Czechosłowacja-Polska. Układ o uprzywilejowanym tranzycie kolejowym z Czechosłowacji do Czechosłowacji na odcinku Liberec-Varnsdorf przez Polskę. Praga.1949.07.02.

UKŁAD

między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Czechosłowacką o uprzywilejowanym tranzycie kolejowym z Czechosłowacji do Czechosłowacji na odcinku Liberec - Varnsdorf przez Polskę,

podpisany w Pradze dnia 2 lipca 1949 r.

W imieniu Rzeczypospolitej Polskiej

BOLESŁAW BIERUT

PREZYDENT RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

podaje do powszechnej wiadomości:

W dniu drugim lipca tysiąc dziewięćset czterdziestego dziewiątego roku podpisany został w Pradze Układ między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Czechosłowacką o uprzywilejowanym tranzycie kolejowym z Czechosłowacji do Czechosłowacji na odcinku Liberec - Varnsdorf przez Polskę o następującym brzmieniu dosłownym:

UKŁAD

między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Czechosłowacką o uprzywilejowanym tranzycie kolejowym z Czechosłowacji do Czechosłowacji na odcinku Liberec - Varnsdorf przez Polskę.

Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej i Prezydent Republiki Czechosłowackiej, ożywieni pragnieniem uregulowania uprzywilejowanego ruchu tranzytowego kolejowego z Czechosłowacji do Czechosłowacji na odcinku Liberec - Vernsdorf przez Polskę, postanowili zawrzeć odpowiedni układ i w tym celu mianowali pełnomocników, a mianowicie: (pominięto),

którzy po przedłożeniu swych pełnomocnictw, uznanych za dobre i sporządzone w należytej formie, zgodzili się na następujące postanowienia:

Rozdział I

Postanowienia ogólne.

Artykuł.  1. 

1. Polska przyznaje Czechosłowacji wolność tranzytu, zgodnie z postanowieniami niniejszego Układu, dla osób, bagażu, przesyłek ekspresowych i towarowych, poczty i taboru kolejowego w tranzycie z Czechosłowacji do Czechosłowacji przez obszar polski na odcinku kolejowym między miejscowościami Liberec - Varnsdorf.

2. Do wspomnianego ruchu będą odpowiednio stosowane postanowienia obowiązującej Konwencji zawartej między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Czechosłowacką w przedmiocie uregulowania wzajemnej komunikacji kolejowej, chyba że niniejszy Układ stanowi inaczej.

Artykuł.  2. 

Z zastrzeżeniem postanowień specjalnych niniejszego Układu nie będą brane pod uwagę w tranzycie ani przynależność państwowa podróżnych, ani pochodzenie bagażu, przesyłek ekspresowych i towarowych, poczty i taboru kolejowego, ani przynależność państwowa nadawcy jako też odbiorcy.

Artykuł.  3. 

1. Ruch tranzytowy odbywać się będzie na zasadach tranzytu uprzywilejowanego, przewidzianych w niniejszym Układzie, i wykonywany będzie pociągami uprzywilejowanymi kolei czechosłowackich.

2. Pociągami uprzywilejowanymi przewozi się podróżnych, cywilnych i wojskowych, jadących tak pojedyńczo, jak i zbiorowo, bagaż, przesyłki ekspresowe i towarowe, pocztę, tabor kolejowy oraz mienie wojskowe. Przewóz więźniów jest niedozwolony.

3. Na obszarze polskim nie wolno z pociągów uprzywilejowanych wysiadać ani do nich wsiadać. Również nie wolno osobom, korzystającym z tych pociągów, wydawać lub przyjmować jakichkolwiek przedmiotów.

Artykuł.  4. 

Uprzywilejowany ruch tranzytowy podlegać będzie na terytorium polskim prawom polskim, a w szczególności odnoszącym się do utrzymania porządku, bezpieczeństwa publicznego oraz przepisów sanitarnych i skarbowych.

Artykuł.  5. 

1. Osoby przejeżdżające uprzywilejowanymi pociągami, jak również i ich bagaż, będą mogły swobodnie przejeżdżać przez terytorium Polski z wyjątkiem przypadków, gdy osoby te podczas swego przejazdu przez to terytorium popełniły czyn karalny, ścigany według praw polskich.

2. Drużyna pociągowa obowiązana jest okazywać w pociągu uprzywilejowanym wszelką pomoc w ujęciu i zatrzymaniu winnych i wydać ich organom Ochrony Pogranicza lub władz bezpieczeństwa kraju tranzytowego, które w tym przypadku mają prawo dokonywania kontroli w pociągu uprzywilejowanym w poszukiwaniu winnego.

3. Władze polskie zarządzą, co należy, w celu zapewnienia osobom, korzystającym z pociągów uprzywilejowanych, potrzebnej pomocy i opieki.

Artykuł.  6. 

Bagaż, przesyłki ekspresowe i towarowe oraz poczta i tabor kolejowy, przewożone na podstawie przepisów niniejszego Układu, nie mogą na terytorium polskim stanowić przedmiotu zajęcia sądowego lub administracyjnego, z wyjątkiem przypadków, przewidzianych w Art. 5 ust. 7.

Rozdział II

Koleje.

Artykuł.  7. 

1. Uprzywilejowany ruch tranzytowy odbywać się będzie przy pomocy lokomotyw (parowych, elektrycznych, motorowych itp.) i obsługi kolei czechosłowackich.

2. Z wyjątkiem przypadków natury technicznej i przewidzianych w Art. 5 ust. 1 niniejszego Układu uprzywilejowane pociągi nie zatrzymują się na obszarze polskim, przez który nie powinny przebiegać z szybkością mniejszą od ustalonej w obowiązującym rozkładzie jazdy, a to w celu uniemożliwienia wskakiwania lub wyskakiwania z pociągu.

3. Uprzywilejowany ruch tranzytowy odbywać się będzie tylko w porze dziennej.

Artykuł.  8. 

1. Koleje polskie są obowiązane utrzymywać linię kolejową, przeznaczoną do tranzytu uprzywilejowanego, w stanie normalnej konserwacji przy użyciu materiałów, których na żądanie kolei polskich koleje czechosłowackie zobowiązane są dostarczyć po uprzednim ustaleniu potrzebnej ilości materiałów w drodze porozumienia obu Zarządów Kolejowych.

2. Szczegóły wynikające z postanowień ustępu 1 będą uregulowane między Zarządami Kolejowymi na podstawie Art. 28 niniejszego Układu.

Artykuł.  9. 

1. Rozkłady jazdy pociągów na linii tranzytowej będą ustalone przez Zarząd Kolei Czechosłowackich z uwzględnieniem postanowienia Art. 7 ust. 3 niniejszego Układu i podawane do wiadomości Zarządowi Kolei Polskich.

2. Jeśli zajdzie potrzeba uruchomienia pociągu uprzywilejowanego, nie przewidzianego w rozkładzie jazdy, Zarząd Kolei Czechosłowackich zobowiązany jest zawiadomić o tym Zarząd Kolei Polskich co najmniej na 24 godziny przed uruchomieniem pociągu.

Artykuł.  10. 

Do uprzywilejowanych pociągów mogą być też włączone wagony sypialne i restauracyjne.

Artykuł.  11. 

1. Tabor uprzywilejowanych pociągów powinien być w stanie zdatnym do użytku. Odpowiedzialność za stan techniczny taboru ponosi Zarząd Kolei Czechosłowackich.

2. Na pociągach uprzywilejowanych nie mogą się znajdować żadne napisy i znaki, oprócz napisów i znaków, przewidzianych przepisami kolejowymi, oraz innych napisów i znaków orientacyjnych, umieszczonych za zgodą Kolei Czechosłowackich.

3. Uprzywilejowane pociągi nie podlegają ani przyjęciu ani zdawaniu przez Polskie Koleje.

Artykuł.  12. 

1. W razie wypadku, przerwy ruchu, uszkodzenia taboru itp. na linii tranzytowej Koleje Czechosłowackie w porozumieniu z Kolejami Polskimi, a w nagłych przypadkach w porozumieniu z miejscowymi polskimi organami Ochrony Pogranicza, przystąpią na własny koszt do prac ratunkowych lub do usunięcia przeszkody.

2. Zainteresowane polskie urzędy i organa udzielają Zarządowi Kolei Czechosłowackich na jego żądanie w miarę możności niezbędnej pomocy w razie wypadku, przerwy ruchu, uszkodzenia taboru itp. na linii tranzytowej za zwrotem kosztów własnych.

3. Koleje Czechosłowackie na własny koszt oczyszczać będą ze śniegu odcinek tranzytowy przy pomocy pługów odśnieżnych; Koleje Czechosłowackie dostarczać będą w miarę potrzeby bezpłatnie zasłon śnieżnych, które Koleje Polskie ustawią na koszt Kolei Czechosłowackich.

Artykuł.  13. 

1. Za szkody wyrządzone osobom trzecim ruchem pociągów uprzywilejowanych na terytorium polskim odpowiada Zarząd Kolei Czechosłowackich.

2. Z wyjątkiem odpowiedzialności za szkody z umowy o przewóz, odpowiedzialność za szkody i wypadki, wywołane ruchem pociągów uprzywilejowanych, regulują polskie ustawy i rozporządzenia. Odpowiedzialność za szkody, wynikłe wskutek zabicia lub zranienia podróżnych, przewożonych pociągami uprzywilejowanymi, regulują czechosłowackie ustawy i rozporządzenia.

3. W stosunku między Zarządami Kolejowymi obu Umawiających się Stron odpowiedzialność ustala się, jak następuje:

a) za szkody i wypadki, które spowodowane zostały z winy pracowników, odpowiada ten Zarząd, do którego należą ci pracownicy. Jeśli szkoda lub wypadek powstały z winy pracowników obu Zarządów albo jeśli nie można stwierdzić, którzy pracownicy spowodowali szkodę, obydwa Zarządy ponoszą odpowiedzialność w równych częściach;

b) za szkody i wypadki, powstałe wskutek złego stanu budowli i urządzeń przeznaczonych do ruchu tranzytowego, tudzież wskutek złego stanu taboru kolejowego, odpowiada ten Zarząd, do którego należy utrzymywanie urządzeń lub taboru;

c) każdy Zarząd ma prawo regresu do drugiego Zarządu, jeśli został zobowiązany prawomocnym orzeczeniem sądowym do zwrócenia szkody, za którą drugi Zarząd odpowiada w całości lub części w myśl powyższych postanowień,

Takie samo prawo regresu istnieje, gdy oba Zarządy umówiły się, że jeden z nich ma załatwiać roszczenie odszkodowawcze, chociaż drugi Zarząd odpowiada za szkody w całości lub w części. Ugody, uznania lub wyroki zaoczne mają jednak w drodze regresu moc obowiązującą względem drugiego Zarządu tylko wówczas, gdy on się na nie zgodził lub gdy na zapytanie Zarządu regulującego roszczenia odszkodowawcze i pomimo upomnienia nie złożył oświadczenia w terminie odpowiednio oznaczonym.

4. Dochodzenie w sprawie szkód i wypadków, wymienionych w powyższych postanowieniach, tudzież stwierdzenie ich przyczyny przeprowadzają wspólnie przedstawiciele Zarządów Kolejowych obu Umawiających się Stron.

Artykuł.  14. 

1. Koleje Czechosłowackie urządzą na swój koszt łączność telefoniczną z kierunków Liberec i Varnsdorf z punktem kontrolnym, wskazanym przez Koleje Polskie na obszarze polskim.

2. Szczegóły wynikające z postanowień ustępu 1 będą uregulowane między Zarządami Kolejowymi na podstawie art. 28 niniejszego Układu.

Artykuł.  15. 

1. Podróżni, bagaż, przesyłki ekspresowe i towarowe będą odprawiane bezpośrednio na podstawie przepisów przewozowych czechosłowackich lub międzynarodowych i taryf kolejowych, obowiązujących w danych komunikacjach.

2. Opłaty taryfowe za przewozy w uprzywilejowanych pociągach przypadają w całości Zarządowi Kolei Czechosłowackich.

Artykuł.  16. 

Zarządy Kolejowe obu Umawiających się Stron ustalą we wzajemnym porozumieniu wynagrodzenie, jakie będzie się należało Kolejom Polskim od Kolei Czechosłowackich za korzystanie z polskiej linii kolejowej i z usług Kolei Polskich, związanych z uprzywilejowanym ruchem tranzytowym.

Rozdział III

Poczta.

Artykuł.  17. 

1. W uprzywilejowanych pociągach przewozi się bez jakichkolwiek opłat tranzytowych przesyłki pocztowe wszelkiego rodzaju w czechosłowackich wagonach pocztowych (ambulansach), względnie w osobnych przedziałach pocztowych pod nadzorem czechosłowackiego personelu pocztowego lub w dodatkowych wagonach kolejowych bez konwojenta.

2. Przewóz poczty może się również odbywać za pośrednictwem czechosłowackiego personelu kolejowego w wagonach kolejowych.

3. Przewóz pocztowych przesyłek tranzytowych wszelkiego rodzaju, pochodzących z zagranicy i przeznaczonych dla zagranicy, będzie przedmiotem odrębnego układu pomiędzy Zarządem Pocztowym Polskim i Czechosłowackim.

Artykuł.  18. 

Skrzynki do listów w czechosłowackich wagonach pocztowych powinny być na obszarze polskim zamknięte.

Artykuł.  19. 

1. Odpowiedzialność za przesyłki pocztowe, przewożone w wagonach czechosłowackich pod nadzorem funkcjonariuszów czechosłowackich, ponosi Zarząd Poczty Czechosłowackiej z wyjątkiem przypadków, kiedy winę ponosi Polski Zarząd Kolejowy. W tym ostatnim przypadku Polski Zarząd Kolejowy ponosić będzie odpowiedzialność wobec Czechosłowackiego Zarządu Pocztowego za wagony i przesyłki pocztowe, tj. za wagony pocztowe, taką samą jak za wagony kolejowe, za przesyłki zaś pocztowe taką samą odpowiedzialność, jaką Czechosłowacki Zarząd Pocztowy ponosi wobec nadawców tych przesyłek.

2. W razie konieczności przeładunku przesyłek pocztowych czechosłowackich na terytorium polskim, odpowiedzialność za przesyłki pocztowe czechosłowackie przejdzie na ten Zarząd Kolejowy lub pocztowy, który przyjmie je pod swój nadzór.

Rozdział IV

Postanowienia celne.

Artykuł.  20. 

Uprzywilejowany ruch tranzytowy podlegać będzie polskim przepisom celnym, o ile niniejszy Układ nie stanowi inaczej.

Artykuł.  21. 

Bagaż, przesyłki ekspresowe i towarowe, poczta oraz tabor kolejowy, przewożone w uprzywilejowanym ruchu tranzytowym, wolne są od wszelkich formalności celnych oraz wszelkich opłat celnych i innych.

Artykuł.  22. 

Zakazy przywozu, przewozu i wywozu towarów obowiązujące w Polsce, nie będą miały zastosowania do uprzywilejowanego ruchu tranzytowego, przewidzianego w niniejszym Układzie.

Artykuł.  23. 

1. W uprzywilejowanym ruchu tranzytowym nie wolno używać dla przewozu osób wagonów posiadających więcej niż cztery wejścia dla podróżnych lub wagonów z podłużnym stopniem wzdłuż całego wagonu.

2. Podróżnym wzbronione jest otwieranie drzwi i okien wagonów na obszarze Polski.

3. Pociągi tranzytowe mogą być konwojowane przez funkcjonariuszy czechosłowackiego Korpusu Bezpieczeństwa Narodowego lub organa czechosłowackich władz celnych.

Artykuł.  24. 

Jeżeli wskutek wypadku na terytorium polskim podróżni lub obsługa pociągu byliby zmuszeni pociąg opuścić, będą oni pozostawać pod nadzorem polskich organów Ochrony Pogranicza do chwili powrotu na terytorium czechosłowackie.

Artykuł.  25. 

1. Wyładowanie i załadowanie wagonów nie może się odbywać na terytorium polskim. Przeładowanie może się odbywać jedynie w razie uszkodzenia wagonów i zostanie wykonane pod nadzorem polskich organów Ochrony Pogranicza na koszt Kolei Czechosłowackich.

2. W przypadku nadzorowania przez organa Ochrony Pogranicza przeładunku towarów wskutek uszkodzenia wagonów bądź też w przypadku konieczności konwojowania pociągów przez te organa, osobne opłaty za wykonanie tych czynności ponosi Zarząd Kolei Czechosłowackich.

Artykuł.  26. 

1. Polskie władze będą uznawały czechosłowackie zamknięcia celne. W razie przeładunku towarów na terytorium polskim polskie władze celne nałożą w miarę możności na wagony, do których nastąpił przeładunek, swoje zamknięcie celne.

2. Tabor kolejowy, materiały i narzędzia wprowadzone na polski obszar celny w celu utrzymania kolejowej linii tranzytowej w myśl postanowień Art. 8 oraz budowy linii telefonicznej w myśl postanowień Art. 14 niniejszego Układu są wolne od wszelkich należności celnych i innych opłat zarówno w przywozie, jak i wywozie.

3. Wyładunek i naładunek przedmiotów, wymienionych w ust. 2, tudzież zasłon odśnieżnych oraz kursowanie pługa odśnieżnego odbywać się będzie pod nadzorem polskich organów Ochrony Pogranicza.

Rozdział V

Paszport.

Artykuł.  27. 

1. Podróżni w pociągach uprzywilejowanych będą wolni od wszelkich formalności paszportowych i wizowych, jednak muszą oni posiadać dowody tożsamości.

2. Pracownicy Czechosłowackiego Zarządu Kolejowego, zatrudnieni przy dostawie materiałów potrzebnych dla utrzymania linii tranzytowej w myśl Art. 8, oraz pracownicy, zatrudnieni przy budowie linii telefonicznej w myśl Art. 14 niniejszego Układu, będą uprawnieni do przekraczania granicy oraz zatrzymywania się w czasie swej pracy na terytorium polskim na warunkach, które będą ustalone w porozumieniu właściwych władz obu Umawiających się Stron.

Rozdział VI

Przepisy wykonawcze.

Artykuł.  28. 

Szczegóły potrzebne do wykonania niniejszego Układu ustalą we wzajemnym porozumieniu zainteresowane władze obu Umawiających się Stron.

Rozdział VII

Postanowienia końcowe.

Artykuł.  29. 

Wszelkie spory, jakie wynikłyby z wykonania postanowień niniejszego Układu oraz innych zawartych w jego ramach, będą rozstrzygane w trybie przewidzianym w Protokole o postępowaniu polubownym i arbitrażowym, stanowiącym załącznik do Konwencji między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Czechosłowacką o zapewnieniu współpracy gospodarczej, podpisanej w Pradze dnia 4 lipca 1947 r.

Artykuł.  30. 

1. Niniejszy Układ będzie ratyfikowany w czasie możliwie najkrótszym i wejdzie w życie w dniu wymiany dokumentów ratyfikacyjnych, która nastąpi w Warszawie.

2. Niniejszy Układ zawarty na czas nieograniczony może być wypowiedziany przez każdą z Umawiających się Stron i wówczas traci swą moc obowiązującą po upływie sześciu miesięcy od dnia jego wypowiedzenia.

3. Niniejszy Układ sporządzono w dwóch egzemplarzach w językach polskim i czeskim, przy czym obydwa teksty są jednakowo autentyczne.

Na dowód tego wymienieni pełnomocnicy obydwu Umawiających się Stron podpisali niniejszy Układ i przyłożyli na nim swe pieczęcie.

Sporządzono w Pradze, dnia 2 lipca 1949 r.

PROTOKÓŁ PODPISANIA.

Przy podpisywaniu niniejszego Układu obie Umawiające się Strony uzgodniły, aby ruch tranzytowy pociągami uprzywilejowanymi mógł być niezwłocznie podjęty. Obie Umawiające się Strony uzgodniły, że postanowienia niniejszego Układu do czasu ratyfikacji będą mogły być prowizorycznie stosowane od dnia jego podpisania.

Protokół niniejszy stanowi integralną część Układu.

Praga, dnia 2 lipca 1949 r.

Po zaznajomieniu się z powyższym Układem uznaliśmy go i uznajemy za słuszny zarówno w całości, jak i każde z postanowień w nim zawartych; oświadczamy, że jest przyjęty, ratyfikowany i potwierdzony, oraz przyrzekamy, że będzie niezmiennie zachowywany.

Na dowód czego wydaliśny Akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Rzeczypospolitej.

W Warszawie, dnia 7 listopada 1950 roku.

• Identyfikator: Dz.U.1951.48.351
• Rodzaj: Umowa międzynarodowa
• Tytuł: Czechosłowacja-Polska. Układ o uprzywilejowanym tranzycie kolejowym z Czechosłowacji do Czechosłowacji na odcinku Liberec-Varnsdorf przez Polskę. Praga.1949.07.02.
• Data aktu: 02/07/1949
• Data ogłoszenia: 20/09/1951
• Data wejścia w życie: 15/05/1951