla Komisji w sprawie statutu europejskiego towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych (2012/2039(INL)).

Statut europejskiego towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych

P7_TA(2013)0094

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 14 marca 2013 r. zawierające zalecenia dla Komisji w sprawie statutu europejskiego towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych (2012/2039(INL))

(2016/C 036/17)

(Dz.U.UE C z dnia 29 stycznia 2016 r.)

Parlament Europejski,

- uwzględniając art. 225 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

- uwzględniając wniosek Komisji dotyczący rozporządzenia Rady w sprawie statutu europejskiego towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych (COM(1991)0273) oraz zmieniony wniosek (COM(1993)0252),

- uwzględniając komunikat Komisji z dnia 27 września 2005 r. zatytułowany "Wyniki przeglądu wniosków legislacyjnych nierozstrzygniętych przez prawodawcę" (COM(2005)0462),

- uwzględniając komunikat Komisji z dnia 13 kwietnia 2011 r. zatytułowany "Akt o jednolitym rynku. Dwanaście dźwigni na rzecz pobudzenia wzrostu gospodarczego i wzmocnienia zaufania. »Wspólnie na rzecz nowego wzrostu gospodarczego«" (COM(2011)0206),

- uwzględniając komunikat Komisji z dnia 25 października 2011 r. zatytułowany "Inicjatywa na rzecz przedsiębiorczości społecznej - budowanie ekosystemu sprzyjającego przedsiębiorstwom społecznym w centrum społecznej gospodarki i społecznych innowacji" (COM(2011)0682),

- uwzględniając swą rezolucję z dnia 16 maja 2006 r. w sprawie wyników przeglądu wniosków legislacyjnych nierozpatrzonych przez prawodawcę ¹ ,

- uwzględniając swą rezolucję z dnia 4 lipca 2006 r. w sprawie ostatnich działań i perspektyw w dziedzinie prawa spółek ² ,

- uwzględniając swą rezolucję z dnia 19 lutego 2009 r. w sprawie gospodarki społecznej ³ ,

- uwzględniając swą rezolucję z dnia 23 listopada 2010 r. w sprawie aspektów prawa cywilnego, prawa handlowego, prawa rodzinnego oraz międzynarodowego prawa prywatnego w ramach planu działań służącego realizacji programu sztokholmskiego ⁴ ,

- uwzględniając swe oświadczenie z dnia 10 marca 2011 r. w sprawie ustanawiania europejskich statutów dla towarzystw wzajemnych, stowarzyszeń i fundacji ⁵ ,

- uwzględniając swą rezolucję z dnia 14 czerwca 2012 r. w sprawie przyszłości europejskiego prawa spółek ⁶ ,

- uwzględniając ocenę europejskiej wartości dodanej europejskiego statutu towarzystw ubezpieczeń wzajemnych przedstawioną przez jednostkę europejskiej wartości dodanej Komisji Prawnej w dniu 21 stycznia 2013 r. ⁷ ,

- uwzględniając art. 42 i art. 48 Regulaminu,

- uwzględniając sprawozdanie Komisji Prawnej oraz opinię Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych (A7-0018/2013),

A. mając na uwadze, że w marcu 2006 r. Komisja wycofała projekt wniosku w sprawie rozporządzenia dotyczącego statutu europejskiego towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych;

B. mając na uwadze, że rozporządzenie w sprawie statutu spółdzielni europejskiej (SCE) ⁸ przyjęto w 2003 r. oraz że dnia 8 lutego 2012 r. Komisja Europejska przedstawiła wniosek w sprawie rozporządzenia Rady dotyczącego statutu fundacji europejskiej (FE);

C. mając na uwadze, że w ekspertyzie zleconej przez Komisję Zatrudnienia i Spraw Socjalnych Parlamentu Europejskiego w 2011 r. przedstawiono jasny obraz społecznych, politycznych i gospodarczych konsekwencji interwencji Unii w dziedzinie towarzystw ubezpieczeń wzajemnych;

D. mając na uwadze, że w ostatnich latach Parlament przyjął szereg rezolucji, w których apelował o przyjęcie rozporządzenia w sprawie statutu europejskiego towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych; wyraża ubolewanie z powodu tego, że Komisja po wycofaniu wniosku dotyczącego statutu europejskiego towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych w 2006 r. nie przedstawiła żadnego nowego wniosku umożliwiającego stworzenie odpowiedniego instrumentu prawnego dla towarzystw ubezpieczeń wzajemnych, który ułatwiłby ich działalność transgraniczną;

E. mając na uwadze, że Komisja zobowiązała się do przeprowadzenia przeglądu niektórych wcześniejszych wniosków dotyczących statutu europejskiego towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych i do ponownego rozważenia konieczności interwencji ustawodawczej z myślą o całościowej ocenie skutków; z zadowoleniem przyjmuje zleconą przez Komisję Europejską ekspertyzę dotyczącą obecnej sytuacji i perspektyw towarzystw ubezpieczeń wzajemnych w Unii, w której przeanalizowano trudności towarzystw ubezpieczeń wzajemnych związane z brakiem w niektórych państwach członkowskich ram prawnych umożliwiających tworzenie nowych towarzystw ubezpieczeń wzajemnych ze względu na wymogi kapitałowe i brak rozwiązań pozwalających na tworzenie ugrupowań; mając na uwadze, że Komisja powinna zaproponować odpowiednie rozwiązania tych trudności w celu uwzględnienia wkładu towarzystw ubezpieczeń wzajemnych w gospodarkę społeczną, w tym statut;

F. mając na uwadze, że Komisja uznała konieczność stworzenia statutu, co jest godne pochwały, oraz zobowiązuje się do stworzenia lepszego prawodawstwa z myślą o organizacjach gospodarki społecznej (w tym o towarzystwach ubezpieczeń wzajemnych), podkreślając, że towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych powinny mieć możliwość prowadzenia działalności ponad granicami państw w ramach wkładu w dążenie Europy do "pobudzenia wzrostu gospodarczego i wzmocnienia zaufania" w Europejskim Obszarze Gospodarczym ⁹ ;

G. mając na uwadze, że należy w związku z tym mieć nadzieję, że statut europejski będzie ambitny i nowatorski, jeżeli chodzi o ochronę pracowników i ich rodzin przemieszczających się w obrębie Unii;

H. mając na uwadze, że towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych są dobrowolnymi grupami osób fizycznych lub prawnych, których celem jest zaspokojenie potrzeb ich członków, a nie osiąganie zwrotu z inwestycji, mając na uwadze, że działają one zgodnie z zasadami dobrowolnego i otwartego członkostwa i solidarności między członkami oraz że zarządza się nimi zgodnie z zasadami demokratycznymi (takimi jak zasada, zgodnie z którą jednemu członkowi przysługuje jeden głos w przypadku towarzystw ubezpieczeń wzajemnych składających się z osób fizycznych), dzięki czemu przyczyniają się one do odpowiedzialnego i zrównoważonego zarządzania;

I. mając na uwadze, że ze względu na swą różnorodność towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych w Europie funkcjonują w bardzo rozproszonych ramach, co dotyczy świadczonych przez nie usług, wymiaru ich działania, ich misji lub ich wpływu geograficznego;

J. mając na uwadze, że w Europie istnieją dwa główne rodzaje towarzystw ubezpieczeń wzajemnych, a mianowicie towarzystwa świadczeń wzajemnych (lub opieki zdrowotnej) oraz towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych; mając na uwadze, że towarzystwa świadczeń wzajemnych oferują ubezpieczenie społeczne dodatkowe, uzupełniające lub zintegrowane z ustawowymi systemami ochrony socjalnej; mając na uwadze, że towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych mogą ubezpieczać wszystkie rodzaje ryzyka dla mienia i życia, mając również na uwadze, że w niektórych państwach członkowskich towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych mogą nawet świadczyć usługi w innych dziedzinach, takich jak mieszkalnictwo lub kredyty;

K. mając na uwadze, że pomimo swej różnorodności towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych świadczą usługi i oferują produkty w interesie swoich członków, na zasadzie solidarności i finansowania zbiorowego; mając na uwadze, że są one zorganizowane w sposób demokratyczny i wykorzystują nadwyżki z działalności na rzecz swych członków;

L. mając na uwadze, że Unia, ze względu na cel, którym jest zapewnienie równych warunków konkurencji i przyczynienie się do jej rozwoju gospodarczego, powinna zapewnić towarzystwom ubezpieczeń wzajemnych, które są formą organizacji uznawaną w większości państw członkowskich, odpowiednie instrumenty prawne umożliwiające ułatwienie im rozwoju działalności transgranicznej i korzystania z rynku wewnętrznego;

M. mając na uwadze, że towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych pełnią istotną rolę w gospodarce Unii poprzez świadczenie usług z zakresu opieki zdrowotnej, usług socjalnych i przystępnych usług ubezpieczeniowych ponad 160 mln obywateli europejskich; mając na uwadze, że kwota wpłacanych do nich składek ubezpieczeniowych wynosi ponad 180 mld EUR, a liczba osób w nich zatrudnionych wynosi ponad 350 000;

N. mając na uwadze, że towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych ułatwiają dostęp do opieki i integrację społeczną oraz w pełni uczestniczą w świadczeniu usług w interesie ogólnym w Unii Europejskiej;

O. mając na uwadze, że w 2010 r. 12,3 mln obywateli europejskich pracowało w innym państwie członkowskim, co odpowiada 2,5 % populacji UE aktywnej zawodowo;

P. mając na uwadze, że w niektórych państwach członkowskich ustawowym funduszom ubezpieczeń zdrowotnych nie wolno prowadzić działalności jako przedsiębiorstwa sektora prywatnego;

Q. mając na uwadze, że towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych stanowią 25 % rynku ubezpieczeń i 70 % całkowitej liczby przedsiębiorstw w tym sektorze; mając na uwadze, że nie można dłużej lekceważyć ich znaczenia na jednolitym rynku ¹⁰ ; należy nadać im statut europejski, aby były one traktowane na równi z innymi formami przedsiębiorstw w Unii; mając na uwadze, że różnorodność form przedsiębiorczości stanowi bogactwo, które należy w pełni uznawać i wspierać;

R. mając na uwadze, że towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych odgrywają lub powinny odgrywać ważną rolę w gospodarkach państw członkowskich, jako że wnoszą one wkład w realizację celów strategicznych Unii (co potwierdzają tendencje demograficzne) w postaci zapewnienia wzrostu gospodarczego sprzyjającego integracji społecznej przy jednoczesnym dostępie do podstawowych zasobów, praw i usług społecznych dla wszystkich oraz dobrej jakości długoterminowej opieki zdrowotnej dla wszystkich, który opiera się na solidarności, przystępności cenowej, niedyskryminacji i braku wykluczenia społecznego, a także gwarancji, że zapotrzebowanie osób starszych na dodatkową opiekę nie doprowadzi do ich ubóstwa i zależności finansowej;

S. mając na uwadze, że towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych działają zwłaszcza w obszarze zdrowia, opieki długoterminowej, świadczeń emerytalnych i społecznych, w tym potrzeb starzejącego się społeczeństwa; mając na uwadze, że zaangażowanie towarzystw ubezpieczeń wzajemnych jako istotnych zainteresowanych stron jest ważne dla długotrwałej przyszłości ochrony socjalnej, z uwagi na to, że starzenie się społeczeństwa stwarza obecnie poważne wyzwania w Europie, wystawiając na próbę równowagę budżetową poszczególnych państw, i grozi obciążeniem wydatków publicznych na ochronę socjalną; mając również na uwadze, że towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych mogą odgrywać istotną rolę proponując społecznie odpowiedzialne systemy emerytalne w sektorze prywatnym, nie zastąpią jednak silnego pierwszego filaru systemu emerytalnego;

T. mając na uwadze kierowane do sektora prywatnego apele o pomoc w znalezieniu rozwiązań problemów związanych z reformą unijnych systemów opieki społecznej i gospodarki społecznej; mając na uwadze, że zwłaszcza towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych mają do spełnienia naturalną rolę jako strony zainteresowane osiągnięciem tego celu;

U. mając na uwadze, że towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych, kierujące się podstawowymi wartościami solidarności i rządów demokratycznych oraz nieposiadające akcjonariuszy, prowadzą działalność na rzecz swoich członków, a zatem naturalnie działają w sposób odpowiedzialny społecznie;

V. mając na uwadze, że wartości przyświecające towarzystwom ubezpieczeń wzajemnych odpowiadają podstawowym zasadom europejskiego modelu społecznego; mając na uwadze, że towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych, opierając się na takich wartościach jak solidarność, są ważnymi podmiotami społecznej gospodarki rynkowej w Unii Europejskiej, które należy w większym stopniu uznać, w szczególności poprzez nadanie im statutu europejskiego;

W. mając na uwadze, że podwyższenie wydatków na opiekę zdrowotną i świadczenia emerytalne może mieć znaczące konsekwencje dla stabilności i wypłacalności obecnych systemów ochrony socjalnej; mając na uwadze, że towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych propagują najważniejsze wartości państwa opiekuńczego, takie jak solidarność, niedyskryminacja, równy dostęp i wysoka jakość świadczeń społecznych w sektorze prywatnym; mając na uwadze, że umożliwienie towarzystwom ubezpieczeń wzajemnych wnoszenia większego wkładu w europejską społeczną gospodarkę rynkową nie powinno odbywać się ze szkodą dla działań państw członkowskich w zakresie ochrony socjalnej; mając jednak na uwadze, że dobrowolna ochrona socjalna nie może zastępować ustawowego zabezpieczenia społecznego; mając na uwadze, że należy szanować różnorodność systemów ochrony socjalnej, które mogą być w pełni państwowe, opierać się na działalności towarzystw ubezpieczeń wzajemnych lub wykorzystywać częściowo oba te rozwiązania; mając na uwadze, że nadanie statutu europejskiego towarzystwom ubezpieczeń wzajemnych jest sprawą zasadniczą, ale nie powinno służyć tuszowaniu braków państw członkowskich w zakresie ochrony socjalnej;

X. mając na uwadze, że należy życzyć sobie, aby wszystkim pracownikom, a zwłaszcza pracownikom małych przedsiębiorstw, ułatwiono przystąpienie do towarzystw ubezpieczeń wzajemnych oraz aby zachęcano ich do przystąpienia do tych towarzystw;

Y. mając na uwadze, że należy życzyć sobie, aby zachęcano pracowników do przystąpienia do systemu ubezpieczeń wzajemnych poprzez stosowanie zwolnień z obciążeń socjalnych lub podatkowych;

Z. mając na uwadze wyzwania, w obliczu których stoją rządy w związku z ochroną socjalną, towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych mogłyby pomóc w zapewnieniu przystępnej cenowo siatki bezpieczeństwa dla osób zagrożonych; mając na uwadze, że towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych oferują obywatelom Unii nowe możliwości po przystępnych cenach;

AA. mając na uwadze, że niektóre towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych działają w znacznej mierze w oparciu o dobrowolność oraz że konieczne jest zachowanie i ułatwianie tej dobrowolności;

AB. mając na uwadze, że w niektórych państwach członkowskich równolegle do usług ubezpieczeniowych, towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych oferują swoim członkom niskooprocentowane lub nieoprocentowane pożyczki;

AC. mając na uwadze, że wartość dodana towarzystw ubezpieczeń wzajemnych w porównaniu z ich odpowiednikami komercyjnymi będzie jeszcze większa na szczeblu Unii, zważywszy na ich znaczenie gospodarcze oraz pozytywny wpływ ogólnounijnego pola działania;

AD. podkreśla, że gospodarka społeczna, a zwłaszcza towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych, odgrywają pierwszoplanową rolę w gospodarce europejskiej, łącząc opłacalność i solidarność, umożliwiając tworzenie wysokiej jakości miejsc pracy, lokalnych miejsc pracy, wzmacniając spójność społeczną, gospodarczą i regionalną, wytwarzając kapitał społeczny, wspierając aktywne obywatelstwo, solidarność opartą na dobrobycie społecznym i tworzenie wizji gospodarki opartej na wartościach demokratycznych i stawiającej człowieka na pierwszym miejscu oraz wspierając trwały rozwój i innowacje społeczne, środowiskowe i technologiczne;

AE. mając na uwadze, że towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych mają do odegrania pewną rolę w walce z tymi wyzwaniami wspólnie z sektorem prywatnym, i że w tym celu powinny mieć one możliwość prowadzenia działalności w Unii w warunkach konkurencji na równi z innymi formami działalności; mając na uwadze, że przyjęte statuty europejskie, takie jak statut spółdzielni europejskiej (SCE) lub statut spółki europejskiej (SE), są nieodpowiednie dla towarzystw ubezpieczeń wzajemnych ze względu na różnice występujące w modelach zarządzania nimi;

AF. mając na uwadze, że godne ubolewania jest istnienie luki w prawodawstwie Unii, ponieważ towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych nie są wyszczególnione w traktatach oraz że poszanowanie ich modelu przedsiębiorczości nie jest objęte żadnym prawodawstwem wtórnym, które odnosi się jedynie do przedsiębiorstw publicznych i prywatnych, co narusza status towarzystw ubezpieczeń wzajemnych, wpływa szkodliwie na ich rozwój i na możliwość utworzenia grup transgranicznych;

AG. mając na uwadze, że nadanie statutu europejskiego towarzystwom ubezpieczeń wzajemnych ma zasadnicze znaczenie dla ich skuteczniejszego włączenia do jednolitego rynku, uznania w większym stopniu ich specyfiki i dla zapewnienia tego, by towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych mogły w większym stopniu przyczynić się do realizacji celów strategii 2020 dotyczących wzrostu gospodarczego i zatrudnienia; podkreśla, że statut europejski ułatwiłby również mobilność obywateli europejskich, ponieważ umożliwiłby towarzystwom ubezpieczeń wzajemnych świadczenie usług w kilku państwach członkowskich, a tym samym zapewniłby większą ciągłość i spójność na jednolitym rynku;

AH. mając na uwadze, że europejski statut towarzystw ubezpieczeń wzajemnych zapewniłby sposób propagowania modelu wzajemności w rozszerzonej Europie, zwłaszcza w nowych państwach członkowskich, w których nie jest on uwzględniony przez niektóre systemy prawne; mając na uwadze, że rozporządzenie unijne, które w sposób naturalny miałoby zastosowanie w całej Unii Europejskiej, przyniosłoby podwójną korzyść - zapewniłoby tym krajom europejski statut referencyjny oraz przyczyniłoby się do podwyższenia statusu tego rodzaju przedsiębiorstw i poprawy ich wizerunku w oczach opinii publicznej;

AI. mając na uwadze, że statut mógłby zapewnić towarzystwom ubezpieczeń wzajemnych możliwości osiągnięcia korzyści skali w celu utrzymania konkurencyjności w przyszłości oraz zwiększyłby uznanie wartości towarzystw ubezpieczeń wzajemnych w kształtowaniu polityki unijnej;

AJ. mając na uwadze, że towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych są organizacjami silnymi i trwałymi, które skutecznie oparły się kryzysowi finansowemu we wszystkich obszarach gospodarki i przyczyniły się do utworzenia bardziej odpornego, zróżnicowanego rynku, w szczególności w dziedzinie ubezpieczeń i ochrony socjalnej; mając na uwadze, że towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych działają w sposób szczególnie aktywny, jeśli chodzi o problem starzenia się społeczeństwa i potrzeby społeczne; mając na uwadze, że zaangażowanie towarzystw ubezpieczeń wzajemnych w dziedzinę świadczeń emerytalnych stwarza dodatkowe możliwości dla obywateli Unii oraz że towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych mają do odegrania rolę w zachowaniu europejskiego modelu społecznego;

AK. mając na uwadze, że towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych nie posiadają akcji, lecz stanowią własność wspólną, oraz że nadwyżki są ponownie inwestowane, a nie rozdzielane między członków; mając na uwadze, że pomogło to towarzystwom ubezpieczeń wzajemnych odeprzeć kryzys skuteczniej niż innym podmiotom sektora prywatnego;

AL. mając na uwadze, że statut europejski byłby dobrowolnym narzędziem dodatkowym w stosunku do obowiązujących krajowych przepisów prawnych mających zastosowanie do towarzystw ubezpieczeń wzajemnych, a zatem nie miałby wpływu na istniejące już statuty, lecz byłby tzw. 28. systemem ułatwiającym towarzystwom ubezpieczeń wzajemnych prowadzenie działalności transgranicznej;

AM. mając na uwadze, że Komisja powinna uwzględnić szczególne cechy towarzystw ubezpieczeń wzajemnych w celu zapewnienia równych zasad konkurencji, aby uniknąć dalszej dyskryminacji i zapewnić proporcjonalność wszelkiego nowego prawodawstwa oraz istnienie uczciwego, konkurencyjnego i zrównoważonego rynku;

AN. mając na uwadze, że pojawia się coraz więcej postulatów o zróżnicowanie sektora ubezpieczeń, co uwypukla rolę towarzystw ubezpieczeń wzajemnych w stosunku do spółek akcyjnych jeżeli chodzi o poprawę konkurencyjności całego sektora, obniżenie poziomu jego ryzyka i poprawę odporności tego sektora na zmieniające się warunki finansowe i gospodarcze;

AO. mając na uwadze, że towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych stoją w obliczu intensywnej i nasilającej się konkurencji, zwłaszcza w sektorze ubezpieczeń, oraz mając na uwadze, że niektóre z nich przekształcają się w spółki i dążą do finansjalizacji;

AP. mając na uwadze, że w co najmniej sześciu państwach członkowskich Unii i EOG brak prawnej możliwości utworzenia organizacji opartych na zasadzie wzajemności; mając na uwadze, że powoduje to zakłócenia w funkcjonowaniu rynku; mając na uwadze, że statut europejski mógłby zaradzić tej sytuacji i zainspirować do tworzenia towarzystw ubezpieczeń wzajemnych w tych państwach członkowskich;

AQ. mając na uwadze, że towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych nie posiadają instrumentów prawnych sprzyjających ich rozwojowi oraz działalności transgranicznej na rynku wewnętrznym; mając na uwadze dostępność europejskich statutów dla innych form przedsiębiorstw, towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych mają nadal nierówne szanse; mając na uwadze, że wobec braku statutu europejskiego towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych są często zobowiązane do korzystania z nieodpowiednich instrumentów prawnych w przypadku działalności transgranicznej, co skutkuje przekształcaniem ich w spółki;

AR. mając na uwadze, że krajowe prawo w zakresie towarzystw ubezpieczeń wzajemnych różni się znacznie w obrębie Unii oraz że statut europejski mógłby umożliwić tworzenie transnarodowych towarzystw ubezpieczeń wzajemnych, co wzmocniłoby europejski model ochrony socjalnej;

AS. mając na uwadze, że same towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych powinny upowszechniać koncepcję wzajemności jako swoją wartość podstawową oraz przekonywać przyszłych członków, że jest ona opłacalną i trwałą alternatywą dla usługodawców komercyjnych;

AT. mając na uwadze, że aby utrzymać konkurencyjność towarzystw ubezpieczeń wzajemnych należy uniemożliwić im przekształcenie się w podmioty podobne do ich odpowiedników komercyjnych, na przykład poprzez wprowadzenie wyboru ryzyka lub surowszych kryteriów członkostwa, lub nawet poprzez emisję akcji w celu rozszerzenia ich marginesu wypłacalności;

AU. mając na uwadze, że towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych, zwłaszcza średniej wielkości, mogą zostać zmuszone do przyłączenia się do większych organizacji, nawet spółek akcyjnych (poprzez przekształcenie w spółkę), co zwiększa odległość między daną organizacją a ubezpieczającymi;

AV. mając na uwadze, że brak statutu nadal utrudnia współpracę transgraniczną i fuzje towarzystw;

1. w świetle wyników przeprowadzonej niedawno analizy sytuacji towarzystw ubezpieczeń wzajemnych w Unii Europejskiej, a także majac na uwadze wielokrotnie wyrażone przez Parlament Europejski jasne stanowisko w sprawie statutu towarzystw ubezpieczeń wzajemnych zwraca się do Komisji o niezwłoczne przedłożenie w oparciu o art. 352 lub ewentualnie o art. 114 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, co najmniej jednego wniosku umożliwiającego towarzystwom ubezpieczeń wzajemnych działanie na skalę europejską i transgraniczną, na podstawie szczegółowych zaleceń przedstawionych w załączniku;

2. potwierdza, że zalecenia te zgodne są z prawami podstawowymi i zasadą pomocniczości;

3. uważa, iż skutki finansowe omawianego wniosku muszą powinny być pokryte z odpowiednich środków budżetowych;

4. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania Komisji i Radzie niniejszej rezolucji, a także szczegółowych zaleceń przedstawionych w załączniku.

ZAŁĄCZNIKI

ZAŁĄCZNIK

DO PROJEKTU REZOLUCJI: SZCZEGÓŁOWE ZALECENIA DOTYCZĄCE TREŚCI PRZEDSTAWIONEGO WNIOSKU

Zalecenia dotyczące statutu europejskiego towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych

Zalecenie 1 (dotyczące celów statutu europejskiego towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych)

Parlament Europejski jest zdania, że różnorodność przedsiębiorstw powinna zostać wyraźnie ujęta w Traktacie o funkcjonowaniu Unii Europejskiej i proponuje uwzględnienie towarzystw ubezpieczeń wzajemnych w art. 54 tego traktatu.

Uważa on, że do stworzenia równych zasad konkurencji dla towarzystw ubezpieczeń wzajemnych, w tym europejskiego statutu, niezbędne jest połączenie strategii i działań, które dawałoby im równe możliwości dodania europejskiego wymiaru do ich organizacji i działalności oraz zapewniłoby im odpowiednie instrumenty prawne ułatwiające ich działalność transgraniczną i transnarodową. W tym zakresie towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych mogłyby działać w całej UE zgodnie ze swym szczególnym zarządzaniem.

Parlament Europejski jest zdania, że statut europejskiego towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych utworzy dobrowolny system w formie fakultatywnego instrumentu umożliwiającego towarzystwom ubezpieczeń wzajemnych działanie w różnych państwach członkowskich, a nawet wprowadzenie ich w krajach, w których obecnie one nie istnieją, w związku z czym domaga się, aby europejskie towarzystwo ubezpieczeń wzajemnych zostało uznane za europejską formę prawną o szczególnym charakterze unijnym.

Parlament Europejski przypomina jednocześnie, że inicjatywy ustawodawcze nie zmienią poszczególnych obowiązujących już krajowych przepisów prawa oraz że za ich cel nie można uznać zbliżenia przepisów prawa państw członkowskich mających zastosowanie do towarzystw ubezpieczeń wzajemnych.

Parlament Europejski potwierdza, że zasadniczymi celami rozporządzenia w sprawie statutu europejskiego towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych będą:

- zniesienie wszelkich barier we współpracy transgranicznej między towarzystwami ubezpieczeń wzajemnych, z jednoczesnym uwzględnieniem ich szczególnych cech głęboko zakorzenionych w ich krajowych systemach prawnych oraz umożliwienie towarzystwom ubezpieczeń wzajemnych swobodnego działania na europejskim jednolitym rynku, co wzmacniałoby zasady samego jednolitego rynku;

- umożliwienie utworzenia europejskiego towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych przez osoby fizyczne zamieszkujące w różnych państwach członkowskich lub osoby prawne podlegające przepisom prawa różnych państw członkowskich;

- umożliwienie utworzenia europejskiego towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych za pomocą transgranicznego połączenia dwóch lub większej liczby istniejących towarzystw ubezpieczeń wzajemnych, biorąc pod uwagę, że dyrektywa w sprawie transgranicznego łączenia się spółek nie ma zastosowania do towarzystw ubezpieczeń wzajemnych ¹¹ ;

- umożliwienie utworzenia europejskiego towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych za pomocą przemiany lub przekształcenia krajowego towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych w nową formę bez konieczności jego uprzedniej likwidacji, jeżeli dane towarzystwo posiada siedzibę statutową i siedzibę zarządu w tym samym państwie członkowskim;

- umożliwienie utworzenia europejskiej grupy towarzystw ubezpieczeń wzajemnych oraz umożliwienie towarzystwom ubezpieczeń wzajemnych czerpania korzyści wynikających z europejskiej grupy towarzystw ubezpieczeń wzajemnych zwłaszcza w kontekście dyrektywy Wypłacalność II ¹² w przypadku towarzystw wzajemnych oferujących ubezpieczenia.

Zalecenie 2 (dotyczące elementów statutu europejskiego towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych)

Parlament Europejski wzywa Komisję do wzięcia pod uwagę, że przy udostępnieniu w ustawodawstwie państw członkowskich takiego fakultatywnego rozporządzenia należałoby uwzględnić charakterystyczne cechy i zasady zarządzania towarzystwami ubezpieczeń wzajemnych.

Parlament Europejski przypomina, że wniosek dotyczący statutu europejskiego towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych musi uwzględniać określone zasady działania towarzystw ubezpieczeń wzajemnych, które są odmienne od zasad innych podmiotów gospodarczych:

- towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych oferują szeroki wachlarz usług ubezpieczeniowych, pożyczkowych i innych, w interesie swoich członków, na zasadzie solidarności i finansowania zbiorowego;

- w zamian członkowie opłacają składki lub wnoszą równoważne wkłady, których kwota może być zmienna;

- członkowie nie mogą wykonywać indywidualnych praw z tytułu aktywów towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych.

Parlament Europejski uważa, że statut będzie musiał określać precyzyjne i jasne warunki utworzenia autentycznej i skutecznej nowej kategorii europejskich towarzystw ubezpieczeń wzajemnych oraz że w tym przypadku należy pamiętać o wcześniejszych wzorcowych statutach podmiotów europejskich, w przypadku których ze względu na znaczne możliwości elastyczności zapewnione państwom członkowskim oraz brak wartości dodanej nie udało się stworzyć warunków sprzyjających pomyślnemu wykorzystaniu takiego narzędzia europejskiego.

Parlament Europejski wzywa Komisję, by w zaproponowanym rozporządzeniu wprowadziła w oparciu o art. 352 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej główne cechy charakterystyczne osobowych towarzystw ubezpieczeń wzajemnych, a mianowicie zasadę niedyskryminacji, jeśli chodzi o wybór ryzyka, ukierunkowane demokratycznie przez swoich członków w celu poprawy warunków socjalnych społeczności lokalnych i ogólnie społeczeństwa w duchu wzajemności;

Parlament Europejski podkreśla znaczenie zasady solidarności w towarzystwach ubezpieczeń wzajemnych, w których klienci są również członkami, a zatem mają takie same interesy; przypomina zasadę wspólnej własności kapitału i jego niepodzielności; podkreśla znaczenie zasady równego podziału w przypadku likwidacji, co oznacza, że aktywa powinny zostać przekazane na rzecz innych towarzystw ubezpieczeń wzajemnych lub podmiotu, którego celem jest wspieranie i promowanie towarzystw ubezpieczeń wzajemnych.

Zalecenie 3 (dotyczące zakresu statutu europejskiego towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych)

Parlament Europejski podkreśla następujące aspekty dotyczące zakresu przyszłego rozporządzeniu w sprawie statutu europejskiego:

- nie powinien on mieć wpływu na obowiązkowe lub ustawowe systemy zabezpieczenia społecznego zarządzane w niektórych państwach członkowskich przez towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych ani na swobodę państw członkowskich w zakresie decydowania o ewentualnym powierzeniu zarządzania takimi systemami towarzystwom ubezpieczeń wzajemnych i warunkach takiego powierzenia;

- z uwagi na specyficzny unijny charakter europejskiego towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych przewidziane w statucie zasady zarządzania nie powinny naruszać przepisów prawa państw członkowskich ani ograniczać rozwiązań, które mogą zostać przyjęte w stosunku do innych unijnych aktów z zakresu prawa spółek;

- rozporządzenie nie powinno obejmować innych dziedzin prawa, takich jak przepisy dotyczące udziału pracowników w procesie decyzyjnym, prawo pracy, prawo podatkowe, prawo konkurencji, prawo własności intelektualnej lub przemysłowej lub przepisy dotyczące niewypłacalności i zawieszenia płatności;

- ponieważ ramy funkcjonowania towarzystw ubezpieczeń wzajemnych różnią się w poszczególnych państwach członkowskich, rozporządzenie powinno zapewniać europejskim towarzystwom ubezpieczeń wzajemnych możliwość swobodnego określania przedmiotu swojej działalności i prowadzenia szerokiego wachlarza usług, wraz z ubezpieczeniami społecznymi i zdrowotnymi oraz udzielaniem kredytów swoim członkom.

Zalecenie 4 (dotyczące zarządzania europejskimi towarzystwami ubezpieczeń wzajemnych)

- Europejskie towarzystwo ubezpieczeń wzajemnych powinno podlegać zarządzaniu demokratycznemu i powinno być finansowane zbiorowo z korzyścią dla jego członków. Statut powinien stanowić, że członkowie są właścicielami zbiorowymi organizacji ubezpieczeń wzajemnych.

- Statut europejskiego towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych powinien określać zasady ładu i zarządzania przewidujące, co następuje: walne zgromadzenie (które może być zgromadzeniem wszystkich członków lub zgromadzeniem delegatów członków), organ nadzorczy oraz organ zarządzający lub administracyjny, w zależności od formy przyjętej w statucie.

- Każdy członek (osoba fizyczna lub prawna) lub delegat na walne zgromadzenie powinien zasadniczo posiadać równe prawa głosu.

- Członek lub członkowie organu zarządzającego powinni być powoływani i odwoływani przez organ nadzorczy. Państwo członkowskie może jednak określić wymóg lub dopuścić, aby statut przewidywał powołanie członka lub członków organu zarządzającego przez walne zgromadzenie.

- Nie można być jednocześnie członkiem organu zarządzającego i nadzorczego.

- Należy ściśle monitorować wpływ, jaki dyrektywa Wypłacalność II wywiera na ład korporacyjny organizacji ubezpieczeń wzajemnych.

1 Dz.U. C 297 E z 7.12.2006, s. 140.

2 Dz.U. C 303 E z 13.12.2006, s. 114.

3 Dz.U. C 76 E z 25.3.2010, s. 16.

4 Dz.U. C 99 E z 3.4.2012, s. 19.

5 Dz.U. C 199 E z 7.7.2012, s. 187.

6 Teksty przyjęte, P7_TA(2012)0259.

7 http://www.europarl.europa.eu/committees/en/studiesdownload.html? languageDocument=EN&file=83593

8 Rozporządzenie Rady (WE) nr 1435/2003 z dnia 22 lipca 2003 r. w sprawie statutu spółdzielni europejskiej (SCE) (Dz.U. L 207 z 18.8.2003, s. 1).

9 Komunikat Komisji z dnia 13 kwietnia 2011 r. zatytułowany "Akt o jednolitym rynku. Dwanaście dźwigni na rzecz pobudzenia wzrostu gospodarczego i wzmocnienia zaufania. "Wspólnie na rzecz nowego wzrostu gospodarczego" (COM(2011)0206).

10 Patrz COM(2011)0206, o którym mowa powyżej.

11 Dyrektywa 2005/56/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 26 października 2005 r. w sprawie transgranicznego łączenia się spółek kapitałowych (Dz.U. L 310 z 25.11.2005, s. 1).

12 Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/138/WE z dnia 25 listopada 2009 r. w sprawie podejmowania i prowadzenia działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej (Wypłacalność II) (Dz.U. L 335 z 17.12.2009. s. 1).

• Identyfikator: Dz.U.UE.C.2016.36.111
• Rodzaj: Rezolucja
• Tytuł: Zalecenie dla Komisji w sprawie statutu europejskiego towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych (2012/2039(INL)).
• Data aktu: 14/03/2013
• Data ogłoszenia: 29/01/2016