Nadanie Narodowemu Instytutowi Zdrowia Publicznego - Państwowemu Zakładowi Higieny statusu państwowego instytutu badawczego.

ROZPORZĄDZENIE
RADY MINISTRÓW
z dnia 27 maja 2021 r.
w sprawie nadania Narodowemu Instytutowi Zdrowia Publicznego - Państwowemu Zakładowi Higieny statusu państwowego instytutu badawczego

Na podstawie art. 21 ust. 5 ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o instytutach badawczych (Dz. U. z 2020 r. poz. 1383) zarządza się, co następuje:
§  1. 
1. 
Narodowemu Instytutowi Zdrowia Publicznego - Państwowemu Zakładowi Higieny z siedzibą w Warszawie, utworzonemu na mocy rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 10 czerwca 1927 r. o Państwowym Zakładzie Higieny (Dz. U. z 1936 r. poz. 336 oraz z 1939 r. poz. 365), rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 15 października 2007 r. w sprawie zmiany nazwy Państwowego Zakładu Higieny w Warszawie (Dz. U. poz. 1466) oraz rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 21 stycznia 2020 r. w sprawie połączenia Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego - Państwowego Zakładu Higieny oraz Instytutu Żywności i Żywienia im. prof. dra med. Aleksandra Szczygła (Dz. U. poz. 135), zwanemu dalej "Instytutem", nadaje się status państwowego instytutu badawczego.
2. 
Instytut używa nazwy "Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego PZH - Państwowy Instytut Badawczy".
3. 
Nadzór nad Instytutem sprawuje minister właściwy do spraw zdrowia.
§  2. 
1. 
Przedmiotem działania Instytutu jest prowadzenie badań naukowych, prac rozwojowych i wdrożeniowych z za kresu nauk o zdrowiu, dostosowanych do potrzeb zdrowia publicznego oraz ochrony zdrowia, w szczególności dotyczących monitorowania i analiz stanu zdrowia ludności oraz jego uwarunkowań, organizacji systemu ochrony zdrowia, bezpieczeń stwa żywności oraz sposobu żywienia i stanu odżywienia człowieka, promocji i profilaktyki zdrowia, epidemiologii i diag nostyki chorób zakaźnych, nadzoru epidemiologicznego, szczepień ochronnych, bezpieczeństwa zdrowotnego środowiska i naturalnych surowców leczniczych.
2. 
W ramach działania, o którym mowa w ust. 1, Instytut:
1)
prowadzi badania i dokonuje ocen w zakresie weryfikacji poprawności danych epidemiologicznych oraz wyników badań laboratoryjnych i opracowuje wytyczne w zakresie metodologii wyników badań laboratoryjnych, prowadzo nych na potrzeby nadzoru epidemiologicznego, a także urzędowej kontroli żywności, wydaje oceny i kwalifikacje rodzajowe naturalnych wód mineralnych, wód źródlanych i wód stołowych oraz wydaje atesty higieniczne;
2)
współpracuje z organizacjami międzynarodowymi w zakresie wymiany danych, w szczególności dotyczących charak terystyki patogenów występujących na terenie kraju;
3)
monitoruje czynniki determinujące stan zdrowia społeczeństwa na potrzeby planowania, monitorowania realizacji i ewaluacji programów polityki zdrowotnej oraz programów zdrowotnych, a także innych interwencji w zakresie zdrowia publicznego;
4)
monitoruje wartość odżywczą żywności i nawyki żywieniowe ludności w kraju;
5)
gromadzi i analizuje dane o występowaniu zakażeń drobnoustrojami opornymi na antybiotyki i inne produkty lecznicze;
6)
realizuje działania w obszarze monitorowania określonych chemicznych czynników ryzyka występujących w żywności;
7)
ocenia środowiskowe zagrożenia zdrowotne populacji generalnej z uwzględnieniem zmienności regionalnej, w szcze gólności związane z zanieczyszczeniem powietrza;
8)
ocenia nierówności społeczne w zdrowiu i proponuje działania mające na celu rozwiązywanie problemów zdrowotnych w wymiarze populacyjnym w celu poprawy stanu zdrowia i zmniejszenia nierówności w zdrowiu, ze szczególnym uwzględnieniem promocji zdrowia i profilaktyki chorób niezakaźnych;
9)
bierze udział w przygotowaniu danych i analiz niezbędnych do opracowania Ogólnopolskiej Mapy Potrzeb Zdrowotnych;
10)
prowadzi w ramach statystyki publicznej ogólnopolskie badanie chorobowości szpitalnej ogólnej;
11)
prowadzi badania i analizy w zakresie szacowania faktycznych kosztów chorób z uwzględnieniem kosztów bezpo średnich, utraty produktu krajowego brutto i kosztów niepieniężnych;
12)
prowadzi badania i analizy w zakresie oceny skutków ekonomicznych chorób i ich wpływu na sytuację sektora finan sów publicznych;
13)
rozwija badania w dziedzinie zdrowia publicznego na potrzeby polityki zdrowotnej;
14)
prowadzi działalność edukacyjną w zakresie zdrowia publicznego z uwzględnieniem kursów specjalizacyjnych oraz innych form kształcenia.
3. 
Do zadań Instytutu, szczególnie ważnych dla planowania i realizacji polityki państwa, których wykonywanie jest niezbędne dla zapewnienia bezpieczeństwa publicznego oraz poprawy jakości życia obywateli, wykonywanych w sposób ciągły, należy:
1)
współrealizacja i monitorowanie realizacji Narodowego Programu Zdrowia w zakresie zleconym przez ministra właś ciwego do spraw zdrowia albo Głównego Inspektora Sanitarnego;
2)
prowadzenie badań epidemiologicznych i analiz oceniających częstość występowania chorób i zakażeń w populacji krajowej, w tym badań przeglądowych, a także monitorowanie trendów i sposobów szerzenia się oraz czynników ryzyka chorób na potrzeby planowania i ewaluacji programów profilaktycznych;
3)
prowadzenie ośrodków referencyjnych w zakresie diagnostyki laboratoryjnej oraz identyfikacji etiologicznych czynników zakażeń i chorób stwarzających szczególne zagrożenie dla społeczeństwa, w tym zapewnienie merytorycznego i labora toryjnego wsparcia dla realizacji zobowiązań Rzeczypospolitej Polskiej dotyczących zwalczania chorób zakaźnych;
4)
kontrola jakości i ocena bezpieczeństwa produktów immunologicznych, produktów krwiopochodnych stosowanych w zapobieganiu chorobom zakaźnym u ludzi i zwalczaniu tych chorób oraz pełnienie funkcji Państwowego Laborato rium Kontroli Produktów Leczniczych i współpraca z Europejskim Dyrektoriatem ds. Jakości Leków w zakresie bez pieczeństwa szczepionek i surowic odpornościowych;
5)
monitorowanie doniesień naukowych i informacji z organizacji międzynarodowych w celu identyfikacji nowych zaka żeń i chorób zakaźnych stwarzających potencjalne zagrożenia dla zdrowia publicznego o zasięgu krajowym i między narodowym oraz doskonalenie i wdrażanie metod ich rozpoznawania i ograniczania;
6)
utrzymywanie laboratorium diagnostycznego spełniającego wymogi krajowe i międzynarodowe standardy w zakresie bezpieczeństwa pracy z etiologicznymi czynnikami chorób zakaźnych, dla których regulacje prawne lub dostępna wiedza naukowa uzasadniają zachowanie szczególnych środków ochrony, hermetyczności i zabezpieczenia środowi ska pracy przed dostępem osób nieuprawnionych;
7)
opracowywanie i przekazywanie danych z krajowego nadzoru epidemiologicznego do europejskiego systemu nadzoru epidemiologicznego prowadzonego przez Europejskie Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób, w tym pełnienie funkcji wiodącej krajowej jednostki koordynującej;
8)
utrzymywanie i rozwój systemu informacyjnego EpiBaza wspierającego zbieranie i analizę danych w ramach krajo wego nadzoru epidemiologicznego nad zakażeniami i chorobami zakaźnymi;
9)
monitorowanie i ocena stanu zdrowia oraz sposobu odżywiania się ludności w kraju i wybranych subpopulacji w celu:
a)
określenia najważniejszych problemów zdrowotnych i wsparcia w ustalaniu priorytetów polityki zdrowotnej,
b)
przygotowania projektu regionalnej mapy potrzeb zdrowotnych, a następnie sporządzenia Ogólnopolskiej Mapy Potrzeb Zdrowotnych

- we współpracy z Agencją Badań Medycznych, Agencją Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji, Głównym Urzędem Statystycznym, Narodowym Funduszem Zdrowia oraz Zakładem Ubezpieczeń Społecznych;

10)
opracowywanie i realizacja zadań w zakresie profilaktyki pierwotnej i wtórnej oraz promocji zdrowia;
11)
wsparcie Głównego Inspektoratu Sanitarnego w zakresie bezpieczeństwa żywności, żywienia oraz materiałów i wyro bów przeznaczonych do kontaktu z żywnością, w szczególności przez:
a)
prowadzenie Krajowego Laboratorium Referencyjnego w zakresie bezpieczeństwa żywności zgodnie z przepisa mi rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/625 z dnia 15 marca 2017 r. w sprawie kontroli urzędowych i innych czynności urzędowych przeprowadzanych w celu zapewnienia stosowania prawa żywnoś ciowego i paszowego oraz zasad dotyczących zdrowia i dobrostanu zwierząt, zdrowia roślin i środków ochrony roślin, zmieniającego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 999/2001, (WE) nr 396/2005, (WE) nr 1069/2009, (WE) nr 1107/2009, (UE) nr 1151/2012, (UE) nr 652/2014, (UE) 2016/429 i (UE) 2016/2031, rozporządzenia Rady (WE) nr 1/2005 i (WE) nr 1099/2009 oraz dyrektywy Rady 98/58/WE, 1999/74/WE, 2007/43/WE, 2008/119/WE i 2008/120/WE, oraz uchylającego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 854/2004 i (WE) nr 882/2004, dyrektywy Rady 89/608/EWG, 89/662/EWG, 90/425/EWG, 91/496/EWG, 96/23/WE, 96/93/WE i 97/78/WE oraz decyzję Rady 92/438/EWG (rozporządzenie w sprawie kontroli urzędowych) (Dz. Urz. UE L 95 z 07.04.2017, str. 1, z późn. zm.),
b)
zapewnienie oceny ryzyka na potrzeby Europejskiego Systemu Wczesnego Ostrzegania o Niebezpiecznej Żyw ności i Paszach (RASFF) oraz w sytuacjach kryzysowych,
c)
gromadzenie, przetwarzanie i udostępnianie danych gromadzonych w ramach działań krajowego nadzoru nad bezpieczeństwem żywności, w tym ocenę pobranych z żywności zanieczyszczeń żywności i substancji dodatko wych oraz współpracę w tym zakresie z Europejskim Urzędem ds. Bezpieczeństwa Żywności,
d)
wsparcie Głównego Inspektoratu Sanitarnego w zakresie prowadzenia działań związanych z przeglądami naj wyższych dopuszczalnych poziomów pozostałości pestycydów w żywności i paszy pochodzenia roślinnego i zwierzęcego oraz na ich powierzchni (NDP),
e)
przygotowywanie raportów ewaluacyjnych w zakresie badań polowych dotyczących pozostałości pestycydów dla państwa raportującego dotyczących przeglądu najwyższych dopuszczalnych poziomów pozostałości pestycy dów w żywności i paszy pochodzenia roślinnego i zwierzęcego oraz na ich powierzchni (NDP) w ramach art. 12 rozporządzenia (WE) nr 396/2005 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 lutego 2005 r. w sprawie najwyż szych dopuszczalnych poziomów pozostałości pestycydów w żywności i paszy pochodzenia roślinnego i zwierzęcego oraz na ich powierzchni, zmieniającego dyrektywę Rady 91/414/EWG (Dz. Urz. UE L 70 z 16.03.2005, str. 1, z późn. zm.) oraz dokonywanie przeglądów wartości NDP jako państwo raportujące,
f)
uczestnictwo ekspertów Instytutu w posiedzeniach organizowanych w ramach prac instytucji Unii Europejskiej,
g)
sporządzanie opinii, analiz i doradztwo w obszarze bezpieczeństwa żywności i żywienia oraz prowadzenie szkoleń dla organów Państwowej Inspekcji Sanitarnej;
12)
gromadzenie i analiza krajowych danych o występowaniu zakażeń i chorób zakaźnych powodowanych przez drobno ustroje oporne na antybiotyki i inne produkty lecznicze;
13)
prowadzenie w ramach statystyki publicznej ogólnopolskiego badania chorobowości szpitalnej ogólnej;
14)
popularyzacja wiedzy i informowanie społeczeństwa o aktualnej sytuacji epidemiologicznej dotyczącej zakażeń i cho rób zakaźnych oraz o sytuacji zdrowotnej obywateli, a także popularyzacja wiedzy i zachowań sprzyjających zdrowiu w zakresie profilaktyki chorób, prawidłowego odżywiania oraz prozdrowotnego stylu życia;
15)
rozwój krajowej i międzynarodowej współpracy naukowej.
§  3. 
Źródłem finansowania zadań Instytutu są środki finansowe:
1)
uzyskiwane ze źródeł, o których mowa w art. 18 ust. 7 i 8 ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o instytutach badawczych;
2)
uzyskane na zasadach określonych w art. 21 ust. 6 ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o instytutach badawczych;
3)
z tytułu wykonywania działalności leczniczej;
4)
na realizację projektów finansowanych z udziałem środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej oraz z innych źródeł zagranicznych;
5)
uzyskiwane z innych źródeł.
§  4. 
Dysponentem środków budżetowych przeznaczonych na realizację zadań, o których mowa w § 2 ust. 3, jest mini ster właściwy do spraw zdrowia.
§  5. 
Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Zmiany w prawie

Zmiany w podatkach 2025 - przybędzie obowiązków sprawozdawczych

1 stycznia 2025 r. weszły w życie liczne zmiany podatkowe, m.in. nowe definicje budynku i budowli w podatku od nieruchomości, JPK CIT, globalny podatek wyrównawczy, PIT kasowy, zwolnienie z VAT dla małych firm w innych krajach UE. Dla przedsiębiorców oznacza to często nowe obowiązki sprawozdawcze i zmiany w systemach finansowo-księgowych. Firmy muszą też co do zasady przeprowadzić weryfikację nieruchomości pod kątem nowych przepisów.

Monika Pogroszewska 02.01.2025
Nowy Rok - jakie zmiany czekają nas w prawie

W 2025 roku minimalne wynagrodzenie za pracę wzrośnie tylko raz. Obniżeniu ulegnie natomiast minimalna podstawa wymiaru składki zdrowotnej płaconej przez przedsiębiorców. Grozi nam za to podwyżka podatku od nieruchomości. Wzrosną wynagrodzenia nauczycieli, a prawnicy zaczną lepiej zarabiać na urzędówkach. Wchodzą w życie zmiany dotyczące segregacji odpadów i e-doręczeń. To jednak nie koniec zmian, jakie czekają nas w Nowym Roku.

Renata Krupa-Dąbrowska 31.12.2024
Zmiana kodów na PKD 2025 rodzi praktyczne pytania

1 stycznia 2025 r. zacznie obowiązywać nowa Polska Klasyfikacja Działalności – PKD 2025. Jej ostateczny kształt poznaliśmy dopiero w tygodniu przedświątecznym, gdy opracowywany od miesięcy projekt został przekazany do podpisu premiera. Chociaż jeszcze przez dwa lata równolegle obowiązywać będzie stara PKD 2007, niektórzy już dziś powinni zainteresować się zmianami.

Tomasz Ciechoński 31.12.2024
Co się zmieni w prawie dla osób z niepełnosprawnościami w 2025 roku

Dodatek dopełniający do renty socjalnej dla niektórych osób z niepełnosprawnościami, nowa grupa uprawniona do świadczenia wspierającego i koniec przedłużonych orzeczeń o niepełnosprawności w marcu - to tylko niektóre ważniejsze zmiany w prawie, które czekają osoby z niepełnosprawnościami w 2025 roku. Drugą część zmian opublikowaliśmy 31 grudnia.

Beata Dązbłaż 28.12.2024
Stosunek prezydenta Dudy do wolnej Wigilii "uległ zawieszeniu"

Prezydent Andrzej Duda powiedział w czwartek, że ubolewa, że w sprawie ustawy o Wigilii wolnej od pracy nie przeprowadzono wcześniej konsultacji z prawdziwego zdarzenia. Jak dodał, jego stosunek do ustawy "uległ niejakiemu zawieszeniu". Wyraził ubolewanie nad tym, że pomimo wprowadzenia wolnej Wigilii, trzy niedziele poprzedzające święto mają być dniami pracującymi. Ustawa czeka na podpis prezydenta.

kk/pap 12.12.2024
ZUS: Renta wdowia - wnioski od stycznia 2025 r.

Od Nowego Roku będzie można składać wnioski o tzw. rentę wdowią, która dotyczy ustalenia zbiegu świadczeń z rentą rodzinną. Renta wdowia jest przeznaczona dla wdów i wdowców, którzy mają prawo do co najmniej dwóch świadczeń emerytalno-rentowych, z których jedno stanowi renta rodzinna po zmarłym małżonku. Aby móc ją pobierać, należy jednak spełnić określone warunki.

Grażyna J. Leśniak 20.11.2024