Zakres i sposób wykonywania przez strażników gminnych niektórych czynności.

ROZPORZĄDZENIE

RADY MINISTRÓW

z dnia 16 czerwca 1998 r.

w sprawie zakresu i sposobu wykonywania przez strażników gminnych niektórych czynności.

Na podstawie art. 12 ust. 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o strażach gminnych (Dz. U. Nr 123, poz. 779) zarządza się, co następuje:

§ 1. Rozporządzenie określa zakres i sposób:

1) legitymowania przez strażników gminnych osób, w uzasadnionych przypadkach, w celu ustalenia ich tożsamości,

2) ujmowania przez strażników gminnych osób stwarzających w sposób oczywisty bezpośrednie zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzkiego, a także dla mienia, i niezwłocznego doprowadzenia do najbliższej jednostki Policji,

3) żądania przez strażników gminnych niezbędnej pomocy od instytucji państwowych i samorządowych,

4) zwracania się przez strażników gminnych, w nagłych przypadkach, o pomoc do jednostek gospodarczych prowadzących działalność w zakresie użyteczności publicznej oraz organizacji społecznych, jak również do każdej osoby o udzielenie doraźnej pomocy na zasadach określonych w ustawie z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji (Dz. U. Nr 30, poz. 179, z 1991 r. Nr 94, poz. 422 i Nr 107, poz. 461, z 1992 r. Nr 54, poz. 254, z 1994 r. Nr 53, poz. 214, z 1995 r. Nr 4, poz. 17, Nr 34, poz. 163 i Nr 104, poz. 515, z 1996 r. Nr 59, poz. 269 i Nr 106, poz. 496 oraz z 1997 r. Nr 28, poz. 153, Nr 80, poz. 499, Nr 88, poz. 554, Nr 106, poz. 680, Nr 123, poz. 779 i Nr 141, poz. 943), zwanej dalej "ustawą o Policji".

§ 2. Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o:

1) ustawie - należy przez to rozumieć ustawę z dnia 29 sierpnia 1997 r. o strażach gminnych (Dz. U. Nr 123, poz. 779),

2) straży - należy przez to rozumieć straż gminną,

3) komendancie - należy przez to rozumieć komendanta straży gminnej,

4) strażniku - należy przez to rozumieć strażnika gminnego.

§ 3. Strażnik ma prawo legitymowania osób, gdy ustalenie ich tożsamości jest niezbędne do wykonania zadań określonych w art. 10 i 11 ustawy, w celu:

1) identyfikacji osób podejrzanych o popełnienie przestępstw lub wykroczeń, ujętych na miejscu zdarzenia lub w pościgu podjętym bezpośrednio po popełnieniu przestępstwa albo wykroczenia,

2) ustalenia świadków zdarzenia,

3) wykonania pisemnego polecenia wydanego przez organy samorządu terytorialnego.

§  4.

1. Tożsamość osoby legitymowanej ustala się na podstawie:

1) dowodu osobistego,

2) tymczasowego dowodu osobistego,

3) tymczasowego zaświadczenia tożsamości,

4) dokumentu stwierdzającego tożsamość cudzoziemca,

5) paszportu.

2. Tożsamość osoby legitymowanej można ustalić również na podstawie:

1) innych nie budzących wątpliwości dokumentów, zaopatrzonych w fotografię i adres osoby legitymowanej,

2) oświadczeń osób, których tożsamość ustalono na podstawie dokumentów, o których mowa w ust. 1.

§ 5. Strażnik jest zobowiązany do udokumentowania w notatniku służbowym danych dotyczących osoby legitymowanej, rodzaju dokumentu lub oświadczenia, o którym mowa w § 4 ust. 2 pkt 2, które stanowiły podstawę do ustalenia tożsamości, czasu, miejsca oraz podstawy prawnej i faktycznej podjęcia czynności legitymowania.

§  6.

1. W przypadku określonym w art. 12 ust. 1 pkt 3 ustawy strażnik jest zobowiązany do:

1) wezwania osoby do zachowania zgodnego z prawem i odstąpienia od wykonywania czynności stwarzających, w sposób oczywisty, bezpośrednie zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzkiego, a także dla mienia,

2) ujęcia osoby, o której mowa w pkt 1, polegającego na podporządkowaniu tej osoby na czas niezbędny do doprowadzenia do najbliższej jednostki Policji,

3) poinformowania osoby o ujęciu i jego przyczynach oraz uprzedzenia o obowiązku zastosowania się do wydawanych poleceń,

4) zażądania od osoby ujętej dobrowolnego wydania broni lub innego niebezpiecznego narzędzia, które mogą służyć do popełnienia przestępstwa lub wykroczenia albo stanowić dowody rzeczowe lub podlegać przepadkowi, i sprawdzenia, czy osoba ta zastosowała się do żądania,

5) w przypadku odmowy wydania, o którym mowa w pkt 4, odebrania oraz zabezpieczenia broni i innych niebezpiecznych narzędzi,

6) wylegitymowania osoby ujętej w celu ustalenia jej tożsamości,

7) niezwłocznego doprowadzenia ujętej osoby do najbliższej jednostki Policji i przekazania jej w celu wykonania dalszych czynności służbowych,

8) udokumentowania faktu żądania i odebrania broni i innych niebezpiecznych narzędzi, o których mowa w pkt 4 i 5, oraz przekazania ich Policji.

2. Przy podejmowaniu czynności, o których mowa w ust. 1, strażnik w uzasadnionych przypadkach ma prawo użycia środków przymusu bezpośredniego, o których mowa w art. 14 ust. 2 ustawy.

3. Czynności, o których mowa w ust. 1 i 2, powinny być wykonywane w sposób możliwie najmniej naruszający godność ludzką oraz dobra osobiste osoby, w stosunku do której zostały podjęte.

§  7.

1. Strażnik ma obowiązek udzielenia pierwszej pomocy przedlekarskiej osobie ujętej, która ma widoczne obrażenia ciała lub utraciła przytomność.

2. Osobie ujętej należy zapewnić pomoc lekarską, w szczególności gdy:

1) zachodzą okoliczności wymienione w ust. 1,

2) osoba ujęta żąda niezwłocznego zbadania przez lekarza,

3) osoba ujęta oświadczy, że cierpi na schorzenia wymagające stałego lub okresowego leczenia, którego przerwanie zagrażałoby jej życiu lub zdrowiu,

4) z posiadanych przez strażnika informacji lub z okoliczności ujęcia wynika, że osoba ujęta może być chora zakaźnie.

§ 8. Strażnik jest zobowiązany do sporządzenia i przekazania jednostce Policji, wraz z osobą ujętą, notatki zawierającej dane osobowe ujętej osoby, czas, miejsce oraz przyczyny ujęcia.

§  9.

1. Strażnicy, w toku wykonywania czynności służbowych, mogą się zwracać z żądaniem do instytucji państwowych i samorządowych o udzielenie niezbędnej pomocy, jeżeli wykonanie tych czynności byłoby bez tej pomocy niemożliwe lub znacznie utrudnione.

2. Strażnicy, w toku wykonywania czynności służbowych, w nagłych przypadkach, mogą zwracać się o pomoc do jednostek gospodarczych, prowadzących działalność w zakresie użyteczności publicznej, oraz organizacji społecznych, jak również do każdej osoby o udzielenie doraźnej pomocy na zasadach określonych w ustawie o Policji.

§  10.

1. Warunkiem skorzystania przez strażnika z pomocy podmiotów i osób, o których mowa w § 9, jest wyrażenie przez nie pisemnej zgody.

2. Zgoda taka nie jest wymagana w przypadku:

1) działania w obronie koniecznej lub w stanie wyższej konieczności,

2) w celu ratowania życia lub zdrowia ludzkiego, a także mienia, w przypadku katastrof i klęsk żywiołowych.

3. W przypadkach, o których mowa w ust. 2, do żądania lub zwracania się o udzielenie pomocy jest uprawniony każdy strażnik.

4. Strażnik, występujący z żądaniem lub z wnioskiem o udzielenie pomocy, jest obowiązany poinformować podmiot lub osobę, do której się zwraca, o zaistnieniu sytuacji, o której mowa w ust. 2, oraz o podstawie prawnej, rodzaju i zakresie wymaganej pomocy.

5. Strażnik, zwracając się z żądaniem lub wnioskiem o udzielenie pomocy w przypadkach, o których mowa w ust. 2, jest obowiązany okazać legitymację służbową.

§  11.

1. Z żądaniem lub wnioskiem, o których mowa w § 9, zwraca się na piśmie komendant lub upoważniony przez niego strażnik.

2. Żądanie lub wniosek powinny zawierać określenie podstawy prawnej, rodzaju i zakresu pomocy, uzasadnienie faktyczne oraz upoważnienie dla strażnika.

3. Z żądaniem lub wnioskiem strażnicy zwracają się do kierowników podmiotów wymienionych w § 9, a w przypadku ich nieobecności - do upoważnionych przez nich osób.

4. Przepisy ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio przy zwracaniu się o pomoc do każdej osoby.

§ 12. O skorzystaniu z pomocy, jej zakresie i rodzaju pomocy strażnik informuje niezwłocznie swojego przełożonego, a następnie sporządza notatkę służbową.

§  13.

1. Strażnik jest obowiązany, z zastrzeżeniem ust. 3, wydać pokwitowanie na otrzymane, w ramach pomocy, rzeczy lub dokumenty.

2. Pokwitowanie powinno zawierać:

1) imię i nazwisko strażnika, jego numer służbowy i stanowisko, a także pełną nazwę jednostki straży, w której jest zatrudniony,

2) miejsce, datę i godzinę przejęcia rzeczy lub dokumentu,

3) imię i nazwisko lub nazwę oraz adres właściciela rzeczy lub dokumentu,

4) określenie rzeczy lub dokumentu, a w odniesieniu do pojazdu - także markę, numer rejestracyjny, ilość paliwa oraz przebieg według wskazań licznika zainstalowanego w pojeździe,

5) opis ewentualnych uszkodzeń rzeczy lub dokumentu,

6) pouczenie o prawie do odszkodowania,

7) określenie miejsca i, w miarę możliwości, terminu zwrotu rzeczy lub dokumentu,

8) podpis strażnika oraz właściciela lub osoby przez niego upoważnionej.

3. W przypadkach uzasadnionych koniecznością niezwłocznego działania, w szczególności dla ratowania życia lub zdrowia ludzkiego albo mienia, strażnik może odstąpić od wydania pokwitowania i ustnie poinformować właściciela o danych określonych w ust. 2 pkt 1, 6 i 7.

4. Jeżeli w pokwitowaniu nie określono terminu zwrotu rzeczy lub dokumentu oraz w sytuacji, o której mowa w ust. 3, strażnik jest obowiązany zwrócić rzecz lub dokument niezwłocznie po wykonaniu czynności służbowych.

§  14.

1. Zwrot rzeczy lub dokumentu odbywa się w terminie i miejscu uzgodnionym z właścicielem.

2. W razie wykonania czynności służbowych przed uzgodnionym terminem albo ustania potrzeby korzystania z rzeczy lub dokumentu, należy je niezwłocznie zwrócić właścicielowi.

§  15.

1. Zwrot rzeczy lub dokumentu dokumentuje się protokolarnie. Protokół powinien zawierać:

1) imię i nazwisko strażnika dokonującego zwrotu, a także pełną nazwę jednostki straży, w której jest zatrudniony,

2) miejsce, datę i godzinę zwrotu rzeczy lub dokumentu,

3) imię i nazwisko lub nazwę oraz adres właściciela albo osoby upoważnionej do odbioru rzeczy lub dokumentu,

4) określenie rzeczy lub dokumentu oraz opis ich stanu po użyciu przez strażnika, ze wskazaniem ewentualnych uszkodzeń powstałych w trakcie użycia, a w odniesieniu do pojazdu - także markę, numer rejestracyjny, ilość paliwa oraz przebieg według wskazań licznika zainstalowanego w pojeździe,

5) oświadczenie osoby, o której mowa w pkt 3, o stanie odbieranej rzeczy lub dokumentu,

6) podpisy strażnika dokonującego zwrotu rzeczy lub dokumentu oraz osoby, o której mowa w pkt 3.

2. W razie zgłoszenia przez osobę, o której mowa w ust. 1 pkt 3, zastrzeżeń co do określonych w protokole danych dotyczących stopnia uszkodzenia lub zużycia rzeczy lub dokumentu, jednostka straży dokonująca zwrotu może powołać, w terminie 7 dni, rzeczoznawcę w celu rozpatrzenia zgłoszonych zastrzeżeń. Ustosunkowanie się do zastrzeżeń powinno nastąpić nie później niż 30 dni od daty ich zgłoszenia.

3. Do czasu ostatecznego rozpatrzenia zastrzeżeń, o których mowa w ust. 2, rzeczy lub dokumenty nie odebrane przez właściciela przechowuje się w depozycie straży.

§ 16. Przepisy § 12-14, dotyczące właściciela rzeczy lub dokumentu, stosuje się odpowiednio do ich posiadacza.

§ 17. Zasady i tryb, dotyczące świadczeń odszkodowawczych przysługujących z tytułu poniesionej szkody w czasie udzielania lub w związku z udzielaniem strażnikowi pomocy, regulują przepisy Kodeksu cywilnego.

§ 18. Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

• Identyfikator: Dz.U.1998.84.536
• Rodzaj: Rozporządzenie
• Tytuł: Zakres i sposób wykonywania przez strażników gminnych niektórych czynności.
• Data aktu: 16/06/1998
• Data ogłoszenia: 07/07/1998
• Data wejścia w życie: 22/07/1998