Czytelniczka Prawo.pl  zapytała, czy w trakcie hospitalizacji dziecka, rodzic sprawujący opiekę nad nim w dzień, a także w nocy,  ma prawo za ten czas do płatnego zwolnienia lekarskiego, choć opiekę medyczną sprawują lekarze i pielęgniarki. 

Czytaj w LEX: Czy ojciec dziecka ma prawo do zasiłku opiekuńczego na dziecko w szpitalu, gdy bezrobotna mama opiekuje się drugim dzieckiem w domu >>

 

Na opiekę nad dzieckiem w szpitalu można otrzymać płatne zwolnienie lekarskie

Pracujący rodzic hospitalizowanego dziecka jest uprawniony do otrzymania zaświadczenia lekarskiego uprawniającego do zwolnienia z pracy i i wypłaty zasiłku opiekuńczego z ZUS, jeśli jego obecność przy chorym dziecku jest wskazana ze względów medycznych. Zgodnie bowiem z art. 32 ustawy świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego prawo do zwolnienia z pracy i zasiłku opiekuńczego przysługuje ubezpieczonemu rodzicowi zwolnionemu od wykonywania pracy z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki nad chorym dzieckiem.  Co ważne nie ma znaczenia forma zatrudnienie, o ile jest odprowadzana składka chorobowa.  Zatem rodzic na umowie o pracę, umowie zlecenia czy prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą ma prawo do tzw. płatnego L4, jeśli  obowiązkowo lub dobrowolnie odprowadza składkę chorobową. Ważny jest jednak wiek dziecka - od niego bowiem zależy liczba możliwych dni do wykorzystania. Rodzic ma prawo do:

  • 60 dni na opiekę nad chorym dzieckiem do 14 roku życia,
  • 14 dni, jeżeli dziecko jest w wieku powyżej 14 lat,
  • 30 dni, jeżeli rodzic opiekuje się chorym dzieckiem niepełnosprawnym w wieku od 8 do 18 lat.

Co ważne, L4 na dziecko w szpitalu przysługuje obojgu rodzicom, jednak nie mogą z niego skorzystać w tym samym czasie. Liczba dni przysługujących na opiekę nad chorym dzieckiem nie zmienia się w przypadku kilkorga dzieci w rodzinie. Jeśli więc matka przebywa z dzieckiem w szpitalu 10 dni, a w tym czasie zachorowało drugie dziecko, ma pięć dni przebywać w domu, to ojciec też ma prawo do zasiłku. Matka bowiem sprawuje opiekę nad chorym dzieckiem poza miejscem zamieszkania, tym samym ojciec jest uprawniony do zasiłku opiekuńczego za okres opieki nad drugim chorym dzieckiem. Skoro jednak jeden rodzic wykorzystał 10 dni zasiłku opiekuńczego, a drugi pięć, to do wykorzystania w tym roku kalendarzowym pozostanie 45 dni - od 60 dni odejmujemy w sumie 15 dni. 

 

Czy wystarczy zwolnienie L4 na druku ZLA?

Warunkiem koniecznym do uzyskania zwolnienia z pracy z prawem do zasiłku opiekuńczego jest dostarczenie

  1. zwolnienia lekarskiego w formie dokumentu elektronicznego (e-ZLA), na formularzu wydrukowanym z systemu teleinformatycznego, w formie wydruku zaświadczenia wystawionego elektronicznie (wydruk e-ZLA)
  2. wniosek o zasiłek opiekuńczy na druku Z-15A

Ponieważ opieka sprawowana przez członka rodziny nad dzieckiem w trakcie jego pobytu w szpitalu ma innych charakter niż opieka personelu medycznego, która polega głównie na leczeniu dziecka, istnieje możliwość otrzymania przez rodzica dziecka za czas pobytu w szpitalu zaświadczenia lekarskiego uprawniającego do zwolnienia z pracy i zasiłku opiekuńczego, jeśli lekarz sprawujący opiekę medyczną nad dzieckiem uzna, że są medyczne przesłanki, aby rodzic opiekował się dzieckiem w szpitalu. O wydaniu zaświadczenia decyduje lekarz.
Gdy więc lekarz leczący stwierdzi konieczność obecności rodzica przy dziecku i wystawi zaświadczenie ZLA, to nie ma podstaw do odmowy wypłaty zasiłku. Rodzic wraz ze zwolnieniem musi dostarczyć wypełniony druk Z-15A. Podaje w nim swoje dane: imię, nazwisko, PESEL, datę urodzenia dziecka, ale przede wszystkim oświadcza, czy jest domownik, który może zapewnić opiekę dziecku w okresie, za który ubiegam się o zasiłek opiekuńczy.

Kiedy ZUS może odmówić wypłaty zasiłku

ZUS może odmówić wypłacenia zasiłku opiekuńczego, jeżeli w domu są inne osoby mogące zaopiekować się chorym dzieckiem. Wyjątkiem są dzieci poniżej 2. roku życia, tu prawo do zasiłku opiekuńczego przysługuje nawet wówczas, gdy w domu są inni członkowie rodziny mogący zapewnić maluchowi opiekę). Jeżeli rodzice pracują w systemach pracy zmianowej uznaje się, że mogą oni sprawować opiekę nad dzieckiem na zmianę.  Z kolei, gdy dziecko trafi do szpitala podczas urlopu wypoczynkowego, to opiekunowi też nie będzie przysługiwał zasiłek, bo za czas urlopu przysługuje wynagrodzenie, a L4 nie przerywa urlopu. 

Czytaj w LEX: Czy matka może skorzystać z zasiłku opiekuńczego w szpitalu, gdy w tym czasie ojciec przebywa w domu na urlopie wypoczynkowym po to, żeby zaopiekować się drugim dzieckiem?

Jaka jest wysokość zasiłku i kto go wypłaca

Rodzicowi sprawującej opiekę nad chorym dzieckiem w okresie jego pobytu w szpitalu przysługuje zasiłek opiekuńczy w wysokości 80 proc. podstawy wymiary.  Niektórzy pytają, dlaczego nie 70 proc. pensji. Otóż zasiłek w wysokości 70 proc. podstawy przysługuje, gdy pracownik jest chory i przebywa w szpitalu. Tu zaś sprawuje opiekę nad chorym dzieckiem. Warto też pamiętać, że płatnik składek na ubezpieczenie chorobowe, a więc przykładowo pracodawca, staje się płatnikiem zasiłków należnych uprawnionym - ale tylko w czasie trwania ubezpieczenia, gdy zgłasza do ubezpieczenia chorobowego powyżej 20 ubezpieczonych. Jeśli zgłasza mniej niż 20 ubezpieczonych, zasiłek wypłaca ZUS. Wówczas płatnik musi jeszcze wystawić zaświadczenie na druku: 

  • Z-3 dla pracownika na umowie o pracę;
  • Z-3a dla objętego ubezpieczeniem chorobowym z innego tytułu, np. umowy zlecenia.

 

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.