Czechosłowacja-Polska. Umowa o wzajemności w sprawach spadkowych. Praga.1934.01.25.

UMOWA

między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Czeskosłowacką o wzajemności w sprawach spadkowych, podpisana w Pradze dnia 25 stycznia 1934 r.

(Ratyfikowana zgodnie z ustawą z dnia 2 marca 1935 r. - Dz. U. R. P. Nr 23, poz. 145).

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ,

MY, IGNACY MOŚCICKI,

PREZYDENT RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ,

wszem wobec i każdemu z osobna komu o tym wiedzieć należy, wiadomym czynimy:

W dniu dwudziestym piątym stycznia tysiąc dziewięćset trzydziestego czwartego roku Podpisana została w Pradze między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Republiki Czeskosłowackiej umowa o wzajemności w sprawach spadkowych wraz z protokołem dodatkowym o Ustępującym brzmieniu dosłownym:

Tekst umowy zawiera załącznik I do niniejszego numeru (str. 1).

Zaznajomiwszy się z powyższą umową i dołączonym do niej protokołem dodatkowym, uznaliśmy je i uznajemy za słuszne zarówno w całości jak i każde z zawartych w nich postanowień; oświadczamy, że są przyjęte, ratyfikowane i potwierdzone i przyrzekamy, że będą niezmiennie zachowywane.

Na dowód czego wydaliśmy Akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Rzeczypospolitej.

ZAŁĄCZNIK 

UMOWA

między Rzecząpospolitą Polską

a

Republiką Czeskosłowacką

o wzajemności w sprawach spadkowych.

Rzeczpospolita Polska i Republika Czeskosłowacka, uznając za pożądane zapewnić sobie wzajemność w sprawach spadkowych, postanowiły zawrzeć w tym przedmiocie umowę. W. tym celu zamianowali Swymi pełnomocnikami:

Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej:

pana Dra Wacława GRZYBOWSKIEGO, Posła Nadzwyczajnego i Ministra Pełnomocnego, i

pana Dra Juliusza RENCKIEGO, Radcę Prawnego w Ministerstwie Sprawiedliwości, Prezydent Republiki Czeskosłowackiej:

pana Bohdana PAVLŮ, Posła Nadzwyczajnego i Ministra Pełnomocnego, i

pana Dra Antonina KOUKALA, Starszego Radcę Ministerstwa Sprawiedliwości,

którzy po wymianie swych pełnomocnictw, uznanych za dobre i sporządzone w należytej formie, zgodzili się na następujące postanowienia:

CZĘŚĆ  PIERWSZA

O SPADKACH POZOSTAŁYCH PO OBYWATELACH JEDNEGO PAŃSTWA W DRUGIM PAŃSTWIE.

Rozdział  pierwszy

Postanowienia materialno-prawne.

Artykuł  1.

Stosowanie prawa ojczystego spadkodawcy.

(1) Majątek spadkowy, ruchomy i nieruchomy, pozostały po obywatelu jednego z Państw na obszarze drugiego Państwa, przechodzi na spadkobierców na zasadzie ustaw Państwa, którego obywatelem był spadkodawca w chwili śmierci.

(2) Według tych ustaw ocenia się także odpowiedzialność spadkobierców za zobowiązania spadkowe; atoli dla zachowania ograniczonej odpowiedzialności wystarcza użycie środków, przepisanych ustawodawstwem Państwa, przeprowadzającego przewód spadkowy.

(3) Kto występuje z roszczeniami z zakresu prawa spadkowego, musi posiadać zdolność nabycia spadku zarówno według prawa ojczystego spadkodawcy, jak i według własnego prawa ojczystego.

Artykuł  2.

Odrębne masy majątkowe. Ograniczenia publicznoprawne.

(1) Stosunki z zakresu prawa spadkowego, dotyczące majątku, którym spadkodawca stosownie do ustaw miejsca położenia rzeczy nie może swobodnie rozporządzać na wypadek śmierci (ordynacje itp.), należy oceniać według ustaw Państwa, w którym się majątek znajduje.

(2) Porządek dziedziczenia przedmiotów, podlegających według ustaw Państwa, w którym się one znajdują, szczególnym przepisom spadkowym (niepodzielnie dziedziczne zagrody włościańskie itp.), należy oceniać według ustaw Państwa, w którym się te przedmioty znajdują.

(3) Umowa nie narusza ograniczeń publicznoprawnych, jakim ulegają w miejscu swego położenia przedmioty należące do spadku.

Artykuł  3.

Spadki bezdziedziczne.

Czy spadek uważać należy za bezdziedziczny, ocenia się według ustaw Państwa, którego obywatelem był spadkodawców chwili śmierci. Spadek bezdziedziczny ruchomy przypada Państwu, którego obywatelem był spadkodawca w chwili śmierci, nieruchomy, - Państwu, w którym się znajduje.

Artykuł  4.

Rozporządzenia na wypadek śmierci.

(1) Rozporządzenia na wypadek śmierci włącznie z umowami dziedziczenia należy oceniać według ustaw Państwa, którego obywatelem był spadkodawca w chwili dokonania tej czynności prawnej. Co do formy wystarcza zachowanie ustaw miejsca, w którym rozporządzenie zdziałano.

(2) To samo dotyczy odwołania rozporządzeń na wypadek śmierci.

(3) Zmiana prawa, właściwego dla spadkodawcy w czasie dokonywania rozporządzenia na wypadek śmierci, pozostaje bez wpływu na jego zdolność do odwołania tego rozporządzenia.

Artykuł  5.

Rozporządzenia na wypadek śmierci, zdziałane przez obywateli jednego z Państw przed konsulem tego Państwa, z zachowaniem formy, przepisanej ustawami tego Państwa, będą w drugim Państwie uznawane za ważne i traktowane tak, jak gdyby były zdziałane przed urzędnikiem publicznym tego Państwa. To samo dotyczy odwołania rozporządzeń na wypadek śmierci.

Rozdział  drugi

Właściwość władz. - Postępowanie.

Artykuł  6.

Właściwość władz spadkowych.

(1) Do wydawania zarządzeń, które przy uregulowaniu spadku należy do władz, do przeprowadzania działów spadkowych, tudzież do rozstrzygania o porządku dziedziczenia, o zapisach i prawach do zachowku, właściwe są: co do spadku ruchomego - władze Państwa, którego obywatelem był spadkodawcą w chwili śmierci, co do spadku nieruchomego - władze Państwa, w którym się spadek znajduje.

(2) Dla roszczeń do spadku z innego tytułu prawnego pozostaje bez zmiany właściwość władz miejscowych.

(3) W wypadkach przewidzianych w art. 2 ust. 1 i 2 właściwymi są władze tego Państwa, którego ustawy rozstrzygają o spadkobraniu.

Artykuł  7.

(1) Jeżeli spadek ruchomy znajduje się w całości w Państwie, którego obywatelem nie był spadkodawca, władza tego Państwa może na żądanie jednego z uprawnionych do spadku, będącego obywatelem tego Państwa lub zamieszkałego w tym Państwie, przejąć czynności, należące w myśl poprzedniego artykułu do władz ojczystych, i ze spadkiem tak postąpić, jak gdyby pozostał po własnym obywatelu. Stosunki z zakresu prawa spadkowego ocenia się także w tym wypadku według prawa ojczystego spadkodawcy (art. 1).

(2) Żądanie takie można tylko wówczas uwzględnić, jeżeli żadna z osób uprawnionych do spadku mimo należytego uwiadomienia temu się nie sprzeciwi. Co do czynności sądownictwa niespornego potrzebna jest także zgoda władzy konsularnej Państwa ojczystego spadkodawcy.

Artykuł  8.

Prawa i obowiązki władzy miejscowej.

(1) W wypadkach, w których pozostawiono przewód spadkowy władzom ojczystym spadkodawcy (art. 6 ust. 1), władza miejscową jest obowiązana wydać nie cierpiące zwłoki zarządzenia w celu zabezpieczenia spadku. Władza jest także uprawniona w razie zachodzącej konieczności ustanowić kuratora lub innego Przedstawiciela dla sądowego lub pozasądowego Sprezentowania spadku, o czym winna równocześnie zawiadomić władzę konsularną.

(2) Władza miejscowa winna niezwłocznie zawiadomić władzę konsularną o śmierci spadkodawcy i otwarciu się spadku, przy czym winna donieść, co jest jej wiadome o spadkobiercach, ich miejscu pobytu, o istnieniu rozporządzenia na wypadek śmierci i o spadku, tudzież czy i jakie wydala zarządzenia zabezpieczające.

(3) Zarządzenia wydane na zasadzie ustępu pierwszego przez władzę miejscową należy uchylić na wezwanie władzy konsularnej.

(4) Jeżeli władza konsularna otrzyma wcześniej wiadomość o wypadku śmierci, winna ona przesłać podobne zawiadomienie (ust. 2) władzy miejscowej.

Artykuł  9.

Postępowanie z rozporządzeniami na wypadek śmierci.

(1) Władza miejscowa może otworzyć rozporządzenie na wypadek śmierci, zdziałane przez obywatela drugiego Państwa, i w tym wypadku winna przesłać władzy ojczystej uwierzytelniony odpis protokołu otwarcia. Na żądanie władzy ojczystej władza miejscowa winna postarać się o to, zgodnie ze swym ustawodawstwem, aby rozporządzenie na wypadek śmierci, znajdujące się w jej Państwie, otrzymała władza ojczysta.

(2) Władza ojczysta, u której znajduje się rozporządzenie na wypadek śmierci, winna na żądanie władzy miejscowej dozwolić jej przejrzenia tego rozporządzenia i udzielić jej z niego uwierzytelnionego odpisu.

Artykuł  10.

Prawa i obowiązki władzy konsularnej.

(1) Nawet gdyby władza miejscowa wydała zarządzenia zabezpieczające (art. 8), władza konsularna ma prawo wziąć w posiadanie majątek ruchomy o tyle, o ile spadkodawca byłby do tego uprawniony; winna ona wówczas starać się o prawidłowy zarząd tym majątkiem.

(2) Władza konsularna może również w celu sądowego lub pozasądowego reprezentowania spadku ruchomego ustanowić kuratora lub innego przedstawiciela.

(3) Władza konsularna jest poza tym władca od osób uprawnionych do spadku przyjmować oświadczenia, odnoszące się do spadku, uwierzytelniać je lub stwierdzać je pisemnie, jak również pośredniczyć przy działach spadkowych pomiędzy osobami uprawnionymi do spadku, jeżeli one staną dobrowolnie.

(4) Jeżeli zwłoka nie grozi niebezpieczeństwem, władza konsularna i władza miejscowa winne wzajemnie umożliwiać sobie wzięcie udziału w opieczętowaniu spadku i w sporządzeniu inwentarza spadku, jak również w zdjęciu pieczęci.

(5) Władza konsularna może przy wykonywaniu uprawnień, przewidzianych w mniejszym artykule, żądać pomocy od władzy miejscowej.

Artykuł  11.

Egzekucja z przedmiotów spadkowych jest dopuszczalna, choćby one znajdowały się w przechowaniu władzy konsularnej; jednak nie można używać żadnego bezpośredniego przymusu wobec konsula lub jakiegokolwiek urzędnika lub funkcjonariusza konsularnego. W celu przeprowadzenia egzekucji władza konsularna winna na żądanie władzy miejscowej wydać potrzebne przedmioty spadkowe.

Artykuł  12.

(1) Władza konsularna winna przedmioty spadkowe, które wzięła w posiadanie, zatrzymać przez trzy miesiące po śmierci spadkodawcy. Atoli jest ona każdej chwili władna pokryć z góry ze spadku koszta ostatniej choroby i pogrzebu spadkodawcy, półroczne komorne, wynagrodzenie osób zatrudnionych w gospodarstwie domowym, koszta sądowe, konsularne i tym podobne, oraz w razie konieczności potrzebne koszta utrzymania rodziny spadkodawcy.

(2) Władza konsularna jest obowiązana nie dopuścić do wywozu przedmiotów spadkowych zagranicę ani nie wydać ich spadkobiercy lub wykonawcy testamentu, zanim nie zostaną zaspokojone lub zabezpieczone daniny spadkowa oraz roszczenia, u niej zgłoszone. Ten obowiązek, o ile dotyczy tych roszczeń, ustaje, jeżeli władza konsularna w ciągu dalszych 6 miesięcy nie otrzyma wiadomości, że roszczenie zostało uznane lub zaskarżone.

Artykuł  13.

Władza konsularna winna na żądanie władzy miejscowej podawać jej do wiadomości wszystkie okoliczności, mające znaczenie dla wymiaru danin spadkowych.

Artykuł  14.

Wydanie spadku przez władzę miejscową.

W wypadkach, w których władza konsularna nie wzięła w posiadanie przedmiotów spadkowych, władza miejscowa winna po upływie trzech miesięcy po śmierci spadkodawcy wydać je spadkobiercy lub wykonawcy testamentu albo, jeżeli do tego czasu nie wykazał swych praw żaden spadkobierca ani wykonawca testamentu, władzy ojczystej spadkodawcy. po tym terminie władza miejscowa może zatrzymać przedmioty spadkowe tylko w celu zabezpieczenia danin spadkowych oraz roszczeń, zgłoszonych do spadku, jednakże nie dłużej, aniżeli przez dalszych sześć miesięcy; po upływie tego czasu winna je w każdym razie wydać władzy ojczystej, atoli, co do roszczeń, z wyjątkiem przypadku, gdy zostały one w tym czasie uznane lub zaskarżone.

Artykuł  15.

Uznanie zaświadczeń spadkowych przez drugie Państwo.

Zaświadczenia, wydane przez jedną z władz, właściwych na zasadzie art. 6 ust. 1 i art. 7 według obowiązujących ją ustaw, a dotyczące stosunków z zakresu prawa spadkowego, w szczególności prawa spadkobierców lub wykonawcy testamentu, wystarczają do udowodnienia tych stosunków także i w drugim Państwie.

Artykuł  16.

Wzajemne uznawanie orzeczeń.

(1) Orzeczenia, wydane przez jedną z władz właściwych na zasadzie art. 6 ust. 1 i art. 7 będą uznawane w drugim Państwie.

(2) Państwo to jednak nie uzna orzeczeń, sprzeciwiających się celowi jego ustaw.

Artykuł  17.

(1) Celem zabezpieczenia roszczeń z zakresu prawa spadkowego (art. 6 ust. 1) mogą także sądy lego Państwa, w którym znajdują się przedmioty spadkowe, wydawać na zasadzie swego ustawodawstwa doraźne zarządzenia (areszty, tymczasowe zarządzenia itp.).

(2) Zarządzenia takie należy na wniosek strony interesowanej uchylić także w następujących wypadkach: 

1. jeżeli sąd, właściwy na zasadzie art. 6 ust. 1 ostatecznie orzekł, że zabezpieczone roszczenie nie istnieje, o ile orzeczenie to stosownie do art. 16 ma być uznane także na obszarze drugiego Państwa;

 

2. jeżeli od wydania zarządzenia upłynęło 6 miesięcy, a przed jego uchyleniem nie dostarczono dowodu, że w sądzie, właściwym na zasadzie art. 6 ust. 1, wniesiono pozew;

 

3. jeżeli sąd, właściwy na zasadzie art. 6 ust. 1 dla sprawy głównej, wydał wykonalne orzeczenie, w myśl którego należy uchylić wydane zarządzenie.

Artykuł  18.

Otwarcie upadłości do spadku.

(1) Na wniosek osoby uprawnionej do spadku lub wierzyciela spadkowego władza miejscowa może na zasadzie swego ustawodawstwa otworzyć upadłość do majątku spadkowego. Upadłością będzie objęta jedynie część spadku, znajdująca się w Państwie, którego władze otworzyły postępowanie upadłościowe.

(2) W razie otwarcia upadłości winna władza konsularna wydać właściwej władzy miejscowej lub zarządcy upadłości wszystkie przedmioty spadkowe, należące do masy upadłościowej.

Artykuł  19.

Spadki po podróżnych

(1) Jeżeli obywatel jednego z Państw umrze podczas podróży w drugim Państwie, nie mając tam w chwili zgonu miejsca zamieszkania ani zwykłego pobytu, należy rzeczy, które miał z sobą, oddać bez wszelkich dalszych formalności do rozporządzenia władzy konsularnej.

(2) Władza konsularna po uregulowaniu długów, jakie zmarły zaciągnął w czasie chwilowego pobytu w drugim Państwie, postąpi z tymi rzeczami według przepisów swego Państwa.

CZĘŚĆ  DRUGA

STANOWISKO OBYWATELA JEDNEGO PAŃSTWA W POSTĘPOWANIU SPADKOWYM OTWARTYM W DRUGIM PAŃSTWIE.

Artykuł  20.

Równe traktowanie obywateli obu Państw.

(1) Obywatele jednego z Państw, zawierających układ, będą traktowani w drugim Państwie pod względem wszystkich stosunków z zakresu prawa spadkowego na równi z własnymi obywatelami tego Państwa.

(2) Zasadę tę stosuje się do osób prawnych, o ile ustawy jednego z obu Państw nie zawierają odmiennych postanowień.

(3) Obywatel jednego z Państw, który w drugim Państwie występuje z roszczeniami z zakresu prawa spadkowego, musi posiadać zdolność nabycia spadku także według własnego prawa ojczystego.

Artykuł  21.

Uprawnienie władzy konsularnej do reprezentowania obywateli.

We wszystkich sprawach spadkowych, prowadzonych na obszarze jednego z obu Państw, władza konsularna drugiego Państwa jest z mocy ustawy uprawniona reprezentować przed władzami miejscowymi swych obywateli, jeżeli są na miejscu nieobecni i nie ustanowili innego pełnomocnika.

CZĘŚĆ  TRZECIA

POSTANOWIENIA KOŃCOWE.

Artykuł  22.

Przez określenie "osoby uprawnione do spadku" rozumieć należy te osoby, które według ustawy właściwej dla postępowania spadkowego uważane są za dziedziców, zapisobierców i uprawnionych do zachowku.

Artykuł  23.

Władzami ojczystymi są władze Państwa, którego obywatelem był spadkodawca w chwili śmierci. Władzami miejscowymi są władze drugiego państwa, jeżeli tam znajduje się spadek.

Artykuł  24.

We wszystkich przypadkach, w których niniejszy układ powołuje się na prawa ojczyste, rozumie się w obu Państwach to ustawodawstwo dzielnicowe, które się stosuje do danej osoby.

Artykuł  25.

Umowa nie wyłącza zastosowania w każdym z obu Państw przepisów, które tam mają charakter bezwzględnie obowiązujący.

Artykuł  26.

Układ ten stosować należy we wszystkich przypadkach, w których spadkodawca zmarł po wejściu w życie układu.

Artykuł  27.

Umowa niniejsza nie uchybia postanowieniom umowy pomiędzy Rzecząpospolitą Polską a Republiką Czeskosłowacką w sprawie zapobieżenia dwukrotnemu opodatkowaniu w dziedzinie podatków spadkowych, podpisanej w Warszawie dnia 23 kwietnia 1925.

Artykuł  28.

(1) Umowę niniejszą zawiera się z zastrzeżeniem ratyfikacji; dokumenty ratyfikacyjne będą wymienione w Warszawie możliwie jak najprędzej. Umowa wejdzie w życie po upływie miesiąca po wymianie dokumentów ratyfikacyjnych i będzie obowiązywała do upływu jednego roku od dnia, w którym jedno z Państw, zawierających umowę, wypowie ją.

(2) Sporządzono w dwóch oryginałach, każdy w języku polskim i czeskosłowackim; oba teksty są autentyczne.

W dowód czego wyżej wymienieni Pełnomocnicy podpisali niniejszą umowę i zaopatrzyli ją w swe pieczęcie.

W Pradze, dnia 25 stycznia 1934 roku

PROTOKÓŁ DODATKOWY.

Przy podpisaniu umowy o wzajemności w sprawach spadkowych Pełnomocnicy obu Umawiających się Stron złożyli zgodnie następujące oświadczenia:

Kwestia dalszego zatrzymania majątku, nabytego w drodze spadku, nie należy do zakresu zagadnień prawa spadkowego i tym samym umowa jej nie dotyczy; wobec tego uregulowanie tej kwestii wewnętrznym ustawodawstwem jednego z obu Państw nie może być uważane. za naruszenie tej umowy.

Protokół niniejszy stanowi część składową wspomnianej umowy.

W dowód czego Pełnomocnicy obu Stron podpisali Protokół Dodatkowy.

W Pradze, dnia 25 stycznia 1934 roku.

• Identyfikator: Dz.U.1937.22.138
• Rodzaj: Umowa międzynarodowa
• Tytuł: Czechosłowacja-Polska. Umowa o wzajemności w sprawach spadkowych. Praga.1934.01.25.
• Data aktu: 25/01/1934
• Data ogłoszenia: 26/03/1937
• Data wejścia w życie: 19/03/1937