Amnestia.

USTAWA
z dnia 7 grudnia 1989 r.
o amnestii.

Art.  1.
1.
W sprawach o przestępstwa i przestępstwa skarbowe, jeżeli z okoliczności sprawy wynika, że w wypadku przestępstwa umyślnego kara pozbawienia wolności nie przekroczyłaby lat 2, a przestępstwa nieumyślnego lat 3, postępowanie karne umarza się.
2.
W wypadku popełnienia przez sprawcę w okresie 2 lat od zastosowania amnestii nowego umyślnego przestępstwa podobnego, za które orzeczono karę pozbawienia wolności, wydane orzeczenie w przedmiocie amnestii ulega uchyleniu i postępowanie karne podejmuje się na nowo.
3.
Art. 48 Kodeksu karnego stosuje się odpowiednio.
4.
Organ stosujący ustawę poucza osobę korzystającą z amnestii o treści przepisu ust. 2.
Art.  2.
1.
W sprawach o przestępstwa i przestępstwa skarbowe wykonanie orzeczonej prawomocnie kary pozbawienia wolności za przestępstwo umyślne w wymiarze do 2 lat, a za przestępstwo nieumyślne w wymiarze do 3 lat, warunkowo zawiesza się; art. 75 § 1 i 3, art. 76 § 1 Kodeksu karnego nie stosuje się, a art. 78 § 1 Kodeksu karnego stosuje się odpowiednio.
2.
W wypadku określonym w ust. 1 zawieszenie wykonania kary następuje na okres próby równy wysokości kary wymierzonej lub pozostałej do odbycia, jednak nie krótszy niż rok; okres ten biegnie od uprawomocnienia się orzeczenia o warunkowym zawieszeniu wykonania kary.
3.
Zawieszając wykonanie kary pozbawienia wolności orzeczonej za przestępstwo przeciwko mieniu, w wypadku gdy szkoda nie została naprawiona, sąd może nałożyć obowiązek jej naprawienia.
4.
Sąd zarządza wykonanie kary także, jeżeli skazany uchyla się od wykonania obowiązku naprawienia szkody określonego w ust. 3.
Art.  3.

W wypadku orzeczenia prawomocnie kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania, oznaczony okres próby skraca się o połowę; orzeczoną na podstawie art. 75 § 1 Kodeksu karnego grzywnę nie wykonaną w całości lub w części daruje się.

Art.  4.
1.
Prawomocnie orzeczone kary ograniczenia wolności albo grzywny, nie wykonane w całości lub w części, daruje się.
2.
Orzeczenie o zastosowaniu amnestii w wypadku, o którym mowa w ust. 1, może ulec uchyleniu, jeżeli sprawca w okresie roku od darowania kary popełnił przestępstwo umyślne, za które został prawomocnie skazany.
3.
Organ stosujący ustawę poucza osobę korzystającą z amnestii o treści przepisu ust. 2.
Art.  5.
1.
W sprawach o przestępstwa i przestępstwa skarbowe, za które wymierzono karę surowszą niż określona w art. 2 ust. 1:
1)
łagodzi się:
a)
o połowę karę pozbawienia wolności orzeczoną w wymiarze do 10 lat,
b)
o jedną trzecią karę pozbawienia wolności orzeczoną w wymiarze powyżej 10 lat,
c)
karę 25 lat pozbawienia wolności do lat 15,
2)
zamienia się karę śmierci na karę 25 lat pozbawienia wolności, a orzeczoną obok niej karę dodatkową pozbawienia praw publicznych łagodzi się do 10 lat.
2.
Łagodzi się o połowę nie wykonane w całości lub w części grzywny orzeczone obok kary pozbawienia wolności.
3.
Orzeczenie o zastosowaniu amnestii w wypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 1 i w ust. 2, ulega uchyleniu, jeżeli sprawca w okresie 2 lat od złagodzenia kary popełnił umyślne przestępstwo podobne, za które orzeczono prawomocnie karę pozbawienia wolności.
4.
Przepis art. 4 ust. 3 stosuje się odpowiednio.
Art.  6.
1.
Nie wykonaną w całości lub w części karę dodatkową konfiskaty mienia daruje się.
2.
Umarzając postępowanie w sprawie o przestępstwo ścigane z oskarżenia prywatnego, zwraca się oskarżycielowi prywatnemu wpłaconą przez niego zryczałtowaną równowartość kosztów postępowania, chyba że w sprawie zapadł już wyrok, chociażby nieprawomocny.
Art.  7.
1.
Ustawy nie stosuje się:
1)
do sprawców skazanych w warunkach określonych w art. 60 § 2 Kodeksu karnego,
2)
do przestępstw określonych w art. 148 § 1, art. 145 § 3 w związku z § 2 tego artykułu, jeżeli następstwem czynu jest śmierć człowieka, oraz w art. 168 § 2, art. 184, art. 208 i art. 210 Kodeksu karnego,
3)
do zbrodni określonych w art. 1 pkt 1 dekretu z dnia 31 sierpnia 1944 r. o wymiarze kary dla faszystowsko-hitlerowskich zbrodniarzy winnych zabójstw i znęcania się nad ludnością cywilną i jeńcami oraz dla zdrajców Narodu Polskiego (Dz. U. z 1946 r. Nr 69, poz. 377, z 1947 r. Nr 65, poz. 390, z 1948 r. Nr 18, poz. 124 i z 1949 r. Nr 32, poz. 238) oraz do innych zbrodni wojennych i przeciwko ludzkości.
2.
Wyłączenie stosowania ustawy, o którym mowa w ust. 1 pkt 1 i 2, nie odnosi się do wypadków wymierzenia kary z nadzwyczajnym jej złagodzeniem.
3.
Karę śmierci orzeczoną za przestępstwa określone w ust. 1 pkt 1 i 2 zamienia się na karę 25 lat pozbawienia wolności, a orzeczoną obok niej karę dodatkową pozbawienia praw publicznych łagodzi się do lat 10.
Art.  8.
1.
W razie zbiegu przestępstw podlegających ustawie, stosuje się amnestię do każdego ze zbiegających się przestępstw. W razie zbiegu przestępstwa podlegającego ustawie z innym przestępstwem, stosuje się amnestię do przestępstwa jej podlegającego.
2.
Po zastosowaniu amnestii, w miarę potrzeby, orzeka się na posiedzeniu karę łączną.
Art.  9.
1.
Do kar już złagodzonych w drodze amnestii lub łaski stosuje się przepisy ustawy, biorąc za podstawę karę złagodzoną.
2.
Jeżeli w drodze amnestii lub łaski złagodzono jedynie karę łączną, uważa się, że kary wymierzone za poszczególne zbiegające się przestępstwa zostały złagodzone do wysokości złagodzonej kary łącznej.
Art.  10.
1.
Przebacza się i puszcza w niepamięć wykroczenia i wykroczenia skarbowe, a kary nie wykonane daruje się.
2.
Ustawę stosuje organ właściwy do orzekania w sprawie.
Art.  11.
1.
Amnestię stosuje sąd właściwy do rozpoznania sprawy.
2.
W stosunku do osób odbywających karę pozbawienia wolności lub karę aresztu wojskowego, jeżeli nie zachodzi potrzeba orzeczenia kary łącznej, amnestię stosuje sąd wojewódzki, na którego obszarze właściwości skazany odbywa karę, a w zakresie właściwości sądów wojskowych - sąd wojskowy; sąd orzeka na posiedzeniu w składzie jednego sędziego.
3.
W sprawach określonych w art. 1 w postępowaniu przygotowawczym orzeka sąd na wniosek prokuratora, a w sprawach o przestępstwa skarbowe należące do właściwości finansowych organów orzekających - kierownik tego organu pierwszej instancji.
Art.  12.

Orzeczenia w przedmiocie stosowania amnestii zapadają w formie postanowienia. W sprawach rozpoznawanych na rozprawie o zastosowaniu amnestii orzeka się wyrokiem.

Art.  13.
1.
Na postanowienie w przedmiocie amnestii przysługuje zażalenie na zasadach ogólnych; na postanowienie o umorzeniu postępowania przysługuje sprzeciw w tym samym terminie.
2.
W wypadku, o którym mowa w art. 11 ust. 2, zażalenie rozpoznaje sąd wojewódzki lub sąd wojskowy w składzie trzech sędziów.
3.
W razie wniesienia sprzeciwu przeciwko postanowieniu o umorzeniu postępowania, postanowienie to traci moc i postępowanie toczy się na zasadach ogólnych.
Art.  14.

Postępowanie w sprawach amnestii toczy się według przepisów obowiązujących przed organem, który je prowadzi, jeżeli przepisy ustawy nie stanowią inaczej.

Art.  15.

Ustawę stosuje się do czynów popełnionych przed dniem 12 września 1989 r.

Art.  16.

Osoby pozbawione wolności podlegają zwolnieniu w kolejności, którą określa organ stosujący ustawę, stosownie do wysokości kary, w każdym razie nie później niż do dnia 20 grudnia 1989 r.

Art.  17.

Ministrowie Sprawiedliwości, Obrony Narodowej, Finansów, Spraw Wewnętrznych oraz Prokurator Generalny Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej wydają zarządzenia niezbędne do wykonania ustawy.

Art.  18.

Ustawa wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

Zmiany w prawie

Co się zmieni w prawie dla osób z niepełnosprawnościami w 2025 roku

Dodatek dopełniający do renty socjalnej dla niektórych osób z niepełnosprawnościami, nowa grupa uprawniona do świadczenia wspierającego i koniec przedłużonych orzeczeń o niepełnosprawności w marcu - to tylko niektóre ważniejsze zmiany w prawie, które czekają osoby z niepełnosprawnościami w 2025 roku.

Beata Dązbłaż 28.12.2024
Stosunek prezydenta Dudy do wolnej Wigilii "uległ zawieszeniu"

Prezydent Andrzej Duda powiedział w czwartek, że ubolewa, że w sprawie ustawy o Wigilii wolnej od pracy nie przeprowadzono wcześniej konsultacji z prawdziwego zdarzenia. Jak dodał, jego stosunek do ustawy "uległ niejakiemu zawieszeniu". Wyraził ubolewanie nad tym, że pomimo wprowadzenia wolnej Wigilii, trzy niedziele poprzedzające święto mają być dniami pracującymi. Ustawa czeka na podpis prezydenta.

kk/pap 12.12.2024
ZUS: Renta wdowia - wnioski od stycznia 2025 r.

Od Nowego Roku będzie można składać wnioski o tzw. rentę wdowią, która dotyczy ustalenia zbiegu świadczeń z rentą rodzinną. Renta wdowia jest przeznaczona dla wdów i wdowców, którzy mają prawo do co najmniej dwóch świadczeń emerytalno-rentowych, z których jedno stanowi renta rodzinna po zmarłym małżonku. Aby móc ją pobierać, należy jednak spełnić określone warunki.

Grażyna J. Leśniak 20.11.2024
Zmiany w składce zdrowotnej od 1 stycznia 2026 r. Rząd przedstawił założenia

Przedsiębiorcy rozliczający się według zasad ogólnych i skali podatkowej oraz liniowcy będą od 1 stycznia 2026 r. płacić składkę zdrowotną w wysokości 9 proc. od 75 proc. minimalnego wynagrodzenia, jeśli będą osiągali w danym miesiącu dochód do wysokości 1,5-krotności przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszanego przez prezesa GUS. Będzie też dodatkowa składka w wysokości 4,9 proc. od nadwyżki ponad 1,5-krotność przeciętnego wynagrodzenia, a liniowcy stracą możliwość rozliczenia zapłaconych składek w podatku dochodowym.

Grażyna J. Leśniak 18.11.2024
Prezydent podpisał nowelę ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności

Usprawnienie i zwiększenie efektywności systemu wdrażania Rozwoju Lokalnego Kierowanego przez Społeczność (RLKS) przewiduje ustawa z dnia 11 października 2024 r. o zmianie ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności. Jak poinformowała w czwartek Kancelaria Prezydenta, Andrzej Duda podpisał ją w środę, 13 listopada. Ustawa wejdzie w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 14.11.2024
Do poprawki nie tylko emerytury czerwcowe, ale i wcześniejsze

Problem osób, które w latach 2009-2019 przeszły na emeryturę w czerwcu, przez co - na skutek niekorzystnych zasad waloryzacji - ich świadczenia były nawet o kilkaset złotych niższe od tych, jakie otrzymywały te, które przeszły na emeryturę w kwietniu lub w maju, w końcu zostanie rozwiązany. Emerytura lub renta rodzinna ma - na ich wniosek złożony do ZUS - podlegać ponownemu ustaleniu wysokości. Zdaniem prawników to dobra regulacja, ale równie ważna i paląca jest sprawa wcześniejszych emerytur. Obie powinny zostać załatwione.

Grażyna J. Leśniak 06.11.2024
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1989.64.390

Rodzaj: Ustawa
Tytuł: Amnestia.
Data aktu: 07/12/1989
Data ogłoszenia: 11/12/1989
Data wejścia w życie: 11/12/1989