Podwyższenie wynagrodzeń za pracę i dochodów rolniczych w związku ze zmianami cen detalicznych towarów i usług konsumpcyjnych w 1989 r.

USTAWA
z dnia 31 lipca 1989 r.
o podwyższaniu wynagrodzeń za pracę i dochodów rolniczych w związku ze zmianami cen detalicznych towarów i usług konsumpcyjnych w 1989 r.

Art.  1.

Zakłady pracy, do których nie stosuje się przepisów o kształtowaniu środków na wynagrodzenia w sferze budżetowej, ustalają zasady wzrostu wynagrodzeń za pracę pracowników, uwzględniające zmiany cen detalicznych towarów i usług konsumpcyjnych w 1989 r., według wskaźników ustalonych przez Główny Urząd Statystyczny, stosując art. 2-4.

Art.  2. 1

 

1.
Wzrost wynagrodzeń następuje przez podwyższanie stawek poszczególnych składników wynagrodzenia przysługujących pracownikowi w pierwszym dniu kwartału, w którym następuje wzrost wynagrodzeń, o kwotę stanowiącą iloczyn wskaźnika wzrostu cen w poprzednim kwartale i współczynnika 0,8 oraz stawek przysługujących pracownikowi w pierwszym dniu miesiąca rozpoczynającego poprzedni kwartał, z zastrzeżeniem ust. 2-6 oraz art. 21.
2.
Podwyższaniu nie podlegają:
1)
składniki wynagrodzenia, których wysokość jest powiązana z ceną określonego towaru (usługi) lub towarów (usług), a w szczególności deputaty i inne świadczenia w naturze oraz ekwiwalenty pieniężne za te deputaty,
2)
składniki wynagrodzenia, których wysokość jest ustalana w relacji do innego podwyższonego składnika wynagrodzenia lub do najniższego wynagrodzenia,
3)
wynagrodzenia wypłacane z zysku.
3.
Zasady wzrostu wynagrodzeń, o których mowa w ust. 1 i 2 oraz art. 21, są ustalane z uwzględnieniem posiadanych przez zakłady pracy środków finansowych. Jeżeli wymaga tego sytuacja finansowa zakładu pracy, ustala się współczynnik niższy od określonego w ust. 1 oraz w art. 21.
4.
Wzrost wynagrodzeń z tytułu wzrostu cen w III kwartale 1989 r. następuje przez podwyższenie stawek poszczególnych składników wynagrodzenia przysługujących pracownikowi w dniu 1 października 1989 r. o kwoty stanowiące iloczyn wskaźnika indeksacyjnego w III kwartale 1989 r. oraz stawek przysługujących pracownikowi w dniu 30 czerwca 1989 r., powiększonych o kwotę ustaloną zgodnie z ust. 1.
5.
Wzrost wynagrodzeń, o którym mowa w ust. 4, dotyczy pracowników, których procentowy wzrost wynagrodzeń w III kwartale 1989 r. związany z podwyższaniem stawek poszczególnych składników wynagrodzenia oraz z wprowadzeniem nowych składników wynagrodzenia bez uwzględnienia dodatków z tytułu wzrostu cen artykułów żywnościowych był niższy od wskaźnika indeksacyjnego.
6.
Stawki poszczególnych składników wynagrodzenia pracowników, o których mowa w ust. 5, podwyższa się w taki sposób, aby ich wynagrodzenia w październiku 1989 r. wzrosły w stopniu równym wskaźnikowi indeksacyjnemu cen w III kwartale 1989 r., ustalonemu w sposób, o którym mowa w ust. 7.
7.
Wskaźnik indeksacyjny, o którym mowa w ust. 4-6, ustala się jako różnicę wskaźnika wzrostu cen detalicznych towarów i usług konsumpcyjnych w III kwartale 1989 r. i procentowej relacji należnego za wrzesień 1989 r. średniego dodatku z tytułu wzrostu cen artykułów żywnościowych poza używkami, do przeciętnego wynagrodzenia w pięciu podstawowych działach gospodarki w czerwcu 1989 r. obciążającego koszty.
Art.  21. 2

 

1.
Wzrost wynagrodzeń z tytułu wzrostu cen w IV kwartale 1989 r. następuje według zasad ustalonych w ust. 2-5.
2.
Wzrost wynagrodzeń w listopadzie 1989 r. następuje przez podwyższanie stawek poszczególnych składników wynagrodzenia oraz dodatku z tytułu wzrostu cen artykułów żywnościowych, przysługujących pracownikowi w dniu 1 października 1989 r., o kwotę stanowiącą iloczyn wysokości tych składników i dodatku oraz wskaźnika wzrostu cen w październiku 1989 r., skorygowanego współczynnikiem 0,8.
3.
Wzrost wynagrodzeń w grudniu 1989 r. następuje przez podwyższanie stawek poszczególnych składników wynagrodzenia oraz dodatku z tytułu wzrostu cen artykułów żywnościowych, przysługujących pracownikowi w dniu 1 listopada 1989 r., o kwotę stanowiącą iloczyn wysokości tych składników i dodatku oraz wskaźnika wzrostu cen w listopadzie 1989 r., powiększonego o prognozowany wskaźnik wzrostu cen w grudniu 1989 r. i skorygowanego współczynnikiem 0,8.
4.
Wzrost wynagrodzeń w listopadzie i grudniu 1989 r. może nastąpić również przez podwyższanie łącznego wynagrodzenia przysługującego pracownikowi, z uwzględnieniem ust. 2 i 3.
5.
Podwyżki stawek wynagrodzenia i dodatku z tytułu wzrostu cen artykułów żywnościowych, przyznane pracownikowi z dniem 1 października 1989 r. lub po tej dacie według innych zasad niż określone w ust. 2-4, w art. 2 ust. 6 oraz w art. 3 ust. 4, są traktowane jako zaliczki na poczet podwyżek wynagrodzeń, o których mowa w ust. 1-4.
6.
Przy podwyższaniu wynagrodzeń według zasad określonych w ustępach poprzedzających można nie stosować art. 4.
Art.  3. 3

 

1.
Wskaźnikiem wzrostu cen, o których mowa w art. 2, jest wyrażony procentowo wzrost średniego poziomu cen między ostatnimi miesiącami dwóch kolejnych kwartałów poprzedzających kwartał, w którym następuje wzrost wynagrodzeń, z zastrzeżeniem ust. 4.
2.
Prezes Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej "Monitor Polski" ogłosi nie później niż do 20 października 1989 r. wysokość wskaźnika indeksacyjnego, o którym mowa w art. 2 ust. 7.
3.
Prezes Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej "Monitor Polski" ogłosi wysokość wskaźnika wzrostu cen w październiku i listopadzie 1989 r. oraz wysokość prognozowanego wskaźnika wzrostu cen w grudniu 1989 r., odpowiednio w terminie do 20 listopada i 20 grudnia 1989 r.
4.
Wzrost cen artykułów żywnościowych, poza używkami, za sierpień i wrzesień 1989 r. zostanie wyrównany w pełni i kwotowo. Wysokość i termin wypłaty dodatków wyrównawczych do kwot już wypłaconych z tego tytułu ustalone zostaną w odrębnych przepisach podjętych po porozumieniu z ogólnokrajowymi organizacjami międzyzwiązkowymi.
Art.  4.

Ustalanie wzrostu wynagrodzeń następuje:

1)
w zakładzie pracy stosującym zakładowy system wynagradzania w drodze zmiany porozumienia o wprowadzeniu zakładowego systemu wynagradzania, w trybie przewidzianym w art. 6 i 26 ustawy z dnia 26 stycznia 1984 r. o zasadach tworzenia zakładowych systemów wynagradzania (Dz. U. z 1988 r. Nr 28, poz. 196 oraz z 1989 r. Nr 35, poz. 192),
2)
w zakładzie pracy nie stosującym zakładowego systemu wynagradzania, w trybie obowiązującym przy ustalaniu wynagrodzeń pracownikom tego zakładu.
Art.  5.

Przepisy art. 1-4 stosuje się odpowiednio do wykonawców pracy nakładczej.

Art.  6. 4

 

1.
Rada Ministrów określi wysokość i zasady ustalania norm wynagrodzeń stanowiących koszty uzyskania przychodów w sposób umożliwiający dokonanie wypłat wynagrodzeń zgodnie z przepisami niniejszej ustawy bez powstania obowiązku podatkowego w podatku dochodowym.
2.
Zakłady pracy, z zastrzeżeniem ust. 3, w których faktyczne wypłaty wynagrodzeń obciążających koszty IV kwartału w 1989 r. przekroczą kwotę wynagrodzeń ustaloną zgodnie z ust. 4, odprowadzają do budżetu centralnego na rachunek właściwych urzędów skarbowych:
1)
kwotę stanowiącą równowartość kwoty przekroczenia, jeżeli przekroczenie to mieści się w granicach 20%,
2)
dwukrotność kwoty przekroczenia, jeżeli jest ono wyższe od 20%.
3.
Zakłady pracy, w których poziom średniego miesięcznego wynagrodzenia bez nagród i premii z zysku będzie w IV kwartale:
1)
niższy od 50% przeciętnego wynagrodzenia w pięciu podstawowych działach gospodarki narodowej za październik i listopad br., odprowadzają 50% kwoty przekroczenia ustalonego zgodnie z ust. 4,
2)
stanowił powyżej 50% do 100% przeciętnego wynagrodzenia w pięciu podstawowych działach gospodarki narodowej za październik i listopad br., odprowadzają 75% kwoty przekroczenia ustalonego zgodnie z ust. 4.
4.
Kwotę wynagrodzeń, o której mowa w ust. 2, ustala się jako sumę:
1)
trzykrotnej kwoty wypłat wynagrodzeń obciążających koszty września 1989 r. powiększonej o wypłaty wynagrodzeń za III kwartał, zgodnie z art. 2 ust 6,
2)
kwot wynagrodzeń odpowiadających iloczynom wskaźnika wzrostu cen detalicznych towarów i usług konsumpcyjnych w poszczególnych miesiącach IV kwartału 1989 r., skorygowanego współczynnikiem 0,8, i kwoty wynagrodzeń za wrzesień 1989 r. ustalonej zgodnie z pkt 1,
3)
kwoty wynagrodzeń do wysokości nie wykorzystanej normy wynagrodzeń w IV kwartale 1989 r.
5.
Wpłaty zaliczki kwoty przekroczenia, o której mowa w ust. 2, dokonuje się z dochodu po pomniejszeniu o podatek dochodowy, w terminie do dnia 28 grudnia 1989 r., a ostatecznie w wysokości różnicy między kwotą należną a kwotą wypłaconej zaliczki w terminie sporządzenia bilansu i rachunku wyników.
6.
Minister Finansów wprowadzi wzór rozliczenia wypłat wynagrodzeń i kwoty przekroczenia, o których mowa w ust. 2.
7.
Do kwot przekroczeń, o których mowa w ust. 2, nie mają zastosowania przepisy art. 8 i 31 ustawy z dnia 19 grudnia 1980 r. o zobowiązaniach podatkowych (Dz. U. Nr 27, poz. 111, z 1982 r. Nr 45, poz. 289, z 1984 r. Nr 52, poz. 268, z 1985 r. Nr 12, poz. 50, z 1988 r. Nr 41, poz. 325 oraz z 1989 r Nr 4, poz 23, Nr 33, poz. 176 i Nr 35, poz. 192).
Art.  7. 5

Kwota najniższego wynagrodzenia ustalona na dzień 1 lipca 1989 r. podlega podwyższeniu z dniem 1 października 1989 r. z tytułu wzrostu cen detalicznych towarów i usług konsumpcyjnych o kwotę stanowiącą iloczyn tego wynagrodzenia i wskaźnika indeksacyjnego, o którym mowa w art. 2 ust. 7.

Art.  8.

Podwyższeniu podlegają minimalne ceny skupu produktów rolnych, co kwartał, tak aby w 1989 r. nastąpił pełny parytet dochodów ludności rolniczej i nierolniczej.

Art.  9.

W ustawie z dnia 26 stycznia 1984 r. o zasadach tworzenia zakładowych systemów wynagradzania (Dz. U. z 1988 r. Nr 28, poz. 196 oraz z 1989 r. Nr 35, poz. 192) w art. 2 w pkt 1 wyrazy "obowiązujące w dniu 1 stycznia danego roku" skreśla się.

Art.  10.

W ustawie z dnia 31 stycznia 1989 r. o kształtowaniu środków na wynagrodzenia w sferze budżetowej (Dz. U. Nr 4, poz. 24) w art. 4 dodaje się ust. 3 w brzmieniu:

"3. Rada Ministrów dokonuje zaliczkowego zwiększenia środków na wynagrodzenia w sferze budżetowej w okresach kwartalnych. Środki te podlegają rozliczeniu w terminach określonych w ust. 1 i 2."

Art.  11.

Ustawa wchodzi w życie z dniem ogłoszenia i ma zastosowanie do ustalania przysługującego pracownikom wzrostu wynagrodzeń od dnia 1 lipca 1989 r.

1 Art. 2 zmieniony przez art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 16 października 1989 r. (Dz.U.89.56.330) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 października 1989 r.
2 Art. 21 dodany przez art. 1 pkt 2 ustawy z dnia 16 października 1989 r. (Dz.U.89.56.330) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 października 1989 r.
3 Art. 3 zmieniony przez art. 1 pkt 3 ustawy z dnia 16 października 1989 r. (Dz.U.89.56.330) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 października 1989 r.
4 Art. 6 zmieniony przez art. 1 pkt 4 ustawy z dnia 16 października 1989 r. (Dz.U.89.56.330) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 października 1989 r.
5 Art. 7 zmieniony przez art. 1 pkt 5 ustawy z dnia 16 października 1989 r. (Dz.U.89.56.330) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 października 1989 r.

Zmiany w prawie

ZUS: Renta wdowia - wnioski od stycznia 2025 r.

Od Nowego Roku będzie można składać wnioski o tzw. rentę wdowią, która dotyczy ustalenia zbiegu świadczeń z rentą rodzinną. Renta wdowia jest przeznaczona dla wdów i wdowców, którzy mają prawo do co najmniej dwóch świadczeń emerytalno-rentowych, z których jedno stanowi renta rodzinna po zmarłym małżonku. Aby móc ją pobierać, należy jednak spełnić określone warunki.

Grażyna J. Leśniak 20.11.2024
Zmiany w składce zdrowotnej od 1 stycznia 2026 r. Rząd przedstawił założenia

Przedsiębiorcy rozliczający się według zasad ogólnych i skali podatkowej oraz liniowcy będą od 1 stycznia 2026 r. płacić składkę zdrowotną w wysokości 9 proc. od 75 proc. minimalnego wynagrodzenia, jeśli będą osiągali w danym miesiącu dochód do wysokości 1,5-krotności przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszanego przez prezesa GUS. Będzie też dodatkowa składka w wysokości 4,9 proc. od nadwyżki ponad 1,5-krotność przeciętnego wynagrodzenia, a liniowcy stracą możliwość rozliczenia zapłaconych składek w podatku dochodowym.

Grażyna J. Leśniak 18.11.2024
Prezydent podpisał nowelę ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności

Usprawnienie i zwiększenie efektywności systemu wdrażania Rozwoju Lokalnego Kierowanego przez Społeczność (RLKS) przewiduje ustawa z dnia 11 października 2024 r. o zmianie ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności. Jak poinformowała w czwartek Kancelaria Prezydenta, Andrzej Duda podpisał ją w środę, 13 listopada. Ustawa wejdzie w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 14.11.2024
Do poprawki nie tylko emerytury czerwcowe, ale i wcześniejsze

Problem osób, które w latach 2009-2019 przeszły na emeryturę w czerwcu, przez co - na skutek niekorzystnych zasad waloryzacji - ich świadczenia były nawet o kilkaset złotych niższe od tych, jakie otrzymywały te, które przeszły na emeryturę w kwietniu lub w maju, w końcu zostanie rozwiązany. Emerytura lub renta rodzinna ma - na ich wniosek złożony do ZUS - podlegać ponownemu ustaleniu wysokości. Zdaniem prawników to dobra regulacja, ale równie ważna i paląca jest sprawa wcześniejszych emerytur. Obie powinny zostać załatwione.

Grażyna J. Leśniak 06.11.2024
Bez konsultacji społecznych nie będzie nowego prawa

Już od jutra rządowi trudniej będzie, przy tworzeniu nowego prawa, omijać proces konsultacji publicznych, wykorzystując w tym celu projekty poselskie. W czwartek, 31 października, wchodzą w życie zmienione przepisy regulaminu Sejmu, które nakazują marszałkowi Sejmu kierowanie projektów poselskich do konsultacji publicznych i wymagają sporządzenia do nich oceny skutków regulacji. Każdy obywatel będzie mógł odtąd zgłosić własne uwagi do projektów poselskich, korzystając z Systemu Informacyjnego Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 30.10.2024
Nowy urlop dla rodziców wcześniaków coraz bliżej - rząd przyjął projekt ustawy

Rada Ministrów przyjęła we wtorek przygotowany w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej projekt ustawy wprowadzający nowe uprawnienie – uzupełniający urlop macierzyński dla rodziców wcześniaków i rodziców dzieci urodzonych w terminie, ale wymagających dłuższej hospitalizacji po urodzeniu. Wymiar uzupełniającego urlopu macierzyńskiego będzie wynosił odpowiednio do 8 albo do 15 tygodni.

Grażyna J. Leśniak 29.10.2024
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1989.48.261

Rodzaj: Ustawa
Tytuł: Podwyższenie wynagrodzeń za pracę i dochodów rolniczych w związku ze zmianami cen detalicznych towarów i usług konsumpcyjnych w 1989 r.
Data aktu: 31/07/1989
Data ogłoszenia: 04/08/1989
Data wejścia w życie: 04/08/1989