Zniesienie specjalnych sądów karnych.

DEKRET
z dnia 17 października 1946 r.
o zniesieniu specjalnych sądów karnych.

Na podstawie ustawy z dnia 3 stycznia 1945 r. o trybie wydawania dekretów z mocą ustawy (Dz. U. R. P. Nr 1, poz. 1) - Rada Ministrów postanawia, a Prezydium Krajowej Rady Narodowej zatwierdza, co następuje:
Art.  1.

Znosi się specjalne sądy karne wprowadzone dekretem z dnia 12 września 1944 r. o specjalnych sądach karnych dla spraw zbrodniarzy faszystowsko-hitlerowskich (Dz. U. R. P. Nr 4, poz. 21).

Art.  2.
1.
Dla spraw i czynności, w których według dotychczasowych przepisów właściwy był specjalny sąd karny lub prokurator specjalnego sądu karnego, właściwym staje się sąd okręgowy w składzie, określonym w dekrecie z dnia 13 czerwca 1946 r. o przestępstwach szczególnie niebezpiecznych w okresie odbudowy Państwa (Dz. U. R. P. Nr 30, poz. 192), lub prokurator sądu okręgowego.
2.
W sprawach o przestępstwa, dotychczas rozpoznawane przez specjalne sądy karne, stosuje się przepisy o postępowaniu określone w rozdziale V dekretu o przestępstwach szczególnie niebezpiecznych w okresie odbudowy Państwa z następującymi uzupełnieniami:
1)
Nieujęcie sprawcy nie stanowi przeszkody do wszczęcia i dalszego prowadzenia postępowania z tym, że:
a)
udział obrońcy w toku całego postępowania sądowego jest konieczny,
b)
obrońcy służą prawa strony,
c)
prawo wyboru obrońcy służy oskarżonemu oraz jego ojcu, matce, opiekunowi, małżonkowi, dzieciom i rodzeństwu,
d)
jeżeli nie ma obrońcy z wyboru, należy wyznaczyć obrońcę z urzędu,
e)
wznowienie postępowania zakończonego wyrokiem prawomocnym może nastąpić na korzyść oskarżonego również w przypadku przytoczenia takich nowych faktów lub dowodów nieznanych przedtem sądowi, które bądź same, bądź w związku z innymi stwierdzają okoliczności według ustawy wyłączające lub zmniejszające przestępczość albo karalność czynu,
f)
sąd ogłasza o wszczęciu postępowania sądowego w czasopiśmie według swego wyboru; sąd może również zarządzić ogłoszenie w gminie ostatniego miejsca zamieszkania lub pobytu oskarżonego; rozprawa nie może odbyć się wcześniej niż po upływie 60 dni po dniu ogłoszenia w czasopiśmie; przepisu tego nie stosuje się, jeżeli oskarżony uchylił się od sądu po otrzymaniu odpisu aktu oskarżenia.
2)
Jeżeli po dokonaniu przestępstwa sprawca zapadł na chorobę psychiczną lub zmarł, sąd może tytułem środka zabezpieczającego orzec przepadek całego lub części jego majątku; w razie śmierci przepadkowi ulega majątek, który należał do sprawcy w chwili zgonu.
3) 1
(uchylony).
Art.  3.

Przepisy art. 2 stosuje się do spraw wszczętych przed dniem wejścia w życie niniejszego dekretu z zastrzeżeniami wskazanymi w art. 4 i 5.

Art.  4.
1.
Sprawy, w których przed wejściem w życie niniejszego dekretu rozpoczęto w specjalnym sądzie karnym rozprawę główną, toczą się w tym sądzie według przepisów dotychczasowych.
2.
W tych przypadkach prokurator Najwyższego Trybunału Narodowego może w ciągu 2 miesięcy od dnia ogłoszenia wyroku specjalnego sądu karnego wnieść kasację bezpośrednio do Sądu Najwyższego na zasadach przewidzianych w dekrecie o przestępstwach szczególnie niebezpiecznych w okresie odbudowy Państwa.
3.
W razie odroczenia rozprawy, uchylenia lub unieważnienia wyroku lub wznowienia postępowania dalsze postępowanie odbywa się z zachowaniem przepisu art. 2.
Art.  5.

W przypadkach, w których dalsze postępowanie toczy się w sądzie okręgowym, sprawę przekazuje się prokuratorowi właściwego sądu okręgowego.

Art.  6.
1.
Uchyla się przepis art. 6 § 2 dekretu z dnia 28 czerwca 1946 r. o odpowiedzialności karnej za odstępstwo od narodowości w czasie wojny 1939-1945 r. (Dz. U. R. P. Nr 41, poz. 237).
2.
Przepisy niniejszego dekretu nie naruszają w niczym pozostałych przepisów dekretu określonego w ust. 1 z tym, że ilekroć w dekrecie tym powołany jest specjalny sąd karny lub prokurator specjalnego sądu karnego, właściwym staje się sąd okręgowy w składzie określonym w art. 2 niniejszego dekretu lub prokurator sądu okręgowego.
Art.  7.

Wykonanie niniejszego dekretu porucza się Prezesowi Rady Ministrów oraz Ministrom: Sprawiedliwości, Bezpieczeństwa Publicznego i Skarbu.

Art.  8.
1.
Dekret niniejszy wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.
2.
Równocześnie tracą moc obowiązującą:
a)
dekret z dnia 12 września 1944 r. o specjalnych sądach karnych dla spraw zbrodniarzy faszystowsko-hitlerowskich (Dz. U. R. P. Nr 4, poz. 21),
b)
dekret z dnia 4 listopada 1944 r. o środkach zabezpieczających w stosunku do zdrajców Narodu (Dz. U. R. P. Nr 11, poz. 54),
c)
ustawa z dnia 6 maja 1945 r. o wyłączeniu ze społeczeństwa polskiego wrogich elementów (Dz. U. R. P. Nr 17, poz. 96) wraz z późniejszymi zmianami (Dz. U. R. P. Nr 34, poz. 203 i Nr 55, poz. 307 oraz z 1946 r. Nr 11, poz. 73).
1 Art. 2 ust. 2 pkt 3 uchylony przez art. 16 ust. 1 pkt 7 dekretu z dnia 22 października 1947 r. o przepadku majątku (Dz.U.47.65.390) z dniem 5 listopada 1947 r.

Zmiany w prawie

ZUS: Renta wdowia - wnioski od stycznia 2025 r.

Od Nowego Roku będzie można składać wnioski o tzw. rentę wdowią, która dotyczy ustalenia zbiegu świadczeń z rentą rodzinną. Renta wdowia jest przeznaczona dla wdów i wdowców, którzy mają prawo do co najmniej dwóch świadczeń emerytalno-rentowych, z których jedno stanowi renta rodzinna po zmarłym małżonku. Aby móc ją pobierać, należy jednak spełnić określone warunki.

Grażyna J. Leśniak 20.11.2024
Zmiany w składce zdrowotnej od 1 stycznia 2026 r. Rząd przedstawił założenia

Przedsiębiorcy rozliczający się według zasad ogólnych i skali podatkowej oraz liniowcy będą od 1 stycznia 2026 r. płacić składkę zdrowotną w wysokości 9 proc. od 75 proc. minimalnego wynagrodzenia, jeśli będą osiągali w danym miesiącu dochód do wysokości 1,5-krotności przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszanego przez prezesa GUS. Będzie też dodatkowa składka w wysokości 4,9 proc. od nadwyżki ponad 1,5-krotność przeciętnego wynagrodzenia, a liniowcy stracą możliwość rozliczenia zapłaconych składek w podatku dochodowym.

Grażyna J. Leśniak 18.11.2024
Prezydent podpisał nowelę ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności

Usprawnienie i zwiększenie efektywności systemu wdrażania Rozwoju Lokalnego Kierowanego przez Społeczność (RLKS) przewiduje ustawa z dnia 11 października 2024 r. o zmianie ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności. Jak poinformowała w czwartek Kancelaria Prezydenta, Andrzej Duda podpisał ją w środę, 13 listopada. Ustawa wejdzie w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 14.11.2024
Do poprawki nie tylko emerytury czerwcowe, ale i wcześniejsze

Problem osób, które w latach 2009-2019 przeszły na emeryturę w czerwcu, przez co - na skutek niekorzystnych zasad waloryzacji - ich świadczenia były nawet o kilkaset złotych niższe od tych, jakie otrzymywały te, które przeszły na emeryturę w kwietniu lub w maju, w końcu zostanie rozwiązany. Emerytura lub renta rodzinna ma - na ich wniosek złożony do ZUS - podlegać ponownemu ustaleniu wysokości. Zdaniem prawników to dobra regulacja, ale równie ważna i paląca jest sprawa wcześniejszych emerytur. Obie powinny zostać załatwione.

Grażyna J. Leśniak 06.11.2024
Bez konsultacji społecznych nie będzie nowego prawa

Już od jutra rządowi trudniej będzie, przy tworzeniu nowego prawa, omijać proces konsultacji publicznych, wykorzystując w tym celu projekty poselskie. W czwartek, 31 października, wchodzą w życie zmienione przepisy regulaminu Sejmu, które nakazują marszałkowi Sejmu kierowanie projektów poselskich do konsultacji publicznych i wymagają sporządzenia do nich oceny skutków regulacji. Każdy obywatel będzie mógł odtąd zgłosić własne uwagi do projektów poselskich, korzystając z Systemu Informacyjnego Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 30.10.2024
Nowy urlop dla rodziców wcześniaków coraz bliżej - rząd przyjął projekt ustawy

Rada Ministrów przyjęła we wtorek przygotowany w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej projekt ustawy wprowadzający nowe uprawnienie – uzupełniający urlop macierzyński dla rodziców wcześniaków i rodziców dzieci urodzonych w terminie, ale wymagających dłuższej hospitalizacji po urodzeniu. Wymiar uzupełniającego urlopu macierzyńskiego będzie wynosił odpowiednio do 8 albo do 15 tygodni.

Grażyna J. Leśniak 29.10.2024
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1946.59.324

Rodzaj: Dekret
Tytuł: Zniesienie specjalnych sądów karnych.
Data aktu: 17/10/1946
Data ogłoszenia: 17/11/1946
Data wejścia w życie: 17/11/1946