Zasady i tryb zatrzymywania, kontroli osobistej, przeglądania zawartości bagaży oraz sprawdzania ładunku osób naruszających lub zagrażających porządkowi i bezpieczeństwu publicznemu.

ROZPORZĄDZENIE

MINISTRA SPRAW WEWNĘTRZNYCH

z dnia 6 stycznia 1984 r.

w sprawie zasad i trybu zatrzymywania, kontroli osobistej, przeglądania zawartości bagaży oraz sprawdzania ładunku osób naruszających lub zagrażających porządkowi i bezpieczeństwu publicznemu.

Na podstawie art. 7 ust. 2 ustawy z dnia 14 lipca 1983 r. o urzędzie Ministra Spraw Wewnętrznych i zakresie działania podległych mu organów (Dz. U. Nr 38, poz. 172) zarządza się, co następuje:

§  1.

1. Rozporządzenie określa zasady i tryb zatrzymywania przez funkcjonariuszy Służby Bezpieczeństwa i Milicji Obywatelskiej, zwanych dalej "funkcjonariuszami", osób naruszających lub zagrażających porządkowi i bezpieczeństwu publicznemu, a także dokonywania kontroli osobistej, przeglądania zawartości bagaży i sprawdzania ładunku w portach, na dworcach oraz w środkach komunikacji lotniczej, drogowej, kolejowej i wodnej w razie podejrzenia dokonania przestępstwa lub czynu godzącego w bezpieczeństwo państwa lub porządek publiczny.

2. Przepisów rozporządzenia nie stosuje się do osób posiadających immunitety w zakresie i granicach określonych w odrębnych przepisach.

§  2.

1. Funkcjonariusze mają prawo zatrzymać osobę, która swoim zachowaniem stwarza uzasadnione podejrzenie, że zamierza popełnić przestępstwo lub wykroczenie naruszające lub zagrażające porządkowi i bezpieczeństwu publicznemu albo czyn taki popełniła, przy czym zastosowanie wobec niej innych środków niż zatrzymanie byłoby niecelowe.

2. Funkcjonariusze mają prawo zatrzymać osobę w celu zapobieżenia popełnieniu przez nią przestępstwa lub wykroczenia przeciwko porządkowi i bezpieczeństwu publicznemu, szczególnie w przypadkach zagrożenia dla życia lub zdrowia ludzkiego albo mienia w znacznych rozmiarach.

§ 3. W razie zatrzymywania osoby podejrzanej o popełnienie przestępstwa lub wykroczenia naruszającego lub zagrażającego porządkowi i bezpieczeństwu publicznemu podejmuje się niezbędne czynności dla potwierdzenia lub wykluczenia okoliczności uzasadniającej zatrzymanie osoby.

§ 4. Funkcjonariusze mają prawo zatrzymać:

1) osobę ujętą na gorącym uczynku przestępstwa lub bezpośrednio po popełnieniu przestępstwa określonego w § 2, stosując przepisy art. 205, 206 i 447 K.p.k.,

2) osobę, u której w czasie kontroli osobistej lub przeglądania bagażu w portach i na dworcach oraz w środkach komunikacji drogowej, kolejowej, powietrznej i wodnej ujawniono przedmioty pochodzące z przestępstwa, materiały wybuchowe bądź niebezpieczne oraz gdy zachodzi uzasadnione podejrzenie, że może ona w środkach komunikacji dopuścić się przestępstwa.

§ 5. Funkcjonariusze mają prawo zatrzymać osobę, która popełniła wykroczenie naruszające bezpośrednio porządek i bezpieczeństwo publiczne, a w szczególności gdy:

1) ujęta została na gorącym uczynku lub bezpośrednio po popełnieniu wykroczenia objętego postępowaniem przyspieszonym,

2) ujęta została na gorącym uczynku lub bezpośrednio po popełnieniu wykroczenia i nie ma stałego miejsca zameldowania lub zmienia miejsca pobytu bez zameldowania albo jeżeli przebywa czasowo na terenie Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, a zachodzi uzasadniona obawa, że rozpoznanie sprawy w postępowaniu zwyczajnym przed kolegium do spraw wykroczeń nie będzie możliwe lub będzie utrudnione,

3) stwierdzono, że kierujący pojazdem znajduje się w stanie po użyciu alkoholu lub podobnie działającego środka.

§ 6. Funkcjonariusze mają prawo zatrzymać osobę ujętą na gorącym uczynku lub bezpośrednio po popełnieniu wykroczenia w razie:

1) niemożności ustalenia tożsamości tej osoby z powodu jej odmowy wylegitymowania się albo nieposiadania dokumentu stwierdzającego tożsamość,

2) legitymowania się dokumentami, których wiarygodność budzi wątpliwości.

§ 7. Zatrzymaniu podlegają osoby znajdujące się w stanie nietrzeźwości lub po użyciu środka odurzającego, które zachowaniem swoim zakłóciły porządek lub bezpieczeństwo publiczne albo dały inny powód do zgorszenia w miejscu publicznym lub zakładzie pracy.

§ 8. Zatrzymanie osoby w porze nocnej w pomieszczeniach mieszkalnych może nastąpić jedynie w przypadkach nie cierpiących zwłoki.

§ 9. Czas zatrzymania osoby liczy się od momentu faktycznego pozbawienia wolności, choćby poinformowanie osoby o zatrzymaniu nastąpiło później, i nie może przekroczyć 48 godzin.

§ 10. 1 W razie zatrzymania osoby, funkcjonariusz jest obowiązany:

1) sprawdzić, czy osoba zatrzymana posiada broń lub inne niebezpieczne przedmioty, które mogą służyć do popełnienia przestępstwa lub wykroczenia, odebrać je, a także odebrać inne przedmioty mogące stanowić dowody rzeczowe lub podlegające przepadkowi;

2) doprowadzić osobę zatrzymaną do urzędu spraw wewnętrznych lub jednostki Milicji Obywatelskiej;

3) bezzwłocznie sporządzić "Protokół zatrzymania osoby", doręczyć go osobie zatrzymanej, podając czas i powód zatrzymania, oraz pouczyć jednocześnie o prawie wniesienia zażalenia do sądu na zatrzymanie w terminie 7 dni od daty doręczenia protokołu zatrzymania;

4) poinformować osobę zatrzymaną o możliwości skontaktowania się z adwokatem.

§ 11. 2  

1. Protokół zatrzymania osoby powinien zawierać wszystkie istotne okoliczności dotyczące przebiegu czynności, a przede wszystkim czas i powód zatrzymania, pouczenie osoby zatrzymanej o przysługującym jej prawie wniesienia zażalenia i żądania zawiadomienia o zatrzymaniu osoby najbliższej lub innej osoby, zakładu pracy lub uczelni oraz oświadczenie osoby zatrzymanej na ten temat (wzór protokołu stanowi załącznik).

2. Zatrzymanie wymaga wpisania do książki zatrzymań osób, którą prowadzi dyżurny urzędu spraw wewnętrznych lub jednostki Milicji Obywatelskiej.

§ 11a. 3  

1. W razie wniesienia przez osobę zatrzymaną zażalenia na zatrzymanie, należy niezwłocznie przekazać do właściwego sądu kopię protokołu zatrzymania osoby oraz materiały uzasadniające zatrzymanie.

2. Postanowienie sądu o zwolnieniu osoby zatrzymanej podlega niezwłocznemu wykonaniu.

§  12.

1. Osobę zatrzymaną należy poddać – w razie uzasadnionej potrzeby – badaniu lekarskiemu lub udzielić jej pierwszej pomocy lekarskiej.

2. Obowiązek zarządzenia badania lekarskiego lub udzielenia pomocy lekarskiej zachodzi w szczególności wtedy, gdy osoba zatrzymana:

1) ma widoczne obrażenia ciała,

2) domaga się niezwłocznego zbadania przez lekarza,

3) oświadcza, że cierpi na schorzenia wymagające stałego lub okresowego leczenia, którego przerwanie stanowiłoby groźbę dla jej życia lub zdrowia,

4) straci przytomność,

5) według posiadanych informacji cierpi na chorobę zakaźną,

6) zdradza inne objawy wskazujące na zagrożenie jej życia lub zdrowia.

3. Obowiązek badania lekarskiego dotyczy również osoby zatrzymanej, która ze względu na okoliczności zatrzymania, a zwłaszcza gdy użyto środków przymusu bezpośredniego, mimo braku objawów wymienionych w ust. 2 mogła odnieść obrażenia wewnętrzne.

4. Orzeczenie lekarza stanowić może podstawę dopuszczalności dalszego zatrzymania osoby ze względu na jej stan zdrowia.

§ 13. 4 Na żądanie osoby zatrzymanej zawiadamia się bezzwłocznie o zatrzymaniu wskazaną przez zatrzymanego osobę, zakład pracy lub uczelnię.

§  14.

1. Funkcjonariusze dokonują kontroli osobistej i przeglądania zawartości bagaży w portach i na dworcach oraz w środkach komunikacji lotniczej, drogowej, kolejowej i wodnej, jeżeli istnieje podejrzenie, że osoba posiada przy sobie lub w bagażu niebezpieczne materiały, przedmioty lub narzędzia mogące służyć do uprowadzenia środka komunikacji lub popełnienia innego przestępstwa.

2. Funkcjonariusze – w obecności przedstawicieli przewoźnika – sprawdzają ładunek w portach i na dworcach oraz w środkach komunikacji lotniczej, drogowej, kolejowej i wodnej, jeżeli istnieje podejrzenie, że w ładunku znajdują się przedmioty pochodzące z przestępstwa albo materiały wybuchowe lub niebezpieczne, mogące służyć do dokonania przestępstwa lub czynu godzącego w bezpieczeństwo państwa albo w porządek publiczny.

§  15.

1. Kontrolę osobistą w porcie lub na dworcu przeprowadza się w pomieszczeniu niedostępnym na czas kontroli dla pasażerów, w miarę możliwości wyodrębnionym do tego celu.

2. Kontroli osobistej powinno się dokonywać w miarę możności za pośrednictwem osoby tej samej płci.

3. Przed przystąpieniem do kontroli osobistej osobę należy o tym uprzedzić żądając wydania materiałów, przedmiotów i narzędzi, o których mowa w § 14 ust. 1.

§  16.

1. Z czynności, o których mowa w § 14, sporządza się raport, który przekazuje się dyżurnemu jednostki resortu spraw wewnętrznych.

2. Raport, o którym mowa w ust. 1, powinien zawierać w szczególności:

1) oznaczenie czynności, jej czas i miejsce oraz określenie osób w niej uczestniczących,

2) przebieg czynności oraz oświadczenia i wnioski uczestników,

3) wydane w toku czynności polecenia,

4) w miarę potrzeby stwierdzenie innych okoliczności dotyczących przebiegu czynności.

3. W razie ujawnienia przedmiotów lub materiałów pochodzących z przestępstwa lub których przewóz jest zabroniony albo posiadanie stanowi przestępstwo, sporządza się protokół zgodnie z przepisami K.p.k.

4. Ujawnione materiały lub narzędzia mogące służyć do dokonania przestępstwa lub czynu godzącego w bezpieczeństwo państwa albo porządek publiczny należy odpowiednio zabezpieczyć i przekazać przewoźnikowi do przechowania na czas podróży.

§ 17. Przeglądania bagażu rejestrowanego przed odlotem statku powietrznego dokonuje się w przypadkach uzasadniających podejrzenie, że znajdują się w nim przedmioty pochodzące z przestępstwa bądź materiały wybuchowe albo niebezpieczne, po zawiadomieniu o tym przewoźnika oraz pasażera.

§ 18. Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

ZAŁĄCZNIK  ⁵

PROTOKÓŁ ZATRZYMANIA OSOBY

................. dnia ............ 19... r. godz. .........

Ja ........................... z ...........................

(stopień, imię i nazwisko) (nazwa jednostki)

w ................... działając na mocy:

^*) art. 206 § 1 kpk; art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy o urzędzie

Ministra Spraw Wewnętrznych i zakresie działania

podległych mu organów; art. 72 § 1 kpow; art. 74 § 1 i

2 kpow

w dniu ................. o godz. ......................

dokonałem zatrzymania .................................

(imię i nazwisko)

s.(c.) ................. z d. .........................

ur. .............. w .............. zm. ...............

................. miejsce pracy .......................

................... którego tożsamość ustaliłem na

podstawie .....................................................

................. z następujących przyczyn: ...........

(nazwa i nr dokumentu)

.......................................................

(szczegółowo opisać przyczyny i okoliczności zatrzymania)

.......................................................

.......................................................

.......................................................

.......................................................

.......................................................

.......................................................

.......................................................

.......................................................

.......................................................

.......................................................

.......................................................

.......................................................

Zatrzymany .................. pouczony o przysługującym

(imię i nazwisko)

mu prawie wniesienia do sądu zażalenia na zatrzymanie

oraz prawie żądania zawiadomienia o zatrzymaniu osoby

najbliższej, zgodnie z art. 206 § 1 i 4 kpk oświadczył,

co następuje: .........................................

.......................................................

.......................................................

Na tym protokół zakończono i po odczytaniu podpisano

dnia .............. godz. ...........

......................... .......................

(podpis funkcjonariusza) (podpis zatrzymanego)

______

1. Rozmowa z zatrzymanym na temat stanu jego zdrowia .......

............................................................

............................................................

2. Opinia lekarza ..........................................

............................................................

............................................................

3. Decyzja uprawnionego funkcjonariusza o dalszym postępowaniu z zatrzymanym .................................

............................................................

4. Potwierdzenie przez zatrzymanego odbioru kopii protokołu

zatrzymania

data ............... godz. ..........

..............................

(podpis zatrzymanego)

______

*) Niepotrzebne skreślić

1 § 10 zmieniony przez § 1 pkt 1 rozporządzenia z dnia 22 września 1989 r. (Dz.U.89.53.317) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 października 1989 r.

2 § 11 zmieniony przez § 1 pkt 2 rozporządzenia z dnia 22 września 1989 r. (Dz.U.89.53.317) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 października 1989 r.

3 § 11a dodany przez § 1 pkt 3 rozporządzenia z dnia 22 września 1989 r. (Dz.U.89.53.317) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 października 1989 r.

4 § 13 zmieniony przez § 1 pkt 4 rozporządzenia z dnia 22 września 1989 r. (Dz.U.89.53.317) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 października 1989 r.

5 Załącznik dodany przez § 1 pkt 5 rozporządzenia z dnia 22 września 1989 r. (Dz.U.89.53.317) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 października 1989 r.

• Identyfikator: Dz.U.1984.6.28
• Rodzaj: Rozporządzenie
• Tytuł: Zasady i tryb zatrzymywania, kontroli osobistej, przeglądania zawartości bagaży oraz sprawdzania ładunku osób naruszających lub zagrażających porządkowi i bezpieczeństwu publicznemu.
• Data aktu: 06/01/1984
• Data ogłoszenia: 09/02/1984
• Data wejścia w życie: 09/02/1984