Organizacja i zadania zakładów leczniczo-zapobiegawczych przy zakładach pracy.

ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA ZDROWIA
z dnia 7 lutego 1953 r.
w sprawie organizacji i zadań zakładów leczniczo-zapobiegawczych przy zakładach pracy.

Na podstawie art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 28 października 1948 r. o zakładach społecznych służby zdrowia i planowej gospodarce w służbie zdrowia (Dz. U. Nr 55, poz. 434 z późniejszymi zmianami) zarządza się, co następuje:
§  1.
1.
Zakładami leczniczo-zapobiegawczymi przy zakładach pracy, zwanymi dalej "Zakładami", są:
1)
punkty felczerskie (pielęgniarskie),
2)
punkty lekarskie,
3)
przychodnie,
4)
półsanatoria.
2.
Użyte w rozporządzeniu określenia: "poradnia", "gabinet", "pracownia" i "izba chorych" oznaczają komórki organizacyjne przychodni. Komórki te mają następujące zadania:
1)
poradnia - udzielanie pomocy leczniczo-zapobiegawczej chorym i zdrowym w lokalu przychodni jak również w miejscu pracy,
2)
gabinet - udzielanie pomocy leczniczej chorym w lokalu przychodni,
3)
pracownia - obsługiwanie poradni i gabinetów w zakresie rozpoznawczym bądź leczniczym,
4)
izba chorych - udzielanie zamkniętej pomocy leczniczej w przypadkach:
a)
choroby obłożnej, która według przewidywań lekarza nie będzie trwać dłużej niż 3 dni, a wyjątkowo gdy chory nie ma odpowiednich warunków do leczenia się w domu - nie dłużej niż 7 dni, albo
b)
podejrzenia choroby, jeżeli zachodzi trudność jej rozpoznania.
§  2.
Zakłady mają za zadanie:
1)
punkty felczerskie (pielęgniarskie):
a)
udzielanie pierwszej pomocy w przypadkach nagłych zachorowań oraz w razie wypadków przy pracy,
b)
szerzenie oświaty sanitarnej,
c)
zapobieganie chorobom oraz prowadzenie akcji sanitarnej i przeciwepidemicznej,
d)
umożliwianie pracownikom korzystania z pomocy leczniczej przekraczającej zakres zadań punktu,
e)
obserwację pracowników podczas pracy w celu wykrywania wczesnych objawów chorobowych,
f)
wykonywanie zarządzeń, zmierzających do obniżenia absencji w pracy z powodu choroby,
g)
wykonywanie czynności zleconych przez organy zwierzchnie;
2)
punkty lekarskie:
a)
wykonywanie czynności określonych w pkt 1,
b)
udzielanie pomocy leczniczej, z wyłączeniem opieki nad obłożnie chorymi,
c)
orzekanie o czasowej niezdolności do pracy,
d)
prowadzenie ewidencji wszystkich zaświadczeń o czasowej niezdolności do pracy, wydanych pracownikom danego zakładu pracy,
e)
badanie nowowstępujących do pracy,
f)
okresowe badanie młodocianych, kobiet ciężarnych oraz pracowników, zatrudnionych w gałęziach pracy szkodliwych dla zdrowia,
g)
zgłaszanie, zgodnie z obowiązującymi przepisami, wniosków o stałe lub czasowe przeniesienie pracownika ze względu na jego stan zdrowia do innego rodzaju pracy,
h)
przeprowadzanie doraźnej kontroli obłożnie chorych w domu,
i)
prowadzenie systematycznej walki o obniżenie absencji chorobowej (obserwacja osób często zwalniających się z pracy z powodu choroby itp.) oraz współdziałanie w tym zakresie z administracją zakładu pracy i z odpowiednimi ogniwami związkowymi;
3)
przychodnie:
a)
wykonywanie czynności określonych w pkt 1 i 2,
b)
zwalczanie chorób typowych dla danego środowiska i zapobieganie ich powstawaniu,
c)
współdziałanie z właściwymi władzami i instytucjami oraz kierownictwem zakładu pracy i zakładową organizacją związku zawodowego w zakresie zwalczania chorób zakaźnych,
d)
udzielanie świadczeń leczniczych w zakresie właściwym dla danej przychodni,
e)
roztaczanie opieki nad zdrowiem mieszkańców osiedla lub dzielnicy, w której położony jest zakład pracy, o ile w danej miejscowości nie ma innego zakładu opieki zdrowotnej otwartej.
§  3.
Zakłady udzielają świadczeń:
1)
pracownikom zakładu pracy, przy którym są zorganizowane,
2)
członkom rodzin tych pracowników:
a)
zamieszkałym na terenie zakładu pracy oraz
b)
zamieszkałym poza tym terenem, jeżeli w danej miejscowości nie ma innego zakładu opieki zdrowotnej otwartej, a kierownik zakładu pracy wyrazi na to zgodę, albo jeżeli względy szczególne tego wymagają.
§  4.
Zakład powinien być czynny w takich godzinach, aby pracownicy zakładu pracy zatrudnieni na poszczególnych zmianach mieli zapewnioną pomoc doraźną oraz możność korzystania z pozostałych świadczeń.
§  5.
Zakłady współdziałają z zakładem pracy w zakresie higieny i bezpieczeństwa pracy oraz ze Stowarzyszeniem "Polski Czerwony Krzyż" - w zakresie jego akcji na terenie zakładu pracy.
§  6.
1.
Zakłady są organizowane i prowadzone przez wydziały zdrowia prezydiów powiatowych (miejskich, dzielnicowych) rad narodowych właściwych za względu na położenie zakładu pracy.
2.
W przypadkach wyjątkowych zakłady są organizowane i prowadzone przez Ministra Zdrowia bądź na jego zlecenie - przez wydziały zdrowia prezydiów wojewódzkich rad narodowych (Rad Narodowych w m.st. Warszawie, m. Łodzi).
3.
Liczbę etatów oraz liczbę godzin pracy lekarskiej i pomocniczo-lekarskiej dla poszczególnych Zakładów ustala się w ramach norm określonych przez Ministra Zdrowia w porozumieniu z Prezesem Państwowej Komisji Etatów.
§  7.
Do zadań organów prowadzących Zakłady należy w szczególności:
1)
sporządzanie planów rozmieszczenia Zakładów,
2)
ustalanie etatów i godzin zatrudnienia,
3)
powoływanie i odwoływanie kierowników i personelu,
4)
ogólne kierownictwo, nadzór i sprawozdawczość,
5)
prowadzenie kontroli ewidencyjnej Zakładów.
§  8.
1.
Punkt felczerski (pielęgniarski) i punkt lekarski wchodzą w skład właściwej miejscowo przychodni rejonowej.
2.
Przepisu ust. 1 nie stosuje się w przypadku zorganizowania przychodni przy tym samym zakładzie pracy. Punkt felczerski (pielęgniarski) bądź lekarski wchodzi wówczas w skład tej przychodni.
§  9.
1.
Przychodnie dzielą się na 5 typów.
2.
W skład poszczególnych typów przychodni wchodzą następujące komórki organizacyjne:
1)
typ I - poradnia ogólna,
2)
typ II - dwie poradnie: ogólna i higieny pracy, dwa gabinety: jeden specjalności właściwej dla danego zakładu pracy i dentystyczny, oraz pracownia analityczna podręczna;
3)
typ III - dwie poradnie: ogólna i higieny pracy, pięć gabinetów: 3 specjalności właściwych dla danego zakładu pracy, fizykoterapeutyczny i dentystyczny, oraz pracownia analityczna;
4)
typ IV - dwie poradnie: ogólna i higieny pracy, siedem gabinetów: 4 specjalności właściwych dla danego zakładu pracy, dentystyczny, fizykoterapeutyczny i rentgenologiczny, oraz pracownia analityczna,
5)
typ V - poradnia higieny pracy, jedenaście gabinetów: internistyczny, reumatologiczny, neurologiczny, ginekologiczny, laryngologiczny, okulistyczny, stomatologiczny, rentgenologiczny i fizykoterapeutyczny, oraz pracownia analityczna.
3.
W skład przychodni wchodzić mogą ponadto izby chorych.
§  10.
1.
Przychodnia jest samodzielną jednostką organizacyjną i budżetową.
2.
Przychodnia typu I i II podlega pod względem fachowo-lekarskim nadzorowi właściwej miejscowo przychodni obwodowej (powiatowej, miejskiej bądź dzielnicowej).
3.
W przypadku zorganizowania przy tym samym zakładzie pracy dwóch lub więcej przychodni - przychodnie niższego typu wchodzą w skład przychodni wyższego typu.
§  11.
Zakłady organizuje się według następujących zasad:
1)
przy zakładach przemysłu chemicznego i przetworów naftowych zatrudniających:
a)
ponad 200 do 400 pracowników - punkt felczerski (pielęgniarski) lub przychodnię typu I,
b)
ponad 440 do 1.100 pracowników - przychodnię typu I,
c)
ponad 1.100 do 3.300 pracowników - przychodnię typu II,
d)
ponad 3.300 do 5.500 pracowników - przychodnię typu III,
e)
ponad 5.500 do 7.700 pracowników - przychodnię typu IV,
f)
ponad 7.700 pracowników - przychodnię typu V;
2)
przy kopalniach rudy, węgla bądź nafty, wapiennikach, kamieniołomach oraz przy zakładach przemysłu metali nieżelaznych, zatrudniających:
a)
ponad 200 do 500 pracowników - punkt felczerski (pielęgniarski) lub przychodnię typu I,
b)
ponad 500 do 1.400 pracowników przychodnię typu I,
c)
ponad 1.400 do 4.200 pracowników - przychodnię typu II,
d)
ponad 4.200 do 7.000 pracowników - przychodnię typu III,
e)
ponad 7.000 do 9.000 pracowników - przychodnię typu IV,
f)
ponad 9.000 pracowników - przychodnię typu V;
3)
przy hutach wszelkiego rodzaju z wyjątkiem hut metali nieżelaznych, zatrudniających:
a)
ponad 300 do 600 pracowników - punkt felczerski (pielęgniarski) lub przychodnię typu I,
b)
ponad 600 do 1.500 pracowników - przychodnię typu I,
c)
ponad 1.500 do 4.500 pracowników - przychodnię typu II,
d)
ponad 4.500 do 7.500 pracowników - przychodnię typu III,
e)
ponad 7.500 do 10.500 pracowników - przychodnię typu IV,
f)
ponad 10.500 pracowników - przychodnię typu V;
4)
przy zakładach budowy maszyn, zatrudniających:
a)
ponad 400 do 800 pracowników - punkt felczerski (pielęgniarski) lub przychodnię typu I,
b)
ponad 800 do 1.700 pracowników - przychodnię typu I,
c)
ponad 1.700 do 5.000 pracowników - przychodnię typu II,
d)
ponad 5.000 do 8.400 pracowników - przychodnię typu III,
e)
ponad 8.400 do 11.800 pracowników - przychodnię typu IV,
f)
ponad 11.800 pracowników - przychodnię typu V;
5)
przy zakładach pracy nie objętych przepisami punktów 1-4, a zatrudniających:
a)
ponad 400 do 1.000 pracowników - punkt felczerski (pielęgniarski) lub przychodnię typu I,
b)
ponad 1.000 do 2.100 pracowników - przychodnię typu I,
c)
ponad 2.100 do 6.300 pracowników - przychodnię typu II,
d)
ponad 6.300 do 10.500 pracowników - przychodnię typu III,
e)
ponad 10.500 do 14.700 pracowników - przychodnię typu IV,
f)
ponad 14.700 pracowników - przychodnię typu V;
6)
przy zakładach pracy czynnych sezonowo lub przenoszonych z miejsca na miejsce, a zatrudniających ponad 400 pracowników - punkt lekarski.
2.
W przypadkach uzasadnionych prezydium właściwej wojewódzkiej rady narodowej (Rady Narodowej m.st. Warszawy, m. Łodzi) może zezwolić na zorganizowanie Zakładu, wymienionego w § 1, innego rodzaju i typu niż przewidziany w ust. 1.
3.
Zorganizowanie przychodni typu V lub izby chorych wymaga zgody Ministra Zdrowia. Zgody takiej wymaga również zorganizowanie Zakładu przy urzędzie lub instytucji.
4.
Przy poszczególnych oddziałach produkcyjnych dużych zakładów pracy - prócz właściwej dla danego zakładu przychodni - można, z zachowaniem wytycznych ust. 1, dodatkowo zorganizować oddziałowe punkty felczerskie (pielęgniarskie), punkty lekarskie bądź przychodnie I i II typu.
§  12.
1.
Na czele Zakładu stoi kierownik, który bezpośrednio zarządza Zakładem i jest zwierzchnikiem służbowym wszystkich zatrudnionych w nim pracowników.
2.
Do obowiązków kierownika Zakładu w szczególności należy:
1)
układanie planu pracy i rozkładu zajęć,
2)
sprawowanie nadzoru nad tokiem pracy,
3)
czuwanie nad przestrzeganiem socjalistycznej dyscypliny pracy,
4)
dbanie o podnoszenie poziomu świadczeń leczniczych,
5)
zgłaszanie wniosków w sprawie zaopatrzenia oraz w sprawach osobowych,
6)
układanie projektów planów gospodarczych i finansowych,
7)
reprezentowanie Zakładu na zewnątrz oraz wobec kierownictwa zakładu pracy,
8)
branie udziału w zebraniach rady zakładowej oraz kierownictwa zakładu pracy i składanie na nich sprawozdań obejmujących analizę schorzeń, wypadków przy pracy, absencji chorobowej pracowników oraz higieny i bezpieczeństwa pracy,
9)
przedstawianie kierownikowi zakładu pracy wniosków w zakresie higieny pracy i spraw sanitarnych,
10)
wykonywanie zadań zleconych przez organy zwierzchnie.
3.
Kierownicy Zakładów, będących w myśl § 8 ust. 2 bądź § 10 ust. 3 komórkami organizacyjnymi przychodni danego zakładu pracy, są podporządkowani kierownikowi tej przychodni.
§  13.
1.
Terminy zorganizowania w poszczególnych gałęziach gospodarki narodowej zakładów leczniczo-zapobiegawczych w myśl niniejszego rozporządzenia ustali instrukcja Ministra Zdrowia, wydana w porozumieniu z zainteresowanymi ministrami.
2.
Istniejące w dniu wejścia w życie rozporządzenia zakłady, których rodzaj i typ nie odpowiada przepisom § 11, należy w terminie do dnia 30 czerwca 1953 r. przystosować do udzielania pomocy leczniczej ogółowi ubezpieczonych bądź dostosować do rzeczywistych potrzeb zakładu pracy.
3.
Prezydia wojewódzkich rad narodowych (Rad Narodowych w m.st. Warszawie, m. Łodzi) na wniosek swoich wydziałów zdrowia przedstawią Ministrowi Zdrowia, w ciągu dwóch miesięcy od dnia wejścia w życia rozporządzenia, wykaz istniejących na podległych im terenach zakładów przy instytucjach i urzędach wraz ze swoimi wnioskami co do dalszego ich istnienia.
§  14.
Rozporządzenie nie dotyczy zakładów leczniczo-zapobiegawczych przy zakładach pracy, podległych Ministrom Obrony Narodowej oraz Bezpieczeństwa Publicznego, a także zakładów leczniczo-zapobiegawczych, prowadzonych przez przedsiębiorstwo "Polskie Koleje Państwowe".
§  15.
Organizację i zasady działalności półsanatoriów przy zakładach pracy ustalają odrębne przepisy.
§  16.
Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 31 marca 1953 r.

Zmiany w prawie

Stosunek prezydenta Dudy do wolnej Wigilii "uległ zawieszeniu"

Prezydent Andrzej Duda powiedział w czwartek, że ubolewa, że w sprawie ustawy o Wigilii wolnej od pracy nie przeprowadzono wcześniej konsultacji z prawdziwego zdarzenia. Jak dodał, jego stosunek do ustawy "uległ niejakiemu zawieszeniu". Wyraził ubolewanie nad tym, że pomimo wprowadzenia wolnej Wigilii, trzy niedziele poprzedzające święto mają być dniami pracującymi. Ustawa czeka na podpis prezydenta.

kk/pap 12.12.2024
ZUS: Renta wdowia - wnioski od stycznia 2025 r.

Od Nowego Roku będzie można składać wnioski o tzw. rentę wdowią, która dotyczy ustalenia zbiegu świadczeń z rentą rodzinną. Renta wdowia jest przeznaczona dla wdów i wdowców, którzy mają prawo do co najmniej dwóch świadczeń emerytalno-rentowych, z których jedno stanowi renta rodzinna po zmarłym małżonku. Aby móc ją pobierać, należy jednak spełnić określone warunki.

Grażyna J. Leśniak 20.11.2024
Zmiany w składce zdrowotnej od 1 stycznia 2026 r. Rząd przedstawił założenia

Przedsiębiorcy rozliczający się według zasad ogólnych i skali podatkowej oraz liniowcy będą od 1 stycznia 2026 r. płacić składkę zdrowotną w wysokości 9 proc. od 75 proc. minimalnego wynagrodzenia, jeśli będą osiągali w danym miesiącu dochód do wysokości 1,5-krotności przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszanego przez prezesa GUS. Będzie też dodatkowa składka w wysokości 4,9 proc. od nadwyżki ponad 1,5-krotność przeciętnego wynagrodzenia, a liniowcy stracą możliwość rozliczenia zapłaconych składek w podatku dochodowym.

Grażyna J. Leśniak 18.11.2024
Prezydent podpisał nowelę ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności

Usprawnienie i zwiększenie efektywności systemu wdrażania Rozwoju Lokalnego Kierowanego przez Społeczność (RLKS) przewiduje ustawa z dnia 11 października 2024 r. o zmianie ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności. Jak poinformowała w czwartek Kancelaria Prezydenta, Andrzej Duda podpisał ją w środę, 13 listopada. Ustawa wejdzie w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 14.11.2024
Do poprawki nie tylko emerytury czerwcowe, ale i wcześniejsze

Problem osób, które w latach 2009-2019 przeszły na emeryturę w czerwcu, przez co - na skutek niekorzystnych zasad waloryzacji - ich świadczenia były nawet o kilkaset złotych niższe od tych, jakie otrzymywały te, które przeszły na emeryturę w kwietniu lub w maju, w końcu zostanie rozwiązany. Emerytura lub renta rodzinna ma - na ich wniosek złożony do ZUS - podlegać ponownemu ustaleniu wysokości. Zdaniem prawników to dobra regulacja, ale równie ważna i paląca jest sprawa wcześniejszych emerytur. Obie powinny zostać załatwione.

Grażyna J. Leśniak 06.11.2024
Bez konsultacji społecznych nie będzie nowego prawa

Już od jutra rządowi trudniej będzie, przy tworzeniu nowego prawa, omijać proces konsultacji publicznych, wykorzystując w tym celu projekty poselskie. W czwartek, 31 października, wchodzą w życie zmienione przepisy regulaminu Sejmu, które nakazują marszałkowi Sejmu kierowanie projektów poselskich do konsultacji publicznych i wymagają sporządzenia do nich oceny skutków regulacji. Każdy obywatel będzie mógł odtąd zgłosić własne uwagi do projektów poselskich, korzystając z Systemu Informacyjnego Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 30.10.2024
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1953.12.50

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Organizacja i zadania zakładów leczniczo-zapobiegawczych przy zakładach pracy.
Data aktu: 07/02/1953
Data ogłoszenia: 27/02/1953
Data wejścia w życie: 31/03/1953