Odstępowanie przez Państwo nieruchomego mienia nierolniczego na cele mieszkaniowe oraz na cele budownictwa indywidualnych domów jednorodzinnych.

DEKRET

z dnia 10 grudnia 1952 r.

o odstępowaniu przez Państwo nieruchomego mienia nierolniczego na cele mieszkaniowe oraz na cele budownictwa indywidualnych domów jednorodzinnych.

Art.  1.

Odstępowanie osobom fizycznym państwowego nieruchomego mienia nierolniczego, pozostającego w zarządzie rad narodowych, na indywidualne potrzeby mieszkaniowe oraz na cele popierania indywidualnego budownictwa mieszkaniowego odbywa się w trybie i na warunkach określonych w niniejszym dekrecie.

Art.  2.

1. Przedmiotem odstępowania mogą być położone w miastach i osiedlach o charakterze miejskim:

1) jednorodzinne domy mieszkalne z zabudowaniami gospodarczymi i przylegającymi bezpośrednio podwórzami, ogrodami lub sadami, o ile nie stanowią nieodłącznej części składowej gospodarstw rolnych,

2) działki ziemi o powierzchni nie przekraczającej 1.000 m² przeznaczone na cele indywidualnego budownictwa domów jednorodzinnych i położone na terenach w tym celu wydzielonych.

2. Domem jednorodzinnym w rozumieniu ust. 1 pkt 1 jest dom lub samodzielna część domu bliźniaczego, mające nie więcej niż 5 izb mieszkalnych o powierzchni mieszkalnej nie przekraczającej 110 m², a przeznaczone dla zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych nabywcy i jego bliskich.

3. Do powierzchni mieszkalnej, o której mowa w ust. 2, nie włącza się pomieszczeń pomocniczych (łazienki, ubikacje, przedpokoje, spiżarnie, schowki, korytarze, schody, pomieszczenia bez okien itp.).

Art.  3.

1. Odstępowanie mienia wymienionego w art. 2 ust. 1 pkt 1 następuje w trybie dzierżawy lub w wyjątkowych przypadkach w drodze sprzedaży budynków z jednoczesnym odpłatnym ustanowieniem użytkowania jako prawa wieczystego na gruncie, na którym budynki się znajdują.

2. Odstępowanie mienia wymienionego w art. 2 ust. 1 pkt 2 następuje w trybie ustanowienia odpłatnego użytkowania jako prawa wieczystego z zastrzeżeniem w umowie przeznaczenia działki pod budowę domu jednorodzinnego na warunkach ustalonych dla indywidualnego budownictwa mieszkaniowego.

Art.  4.

Indywidualne budownictwo mieszkaniowe obejmuje budowę domów jednorodzinnych na zasadach ustalonych przez Prezydium Rządu, które określi formy i zakres pomocy Państwa w tej dziedzinie.

Art.  5.

1. Spośród osób, ubiegających się o odstąpienie mienia wymienionego w art. 2 ust. 1, pierwszeństwo mają w następującej kolejności:

1) zdemobilizowani żołnierze, którzy brali udział w walkach o Polskę Ludową po dniu 1 września 1939 r., uczestnicy walk partyzanckich o Polskę Ludową oraz żołnierze służby czynnej,

2) funkcjonariusze służby bezpieczeństwa publicznego, którzy w związku ze służbą w obronie demokratycznych zasad ustroju Państwa Polskiego zostali inwalidami,

3) wdowy i sieroty po żołnierzach i uczestnikach walk partyzanckich poległych w walkach o Polskę Ludową, jako też wdowy i sieroty po funkcjonariuszach służby bezpieczeństwa publicznego, którzy polegli w związku ze służbą w obronie demokratycznych zasad ustroju Państwa Polskiego, oraz osoby, których jedynymi żywicielami byli wymienieni żołnierze, uczestnicy walk partyzanckich i funkcjonariusze służby bezpieczeństwa publicznego,

4) osoby zasłużone w walce o demokratyczny ustrój Państwa Polskiego,

5) inwalidzi wojenni, inwalidzi pracy i więźniowie obozów koncentracyjnych,

6) przodownicy pracy, racjonalizatorzy produkcji i zasłużeni pracownicy nauki,

7) repatrianci,

8) członkowie rodziny żołnierza, odbywającego kadrową służbę wojskową - przy zastosowaniu art. 2 ust. 1 i 3 dekretu z dnia 6 września 1951 r. o szczególnych uprawnieniach i ulgach dla żołnierzy kadrowej służby wojskowej i ich rodzin (Dz. U. Nr 46, poz. 339).

2. Osoby, które przed wejściem w życie niniejszego dekretu zostały wprowadzone przez władze państwowe lub b. władze samorządu terytorialnego w posiadanie mienia nierolniczego, mają pierwszeństwo przy ubieganiu się o przekazanie im tego mienia bez względu na pierwszeństwo osób wymienionych w ust. 1.

Art.  6.

Osoby skazane za przestępstwa przeciw Państwu Ludowemu nie mogą uzyskać mienia w trybie niniejszego dekretu.

Art.  7.

Minister Gospodarki Komunalnej w drodze rozporządzenia, wydanego w porozumieniu z Przewodniczącym państwowej Komisji Planowania Gospodarczego i Ministrem Rolnictwa, określi szczegółowe zasady, warunki i tryb odstępowania mienia wymienionego w art. 2 ust. 1.

Art.  8.

Zasady ustalania ceny sprzedażnej budynków i czynszu za mienie nierolnicze oraz sposobu spłaty należności określi Rada Ministrów.

Art.  9.

1. O odstąpieniu na podstawie niniejszego dekretu mienia nierolniczego orzekają właściwe ze względu na jego położenie prezydia powiatowych rad narodowych (rad narodowych miast stanowiących powiaty), a w m. st. Warszawie i m. Łodzi - prezydia dzielnicowych rad narodowych.

2. Orzeczenie prezydium rady narodowej, od którego nie złożono w terminie odwołania, lub orzeczenia prezydium wojewódzkiej rady narodowej (Prezydium Rady Narodowej m.st. Warszawy i m. Łodzi) wydane na skutek odwołania stanowi podstawę do zawarcia umowy sprzedaży, dzierżawy lub ustanowienia prawa użytkowania.

3. Umowę wymienioną w ust. 2 zawiera prezydium powiatowej, miejskiej lub dzielnicowej rady narodowej. Dla ważności tej umowy wymagana jest forma pisemna.

Art.  10.

1. Mienie odstąpione w trybie niniejszego dekretu w drodze sprzedaży wolne jest od wszelkich długów i ciężarów z wyjątkiem służebności, których utrzymanie w mocy zostanie przy ustaleniu warunków odstąpienia uznane za niezbędne. Sprawa odpowiedzialności Państwa za dotychczasowe nie utrzymane w mocy obciążenia zostanie uregulowana odrębnymi przepisami.

2. Wszelkie wpisy ujawnione w księgach wieczystych, dotyczące długów i ciężarów wskazanych w ust. 1, podlegają wykreśleniu na wniosek nabywcy lub prezydium powiatowej, miejskiej lub dzielnicowej rady narodowej. Dla wykreślenia służebności konieczne jest złożenie urzędowego odpisu orzeczenia (art. 9 ust. 2), stwierdzającego, że dana służebność przy ustalaniu warunków odstąpienia nie została utrzymana w mocy.

Art.  11.

Mienie nabyte oraz budynki wzniesione na działkach odstąpionych nie mogą być zbywane bez zgody prezydium właściwej wojewódzkiej rady narodowej.

Art.  12.

1. W przypadku gdy nabywca lub użytkownik na skutek zarządzenia władz utracił możność zamieszkania w nabytym lub wzniesionym przez niego domu, a od daty zawarcia umowy nie upłynął czasokres pięcioletni - ma on prawo rozwiązania umowy przez odstąpienie od niej. W razie rozwiązania umowy wpłacona kwota podlega zwrotowi po potrąceniu odpowiednich należności za okres korzystania z nieruchomości. Równowartość nakładów poczynionych przez nabywcę podlega zwrotowi do wysokości wzrostu wartości majątku i z potrąceniem uzyskanych dochodów.

2. Szczegółowe zasady ustalania odszkodowania z tytułu poniesionych nakładów określi w drodze rozporządzenia Minister Gospodarki Komunalnej w porozumieniu z Ministrem Finansów.

3. Przepis ust. 1 ma zastosowanie do umów sprzedaży zawartych przez właściwe władze przed dniem wejścia w życie niniejszego dekretu, z tym że w razie upływu wymienionego w nim czasokresu nabywca może żądać rozwiązania umowy w terminie sześciu miesięcy od daty wejścia w życie niniejszego dekretu.

Art.  13.

1. Osoby, które korzystały z państwowego mienia nierolniczego na podstawie przydziału przez władze państwowe lub organy b. samorządu terytorialnego. Mogą być zwolnione od obowiązku uiszczenia należności za korzystanie za czas do wejścia w życie niniejszego dekretu.

2. Minister Gospodarki Komunalnej w porozumieniu z Przewodniczącym Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego oraz Ministrem Finansów i za zgodą Prezesa Rady Ministrów określi szczegółowo, jakie kategorie osób korzystają z ulgi, przewidzianej w ust. 1.

Art.  14.

1. Na pokrycie ceny nabycia lub czynszu za państwowe mienie nierolnicze przydzielone na podstawie dotychczasowych przepisów albo odstąpione w trybie niniejszego dekretu osobom, które w związku z wojną rozpoczętą w 1939 r. pozostawiły majątek nieruchomy na terenach Rzeczypospolitej Polskiej w jej granicach przedwojennych nie wchodzących w skład obecnego obszaru Państwa, jeżeli osoby te zamieszkiwały na tych terenach przed dniem 1 września 1939 r. - zalicza się wartość pozostawionego za granicą mienia nieruchomego.

2. Wartość pozostawionego za granicą mienia nieruchomego oblicza się według przepisów wydanych na podstawie art. 8 i do kwoty nie wyższej od sumy wskazanej w tych przepisach.

3. Przepisy ust. 1 i 2 stosuje się również do osób, które na mocy umów międzynarodowych, zawartych przez Państwo polskie, mają otrzymać ekwiwalent za mienie pozostawione za granicą.

Art.  15.

1. Prezydia wojewódzkich rad narodowych (Rady Narodowej m. st. Warszawy i m. Łodzi) mogą zawierać umowy sprzedaży lub zamiany tych nieruchomości nierolniczych, stanowiących własność Państwa, co do których przed wejściem w życie niniejszego dekretu zapadły uchwały b. związków samorządu terytorialnego o sprzedaży lub zamianie, a nieruchomości te zostały oddane we władanie nabywców.

2. W przypadku odmowy sprzedaży lub zamiany, roszczenia o zwrot wpłaconych sum i poczynionych nakładów osób, o których mowa w ust. 1, przedawniają się z upływem 6 miesięcy.

3. Minister Gospodarki Komunalnej w porozumieniu z Ministrem Finansów określi w drodze rozporządzenia zasady ustalania należności i ich spłaty za nieruchomości, o których mowa w ust. 1, a za które cena sprzedaży nie została w całości uiszczona.

Art.  16.

1. Osoby, które posiadają nieruchomości nierolnicze i mają ustalające sprzedaż tych nieruchomości prawomocne orzeczenia b. komisji osadnictwa nierolniczego lub orzeczenia prezydiów rad narodowych, wydane na podstawie dekretu z dnia 6 grudnia 1946 r. o przekazywaniu przez Państwo mienia nierolniczego na obszarze Ziem Odzyskanych i b. Wolnego Miasta Gdańska (Dz. U. z 1946 r. Nr 71, poz. 389 i z 1947 r. Nr 66, poz. 410), a do dnia wejścia w życie niniejszego dekretu nie nabyły praw własności posiadanych nieruchomości - stają się z mocy samego prawa właścicielami tych nieruchomości, po uregulowaniu należności na rzecz Państwa w terminach i na zasadach ustalonych w tych orzeczeniach.

2. Prawomocne orzeczenia b. komisji osadnictwa nierolniczego i prezydiów rad narodowych przy równoczesnym zawarciu na ich podstawie umów sprzedaży między osobą zainteresowaną a instytucją kredytową upoważnioną do ich zawierania w imieniu państwa oraz istnienie faktu posiadania i korzystania z nabytych nieruchomości są równoznaczne z wydaniem zezwolenia na nabycie nieruchomości w pasie granicznym przewidzianym obowiązującymi w tym zakresie przepisami prawnymi.

Art.  17.

Odstąpienie nieruchomego mienia nierolniczego w trybie i na warunkach określonych w niniejszym dekrecie, a położonego na obszarze pasa granicznego, może odbywać się po uprzednim uzyskaniu przez nabywcę zezwolenia prezydium wojewódzkiej rady narodowej, właściwej ze względu na miejsce położenia tego mienia, wydanego na podstawie obowiązujących w tym zakresie przepisów szczególnych.

Art.  18.

1. Tracą moc:

1) dekret z dnia 6 grudnia 1946 r. o przekazywaniu przez Państwo mienia nierolniczego na obszarze Ziem Odzyskanych i b. Wolnego Miasta Gdańska (Dz. U. z 1946 r. Nr 71, poz. 389 i z 1947 r. Nr 66, poz. 410),

2) ustawa z dnia 30 stycznia 1948 r. o zbywaniu i dzierżawie oraz o przekazywaniu na własność związków samorządu terytorialnego niektórych kategorii mienia państwowego (Dz. U. Nr 10, poz. 75).

2. Przepisy wymienione w ust. 1 mają jednak zastosowanie do inkasowania i dochodzenia należności przypadających z tytułu ceny sprzedaży lub czynszu dzierżawnego za nieruchomości przekazane w ich trybie.

3. Minister Finansów może w porozumieniu z Ministrem Gospodarki Komunalnej zlecić inkaso i dochodzenie powyższych należności innym instytucjom lub organom niż wskazane w art. 26 i 31 dekretu z dnia 6 grudnia 1946 r. o przekazywaniu przez Państwo mienia nierolniczego na obszarze Ziem Odzyskanych i b. Wolnego Miasta Gdańska (Dz. U. z 1946 r. Nr 71, poz. 389 i z 1947 r. Nr 66, poz. 410).

Art.  19.

Wykonanie dekretu porucza się Ministrowi Gospodarki Komunalnej w porozumieniu z zainteresowanymi ministrami.

Art.  20.

Dekret wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

• Identyfikator: Dz.U.1952.49.326
• Rodzaj: Dekret
• Tytuł: Odstępowanie przez Państwo nieruchomego mienia nierolniczego na cele mieszkaniowe oraz na cele budownictwa indywidualnych domów jednorodzinnych.
• Data aktu: 10/12/1952
• Data ogłoszenia: 23/12/1952
• Data wejścia w życie: 23/12/1952