Uregulowanie obrotu pieniężnego.

ROZPORZĄDZENIE
PREZYDENTA RZECZYPOSPOLITEJ
z dnia 22 października 1926 r.
w sprawie uregulowania obrotu pieniężnego. *

Na zasadzie art. 44 ust. 6 Konstytucji i ustawy z dnia 2 sierpnia 1926 r. o upoważnieniu Prezydenta Rzeczypospolitej do wydawania rozporządzeń z mocą ustawy (Dz. U. R. P. № 78, poz. 443) postanawiam, co następuje:
Art.  1.

Bilety zdawkowe emitowane do dnia wejścia w życie niniejszego rozporządzenia w ogólnej sumie 320 miljonów złotych bada zamienione na bilety nowego typu w odcinkach po 5 i 25 zł. w terminie, jaki oznaczy Minister Skarbu; biletom tym nadaje się nazwą biletów państwowych.

Art.  2.

Bilety państwowe są prawnym środkiem płatniczym mającym moc umarzania zobowiązań przez zapłatą do wysokości 1.000 zł., przy uiszczaniu zaś wszelkich należności państwowych bez ograniczenia wysokości sumy. Wyjątek stanowią wypadki, w których na mocy postanowień ustawowych lub umownych zapłata ma nastąpić w inny sposób.

Art.  3.

Wymianą i przeprowadzeniem emisji biletów państwowych i ich wykupem na rachunek Skarbu Państwa zajmie się Bank Polski, z którym Minister Skarbu zawrze odpowiednią umową.

Bank Polski przy wykonywaniu tych czynności związany jest przepisami niniejszego rozporządzenia.

Art.  4.

Art. 10 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 20 stycznia 1924 r. w przedmiocie systemu monetarnego, w tekście ustalonym rozporządzeniem Ministra Skarbu z dnia 23 kwietnia 1924 r. (Dz. U. R. P. Na 37, poz. 401), otrzymuje brzmienie następujące:

"Obieg monet złotych jest nieograniczony.

Obieg monet srebrnych, niklowych i bronzowych oraz monet, wypuszczonych na mocy art. 14 ustala się w kwocie nieprzekraczającej 12 zł. na każdego mieszkańca Rzeczypospolitej.

W zastępstwie monet wymienionych w poprzednim ustąpię dopuszczalny jest obieg biletów państwowych w granicach nieprzekraczających wskazanej normy 12 zł. na każdego mieszkańca".

Art.  5.

Ogólna suma obiegu biletów państwowych wypuszczonych zgodnie z art. 1 oraz monet i biletów państwowych wypuszczonych na podstawie dwóch ostatnich ustępów art. 4 nie może przekraczać sumy obiegu z dnia wejścia w życie niniejszego rozporządzenia, t. j. kwoty 460 miljonów złotych.

Kwota podana w ust. 1 będzie poczynając od dnia 1 lipca 1927 r. zmniejszana co pół roku co najmniej o sumię 5.500.000 złotych w drodze wycofywania z obiegu biletów państwowych z tym, aby w dniu 1 lipca 1937 r. łączna kwota biletów państwowych i monet wymienionych w przedostatnim ustępie art. 4 nie przekraczała 12 zł. na każdego mieszkańca.

Art.  6.

Bilety państwowe emitowane zgodnie z art. 1 i 4 będą zabezpieczone:

1)
wpływami w wysokości 12.600.000 zł. rocznie, uzyskanemi w czasie od 1 lipca 1927 r. do 1 lipca 1947 r. z akcyzy cukrowej, pozostałem po opłaceniu rat amortyzacyjnych i odsetek od obligacyj 8% pożyczki amerykańskiej 1925 r. emitowanej na mocy ustawy z dnia 3 marca 1925 r. o wypuszczeniu pożyczki zagranicznej w dolarach Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej (Dz. U. R. P. Na 22 poz. 154);
2)
zapasem gotowych monet srebrnych i niklowych, złożonych przez Skarb Państwa do depozytu w Banku Polskim, a mianowicie:
monet srebrnych w sumie 3.000.000 zł.
" niklowych " 40.000.000 zł.
Art.  7.

Ministrowi Skarbu przysługuje prawo zamiany zabezpieczenia wymienionego w p. 1 art. 6 na inne zabezpieczenie z tem jednakże zastrzeżeniem, aby wpływy otrzymywane z tego tytułu wynosiły do dnia 1 lipca 1947 r. rocznie kwotę nie mniejszą, niż 12.600.000 złotych.

Art.  8.

Wpływy uzyskiwane zgodnie z p. 1 art. 6 względnie art. 7 będą wpłacane do Banku Polskiego na specjalny rachunek amortyzacji biletów państwowych i zostaną zużyte w następujący sposób:

1)
na przewidziane w art. 5 wycofanie biletów państwowych;
2)
za sumy niezużyte na wykup biletów państwowych wskazanych w p. l Bank Polski będzie zakupywać na rachunek Skarbu Państwa srebro i składać je będzie do depozytu Skarbu Państwa w Banku Polskim na zabezpieczenie wyemitowanych w granicach ustalonych art. 1 i 4 biletów państwowych.

Zakup srebra będzie dokonywany do czasu nagromadzenia w depozycie Banku Polskiego takiej ilości czystego srebra, która stanowić będzie połowę parytetowej wartości (w rozumieniu art. 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 20 stycznia 1924 r. w przedmiocie systemu monetarnego, w tekście ustalonym rozporządzeniem Ministra Skarbu z dnia 23 kwietnia 1924 r. Dz. U. R. P. № 37, poz. 401) pozostałych w obiegu biletów państwowych po potrąceniu sumy mającej zabezpieczenie w monetach srebrnych i niklowych.

Art.  9.

Srebro zakupione przez Bank Polski zgodnie z p. 2 art. 8 może być przez Ministra Skarbu zużytkowane na wybicie monet srebrnych celem ich emitowania w granicach przewidzianych w art. 4 pod warunkiem równoczesnego wycofania odpowiedniej sumy biletów państwowych, niezależnie od wycofywania biletów przewidzianego w art. 5. Srebro to może być również zamienione na podstawie decyzji Ministra Skarbu na złoto według ceny rynkowej z dnia dokonania zamiany.

Monety srebrne i niklowe, wymienione w art. 6 p. 2 mogą być puszczone do obiegu przy równoczesnem wycofaniu odpowiedniej sumy biletów państwowych.

Art.  10.

Jeżeli normy zabezpieczenia biletów państwowych przewidziane w art. 8 punkt 2 zostaną osiągnięte wcześniej, wszelkie dalsze wpłaty na rachunek amortyzacji biletów państwowych będą przerwane.

Art.  11.

Bilety państwowe i monety uważa się za znajdujące się w obiegu od chwili, gdy zostały zużyte do wypłaty, a nawet wtedy, gdy stały się powtórnie własnością Skarbu Państwa lub wpłynęły na rachunki żyrowe w Banku Polskim, o ile nie zostały wycofane z obiegu, celem zniszczenia lub przechowania w nietykalnym depozycie.

Art.  12.

Bank Polski obowiązany będzie ogłaszać co miesiąc stan obiegu biletów państwowych i monet przewidzianych w art. 4 poza monetami złotemi oraz stan zabezpieczenia biletów państwowych pozostających w obiegu.

Art.  13.

Komisja Kontroli Długów Państwa jest obowiązana czuwać nad prawidłowem wykonaniem przepisów niniejszego rozporządzenia.

Art.  14.

Wykonanie niniejszego rozporządzenia powierza się Ministrowi Skarbu.

Art.  15.

Rozporządzenie niniejsze wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

Z chwilą wejścia w życie niniejszego rozporządzenia tracą moc obowiązującą dwa końcowe ustępy art. 3 oraz art. 5 ustawy z dnia 28 listopada 1925 r. o upoważnieniu Rządu do zaciągnięcia pożyczek państwowych oraz o biletach skarbowych i bilonie i pomocy dla instytucyj kredytowych (Dz. U. R. P. № 119, poz. 859).

* Z dniem 13 października 1927 r. nin. rozporządzenie traci moc w zakresie unormowanym rozp. z mocą ustawy z dnia 13 października 1927 r. o stabilizacji złotego (Dz.U.27.88.790).

Zmiany w prawie

Stosunek prezydenta Dudy do wolnej Wigilii "uległ zawieszeniu"

Prezydent Andrzej Duda powiedział w czwartek, że ubolewa, że w sprawie ustawy o Wigilii wolnej od pracy nie przeprowadzono wcześniej konsultacji z prawdziwego zdarzenia. Jak dodał, jego stosunek do ustawy "uległ niejakiemu zawieszeniu". Wyraził ubolewanie nad tym, że pomimo wprowadzenia wolnej Wigilii, trzy niedziele poprzedzające święto mają być dniami pracującymi. Ustawa czeka na podpis prezydenta.

kk/pap 12.12.2024
ZUS: Renta wdowia - wnioski od stycznia 2025 r.

Od Nowego Roku będzie można składać wnioski o tzw. rentę wdowią, która dotyczy ustalenia zbiegu świadczeń z rentą rodzinną. Renta wdowia jest przeznaczona dla wdów i wdowców, którzy mają prawo do co najmniej dwóch świadczeń emerytalno-rentowych, z których jedno stanowi renta rodzinna po zmarłym małżonku. Aby móc ją pobierać, należy jednak spełnić określone warunki.

Grażyna J. Leśniak 20.11.2024
Zmiany w składce zdrowotnej od 1 stycznia 2026 r. Rząd przedstawił założenia

Przedsiębiorcy rozliczający się według zasad ogólnych i skali podatkowej oraz liniowcy będą od 1 stycznia 2026 r. płacić składkę zdrowotną w wysokości 9 proc. od 75 proc. minimalnego wynagrodzenia, jeśli będą osiągali w danym miesiącu dochód do wysokości 1,5-krotności przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszanego przez prezesa GUS. Będzie też dodatkowa składka w wysokości 4,9 proc. od nadwyżki ponad 1,5-krotność przeciętnego wynagrodzenia, a liniowcy stracą możliwość rozliczenia zapłaconych składek w podatku dochodowym.

Grażyna J. Leśniak 18.11.2024
Prezydent podpisał nowelę ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności

Usprawnienie i zwiększenie efektywności systemu wdrażania Rozwoju Lokalnego Kierowanego przez Społeczność (RLKS) przewiduje ustawa z dnia 11 października 2024 r. o zmianie ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności. Jak poinformowała w czwartek Kancelaria Prezydenta, Andrzej Duda podpisał ją w środę, 13 listopada. Ustawa wejdzie w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 14.11.2024
Do poprawki nie tylko emerytury czerwcowe, ale i wcześniejsze

Problem osób, które w latach 2009-2019 przeszły na emeryturę w czerwcu, przez co - na skutek niekorzystnych zasad waloryzacji - ich świadczenia były nawet o kilkaset złotych niższe od tych, jakie otrzymywały te, które przeszły na emeryturę w kwietniu lub w maju, w końcu zostanie rozwiązany. Emerytura lub renta rodzinna ma - na ich wniosek złożony do ZUS - podlegać ponownemu ustaleniu wysokości. Zdaniem prawników to dobra regulacja, ale równie ważna i paląca jest sprawa wcześniejszych emerytur. Obie powinny zostać załatwione.

Grażyna J. Leśniak 06.11.2024
Bez konsultacji społecznych nie będzie nowego prawa

Już od jutra rządowi trudniej będzie, przy tworzeniu nowego prawa, omijać proces konsultacji publicznych, wykorzystując w tym celu projekty poselskie. W czwartek, 31 października, wchodzą w życie zmienione przepisy regulaminu Sejmu, które nakazują marszałkowi Sejmu kierowanie projektów poselskich do konsultacji publicznych i wymagają sporządzenia do nich oceny skutków regulacji. Każdy obywatel będzie mógł odtąd zgłosić własne uwagi do projektów poselskich, korzystając z Systemu Informacyjnego Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 30.10.2024
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1926.106.610

Rodzaj: Rozporządzenie z mocą ustawy
Tytuł: Uregulowanie obrotu pieniężnego.
Data aktu: 22/10/1926
Data ogłoszenia: 28/10/1926
Data wejścia w życie: 28/10/1926