Zm.: niektóre przepisy o zaopatrzeniu emerytalnym i o świadczeniach z ubezpieczenia społecznego.

USTAWA
z dnia 30 maja 1989 r.
o zmianie niektórych przepisów o zaopatrzeniu emerytalnym i o świadczeniach z ubezpieczenia społecznego.

Art.  1.

W ustawie z dnia 14 grudnia 1982 r. o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin (Dz. U. Nr 40, poz. 267, z 1984 r. Nr 52, poz. 268 i 270 oraz z 1986 r. Nr 1, poz. 1) wprowadza się następujące zmiany:

1)
w art. 25 w ust. 3 wyrazy "i zasady wynagradzania" skreśla się;
2)
w art. 27 ust. 3 otrzymuje brzmienie:

"3. Rada Ministrów, w drodze rozporządzenia, może określać zasady wcześniejszego przechodzenia na emeryturę na warunkach innych niż ustalone w ust. 1 oraz określać zasady jej obniżania proporcjonalnie do liczby lat brakujących do wieku emerytalnego, nie więcej jednak niż o 4% podstawy wymiaru za każdy rok.";

3)
w art. 33:
a)
w ust. 1 w pkt 5 wyrazy "z zastrzeżeniem ust. 4" skreśla się,
b)
ust. 4 i 5 skreśla się;
4)
art. 34 otrzymuje brzmienie:

"Art. 34. 1. Pracownikowi, który stał się inwalidą I lub II grupy przed podjęciem zatrudnienia po raz pierwszy, renta inwalidzka przysługuje po osiągnięciu okresu zatrudnienia wynoszącego łącznie z okresami równorzędnymi i zaliczalnymi do okresów zatrudnienia 5 lat w ciągu ostatniego dziesięciolecia przed zgłoszeniem wniosku o rentę inwalidzką.

2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do pracownika, który stał się inwalidą I lub II grupy po upływie 18 miesięcy od ustania poprzedniego zatrudnienia (okresów równorzędnych z okresem zatrudnienia).";

5)
w art. 61 pkt 2 skreśla się;
6)
w art. 74 dodaje się ust. 6 w brzmieniu:

"6. Rada Ministrów może, w drodze rozporządzenia, podwyższać świadczenia na odmiennych, jednak nie mniej korzystnych dla emeryta lub rencisty zasadach i w innych terminach niż określone w ust. 1-4.";

7)
w art. 81 w pkt 1 wyrazy "lub osiągania dochodów z innych źródeł" skreśla się;
8)
art. 82 otrzymuje brzmienie:

"Art. 82. 1. Prawo do emerytury i renty ulega zawieszeniu w razie zatrudnienia w pełnym wymiarze czasu pracy.

2. W odniesieniu do emeryta lub rencisty uprawnionych do dodatku pielęgnacyjnego zawieszenie, o którym mowa w ust. 1, ogranicza się do kwoty stanowiącej równowartość tego dodatku.";

9)
w art. 86 pkt 2 skreśla się;
10)
w art. 89:
a)
ust. 1 otrzymuje brzmienie:

"1. Postępowanie w sprawach świadczeń wszczyna się na podstawie wniosku, chyba że ustawa lub przepis szczególny stanowi inaczej.",

b)
dodaje się ust. 4 w brzmieniu:

"4. Postępowanie w sprawach o renty rodzinne po zmarłym emerycie lub renciście, który pobierał dodatek rodzinny, wszczyna się z urzędu."

Art.  2.

W ustawie z dnia 31 stycznia 1959 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Milicji Obywatelskiej oraz ich rodzin (Dz. U. z 1983 r. Nr 46, poz. 210, z 1985 r. Nr 20, poz. 85 i Nr 38, poz. 181) wprowadza się, następujące zmiany:

1)
w art. 6 ust. 4 otrzymuje brzmienie:

"4. Rada Ministrów:

1) określa szczegółowe zasady podwyższania świadczeń, w tym również okres przyjęty za podstawę podwyżki po raz pierwszy,

2) może podwyższać świadczenia na odmiennych, jednak nie mniej korzystnych dla emeryta lub rencisty zasadach i w innych terminach niż określone w ust. 1-3.";

2)
art. 14 skreśla się;
3)
w art. 15:
a)
w ust. 1 wyrazy "w uspołecznionym zakładzie pracy" skreśla się,
b)
ust. 2 otrzymuje brzmienie:

"2. Warunek określony w ust. 1 pkt 1 nie dotyczy emeryta, który został zwolniony ze służby w Milicji Obywatelskiej:

1) przed dniem 1 stycznia 1973 r. albo

2) wskutek ustalenia przez komisję lekarską służby zdrowia Ministerstwa Spraw Wewnętrznych niezdolności do tej służby.";

c)
ust. 6 otrzymuje brzmienie:

"6. W razie podjęcia przez emeryta ponownie pracy zarobkowej w pełnym wymiarze czasu pracy, przysługuje mu emerytura w wysokości ustalonej przed doliczeniem okresu zatrudnienia, o którym mowa w ust. 1.";

4)
art. 22 skreśla się;
5)
w art. 32 w ust. 1 wyrazy "lub dochodów z innych źródeł" skreśla się;
6)
w art. 36 ust. 1 otrzymuje brzmienie:

"1. Emerytom, którzy są inwalidami, przysługuje dodatek w wysokości 15% podstawy wymiaru emerytury, jeżeli stali się inwalidami w czasie lub z przyczyn określonych w art. 16."

Art.  3.

W ustawie z dnia 16 grudnia 1972 r. o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych i ich rodzin (Dz. U. z 1983 r. Nr 29, poz. 139, z 1984 r. Nr 52, poz. 270 i z 1985 r. Nr 20, poz. 85) wprowadza się następujące zmiany:

1)
w art. 6 ust. 4 otrzymuje brzmienie:

"4. Rada Ministrów:

1) określa szczegółowe zasady podwyższania świadczeń, w tym również okres przyjęty za podstawę podwyżki po raz pierwszy,

2) może podwyższać świadczenia na odmiennych, jednak nie mniej korzystnych dla emeryta lub rencisty zasadach i w innych terminach niż określone w ust. 1-3.";

2)
art. 14 skreśla się;
3)
w art. 15 ust. 6 otrzymuje brzmienie:

"6. W razie podjęcia przez emeryta ponownie pracy zarobkowej w pełnym wymiarze czasu pracy przysługuje mu emerytura w wysokości ustalonej przed doliczeniem okresu zatrudnienia, o którym mowa w ust. 1.";

4)
art. 22 skreśla się;
5)
w art. 32 w ust. 1 wyrazy "lub dochodów z innych źródeł" skreśla się;
6)
w art. 36 ust. 1 otrzymuje brzmienie:

"1. Emerytom, którzy są inwalidami, przysługuje dodatek w wysokości 15% podstawy wymiaru emerytury, jeżeli stali się inwalidami w czasie lub z przyczyn określonych w art. 16."

Art.  4.

W ustawie z dnia 27 września 1973 r. o zaopatrzeniu emerytalnym twórców i ich rodzin (Dz. U. z 1983 r. Nr 31, poz. 145 i z 1986 r. Nr 42, poz. 202) w art. 4 wprowadza się następujące zmiany:

1)
ust. 2 i 3 skreśla się;
2)
ust. 7 otrzymuje brzmienie:

"7. Twórcy, który stał się inwalidą I lub II grupy przed podjęciem działalności twórczej, renta inwalidzka przysługuje po osiągnięciu okresu wykonywania działalności twórczej wynoszącego wraz z okresami zaliczalnymi do tego okresu 5 lat w ciągu ostatniego dziesięciolecia przed zgłoszeniem wniosku o rentę inwalidzką.";

3)
ust. 8 skreśla się.
Art.  5.

W ustawie z dnia 19 grudnia 1975 r. o ubezpieczeniu społecznym osób wykonujących pracę na rzecz jednostek gospodarki uspołecznionej na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia (Dz. U. z 1983 r. Nr 31, poz. 146 i z 1989 r. Nr 32, poz. 169) w art. 16 wprowadza się następujące zmiany:

1)
ust. 3 i 4 skreśla się;
2)
ust. 5 otrzymuje brzmienie:

"5. Ubezpieczonemu, który stał się inwalidą I lub II grupy przed objęciem ubezpieczeniem, renta inwalidzka przysługuje po osiągnięciu okresu ubezpieczenia wynoszącego wraz z okresami zaliczalnymi do tego okresu 5 lat w ciągu ostatniego dziesięciolecia przed zgłoszeniem wniosku o rentę inwalidzką.";

3)
ust. 6 otrzymuje brzmienie:

"6. Przepis ust. 5 stosuje się odpowiednio do ubezpieczonego, który stał się inwalidą I lub II grupy po upływie 18 miesięcy od ustania ubezpieczenia."

Art.  6.

W dekrecie z dnia 4 marca 1976 r. o ubezpieczeniu społecznym członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych i spółdzielni kółek rolniczych oraz ich rodzin (Dz. U. z 1983 r. Nr 27, poz. 135) wprowadza się następujące zmiany:

1)
w art. 14:
a)
ust. 5 i 6 skreśla się,
b)
ust. 7 otrzymuje brzmienie:

"7. Ubezpieczonemu, który stał się inwalidą I lub II grupy przed objęciem ubezpieczeniem, renta inwalidzka przysługuje po osiągnięciu okresu ubezpieczenia wynoszącego wraz z okresami zaliczalnymi do tego okresu 5 lat w ciągu ostatniego dziesięciolecia przed zgłoszeniem wniosku o rentę inwalidzką.",

c)
ust. 8 otrzymuje brzmienie:

"8) Przepis ust. 7 stosuje się odpowiednio do ubezpieczonego, który stał się inwalidą I lub II grupy po upływie 18 miesięcy od ustania ubezpieczenia.";

2)
art. 19 skreśla się.
Art.  7.

W ustawie z dnia 14 grudnia 1982 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników indywidualnych i członków ich rodzin (Dz. U. z 1989 r. Nr 24, poz. 133) w art. 16 ust. 7 otrzymuje brzmienie:

"7. Dla domownika okres pracy w gospodarstwie rolnym wymagany do przyznania renty inwalidzkiej wynosi 5 lat i powinien przypadać w okresie ostatnich 10 lat przed zgłoszeniem wniosku o rentę inwalidzką, a jeżeli domownik w chwili zgłoszenia wniosku nie pracuje w gospodarstwie rolnym - przed dniem powstania inwalidztwa."

Art.  8.

W sprawach o rentę inwalidzką, o której mowa w przepisach wymienionych w art. 1 pkt 3 i 4 oraz w art. 4-7:

1)
do prawomocnych rozstrzygnięć wydanych przed dniem wejścia ustawy w życie stosuje się przepis art. 28 ust. 4 ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 22, poz. 98 i z 1987 r. Nr 21, poz. 123),
2)
osobom, które na podstawie przepisów dotychczas obowiązujących nie spełniały warunku wymaganego okresu zatrudnienia, przyznanie renty inwalidzkiej następuje za okres nie dłuższy niż 3 lata wstecz, licząc od miesiąca, w którym zgłosiły wniosek po dniu wejścia ustawy w życie, nie później jednak niż do dnia 31 grudnia 1989 r.
Art.  9.

Ustawa wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

Zmiany w prawie

ZUS: Renta wdowia - wnioski od stycznia 2025 r.

Od Nowego Roku będzie można składać wnioski o tzw. rentę wdowią, która dotyczy ustalenia zbiegu świadczeń z rentą rodzinną. Renta wdowia jest przeznaczona dla wdów i wdowców, którzy mają prawo do co najmniej dwóch świadczeń emerytalno-rentowych, z których jedno stanowi renta rodzinna po zmarłym małżonku. Aby móc ją pobierać, należy jednak spełnić określone warunki.

Grażyna J. Leśniak 20.11.2024
Zmiany w składce zdrowotnej od 1 stycznia 2026 r. Rząd przedstawił założenia

Przedsiębiorcy rozliczający się według zasad ogólnych i skali podatkowej oraz liniowcy będą od 1 stycznia 2026 r. płacić składkę zdrowotną w wysokości 9 proc. od 75 proc. minimalnego wynagrodzenia, jeśli będą osiągali w danym miesiącu dochód do wysokości 1,5-krotności przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszanego przez prezesa GUS. Będzie też dodatkowa składka w wysokości 4,9 proc. od nadwyżki ponad 1,5-krotność przeciętnego wynagrodzenia, a liniowcy stracą możliwość rozliczenia zapłaconych składek w podatku dochodowym.

Grażyna J. Leśniak 18.11.2024
Prezydent podpisał nowelę ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności

Usprawnienie i zwiększenie efektywności systemu wdrażania Rozwoju Lokalnego Kierowanego przez Społeczność (RLKS) przewiduje ustawa z dnia 11 października 2024 r. o zmianie ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności. Jak poinformowała w czwartek Kancelaria Prezydenta, Andrzej Duda podpisał ją w środę, 13 listopada. Ustawa wejdzie w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 14.11.2024
Do poprawki nie tylko emerytury czerwcowe, ale i wcześniejsze

Problem osób, które w latach 2009-2019 przeszły na emeryturę w czerwcu, przez co - na skutek niekorzystnych zasad waloryzacji - ich świadczenia były nawet o kilkaset złotych niższe od tych, jakie otrzymywały te, które przeszły na emeryturę w kwietniu lub w maju, w końcu zostanie rozwiązany. Emerytura lub renta rodzinna ma - na ich wniosek złożony do ZUS - podlegać ponownemu ustaleniu wysokości. Zdaniem prawników to dobra regulacja, ale równie ważna i paląca jest sprawa wcześniejszych emerytur. Obie powinny zostać załatwione.

Grażyna J. Leśniak 06.11.2024
Bez konsultacji społecznych nie będzie nowego prawa

Już od jutra rządowi trudniej będzie, przy tworzeniu nowego prawa, omijać proces konsultacji publicznych, wykorzystując w tym celu projekty poselskie. W czwartek, 31 października, wchodzą w życie zmienione przepisy regulaminu Sejmu, które nakazują marszałkowi Sejmu kierowanie projektów poselskich do konsultacji publicznych i wymagają sporządzenia do nich oceny skutków regulacji. Każdy obywatel będzie mógł odtąd zgłosić własne uwagi do projektów poselskich, korzystając z Systemu Informacyjnego Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 30.10.2024
Nowy urlop dla rodziców wcześniaków coraz bliżej - rząd przyjął projekt ustawy

Rada Ministrów przyjęła we wtorek przygotowany w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej projekt ustawy wprowadzający nowe uprawnienie – uzupełniający urlop macierzyński dla rodziców wcześniaków i rodziców dzieci urodzonych w terminie, ale wymagających dłuższej hospitalizacji po urodzeniu. Wymiar uzupełniającego urlopu macierzyńskiego będzie wynosił odpowiednio do 8 albo do 15 tygodni.

Grażyna J. Leśniak 29.10.2024
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1989.35.190

Rodzaj: Ustawa
Tytuł: Zm.: niektóre przepisy o zaopatrzeniu emerytalnym i o świadczeniach z ubezpieczenia społecznego.
Data aktu: 30/05/1989
Data ogłoszenia: 08/06/1989
Data wejścia w życie: 08/06/1989