Decyzja Rady Ligi Narodów, dotycząca rezerw ubezpieczenia górniczego na obszarze Górnego Śląska, odstąpionym Polsce przez Niemcy, wydana na mocy art. 312 Traktatu Pokoju między Państwami Sprzymierzonemi i Stowarzyszonemi a Niemcami, podpisanego w Wersalu dnia 28 czerwca 1919 r.

OŚWIADCZENIE RZĄDOWE
z dnia 1 kwietnia 1930 r.
w sprawie decyzji Rady Ligi Narodów, dotyczącej rezerw ubezpieczenia górniczego na obszarze Górnego Śląska, odstąpionym Polsce przez Niemcy, a wydanej na mocy art. 312 Traktatu Pokoju między Państwami Sprzymierzonemi i Stowarzyszonemi a Niemcami, podpisanego w Wersalu dn. 28 czerwca 1919 roku.

Podaje się niniejszem do wiadomości, że w dniu 13 stycznia 1930 r. Rada Ligi Narodów, na podstawie art. 312 Traktatu Pokoju między Państwami Sprzymierzonemi i Stowarzyszonemi a Niemcami, podpisanego w Wersalu dnia 28 czerwca 1919 r. (Dz. U. R. P. z 1920 r. Nr. 35, poz. 200), powzięła następującą decyzję:

Przekład.

"Rada,

Po zbadaniu, zgodnie z postanowieniami art. 312 Traktatu Wersalskiego, zaleceń sformułowanych przez Komisję ustanowioną na mocy tego artykułu celem uregulowania przeniesienia funduszów, przeznaczonych na zapewnienie funkcjonowania ubezpieczenia górniczego w części Górnego Śląska, odstąpionej Polsce przez Niemcy, przyjmuje zalecenia Komisji, które będą miały moc przewidzianą przez art. 312 wspomnianego Traktatu."

Wspomniane wyżej zalecenia i odnośne ich załączniki brzmią jak następuje:

Zalecenia, przedłożone przez Komisję Radzie Ligi Narodów celem uregulowania przeniesienia funduszów instytucyj ubezpieczenia górniczego na Górnym Śląsku.

Warunki zastopowania art. 312 Traktatu Wersalskiego określone są na podstawie ogólnego rozrachunku i wyłożone w następujących artykułach:

Artykuł  pierwszy.

W celu wykonania niniejszej decyzji, przeniesienia własności i podział majątku przewidziane w następnych artykułach nabierają skuteczności na mocy samego prawa z dniem 1 lipca 1922 r.

Artykuł  2.

Na Polskę przechodzi własność nieruchomości (gruntów i budynków), jak również instalacyj i materjału, w nich zawartych, położonych w Polsce a należących poprzednio do dawnego Oberschlesischer Knappschaftsverein.

Na Niemcy przechodzi własność nieruchomości (gruntów i budynków), jak również instalacyj i materjału w nich zawartych, położonych w Niemczech, a należących poprzednio do dawnego Oberschlesischer Knappschaftsverein.

Własność majątku przejdzie na nowego właściciela wraz ze wszystkiemi związanemi z nią prawami i zobowiązaniami. Potrzebne sprostowania w księgach gruntowych będą uskutecznione na jednostronne żądanie nowego właściciela.

Artykuł  3.

Wszystkie prawa i zobowiązania dawnego Oberschlesischer Knappschaftsverein odnośnie do lazaretu w Petershofen (wraz z jego instalacjami i materjałem) zostają przyznane Niemcom. Z tytułu zarządzania tym lazaretem od 1 lipca 1922 r. Niemcy i Polska nie będą mogły zgłaszać wzajemnych roszczeń.

Artykuł  4.

Notowane na giełdzie papiery wartościowe złożone w Szwajcarskim Banku Narodowym, które należały do dawnego Oberschlesischer Knappschaftsverein i których wykaz zawiera załączony aneks Nr. 1 przejdą na własność Polski, z wyjątkiem papierów wartościowych, wymienionych pod Nr. 25 do 27, które przejdą na własność Niemiec.

Sumy ze spłaty papierów wartościowych dokonanej po 30 czerwca 1922 r., będą zapisane na dobro tego Państwa, któremu przydziela się wymienione papiery wartościowe.

Koszty z tytułu administracji papierów wartościowych pokryje nowy ich właściciel.

Szwajcarski Bank Narodowy wyda możliwie najprędzej wymienione wyżej papiery wartościowe nowemu właścicielowi na jego jednostronne żądanie.

Artykuł  5.

Wierzytelności z tytułu pożyczek udzielonych za skryptem dłużnym przez dawny Oberschlesischer Knappschaftsverein, wyliczone w załączonym aneksie 2-im, przejdą na rzecz Polski z wyjątkiem wierzytelności z tytułu pożyczek, wymienionych pod Nr. 1, 2, 3 i 17, które przejdą na rzecz Niemiec. Wierzytelności z tytułu pożyczek spłacone po 30 czerwca 1922 r. będą zapisane na dobro tego Państwa, któremu przydziela się wymienione wierzytelności.

Przeniesienie wierzytelności z tytułu pożyczek powoduje przeniesienie na nowego wierzyciela wszystkich praw i zobowiązań dawnego Oberschlesischer Knappschaftsverein, wynikających z wymienionych wierzytelności.

Szwajcarski Bank Narodowy, lub, ewentualnie, zainteresowane kasy górnicze, winny doręczyć możliwie jak najprędzej dokumenty uzasadniające wierzytelności nowemu wierzycielowi na jego jednostronne żądanie. Nowy wierzyciel zawiadomi natychmiast dłużników o zmianie zaszłej co do osoby wierzyciela. Zawiadomienie to będzie miało tę samą skuteczność, jak gdyby pochodziło od dawnego wierzyciela.

Artykuł  6.

Wierzytelności hipoteczne dawnego Oberschlesischer Knappschaftsverein, wyliczone w załączonym aneksie 3-cim, przejdą na rzecz Polski, z wyjątkiem wierzytelności hipotecznych, wymienionych pod Nr. 1 do 11, które przejdą na rzecz Niemiec. Wierzytelności hipoteczne, spłacone po 30 czerwca 1922 r. będą zapisane na dobro tego Państwa, któremu przydziela się wymienione wierzytelności.

Przeniesienie hipotek powoduje przeniesienie na nowego wierzyciela wszystkich praw i zobowiązań dawnego Oberschlesischer Knappschaftsverein, wynikających z wymienionych hipotek.

Szwajcarski Bank Narodowy, i, ewentualnie, zainteresowane kasy górnicze winny doręczyć natychmiast listy hipoteczne nowemu wierzycielowi na jego jednostronne żądanie.

Potrzebne sprostowania w księgach gruntowych będą uskutecznione na jednostronne żądanie nowego wierzyciela.

Artykuł  7.

Żaden podatek nie będzie mógł być pobrany przez Niemcy i Polskę przy sposobności przeniesień jakiegokolwiek rodzaju, przewidzianych przez niniejszą decyzję.

Papiery wartościowe i wierzytelności, przyznane niniejszą decyzją jednemu Państwu, a znajdujące się na terytorjum drugiego Państwa, nie będą mogły być zajęte lub zatrzymane, ani też nie będą mogły stanowić przedmiotu jakiegokolwiek innego analogicznego zarządzenia.

Artykuł  8.

Polska będzie korzystać ze wszystkich dobrodziejstw, przewidzianych przez obecne i przyszłe ustawodawstwo niemieckie, z których korzystałby dawny wierzyciel, a odnoszących się do waloryzacji papierów wartościowych notowanych na giełdzie, wierzytelności z tytułu pożyczek i wierzytelności hipotecznych.

Artykuł  9.

Majątek jakiegokolwiek rodzaju, który należał do dawnego Plessischer Knappschaftsverein wraz z prawami i zobowiązaniami z nim związanemi, pozostanie własnością Polski.

Artykuł  10.

W wyniku ogólnego rozrachunku, dokonanego w zastosowaniu artykułu 312 Traktatu Wersalskiego i dla słusznego wyrównania roszczeń, zgłoszonych z jednej i drugiej strony (czy to w przedmiocie finansowych zobowiązań ubezpieczenia górniczego, czy to z tytułu rachunku wzajemnościowego, czy to w związku z podziałem majątku, dokonanym niniejszą decyzją, czy to z tytułu wypłat, dokonanych na rachunek dawnego Oberschlesischer Knappschaftsverein przez obie kasy górnicze, które wstąpiły w jego miejsce) przekażą Niemcy na rzecz Polski sumę ryczałtową w wysokości miljona pięciuset tysięcy marek złotych (1.500.000 mk. zł.) z wartością na dzień 1 stycznia 1930 r. Począwszy od tej daty suma ryczałtowa podlegać będzie oprocentowaniu przy zastosowaniu stopy rocznej 5 od 100, Zapłata tej sumy winna być dokonana w przeciągu trzech miesięcy od daty niniejszej decyzji.

Artykuł  11.

Postanowienia artykułów 12, 13 ustęp 1 i 2 i 24 ustęp 1, 2 i 3 (załączony aneks 4-ty) układu niemiecko-polskiego z dnia 26 sierpnia 1922 r. dotyczącego podziału dawnego Oberschlesischer Knappschaftsverein, będą stosowane dla celów niniejszej decyzji począwszy od dnia 1 stycznia 1930 r., nawet gdyby wymieniony układ został wypowiedziany.

Artykuł  12.

Wykonanie postanowień, zawartych w poprzednich artykułach, przez obydwa Państwa i zainteresowane kasy górnicze, które są następcami dawnego Oberschlesischer Knappschaftsverein, uważane będzie za dopełnienie przez nie wszystkich ich zobowiązań, wynikających, lub mogących wyniknąć z funkcjonowania dawnego Oberschlesischer Knappschaftsverein.

Artykuł  13.

Spory, któreby ewentualnie powstały przy stosowaniu niniejszej decyzji, będą rozstrzygane przez Trybunał, do którego każdy z obu Rządów wydeleguje dwóch przedstawicieli i którego przewodniczący będzie wyznaczony przez Przewodniczącego Stałego Trybunału Sprawiedliwości Międzynarodowej.

Wniesienie powództwa do tego Trybunału nie może w żadnym wypadku powodować opóźnienia lub zawieszenia wykonania niniejszej decyzji.

ZAŁĄCZNIKI
..................................................

Notka Redakcji Systemu Informacji Prawnej LEX

Grafiki zostały zamieszczone wyłącznie w Internecie. Obejrzenie grafik podczas pracy z programem Lex wymaga dostępu do Internetu.

..................................................

ZAŁĄCZNIK  Nr 1

ZAŁĄCZNIK  Nr 2

ZAŁĄCZNIK  Nr 3

ZAŁĄCZNIK  Nr 4

Artykuły 12, 13 ust. 1 i 2 i 24 ustęp 1, 2 i 3 układu niemiecko-polskiego z dnia 26 sierpnia 1922 r. dotyczącego podziału górnośląskiej spółki brackiej*).

Artykuł 12.

1)
Począwszy od dnia 1 lipca 1922 r. stają się z czynnych członków kasy pensyjnej górnośląskiej spółki brackiej bez względu na swe obywatelstwo członkami kasy pensyjnej polskiej spółki brackiej ci, którzy zatrudnieni są w przedsiębiorstwie brackiem, położonem w polskim Górnym Śląsku, członkami kasy pensyjnej niemieckiej spółki brackiej ci, którzy zatrudnieni są w przedsiębiorstwie brackiem położonem w niemieckim Górnym Śląsku, i to z podtrzymaniem ich lat starszeństwa i ich pretensji z tego wypływających.
2)
W zakładach górniczych miarodajnem jest położenie szybu dobywczego.
3)
Ustęp 1 stosuje się odpowiednio do osób dobrowolnie ubezpieczonych; osoby te przynależeć będą do spółki brackiej, do której należy przedsiębiorstwo, w którem ostatnio były bracko zatrudnione.

Artykuł 13.

1)
Uprawnienia nabyte do 30 czerwca 1922 r. włącznie wobec górnośląskiej spółki brackiej obciążają nową spółkę bracką, w której obwodzie członek przed podziałem ostatnio bracko był zatrudniony.
2)
Uprawnienia nabyte do 30 czerwca 1922 r., włącznie wobec innych niemieckich spółek brackich zatrzymują członkowie, którzy wedle artykułu 12 stają się członkami polskiej spółki brackiej, tak długo, jak się utrzymują uprawnienia nabyte wobec polskiej spółki brackiej wedle jej statutu.

Artykuł 24.

1)
Począwszy od 1 lipca 1922 r. przejmuje dla inwalidów, wdów i sierot górnośląskiej spółki brackiej istniejących tego dnia a uprawnionych do pensji bez względu na ich obywatelstwo:

polska spółka bracka

świadczenia dla osób, które mieszkają w dniu 1 lipca 1922 r. w miejscowości położonej na polskim Górnym Śląsku albo poza Rzeszą Niemiecką,

niemiecka spółka bracka

świadczenia dla osób, które mieszkają w dniu 1 lipca 1922 r. w miejscowości położonej na niemieckim Górnym Śląsku albo pozatem w Rzeszy Niemieckiej.

2)
Półsieroty uważa się jako zamieszkałe w miejscu zamieszkania matki, nawet gdyby były na innem miejscu umieszczone.
3)
Niemieckie spółki brackie nie będą wypłaty świadczeń pensjonarjuszom odmawiały dlatego, że ci mieszkają w obwodzie administracyjnym polskiej spółki brackiej. Odwrotnie stosuje się postanowienie to odpowiednio.

______

*) Układ zatwierdzony ustawą z dn. 26 września 1922 r. (Dz. U. R. P. Nr. 86, poz. 776), ogłoszony w Dz. U. R. P. z 1923 r. Nr. 48, poz. 327.

Zmiany w prawie

Stosunek prezydenta Dudy do wolnej Wigilii "uległ zawieszeniu"

Prezydent Andrzej Duda powiedział w czwartek, że ubolewa, że w sprawie ustawy o Wigilii wolnej od pracy nie przeprowadzono wcześniej konsultacji z prawdziwego zdarzenia. Jak dodał, jego stosunek do ustawy "uległ niejakiemu zawieszeniu". Wyraził ubolewanie nad tym, że pomimo wprowadzenia wolnej Wigilii, trzy niedziele poprzedzające święto mają być dniami pracującymi. Ustawa czeka na podpis prezydenta.

kk/pap 12.12.2024
ZUS: Renta wdowia - wnioski od stycznia 2025 r.

Od Nowego Roku będzie można składać wnioski o tzw. rentę wdowią, która dotyczy ustalenia zbiegu świadczeń z rentą rodzinną. Renta wdowia jest przeznaczona dla wdów i wdowców, którzy mają prawo do co najmniej dwóch świadczeń emerytalno-rentowych, z których jedno stanowi renta rodzinna po zmarłym małżonku. Aby móc ją pobierać, należy jednak spełnić określone warunki.

Grażyna J. Leśniak 20.11.2024
Zmiany w składce zdrowotnej od 1 stycznia 2026 r. Rząd przedstawił założenia

Przedsiębiorcy rozliczający się według zasad ogólnych i skali podatkowej oraz liniowcy będą od 1 stycznia 2026 r. płacić składkę zdrowotną w wysokości 9 proc. od 75 proc. minimalnego wynagrodzenia, jeśli będą osiągali w danym miesiącu dochód do wysokości 1,5-krotności przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszanego przez prezesa GUS. Będzie też dodatkowa składka w wysokości 4,9 proc. od nadwyżki ponad 1,5-krotność przeciętnego wynagrodzenia, a liniowcy stracą możliwość rozliczenia zapłaconych składek w podatku dochodowym.

Grażyna J. Leśniak 18.11.2024
Prezydent podpisał nowelę ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności

Usprawnienie i zwiększenie efektywności systemu wdrażania Rozwoju Lokalnego Kierowanego przez Społeczność (RLKS) przewiduje ustawa z dnia 11 października 2024 r. o zmianie ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności. Jak poinformowała w czwartek Kancelaria Prezydenta, Andrzej Duda podpisał ją w środę, 13 listopada. Ustawa wejdzie w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 14.11.2024
Do poprawki nie tylko emerytury czerwcowe, ale i wcześniejsze

Problem osób, które w latach 2009-2019 przeszły na emeryturę w czerwcu, przez co - na skutek niekorzystnych zasad waloryzacji - ich świadczenia były nawet o kilkaset złotych niższe od tych, jakie otrzymywały te, które przeszły na emeryturę w kwietniu lub w maju, w końcu zostanie rozwiązany. Emerytura lub renta rodzinna ma - na ich wniosek złożony do ZUS - podlegać ponownemu ustaleniu wysokości. Zdaniem prawników to dobra regulacja, ale równie ważna i paląca jest sprawa wcześniejszych emerytur. Obie powinny zostać załatwione.

Grażyna J. Leśniak 06.11.2024
Bez konsultacji społecznych nie będzie nowego prawa

Już od jutra rządowi trudniej będzie, przy tworzeniu nowego prawa, omijać proces konsultacji publicznych, wykorzystując w tym celu projekty poselskie. W czwartek, 31 października, wchodzą w życie zmienione przepisy regulaminu Sejmu, które nakazują marszałkowi Sejmu kierowanie projektów poselskich do konsultacji publicznych i wymagają sporządzenia do nich oceny skutków regulacji. Każdy obywatel będzie mógł odtąd zgłosić własne uwagi do projektów poselskich, korzystając z Systemu Informacyjnego Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 30.10.2024
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1930.35.293

Rodzaj: Oświadczenie rządowe
Tytuł: Decyzja Rady Ligi Narodów, dotycząca rezerw ubezpieczenia górniczego na obszarze Górnego Śląska, odstąpionym Polsce przez Niemcy, wydana na mocy art. 312 Traktatu Pokoju między Państwami Sprzymierzonemi i Stowarzyszonemi a Niemcami, podpisanego w Wersalu dnia 28 czerwca 1919 r.
Data aktu: 01/04/1930
Data ogłoszenia: 10/05/1930
Data wejścia w życie: 10/05/1930