P8_TA(2015)0170Poprawki przyjęte przez Parlament Europejski w dniu 29 kwietnia 2015 r. w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie funduszy rynku pieniężnego (COM(2013)0615 - C7-0263/2013 - 2013/0306(COD)) 1
(Zwykła procedura ustawodawcza: pierwsze czytanie)
(2016/C 346/38)
(Dz.U.UE C z dnia 21 września 2016 r.)
Poprawka 1
POPRAWKI PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO *
do wniosku Komisji
ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY
w sprawie funduszy rynku pieniężnego
(Tekst mający znaczenie dla EOG)
PARLAMENT EUROPEJSKI I RADA UNII EUROPEJSKIEJ,
uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 114,
uwzględniając wniosek Komisji Europejskiej,
po przekazaniu projektu aktu ustawodawczego parlamentom narodowym,
uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego 2 ,
stanowiąc zgodnie ze zwykłą procedurą ustawodawczą,
a także mając na uwadze, co następuje:
(1) Fundusze rynku pieniężnego (FRP) zapewniają finansowanie krótkoterminowe instytucjom finansowym, przedsiębiorstwom oraz rządom. Zapewniając tym podmiotom środki finansowe, FRP przyczyniają się do finansowania gospodarki europejskiej. Takie podmioty wykorzystują inwestycje w FRP jako skuteczny sposób na dywersyfikację ryzyka kredytowego i ekspozycji, zamiast polegać wyłącznie na depozytach bankowych.
(2) Po stronie popytu FRP są narzędziami zarządzania krótkoterminowymi środkami pieniężnymi, które zapewniają wysoki stopień płynności, dywersyfikacji, stabilności wartości zainwestowanego kapitału oraz zyski na poziomie rynkowym. FRP są stosowane ▌ przez szereg podmiotów, w tym instytucje charytatywne, spółdzielnie mieszkaniowe, władze lokalne oraz większych inwestorów instytucjonalnych, takich jak przedsiębiorstwa i fundusze emerytalne, które chcą zainwestować nadwyżkę środków pieniężnych na krótki okres. FRP stanowią zatem kluczowe ogniwo pomiędzy popytem a podażą na finansowanie krótkoterminowe.
(3) Wydarzenia, które miały miejsce w trakcie kryzysu finansowego, pozwoliły uzyskać wgląd w szereg cech tych funduszy, które sprawiają, że są one podatne na zagrożenia, gdy na rynkach finansowych występują zawirowania, a zatem mogą one rozprzestrzeniać lub zwiększać ryzyko w obrębie systemu finansowego. Gdy ceny aktywów, w które inwestują FRP, zaczynają spadać, zwłaszcza w skrajnych warunkach rynkowych, fundusze te nie zawsze są w stanie dotrzymać zobowiązania do bezzwłocznego umorzenia jednostek uczestnictwa lub udziałów wyemitowanych na rzecz inwestorów oraz utrzymać wartość tych jednostek lub udziałów na stałym poziomie. Sytuacja ta, która według Rady Stabilności Finansowej (FSB) i Międzynarodowej Organizacji Komisji Papierów Wartościowych (IOSCO) może być szczególnie trudna dla FRP o stałej lub stabilnej wartości aktywów netto, może spowodować znaczne i nagłe zlecenia umorzenia składane przez inwestorów, potencjalnie wywołując skutki makroekonomiczne na szerszą skalę.
(4) Zlecenia umorzenia znacznych pakietów jednostek uczestnictwa lub udziałów mogą zmusić FRP do sprzedaży niektórych aktywów inwestycyjnych na rynku schyłkowym, potencjalnie nasilając w ten sposób kryzys płynnościowy. W tych okolicznościach emitenci instrumentów rynku pieniężnego mogą mieć poważne trudności z uzyskaniem finansowania, jeśli rynki papierów komercyjnych i innych instrumentów rynku pieniężnego znacząco się skurczą. Może to spowodować efekt domina na rynku finansowania krótkoterminowego i doprowadzić do bezpośrednich i poważnych trudności z finansowaniem instytucji finansowych, przedsiębiorstw i rządów, a więc gospodarki.
(5) Zarządzający aktywami, wspomagani przez jednostki sponsorujące, mogą postanowić o udzieleniu uznaniowego wsparcia w celu utrzymania płynności i stabilności ich FRP. ▌ Jednostki sponsorujące są często zmuszane do udzielenia wsparcia sponsorowanym przez siebie FRP, które tracą na wartości, ze względu na ryzyko utraty reputacji i obawy, że panika może przenieść się na inne rodzaje działalności tych jednostek. W zależności od wielkości funduszu i skali presji umorzeniowej wsparcie ze strony jednostki sponsorującej może sięgnąć rozmiarów, które wykraczają poza stan rezerw, które ma bezpośrednio do dyspozycji. Ważne jest zatem, aby zapewnić ramy jednolitych przepisów w celu zapobieżenia ogłoszeniu upadłości przez jednostkę sponsorującą i wystąpieniu efektu domina w odniesieniu do innych jednostek sponsorujących FRP.
(6) W celu utrzymania integralności i stabilności rynku wewnętrznego ▌ konieczne jest ustanowienie przepisów dotyczących funkcjonowania tych funduszy, a w szczególności dotyczących struktury ich portfela. Ma to na celu zwiększenie odporności FRP i ograniczenie kanałów przenoszenia się efektu domina. Jednolite przepisy w całej Unii są niezbędne, aby zagwarantować, że FRP są w stanie ▌ realizować zlecenia umorzenia składane przez inwestorów, zwłaszcza w skrajnych warunkach rynkowych. Jednolite przepisy dotyczące portfela FRP są również niezbędne do zagwarantowania, aby FRP były w stanie sprostać znacznej liczbie nagłych zleceń umorzenia składanych przez dużą grupę inwestorów.
(7) Jednolite przepisy dotyczące FRP są również konieczne w celu zapewnienia sprawnego funkcjonowania rynku finansowania krótkoterminowego instytucji finansowych, korporacyjnych emitentów krótkoterminowych dłużnych papierów wartościowych oraz rządów. Przepisy te są również niezbędne do zapewnienia równego traktowania inwestorów FRP i uniknięcia sytuacji, w których inwestorzy decydujący się na umorzenie jednostek w późniejszym czasie znajdą się w gorszej sytuacji w przypadku tymczasowego zawieszenia umorzeń lub likwidacji FRP.
(8) Konieczne jest zapewnienie harmonizacji wymogów ostrożnościowych dotyczących FRP poprzez ustanowienie jasnych przepisów nakładających na FRP i ich zarządzających w całej Unii bezpośrednie obowiązki. Zwiększyłoby to stabilność tych funduszy jako źródła krótkoterminowego finansowania sektora instytucji rządowych i samorządowych oraz sektora przedsiębiorstw w całej Unii. Zagwarantowałoby to również, że FRP pozostaną wiarygodnym narzędziem zarządzania potrzebami unijnego przemysłu w zakresie środków pieniężnych.
(9) Wytyczne dotyczące FRP przyjęte przez Komitet Europejskich Organów Nadzoru nad Rynkiem Papierów Wartościowych (CESR) w celu stworzenia minimalnych, równych warunków działania FRP w Unii zostały wdrożone w terminie jednego roku od ich wejścia w życie jedynie przez 12 państw członkowskich, co świadczy o dalszym obowiązywaniu rozbieżnych przepisów krajowych. Rozbieżne rozwiązania krajowe nie są w stanie ▌ wyeliminować słabych punktów unijnych rynków pieniężnych ani złagodzić ryzyka wystąpienia efektu domina, co - jak pokazał kryzys finansowy - zagraża funkcjonowaniu i stabilności rynku wewnętrznego. Wspólne przepisy dotyczące FRP powinny zatem zapewnić wysoki poziom ochrony inwestorów i zapobiegać wystąpieniu efektu domina na skutek ewentualnej paniki wśród inwestorów FRP bądź łagodzić jego skutki.
(10) W przypadku braku rozporządzenia ustanawiającego przepisy dotyczące FRP możliwe byłoby dalsze przyjmowanie rozbieżnych środków na poziomie krajowym, co nadal powodowałyby znaczne zakłócenia konkurencji wynikające z istotnych różnic w podstawowych standardach ochrony inwestycji. Zróżnicowane wymogi dotyczące struktury portfela, aktywów kwalifikowalnych, terminów ich zapadalności, płynności i dywersyfikacji, jak również jakości kredytowej emitentów instrumentów rynku pieniężnego prowadzą do powstania rozbieżnych poziomów ochrony inwestorów z powodu różnych poziomów ryzyka związanego z ofertą inwestycyjną FRP. Należy zatem koniecznie przyjąć jednolity zbiór przepisów, aby uniknąć przeniesienia się efektu domina na rynek finansowania krótkoterminowego i na jednostki sponsorujące FRP, co mogłoby zagrozić stabilności rynku finansowego Unii. Aby złagodzić ryzyko systemowe, od dnia wejścia w życie niniejszego rozporządzenia FRP utrzymujące stałą wartość aktywów netto (FRP o stałej NAV) powinny funkcjonować w Unii tylko jako FRP o stałej NAV długu publicznego, detaliczne FRP o stałej NAV lub FRP o niskiej zmienności NAV (FRP o niskiej zmienności NAV). O ile nie określono inaczej, wszelkie odniesienia do FRP o stałej NAV zawarte w niniejszym rozporządzeniu dotyczą FRP o stałej NAV długu publicznego, detalicznych FRP o stałej NAV oraz FRP o niskiej zmienności NAV. Istniejące FRP o stałej NAV powinny mieć możliwość podjęcia decyzji o funkcjonowaniu w formie FRP o zmiennej wartości aktywów netto (FRP o zmiennej NAV).
(11) Nowe przepisy dotyczące FRP są ściśle związane z dyrektywą 2009/65/WE 3 i dyrektywą 2011/61/UE 4 , ponieważ stanowią one ramy prawne regulujące ustanawianie, zarządzanie i wprowadzanie do obrotu FRP w Unii.
(12) Przedsiębiorstwa zbiorowego inwestowania mogą działać w Unii jako przedsiębiorstwa zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS) zarządzane przez zarządzających UCITS lub spółki inwestycyjne posiadające zezwolenie na mocy dyrektywy 2009/65/WE bądź jako alternatywne fundusze inwestycyjne (AFI) zarządzane przez zarządzających alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (ZAFI), posiadające zezwolenie lub zarejestrowane zgodnie z dyrektywą 2011/61/UE. Nowe przepisy dotyczące FRP uzupełniają przepisy zawarte w tych dyrektywach. W związku z powyższym nowe jednolite przepisy dotyczące FRP powinny mieć zastosowanie w uzupełnieniu do wymogów ustanowionych w dyrektywie 2009/65/WE i dyrektywie 2011/61/UE. Jednocześnie szereg przepisów rozdziału VII dyrektywy 2009/65/WE dotyczących polityki inwestycyjnej UCITS nie powinno mieć zastosowania, a w nowych jednolitych przepisach dotyczących FRP należy ustanowić szczegółowe zasady dotyczące produktów tych funduszy.
(13) Zharmonizowane przepisy powinny mieć zastosowanie do przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania, których cechy odpowiadają cechom FRP. UCITS i AFI, które inwestują w aktywa krótkoterminowe, takie jak instrumenty rynku pieniężnego lub depozyty, bądź zawierają umowy z otrzymanym przyrzeczeniem odkupu lub niektóre kontrakty na instrumenty pochodne, służące wyłącznie zabezpieczeniu ryzyka związanego z pozostałymi inwestycjami funduszu, oraz których celem jest zapewnienie zysków odpowiadających stopie rynku pieniężnego lub utrzymanie wartości inwestycji, muszą przestrzegać nowych przepisów dotyczących FRP.
(14) Specyfika FRP wynika z połączenia aktywów, w które inwestują, oraz założonych przez nie celów. Cel, jakim jest zapewnienie zysków w zależności od stopy rynku pieniężnego, oraz cel, jakim jest utrzymanie wartości inwestycji, nie wykluczają się wzajemnie. FRP może wyznaczyć sobie jeden z tych celów lub obydwa.
(15) Cel, jakim jest zapewnienie zysków odpowiadających stopie rynku pieniężnego, należy rozumieć w znaczeniu ogólnym. Oczekiwane zyski nie muszą być idealnie dostosowane do stopy EONIA, Libor, Euribor lub każdej innej stosownej stopy procentowej rynku pieniężnego. Cel uzyskania zysków nieznacznie przekraczających stopę rynku pieniężnego nie powinien być podstawą do nieobjęcia UCITS lub AFI zakresem nowych jednolitych przepisów.
(16) Cel utrzymania wartości inwestycji nie powinien być interpretowany jako gwarancja zachowania kapitału udzielona przez fundusz. Należy go rozumieć jako cel, który UCITS lub AFI zamierza osiągnąć. Spadek wartości inwestycji nie powinien oznaczać, że przedsiębiorstwo zbiorowego inwestowania zmieniło cel, jakim jest utrzymanie wartości inwestycji.
(17) Ważne jest, aby UCITS i AFI o cechach FRP były identyfikowane jako te fundusze, a ich zdolność do stałego przestrzegania nowych jednolitych przepisów dotyczących FRP podlegała wyraźnej weryfikacji. W tym celu właściwe organy powinny udzielać FRP zezwoleń. W przypadku UCITS zezwolenie na prowadzenie działalności w charakterze FRP powinno być częścią zezwolenia na prowadzenie działalności jako UCITS zgodnie ze zharmonizowanymi procedurami przewidzianymi w dyrektywie 2009/65/WE. W przypadku AFI, z uwagi na to, że nie podlegają one zharmonizowanym procedurom udzielania zezwoleń i nadzoru na mocy dyrektywy 2011/61/UE, konieczne jest zapewnienie wspólnych podstawowych przepisów dotyczących udzielania zezwoleń, które odzwierciedlają obowiązujące zharmonizowane przepisy dotyczące UCITS. Procedury takie powinny zapewniać, aby AFI posiadający zezwolenie na prowadzenie działalności w charakterze FRP był zarządzany przez zarządzającego alternatywnym funduszem inwestycyjnym (ZAFI), który uzyskał zezwolenie zgodnie z dyrektywą 2011/61/UE.
(18) W celu upewnienia się, że wszystkie przedsiębiorstwa zbiorowego inwestowania charakteryzujące się cechami FRP podlegają nowym wspólnym przepisom dotyczącym tych funduszy konieczne jest wprowadzenie zakazu używania nazwy "FRP" lub innych określeń sugerujących, że przedsiębiorstwo zbiorowego inwestowania ma cechy takiego funduszu, chyba że przestrzegane są przepisy niniejszego rozporządzenia. W celu uniknięcia obchodzenia przepisów dotyczących FRP właściwe organy powinny monitorować praktyki rynkowe przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania mających siedzibę lub wprowadzanych do obrotu na ich terytorium w celu sprawdzenia, czy nie nadużywają one nazwy "FRP" ani nie sugerują, że są takimi funduszami, nie stosując się do nowych ram prawnych.
(19) Nowe przepisy mające zastosowanie do FRP powinny bazować na istniejących ramach prawnych ustanowionych na mocy dyrektywy 2009/65/WE i dyrektywy 2011/61/UE oraz wykonawczych aktów prawnych do tych dyrektyw. W związku z powyższym przepisy dotyczące produktów FRP powinny mieć zastosowanie jako uzupełnienie obowiązujących przepisów unijnych, chyba że wyraźnie zostanie określone, że te ostatnie nie mają zastosowania. Ponadto przepisy dotyczące zarządzania i wprowadzania do obrotu ustanowione w istniejących ramach prawnych powinny mieć zastosowanie do FRP, z uwzględnieniem tego, czy są one UCITS lub AFI. Podobnie, przepisy dotyczące transgranicznego świadczenia usług i swobody przedsiębiorczości ustanowione w dyrektywie 2009/65/ WE i dyrektywie 2011/61/UE powinny mieć zastosowanie odpowiednio do działalności transgranicznej FRP.
(20) Biorąc pod uwagę fakt, że UCITS i AFI mogą przybierać rozmaite formy prawne, które niekoniecznie nadają im osobowość prawną, przepisy zobowiązujące FRP do podjęcia działań należy rozumieć jako odniesienia do zarządzającego FRP w przypadkach, gdy dany FRP został założony jako UCITS lub AFI, który nie jest w stanie działać samodzielnie, ponieważ nie posiada osobowości prawnej we własnym zakresie.
(21) W przepisach dotyczących portfelu FRP należałoby jednoznacznie określić kategorie aktywów, które powinny być uznawane do celów inwestycji tych funduszy, oraz warunki ich kwalifikowalności. W celu zapewnienia integralności FRP pożądane jest również zakazanie tym funduszom zawierania określonych transakcji finansowych, które mogłyby zagrażać ich strategii inwestycyjnej i celom.
(22) Instrumenty rynku pieniężnego są zbywalnymi instrumentami znajdującymi się zwykle w obrocie na rynku pieniężnym, takimi jak bony skarbowe czy bony komunalne, certyfikaty depozytowe, papiery komercyjne, papiery wartościowe zabezpieczone aktywami o wysokiej jakości i płynności, akcepty bankowe lub średnio-i krótkoterminowe obligacje. Powinny one móc stanowić przedmiot inwestycji FRP jedynie wówczas, jeżeli przestrzegają ograniczeń dotyczących terminów zapadalności lub - w przypadku papierów wartościowych zabezpieczonych aktywami - jeżeli mogą być uznane za aktywa wysokiej jakości zgodnie z przepisami dotyczącymi płynności, określonymi w części szóstej rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 575/2013 5 , a fundusze te uznają, że instrumenty te wykazują się wysoką jakością kredytową.
(23) Papiery komercyjne zabezpieczone aktywami (ABCP) należy uznać za kwalifikowalne instrumenty rynku pieniężnego, jeżeli spełniają one dodatkowe wymogi. Z uwagi na to, że podczas kryzysu niektóre sekurytyzacje były szczególnie niestabilne, konieczne jest ustanowienie ograniczeń dotyczących terminów zapadalności oraz kryteriów jakości dotyczących aktywów bazowych, jak również dopilnowanie, by pula ekspozycji była wystarczająco zdywersyfikowana. Jednak nie wszystkie kategorie aktywów bazowych okazały się niestabilne. W szczególności chodzi tu o sekurytyzacje, w przypadku których aktywa bazowe wiązały się ze wspieraniem kapitału obrotowego producentów oraz sprzedażą towarów i usług gospodarki realnej. Te sekurytyzacje funkcjonowały dobrze i powinny być uznane za kwalifikowalne instrumenty rynku pieniężnego, o ile można je uznać za wysokiej jakości aktywa płynne zgodnie z przepisami dotyczącymi płynności zawartymi w części szóstej rozporządzenia (UE) nr 575/2013, określonymi szczegółowo w rozporządzeniu delegowanym Komisji (UE) nr ... 6 . Powyższe powinno mieć zastosowanie do kwalifikowanych papierów wartościowych zabezpieczonych aktywami płynnymi wysokiej jakości, należących do jednej z następujących podkategorii sekurytyzowanych aktywów bazowych, o których mowa w art. 13 ust. 2 lit. g) ppkt (iii) i (iv) rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) nr ..., mianowicie kredytów na zakup samochodów i leasingu dla pożyczkobiorców lub leasingobiorców posiadających siedzibę lub miejsce zamieszkania w państwie członkowskim oraz kredytów komercyjnych, leasingu i instrumentów kredytowych na rzecz przedsiębiorstw posiadających siedzibę w państwie członkowskim z myślą o sfinansowaniu wydatków kapitałowych lub działalności innej niż nabycie lub budowa nieruchomości komercyjnej. Odniesienie do określonych podkategorii sekurytyzowanych aktywów bazowych w rozporządzeniu delegowanym (UE) nr ..., jest istotne w celu zapewnienia jednolitej definicji kwalifikowalnych sekurytyzowanych aktywów bazowych na potrzeby przepisów dotyczących płynności dla instytucji kredytowych i niniejszego rozporządzenia, co z kolei ma znaczenie dla płynności takich instrumentów, aby unikać przeszkód dla sekurytyzacji gospodarki realnej.
(23a) Należy przekazać Komisji uprawnienia do przyjęcia aktów zgodnie z art. 290 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) w odniesieniu do określenia kryteriów identyfikacji prostej, przejrzystej i ustandaryzowanej sekurytyzacji. Komisja powinna przy tym zapewnić spójność z aktami delegowanymi przyjętymi na podstawie art. 460 rozporządzenia (UE) nr 575/2013 i art. 135 ust. 2 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/ 138/WE w sprawie podejmowania i prowadzenia działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej (Wypłacalność II), jak również powinna uwzględnić specyfikę sekurytyzacji o terminie zapadalności w chwili emisji krótszym niż 397 dni. Należy również przekazać Komisji uprawnienia do przyjęcia aktów zgodnie z art. 290 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) w odniesieniu do określenia kryteriów identyfikacji długu o wysokiej jakości kredytowej oraz papierów komercyjnych zabezpieczonych aktywami płynnymi. Komisja powinna zapewnić spójność z odnośnymi działaniami Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego (EUNB) i wspierać te działania.
(24) FRP powinien mieć możliwość inwestowania w depozyty, pod warunkiem że jest on w stanie wycofać środki pieniężne w dowolnym momencie. Możliwości skutecznego wycofania środków są ograniczone, jeśli kary związane z ich wcześniejszym wycofaniem są na tyle wysokie, że przekraczają odsetki naliczone przed wycofaniem środków. W związku z tym FRP powinien również dołożyć wszelkich starań, by nie składać depozytów w instytucji kredytowej, która wymaga kar wyższych niż przeciętne, ani nie składać depozytów o zbyt długim terminie zapadalności, jeżeli mogłoby to skutkować zbyt wysokimi karami.
(25) Pochodne instrumenty finansowe uznawane do celów inwestycji FRP powinny służyć wyłącznie zabezpieczeniu ryzyka stopy procentowej i ryzyka walutowego, a ich instrumentem bazowym powinny być jedynie stopy procentowe, waluty lub indeksy reprezentujące te kategorie. Należy zakazać wykorzystywania instrumentów pochodnych do innych celów lub posiadających inne aktywa bazowe. Instrumenty pochodne powinny być wykorzystywane jedynie jako uzupełnienie strategii funduszu, ale nie jako główne narzędzie służące osiągnięciu celów funduszu. Jeżeli FRP inwestuje w aktywa denominowane w innej walucie niż waluta funduszu, oczekuje się, że zarządzający FRP zabezpieczy całą ekspozycję na ryzyko walutowe, w tym za pośrednictwem instrumentów pochodnych. FRP powinny być uprawnione do inwestowania w finansowe instrumenty pochodne, jeżeli instrumenty te znajdują się w obrocie na rynku regulowanym, o którym mowa w art. 50 ust. 1 lit. a), b) lub c) dyrektywy 2009/65/WE, poza rynkiem regulowanym (OTC) lub w zorganizowanym systemie obrotu, o którym mowa w rozporządzeniu (UE) nr 600/2014 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 15 maja 2014 r. w sprawie rynków instrumentów finansowych.
(26) Umowy z otrzymanym przyrzeczeniem odkupu mogą być wykorzystane przez FRP jako środek krótkoterminowego inwestowania nadwyżki środków pieniężnych, pod warunkiem że pozycja jest w pełni zabezpieczona. W celu ochrony interesów inwestorów konieczne jest zapewnienie, aby zabezpieczenie udzielone w ramach umów z otrzymanym przyrzeczeniem odkupu było wysokiej jakości. FRP nie powinny stosować żadnych innych efektywnych technik zarządzania portfelem, w tym transakcji udzielania lub zaciągania pożyczek papierów wartościowych, ponieważ ich zastosowanie może uniemożliwić osiągnięcie celów inwestycyjnych tych funduszy.
(27) W celu ograniczenia podejmowania ryzyka przez FRP niezbędne jest ograniczenie ryzyka kontrahenta przez zapewnienie, aby portfel FRP podlegał jasnym wymogom w zakresie dywersyfikacji. W tym celu konieczne jest zagwarantowanie, aby umowy z otrzymanym przyrzeczeniem odkupu były w pełni zabezpieczone oraz aby, w celu ograniczenia ryzyka operacyjnego, umowa z otrzymanym przyrzeczeniem odkupu z jednym kontrahentem nie przekraczała 20 % ogółu aktywów FRP. Wszystkie instrumenty pochodne będące przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym (OTC) powinny podlegać przepisom rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 648/2012 7 .
(28) Ze względów ostrożnościowych i w celu uniknięcia wywierania znaczącego wpływu na organy zarządzające emitenta przez FRP, niezbędne jest zapobieganie nadmiernej koncentracji inwestycji funduszu w instrumenty wyemitowane przez tego samego emitenta.
(29) FRP powinien być zobowiązany do inwestowania w wysokiej jakości aktywa kwalifikowalne. W związku z tym FRP powinien dysponować ostrożną ▌ procedurą oceny kredytowej na potrzeby określania jakości kredytowej instrumentów rynku pieniężnego, w które zamierza on zainwestować. Zgodnie z przepisami unijnymi ograniczającymi nadmierne poleganie na ratingach kredytowych, ważne jest, aby przy ocenie jakości aktywów kwalifikowalnych FRP unikały nadmiernego polegania na ratingach wydawanych przez agencje ratingowe. ▌
(29a) Biorąc pod uwagę pracę wykonaną przez organy międzynarodowe, takie jak Międzynarodowa Organizacja Komisji Papierów Wartościowych (IOSCO) czy Rada Stabilności Finansowej, jak również wkład ustawodawstwa europejskiego, na przykład rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 462/2013 8 czy dyrektywy 2013/14/UE 9 , w ograniczanie zjawiska nadmiernego polegania na ratingach kredytowych, nie należy zakazywać wprost żadnym produktom, w tym FRP, zamawiania lub finansowania zewnętrznych ratingów kredytowych.
(30) W celu uniknięcia stosowania przez zarządzających FRP różnych kryteriów oceny jakości kredytowej instrumentów rynku pieniężnego, a co za tym idzie, sporządzania przez nich rozbieżnych charakterystyk ryzyka tego samego instrumentu, konieczne jest, aby zarządzający ustanowili procedurę oceny wewnętrznej opartą na ostrożnych, systematycznych i ciągłych metodach przyznawania ratingów. Do kryteriów oceny należą na przykład: środki ilościowe dotyczące emitenta instrumentu, takie jak wskaźniki finansowe, dynamika bilansu, wytyczne dotyczące rentowności, które są oceniane i porównywane z kryteriami stosowanymi przez porównywalne przedsiębiorstwa i grupy z sektora; środki jakościowe dotyczące emitenta instrumentu, takie jak skuteczność zarządzania, strategia przedsiębiorstwa, które są analizowane w celu ustalenia, czy ogólna strategia emitenta nie będzie miała niekorzystnych skutków dla jego jakości kredytowej w przyszłości. Najwyższe oceny wewnętrzne powinny odzwierciedlać fakt, że wiarygodność kredytowa emitenta instrumentów jest stale utrzymywana na możliwie najwyższym poziomie.
(31) W celu stworzenia przejrzystej i spójnej procedury oceny kredytowej zarządzający powinien dokumentować procedury stosowane do takiej oceny ▌ . Powinno to zagwarantować, że przebieg procedury następuje według jasnych zasad, które można monitorować, a zainteresowane strony, a także właściwy organ krajowy, są na wniosek informowane o stosowanych metodach.
(32) W celu zmniejszenia ryzyka portfela FRP ważne jest wyznaczenie dopuszczalnych terminów zapadalności, określając maksymalny dopuszczalny ważony termin zapadalności (WAM) oraz średni ważony okres trwania (WAL).
(33) WAM wykorzystuje się do pomiaru wrażliwości FRP na zmiany stóp procentowych rynku pieniężnego. Przy określaniu WAM zarządzający powinni uwzględniać wpływ pochodnych instrumentów finansowych, depozytów oraz umów z otrzymanym przyrzeczeniem odkupu i wpływ na ryzyko stopy procentowej FRP. W przypadku gdy FRP zawiera transakcję swapu, aby uzyskać ekspozycję na instrument o stałej a nie o zmiennej stopie procentowej, powinno to zostać uwzględnione podczas określenia WAM.
(34) WAL stosowany jest do pomiaru ryzyka kredytowego, gdyż jest ono tym większe, im dłuższy jest termin zwrotu kapitału. WAL używany jest także do ograniczania ryzyka płynnościowego. W odróżnieniu od obliczania WAM, przy obliczaniu WAL papierów wartościowych o zmiennej stopnie procentowej i instrumentów finansowych będących wynikiem sekurytyzacji nie jest dopuszczalne wykorzystanie dat aktualizacji stóp procentowych, uwzględnia się natomiast tylko przewidziany ostateczny termin zapadalności instrumentu finansowego. Terminem zapadalności stosowanym do obliczania WAL jest rezydualny termin zapadalności pozostały do prawnego umorzenia, ponieważ jest to jedyny termin, w którym spółka zarządzająca może się upewnić, że instrument ten zostanie wykupiony. Cechy instrumentu, takie jak możliwość umorzenia w określonych terminach, tzw. opcje sprzedaży, nie mogą być brane pod uwagę przy obliczaniu WAL.
(35) W celu zwiększenia zdolności FRP do realizacji zleceń umorzenia i uniknięcia sprzedaży jego aktywów po bardzo zaniżonych cenach, fundusze te powinny stale posiadać minimalną kwotę płynnych aktywów o jednodniowym lub tygodniowym terminie zapadalności. Do obliczenia proporcji aktywów o jednodniowym i tygodniowym terminie zapadalności należy stosować prawny termin zapadalności danego składnika aktywów. Można wziąć pod uwagę możliwość rozwiązania przez zarządzającego umowy z krótkim wyprzedzeniem. Przykładowo, jeżeli umowa z otrzymanym przyrzeczeniem odkupu może zostać rozwiązana za jednodniowym wypowiedzeniem, należy ją uznać za składnik aktywów o jednodniowym terminie zapadalności. Jeśli zarządzający ma możliwość wypłacenia środków pieniężnych z rachunku depozytowego, z jednodniowym wyprzedzeniem, depozyt ten może zostać uznany za składnik aktywów o jednodniowym terminie zapadalności. Jeżeli zarządzający FRP uzna, że skarbowe papiery wartościowe charakteryzują się wysoką jakością kredytową, mogą być one uwzględniane jako aktywa o jednodniowym terminie zapadalności.
(36) Z uwagi na to, że FRP mogą inwestować w aktywa o różnych terminach zapadalności, inwestorzy powinni być w stanie rozróżnić poszczególne kategorie FRP. W związku z tym FRP powinny być klasyfikowane jako krótkoterminowe FRP albo standardowe FRP. Celem krótkoterminowych FRP jest uzyskanie zysków odpowiadających stopom rynku pieniężnego, przy jednoczesnym zapewnieniu inwestorom jak najwyższego poziomu bezpieczeństwa. Dzięki krótkim WAM i WAL ryzyko związane z czasem trwania i ryzyko kredytowe krótkoterminowych FRP są utrzymywane na niskim poziomie.
(37) Celem standardowych FRP jest zapewnianie zysków nieco wyższych od zysków odpowiadających stopom rynku pieniężnego, w związku z czym inwestują one w aktywa o wydłużonym terminie zapadalności. Ponadto, aby osiągnąć wyższe zyski, ta kategoria FRP powinna mieć możliwość stosowania zwiększonych limitów dotyczących ryzyka portfela, takich jak średni ważony termin zapadalności i średni ważony okres trwania.
(38) Zgodnie z przepisami art. 84 dyrektywy 2009/65/WE zarządzający UCITS działających w charakterze FRP mają możliwość tymczasowego zawieszenia umorzeń w wyjątkowych przypadkach, gdy wymagają tego okoliczności. Zgodnie z przepisami art. 16 dyrektywy 2011/61/UE i art. 47 rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) nr 231/ 2013 10 , zarządzający AFI działających w charakterze FRP mogą stosować specjalne mechanizmy postępowania w przypadku wystąpienia braku płynności aktywów funduszy.
(39) Aby uniknąć sytuacji, w których zarządzanie ryzykiem przez FRP będzie zakłócane przez ▌ krótkoterminowe decyzje podejmowane pod wpływem ewentualnego ratingu FRP, w przypadku gdy zarządzający FRP ubiega się o zewnętrzny rating kredytowy, procedura określania tego ratingu powinna podlegać rozporządzeniu (UE) nr 462/ 2013 i powinna być przeprowadzana zgodnie z tym rozporządzeniem. ▌ Dla zapewnienia odpowiedniego zarządzania płynnością konieczne jest, aby FRP ustanowiły należytą politykę i procedury umożliwiające poznanie swoich inwestorów. Polityka, którą zarządzający ma wprowadzić, powinna pomóc w zrozumieniu bazy inwestorów FRP, tak aby można było przewidzieć zlecenia umorzenia znacznych pakietów jednostek lub udziałów. W celu uniknięcia sytuacji, w której FRP muszą zrealizować nagłe, masowe zlecenia umorzenia, szczególną uwagę należy poświęcić dużym inwestorom reprezentującym znaczny odsetek aktywów funduszu, jak również jednemu inwestorowi reprezentującemu znaczny odsetek aktywów o jednodniowym terminie zapadalności. W takim przypadku FRP powinien zwiększyć odsetek aktywów o jednodniowym terminie zapadalności proporcjonalnie do odsetku reprezentowanego przez tego inwestora. Zarządzający powinien w miarę możliwości określić tożsamość inwestorów, nawet jeśli są oni reprezentowani przez rachunki powiernicze, portale lub innych pośrednich nabywców.
(40) W ramach ostrożnego zarządzania ryzykiem FRP powinny, przynajmniej raz na kwartał, przeprowadzać testy warunków skrajnych. Od zarządzających FRP oczekuje się działania prowadzącego do wzmocnienia odporności funduszu, jeśli wyniki testów warunków skrajnych wykazują jego słabe punkty.
(41) W celu odzwierciedlenia rzeczywistej wartości aktywów stosowanie wyceny według wartości rynkowej powinno być preferowaną metodą wyceny aktywów FRP. Zarządzającemu nie należy zezwalać na stosowanie metody wyceny według modelu, jeśli wycena według wartości rynkowej pozwala uzyskać wiarygodną wartość składnika aktywów, ponieważ metoda wyceny według modelu może prowadzić do uzyskania mniej dokładnej wyceny. Oczekuje się, że wycena według wartości rynkowej aktywów, takich jak bony skarbowe i komunalne, średnio- i krótkoterminowe obligacje, jest na ogół wiarygodna. Przy wycenie papierów komercyjnych lub certyfikatów depozytowych zarządzający powinien sprawdzić, czy na rynku wtórnym można uzyskać ich wiarygodną wycenę. Cenę wykupu oferowaną przez emitenta należy również uznać za stanowiącą właściwe oszacowanie wartości papieru komercyjnego. ▌ Zarządzający powinien oszacować wartość aktywów np. na podstawie danych rynkowych, takich jak zyski z porównywalnych instrumentów i porównywalnych emitentów, lub skorzystać z uznanej na szczeblu międzynarodowym metody księgowania według kosztu zamortyzowanego zgodnej z uznanymi międzynarodowymi standardami rachunkowości.
(42) Celem FRP utrzymującego stałą wartość aktywów netto (FRP o stałej NAV) jest zachowanie kapitału inwestycji, zapewniając jednocześnie wysoki stopień płynności. Wartość aktywów netto (NAV) przypadająca na jednostkę uczestnictwa lub udział większości FRP o stałej NAV wynosi na przykład 1 EUR, 1 USD lub 1 GBP w momencie podziału zysków wśród inwestorów. Inne fundusze tego typu kumulują dochód w NAV funduszu, utrzymując jednocześnie rzeczywistą wartość składnika na stałym poziomie.
(43) W celu uwzględnienia specyfiki FRP o stałej NAV konieczne jest, aby funduszom tym zezwolono na stosowanie również metody księgowania według kosztu zamortyzowanego w celu określenia stałej wartości aktywów netto przypadającej na jednostkę uczestnictwa lub udział. Niezależnie od powyższego, w celu zapewnienia ciągłego monitorowania różnicy między stałą NAV przypadającą na jednostkę uczestnictwa lub udział a NAV przypadającą na jednostkę uczestnictwa lub udział, FRP o stałej NAV powinien również obliczać wartość swoich aktywów na podstawie metody wyceny według wartości rynkowej lub metody wyceny według modelu.
(44) Z uwagi na to, że FRP powinny publikować NAV, która odzwierciedla wszystkie zmiany wartości jego aktywów, opublikowaną NAV należy zaokrąglić maksymalnie do pełnego punktu bazowego lub jego odpowiednika. W związku z tym, jeżeli NAV jest publikowana w określonej walucie, na przykład 1 EUR, stopniowych zmian wartości należy dokonywać co 0,0001 EUR. W przypadku NAV wynoszącej 100 EUR stopniowych zmian wartości należy dokonywać co 0,01 EUR. Wyłącznie FRP o stałej NAV może opublikować cenę, która nie wynika w całości ze zmian wartości jego aktywów. W tym przypadku NAV może zostać zaokrąglona do najbliższego centa dla NAV wynoszącego 1 EUR (zmieniana co 0,01 EUR).
(44a) Inwestorów należy wyraźnie poinformować, czy dany fundusz ma charakter krótkoterminowy czy standardowy, zanim w niego zainwestują. Aby uniknąć nieuzasadnionych oczekiwań ze strony inwestorów, we wszelkich materiałach związanych z wprowadzeniem do obrotu należy również wyraźnie wskazać, że FRP nie są gwarantowanym instrumentem inwestycyjnym.
(45) Aby mieć możliwość ograniczenia ewentualnych umorzeń ze strony klientów w czasach głębokich napięć na rynku, wszystkie FRP o stałej NAV długu publicznego, detaliczne FRP o stałej NAV i FRP o niskiej zmienności NAV powinny dysponować przepisami umożliwiającymi wprowadzenie opłat płynnościowych i ograniczeń dotyczących umorzeń w celu zapobieżenia znacznej liczbie umorzeń w czasach napięć rynkowych oraz w celu zapobieżenia sytuacji, w której pozostali inwestorzy byliby w niesprawiedliwym stopniu eksponowani na panujące w danym momencie warunki rynkowe. Opłata płynnościowa powinna odpowiadać faktycznym kosztom upłynniania aktywów w celu wykonania zleceń umorzenia w okresie skrajnych warunków rynkowych i nie powinna stanowić kary przewyższającej kwotę, jaka zrównoważyłaby straty poniesione przez innych inwestorów w wyniku umorzenia.
(46) FRP o stałej NAV długu publicznego i detaliczne FRP o stałej NAV powinny przestać funkcjonować jako FRP o stałej NAV, jeżeli nie mogą osiągnąć minimalnej kwoty tygodniowych wymogów płynnościowych w ciągu 30 dni od dnia wprowadzenia opłat płynnościowych lub ograniczeń dotyczących umorzeń. W takim przypadku dane FRP o stałej NAV długu publicznego i detaliczne FRP o stałej NAV powinny automatycznie przekształcić się w FRP o zmiennej NAV bądź zostać zlikwidowane.
(46) Zezwolenie na funkcjonowanie FRP o niskiej zmienności NAV powinno być ograniczone do pięciu lat. Komisja powinna dokonać przeglądu odpowiedniości FRP o niskiej zmienności NAV cztery lata po wejściu w życie niniejszego rozporządzenia. Przegląd ten powinien dotyczyć skutków i wdrożenia przepisów dotyczących FRP o niskiej zmienności NAV, w tym częstotliwości stosowania mechanizmów ochrony, o których mowa w niniejszym rozporządzeniu. Przegląd ten powinien również uwzględniać ryzyko dla stabilności finansowej unijnego systemu finansowego oraz koszty dla gospodarki, w tym dla przedsiębiorstw, sektora FRP oraz szerzej pojętego sektora finansowego. W ramach tego przeglądu należy również zbadać możliwość zezwolenia na wydłużenie okresu funkcjonowania FRP o niskiej zmienności NAV powyżej pięciu lat lub zezwolenia na nieograniczony okres funkcjonowania FRP o niskiej zmienności NAV, a w przypadku stwierdzenia takiej możliwości przegląd powinien dać odpowiedź na pytanie, czy wymagane są zmiany przepisów dotyczących FRP o niskiej zmienności NAV.
(47) Udzielenie wsparcia zewnętrznego FRP ▌ , które ma na celu utrzymanie płynności lub stabilności ▌ lub które przynosi de facto takie skutki, zwiększa ryzyko przeniesienia się efektu domina z sektora FRP na resztę sektora finansowego. Udzielenie wsparcia przez osoby trzecie leży w ich interesie, ponieważ posiadają udział gospodarczy w przedsiębiorstwie zarządzającym zajmującym się zarządzaniem FRP lub ponieważ chcą uniknąć utraty reputacji, jeśli ich nazwa byłaby kojarzona z ogłoszeniem niewypłacalności przez FRP. Z uwagi na to, że wspomniane osoby trzecie nie zobowiązują się wyraźnie do zapewnienia lub zagwarantowania takiego wsparcia, nie ma pewności, czy tego rodzaju wsparcie zostanie udzielone FRP, w momencie gdy zajdzie taka potrzeba. W takich okolicznościach uznaniowy charakter wsparcia jednostki sponsorującej przyczynia się do niepewności wśród uczestników rynku dotyczącej tego, kto poniesie ewentualne straty FRP. Niepewność ta sprawia, że FRP są jeszcze bardziej podatne na panikę wśród inwestorów w okresach destabilizacji finansowej, gdy ryzyko finansowe na szerszą skalę jest najbardziej odczuwalne i kiedy pojawiają się obawy co do kondycji finansowej jednostek sponsorujących i ich zdolności do zapewnienia wsparcia związanym z nimi funduszom. Z tych względów należy zabronić wsparcia zewnętrznego dla FRP.
(48) Inwestorzy powinni zostać wyraźnie poinformowani, że dany fundusz ma charakter krótkoterminowy lub standardowy, ▌ zanim w niego zainwestują. W celu uniknięcia nieuzasadnionych oczekiwań inwestorów we wszelkich materiałach związanych z wprowadzeniem do obrotu należy również wyraźnie wskazać, że FRP nie są gwarantowanym instrumentem inwestycyjnym. ▌
(48a) Ponadto inwestorzy powinni zostać poinformowani o źródłach dostępu do informacji o portfelu inwestycyjnym oraz o poziomach płynności funduszu.
▌
(50) Organ właściwy dla FRP powinien sprawdzić, czy FRP jest w stanie stale przestrzegać przepisów niniejszego rozporządzenia. Z uwagi na to, że właściwe organy dysponują już szerokimi uprawnieniami na mocy dyrektyw 2009/65/WE i 2011/61/UE należy rozszerzyć te uprawnienia, tak aby mogły być wykonywane przez odniesienie do nowych wspólnych przepisów dotyczących FRP. Organy właściwe dla UCITS lub AFI powinny również sprawdzić, czy wszystkie przedsiębiorstwa zbiorowego inwestowania istniejące w momencie wejścia w życie niniejszego rozporządzenia i wykazujące cechy FRP przestrzegają nowych przepisów.
(50a) W ciągu trzech lat od daty wejścia w życie niniejszego rozporządzenia Komisja powinna przeanalizować doświadczenie nabyte podczas stosowania niniejszego rozporządzenia i jego wpływ na różne gospodarcze aspekty związane z FRP. Instrumenty dłużne emitowane lub gwarantowane przez państwa członkowskie stanowią odrębną kategorię inwestycji charakteryzującą się określonymi właściwościami kredytowymi i w zakresie płynności. Ponadto dług państwowy odgrywa kluczową rolę w finansowaniu państw członkowskich. Komisja powinna przeprowadzić ocenę rozwoju sytuacji na rynku w odniesieniu do instrumentów długu państwowego emitowanych lub gwarantowanych przez państwa członkowskie, a także w odniesieniu do możliwości ustanowienia specjalnych ram dla FRP, które koncentrują swoją politykę inwestycyjną na tego typu instrumentach dłużnych.
(51) Komisja powinna przyjąć, na podstawie art. 290 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, akty delegowane dotyczące procedury oceny wewnętrznej. Szczególnie ważne jest, aby w czasie prac przygotowawczych Komisja prowadziła stosowne konsultacje, w tym na poziomie ekspertów.
(52) Komisję należy również upoważnić do przyjęcia - w drodze aktów wykonawczych na podstawie art. 291 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej i zgodnie z art. 15 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1095/2010 11 - wykonawczych standardów technicznych. ESMA należy powierzyć zadanie opracowania wykonawczych standardów technicznych w odniesieniu do formatu przekazywanych właściwym organom sprawozdań zawierających informacje o FRP celem przedłożenia ich Komisji.
(53) ESMA powinien mieć możliwość korzystania ze wszystkich uprawnień przyznanych mu na mocy dyrektywy 2009/ 65/WE i dyrektywy 2011/61/UE w odniesieniu do niniejszego rozporządzenia. ESMA powierza się również opracowanie projektów regulacyjnych i wykonawczych standardów technicznych.
(54) ▌ W ciągu trzech lat od daty wejścia w życie niniejszego rozporządzenia Komisja powinna koniecznie przeanalizować doświadczenie nabyte podczas stosowania niniejszego rozporządzenia i jego wpływ na różne gospodarcze aspekty związane z FRP. Analiza ta powinna skupiać się na wpływie zmian wymaganych na mocy niniejszego rozporządzenia na gospodarkę realną i stabilność finansową.
(55) Nowe jednolite przepisy dotyczące FRP powinny być zgodne z przepisami dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 95/46/WE 12 i rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 45/2001 13 .
(56) Ponieważ cele niniejszego rozporządzenia, tj. zapewnienie jednolitych wymogów ostrożnościowych stosowanych w odniesieniu do FRP w całej Unii, przy jednoczesnym uwzględnieniu w pełni potrzeby zachowania równowagi między bezpieczeństwem i wiarygodnością tych funduszy a skutecznym funkcjonowaniem rynków pieniężnych i kosztami ponoszonymi przez różne zainteresowane strony działające na tym rynku, nie mogą zostać osiągnięte w sposób wystarczający przez państwa członkowskie, natomiast ze względu na ich rozmiary i skutki możliwe jest ich lepsze osiągnięcie na poziomie Unii, może ona podjąć działania zgodnie z zasadą pomocniczości określoną w art. 5 Traktatu o Unii Europejskiej. Zgodnie z zasadą proporcjonalności, określoną w tym artykule, niniejsze rozporządzenie nie wykracza poza to, co jest konieczne do osiągnięcia tych celów.
(57) Nowe jednolite przepisy dotyczące FRP są zgodne z podstawowymi prawami i zasadami uznanymi w szczególności w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej, a w szczególności z ochroną konsumentów, wolnością prowadzenia działalności gospodarczej i ochroną danych osobowych. Nowe jednolite przepisy dotyczące FRP powinny być stosowane zgodnie z tymi prawami i zasadami,
PRZYJMUJĄ NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:
