Pracownik będzie pracować w wieczór sylwestrowy do 23:00. Możliwe jednak, że powstanie konieczność dwóch – trzech godzin nadliczbowych. Jak je rozliczyć? Czy w związku z Sylwestrem i Nowym Rokiem konieczne będzie udzielenie za nie dnia wolnego od pracy?
Pracownikowi wykonującemu pracę w święto pracodawca jest obowiązany zapewnić inny dzień wolny od pracy:
- do końca okresu rozliczeniowego, a jeżeli to także jest niemożliwe;
- za każdą godzinę przepracowaną w niedzielę lub święto wypłacany jest dodatek 100 proc. do wynagrodzenia.
Ważne! W orzecznictwie sądowym wskazuje się, że jeżeli praca w wolne rozkładowo dla pracownika niedzielę lub święto doprowadzi do powstania pracy nadliczbowej pracownikowi – w razie rekompensaty finansowej – przysługuje tylko jeden 100 proc. dodatek, a nie dwa (za niezrekompensowane dniem wolnym święto i nadgodziny). Tak w uchwale Sądu Najwyższego z 15 lutego 2006 r. (sygn. akt II PZP 11/05) i w wyrokach NSA z 3 lipca 2008 r., sygn. akt I OSK 1135/07 i 4 stycznia 2010 r., sygn. akt I OSK 791/09).
Za pracę w niedzielę i święto uważa się pracę wykonywaną między godziną 6:00 w tym dniu a godziną 6:00 w następnym dniu, chyba że u danego pracodawcy została ustalona inna godzina. Jeżeli zatem pracodawca nie wyznaczył innych godzin granicznych (w szczególności jako czasu od 0:00 do 24:00), to praca do 1:00 lub 2:00 w dniu 1 stycznia nie stanowi pracy w święto.
Czytaj również: Wolne od pracy w 2025 r. Od tradycyjnych świąt po nietypowe urlopy na psa i trudne zakończenie związku>>
Zobacz w LEX: Glosa do uchwały SN z dnia 15 lutego 2006 r., II PZP 11/05 > >
Świadczenia za nadgodziny
Za pracę w godzinach nadliczbowych przysługuje wynagrodzenie oraz:
- dodatek do wynagrodzenia (art. 151[1] k.p.), albo
- czas wolny (art. 151[2] k.p.).
Za pracę w godzinach nadliczbowych pracownik powinien otrzymać normalne wynagrodzenie za pracę powiększone o dodatek z tytułu pracy w godzinach nadliczbowych w wysokości 50 proc. lub 100 proc. wynagrodzenia.
Dodatek w wysokości 100 proc. wynagrodzenia przysługuje za pracę w godzinach nadliczbowych dobowych przypadających w porze nocnej określonej w regulacjach wewnętrznych obowiązujących u pracodawcy). Wskazane w pytaniu godziny, w jakich praca nadliczbowa może mieć miejsce, na pewno będą wchodzić w porę nocną (ta jest wyznaczana jako kolejne osiem godzin mieszczące się pomiędzy godz. 21:00 a 7:00).
Warto zwrócić uwagę na to, że 1 stycznia ulega zmianie wynagrodzenie minimalne z 4300 na 4666 zł. Wysokość wynagrodzenia pracownika zatrudnionego w pełnym miesięcznym wymiarze czasu pracy nie może być niższa od wysokości minimalnego wynagrodzenia. Jeżeli pracownik miałby w umowie o pracę kwotę niższą niż 4666 zł, to za czas od 0:00 1 stycznia świadczenia za pracę nadliczbową powinny być liczone od kwoty 4666 zł. Dotyczy to zarówno wynagrodzenia, jak i dodatku. To, że w umowie nadal byłaby kwota wynagrodzenia niższego nic tutaj nie zmienia. W związku z konstrukcją przepisów o wynagrodzeniu minimalnym zapis w umowie o niższym wynagrodzeniu należałoby uznać za nieważny z mocy prawa (art. 18 k.p.) i w jego miejsce stosować wynagrodzenie minimalne (wyrok Sądu Rejonowego Gdańsk – Południe w Gdańsku z 28 października 2016 r., sygn. akt VI P 389/15).
Drugą formą rekompensaty jest udzielenie czasu wolnego. W zależności od tego, czy czas wolny jest udzielany na wniosek pracownika, czy jest narzucany przez pracodawcę, udziela się go w wymiarze:
- 1:1 - gdy wniosek złożył pracownik,
- 1,5 godziny wolnego za każdą godzinę nadliczbową, gdy wniosku takiego nie ma.
Czas wolny bez wniosku pracownika nie może jednak zostać udzielony później niż do końca okresu rozliczeniowego, ten zaś najpewniej (chociaż niekoniecznie) kończy się z końcem grudnia, a czas pracy nadliczbowej wykonywanej w przedziale wskazanym w pytaniu będzie nadal wchodził w dobę pracowniczą przypisaną do kończącego się okresu rozliczeniowego. Nie ma zatem możliwości narzucenia pracownikowi takiej formy rekompensaty pracy nadliczbowej.
Na wniosek pracownika czas wolny może zostać udzielony także w innym okresie rozliczeniowym (wskazuje na to także PIP w poradniku Nadgodziny w praktyce).
Zobacz w LEX: Rozliczanie pracy w godzinach nadliczbowych wynikających z przekroczenia dobowej normy czasu pracy > >
Cena promocyjna: 71.2 zł
|Cena regularna: 89 zł
|Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 71.2 zł
Dodatek za pracę w nocy
Pracownikowi wykonującemu pracę w porze nocnej przysługuje dodatek do wynagrodzenia. Wynosi on 20 proc. stawki godzinowej wynikającej z minimalnego wynagrodzenia za pracę obowiązującego w czasie wykonywania pracy w nocy. Dodatek ten jest niezależny od innych świadczeń - wynagrodzenia, dodatku za pracę w godzinach nadliczbowych.
Dodatek należy ustalić w wysokości wynikającej z obowiązującej stawki dla miesiąca kalendarzowego, w którym praca w nocy powstała, czyli w tym przypadku dla grudnia 2024 r. (za czas 23:00-24:00) oraz stycznia 2025 r. (za czas od 0:00):
- w grudniu dodatek za każdą godzinę wynosi 5,38 zł (4300 zł : 160 godz.× 20 proc.),
- w styczniu dodatek za każdą godzinę wynosi 5,55 zł (4666 zł : 168 godz.× 20 proc.).
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
