Sprawowanie zwierzchnictwa nad Siłami Zbrojnemi i organizacja naczelnych władz wojskowych w czasie pokoju.

DEKRET
PREZYDENTA RZECZYPOSPOLITEJ
z dnia 9 maja 1936 r.
o sprawowaniu zwierzchnictwa nad Siłami Zbrojnemi i organizacji naczelnych władz wojskowych w czasie pokoju.

Na podstawie art. 63 ust. 1 ustawy konstytucyjnej postanawiam co następuje:

Dział  I.

Art.  1.
§1.
Zwierzchnictwo nad Siłami Zbrojnemi sprawuje w czasie pokoju Prezydent Rzeczypospolitej przez:
a)
Generalnego Inspektora Sił Zbrojnych,
b)
Ministra Spraw wojskowych.
§  2.
Siły Zbrojne są podporządkowane Prezydentowi Rzeczypospolitej przez Ministra Spraw Wojskowych.
Art.  2.
§  1.
W sprawach, dotyczących zwierzchnictwa nad Siłami Zbrojnemi oraz przygotowania obrony Państwa, Prezydent Rzeczypospolitej wydaje akty urzędowe w formie dekretów i zarządzeń.
§  2.
Dekrety i zarządzenia, wynikające ze zwierzchnictwa nad Siłami Zbrojnemi są kontrasygnowane przez Ministra Spraw Wojskowych, a w sprawach, wiążących się z obroną Państwa i wykraczających poza zakres działania Ministra Spraw Wojskowych przez Prezesa Rady Ministrów i Ministra Spraw Wojskowych.
§  3.
Dekrety ogłasza się w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej.
Art.  3.

W szczególności Prezydent Rzeczypospolitej jako Zwierzchnik Sił Zbrojnych

I. w drodze dekretu:

a)
określa sposób odbywania służby wojskowej i podstawowe obowiązki i prawa żołnierzy,
b)
wydaje dla Sił Zbrojnych przepisy dyscyplinarne i przepisy o pociąganiu żołnierzy do odpowiedzialności honorowej,
c)
ustala porty i przystanie wojenne, oraz obszary warowne i rejony umocnione;

II. w drodze zarządzeń:

a)
nadaje żołnierzom pierwszy i następne stopnie oficerskie,
b)
mianuje i zwalnia na wniosek Ministra Spraw Wojskowych uzgodniony z Generalnym Inspektorem Sił Zbrojnych podsekretarzy stanu w Ministerstwie Spraw Wojskowych, Inspektorów Armji, Generałów do Prac, Szefa Sztabu Głównego, Generałów Inspekcjonujących oraz Dowódców dywizyj, Dowódców równorzędnych i wyższych,
c)
nadaje ordery i odznaczenia wojskowe.

Dział  II.

Art.  4.

Generalny Inspektor Sił Zbrojnych jest generałem przewidzianym na Naczelnego Wodza.

Art.  5.
§  1.
Do zakresu prac Generalnego Inspektora Sił Zbrojnych należy nadawanie właściwego kierunku pracom nad obroną Państwa i przygotowaniem Sił Zbrojnych na wypadek konfliktu zbrojnego.
§  2.
W szczególności do zakresu prac i obowiązków Generalnego Inspektora Sił Zbrojnych należą:
a)
stawianie Rządowi postulatów w dziedzinie obrony Państwa;
b)
przygotowanie planów operacyjnych i mobilizacyjnych;
c)
dawanie dyrektyw Ministrowi Spraw Wojskowych w zakresie jego prac, związanych z przygotowaniem Sił Zbrojnych do zadań wojennych;
d)
kontrola w dziedzinie wyszkolenia, sprawności bojowej i przygotowania wojennego Sił Zbrojnych;
e)
stawianie Ministrowi Spraw Wojskowych wiążących postulatów co do obsady stanowisk Inspektorów Armji, Generałów do Prac, Szefa Sztabu Głównego, Generałów Inspekcjonujących, tudzież wszystkich dowódców od dowódcy pułku wzwyż.
§  3.
Generalnemu Inspektorowi Sił Zbrojnych podlegają bezpośrednio i są jego organami pracy:
a)
Generalny Inspektorat Sił Zbrojnych z Inspektorami Armji, Generałami do Prac, Biurem Inspekcji, tudzież Generałami Inspekcjonującymi w zakresie ich pracy inspekcyjnej)
b)
Sztab Główny z Szefem Sztabu Głównego na czele.

Dział  III.

Art.  6.
§  1.
Minister Spraw Wojskowych:
a)
dowodzi bezpośrednio i dysponuje w czasie pokoju Siłami Zbrojnemi;
b)
przygotowuje je do zadań wojennych;
c)
kieruje ich administracją i sprawami personalnemi;
d)
reprezentuje w Rządzie sprawy obrony Państwa oraz wedle dyrektyw Generalnego Inspektora Sił Zbrojnych referuje jego wnioski.
§  2.
Pozatem należą do Ministra Spraw Wojskowych wszelkie prawa i obowiązki, wynikające z jego roli jako członka Rządu.
Art.  7.

Stosownie do postulatów Generalnego Inspektora Sił Zbrojnych, Minister Spraw Wojskowych:

a)
stawia wnioski Prezydentowi Rzeczypospolitej co do obsady stanowisk Inspektorów Armji, Generałów do Prac przy Generalnym Inspektoracie Sił Zbrojnych, Szefa Sztabu Głównego, podsekretarzy stanu w Ministerstwie Spraw Wojskowych, Dowódców dywizyj, równorzędnych i wyższych;
b)
obsadza stanowiska dowódców pułku, dowódców piechoty dywizyjnej oraz równorzędnych.
Art.  8.
§  1.
Minister Spraw Wojskowych we własnym zakresie mianuje i zwalnia ze stanowisk nieobjętych art. 7.
§  2.
Uprawnienia swe wynikające z § 1 może przekazać uprawnionym przez siebie przełożonym wojskowym.

Dział  IV.

Art.  9.

Ustanawia się Komitet Obrony Rzeczypospolitej.

Art.  10.

Do zakresu działania Komitetu Obrony Rzeczypospolitej należy:

a)
rozpatrywanie zagadnień, dotyczących obrony Państwa i ustalanie w tej dziedzinie wytycznych dla Rządu;
b)
koordynowanie prac przygotowujących obronę Państwa.
Art.  11.
§  1.
Komitet Obrony Rzeczypospolitej działa pod przewodnictwem Prezydenta Rzeczypospolitej, którego zastępcą jest Generalny Inspektor Sił Zbrojnych.
§  2.
W skład Komitetu wchodzą pozatem jako stali członkowie:

Prezes Rady Ministrów, Minister Spraw Wewnętrznych, Minister Spraw Zagranicznych, Minister Spraw Wojskowych, Minister Skarbu, Minister Przemysłu i Handlu, oraz bez prawa głosowania Szef Sztabu Głównego, Szef Administracji Armji i Zastępca Szefa Sztabu Głównego.

§  3.
Przewodniczący może powołać w razie potrzeby do udziału w obradach Komitetu Obrony Rzeczypospolitej innych ministrów z prawami członków stałych oraz inne osoby, według swego uznania, bez prawa głosowania.
Art.  12.

Posiedzenia Komitetu Obrony Rzeczypospolitej zwołuje Prezydent Rzeczypospolitej według swego uznania lub na wniosek Generalnego Inspektora Sił Zbrojnych.

Art.  13.
§  1.
Organem przygotowującym, opracowującym i przeprowadzającym decyzje Komitetu Obrony Rzeczypospolitej jest Sekretarjat Komitetu Obrony Rzeczypospolitej przy Generalnym Inspektorce Sił Zbrojnych, którego kierownikiem jest zastępca Szefa Sztabu Głównego.
§  2.
Na żądanie Generalnego Inspektora Sił Zbrojnych, skierowane do poszczególnych ministrów, odpowiedni dyrektorzy departamentów (równorzędni) współpracują z Sekretarjatem Komitetu Obrony Rzeczypospolitej.
§  3.
Z ramienia Przewodniczącego Komitetu Obrony Rzeczypospolitej Sekretarjat Komitetu Obrony Rzeczypospolitej śledzi wykonywanie uchwał przez poszczególne działy administracji państwowej.
Art.  14.

Regulamin obrad Komitetu Obrony Rzeczypospolitej uchwali Komitet Obrony Rzeczypospolitej, a zatwierdzi Prezydent Rzeczypospolitej.

Dział  V.

Art.  15.

Wykonanie niniejszego dekretu poruczam Ministrowi Spraw Wojskowych.

Art.  16.
§  1.
Dekret niniejszy wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.
§  2.
Z dniem tym tracą moc obowiązującą:
a)
rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 6 sierpnia 1926 r. o wydawaniu dekretów w zakresie Najwyższego Zwierzchnictwa sił zbrojnych Państwa (Dz. U. R. P. Nr. 79, poz. 444);
b)
dekret Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 6 sierpnia 1926 r. o sprawowaniu dowództwa nad siłami zbrojnemi w czasie pokoju i o ustanowieniu Generalnego Inspektora sił zbrojnych (Dz. U. R. P. Nr. 79, poz. 445);
c)
rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 25 października 1926 r. o utworzeniu Komitetu Obrony Państwa (Dz. U. R. P. Nr. 108, poz. 633).

Zmiany w prawie

ZUS: Renta wdowia - wnioski od stycznia 2025 r.

Od Nowego Roku będzie można składać wnioski o tzw. rentę wdowią, która dotyczy ustalenia zbiegu świadczeń z rentą rodzinną. Renta wdowia jest przeznaczona dla wdów i wdowców, którzy mają prawo do co najmniej dwóch świadczeń emerytalno-rentowych, z których jedno stanowi renta rodzinna po zmarłym małżonku. Aby móc ją pobierać, należy jednak spełnić określone warunki.

Grażyna J. Leśniak 20.11.2024
Zmiany w składce zdrowotnej od 1 stycznia 2026 r. Rząd przedstawił założenia

Przedsiębiorcy rozliczający się według zasad ogólnych i skali podatkowej oraz liniowcy będą od 1 stycznia 2026 r. płacić składkę zdrowotną w wysokości 9 proc. od 75 proc. minimalnego wynagrodzenia, jeśli będą osiągali w danym miesiącu dochód do wysokości 1,5-krotności przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszanego przez prezesa GUS. Będzie też dodatkowa składka w wysokości 4,9 proc. od nadwyżki ponad 1,5-krotność przeciętnego wynagrodzenia, a liniowcy stracą możliwość rozliczenia zapłaconych składek w podatku dochodowym.

Grażyna J. Leśniak 18.11.2024
Prezydent podpisał nowelę ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności

Usprawnienie i zwiększenie efektywności systemu wdrażania Rozwoju Lokalnego Kierowanego przez Społeczność (RLKS) przewiduje ustawa z dnia 11 października 2024 r. o zmianie ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności. Jak poinformowała w czwartek Kancelaria Prezydenta, Andrzej Duda podpisał ją w środę, 13 listopada. Ustawa wejdzie w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 14.11.2024
Do poprawki nie tylko emerytury czerwcowe, ale i wcześniejsze

Problem osób, które w latach 2009-2019 przeszły na emeryturę w czerwcu, przez co - na skutek niekorzystnych zasad waloryzacji - ich świadczenia były nawet o kilkaset złotych niższe od tych, jakie otrzymywały te, które przeszły na emeryturę w kwietniu lub w maju, w końcu zostanie rozwiązany. Emerytura lub renta rodzinna ma - na ich wniosek złożony do ZUS - podlegać ponownemu ustaleniu wysokości. Zdaniem prawników to dobra regulacja, ale równie ważna i paląca jest sprawa wcześniejszych emerytur. Obie powinny zostać załatwione.

Grażyna J. Leśniak 06.11.2024
Bez konsultacji społecznych nie będzie nowego prawa

Już od jutra rządowi trudniej będzie, przy tworzeniu nowego prawa, omijać proces konsultacji publicznych, wykorzystując w tym celu projekty poselskie. W czwartek, 31 października, wchodzą w życie zmienione przepisy regulaminu Sejmu, które nakazują marszałkowi Sejmu kierowanie projektów poselskich do konsultacji publicznych i wymagają sporządzenia do nich oceny skutków regulacji. Każdy obywatel będzie mógł odtąd zgłosić własne uwagi do projektów poselskich, korzystając z Systemu Informacyjnego Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 30.10.2024
Nowy urlop dla rodziców wcześniaków coraz bliżej - rząd przyjął projekt ustawy

Rada Ministrów przyjęła we wtorek przygotowany w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej projekt ustawy wprowadzający nowe uprawnienie – uzupełniający urlop macierzyński dla rodziców wcześniaków i rodziców dzieci urodzonych w terminie, ale wymagających dłuższej hospitalizacji po urodzeniu. Wymiar uzupełniającego urlopu macierzyńskiego będzie wynosił odpowiednio do 8 albo do 15 tygodni.

Grażyna J. Leśniak 29.10.2024
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1936.38.286

Rodzaj: Dekret
Tytuł: Sprawowanie zwierzchnictwa nad Siłami Zbrojnemi i organizacja naczelnych władz wojskowych w czasie pokoju.
Data aktu: 09/05/1936
Data ogłoszenia: 12/05/1936
Data wejścia w życie: 12/05/1936