Szpitale nie wiedzą, kiedy muszą wydać dokumentację medyczną za darmo

Rzecznik Praw Pacjenta uważa, że pacjenci mają prawo do wydawania pierwszej kopii dokumentacji medycznej za darmo. Wątpliwości mają szpitale, które otrzymują pierwsze wnioski. Urząd Ochrony Danych Osobowych podaje, że jeżeli pacjent zwróci się do administratora, np. do przychodni lub szpitala, z wnioskiem o kopię danych osobowych przetwarzanych w dokumentacji medycznej, nie oznacza to jednoznacznie, że otrzyma kopię dokumentacji.

21 czerwca br. Rzecznik Prawa Pacjenta opublikował swoje stanowisko, w którym podkreśla, że pacjenci mają prawo do bezpłatnej kopii dokumentacji medycznej po zmianach RODO jakie weszły w życie w maju br.

Rzecznik podkreśla, że RODO, wprowadza zmiany dotyczące obowiązku udostępnienia za darmo kopii przetwarzanych danych osobowych. Zdaniem Rzecznika te przepisy mają wpływ na sposób wydawania kopii dokumentacji medycznej. Jednym z nich jest obowiązek dostarczania kopii danych osobie, której te dane dotyczą. Rzecznik w swoim stanowisku podaje, że pierwsza kopia dokumentacji medycznej jest bezpłatna. Za kolejne kopie można pobierać opłaty.

Dane osobowe w dokumentacji

Rzecznik tłumaczy tym, że jeżeli dane osobowe przetwarzane są w prowadzonej dokumentacji medycznej, to dostarczenie kopii tych danych nie może być dokonane bez udostępnienia tej dokumentacji.

„Nie można zatem rozdzielić nośnika danych od samych danych. Ponadto nie można ograniczać prawa z art. 15 ust. 3 RODO, a żądanie wydania kopii danych osobowych przetwarzanych w dokumentacji medycznej powinno powodować powstanie obowiązku udostępnienia pacjentowi wszystkich stron tej dokumentacji” – podkreśla w swym stanowisku RPP i dodaje, że nośnikiem danych osobowych pacjenta jest w szczególności dokumentacja medyczna. Nie można bowiem sporządzić dokumentacji medycznej bez danych osobowych pacjenta.

 Zdaniem RPP z treści motywu 35 RODO wynika, że: „do danych osobowych dotyczących zdrowia należy zaliczyć wszystkie dane o stanie zdrowia osoby, której dane dotyczą, ujawniające informacje o przeszłym, obecnym lub przyszłym stanie fizycznego lub psychicznego zdrowia osoby, której dane dotyczą”. Wobec powyższego jeżeli wniosek pacjenta dotyczy żądania dostarczenia przez podmiot leczniczy kopii danych osobowych, sprowadza się do żądania dostarczenia kopii danych przetwarzanej w dokumentacji medycznej.

Rzecznik zaleca, by pacjenci do lecznic wysyłali wniosek, w którym mają wyraźnie wskazać, iż żądają kopii dokumentacji medycznej w trybie art. 15 ust. 3 RODO. Na koniec swojego stanowiska Rzecznik zaznacza, że to jest tylko jego opinia, a nie legalna interpretacja stanu prawnego.

Ponieważ i szpitale, i pacjenci mają wątpliwości, kiedy wydawać 

Cztery wnioski w szpitalu we Wrocławiu

Do Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego we Wrocławiu wpłynęły już cztery wnioski o udostępnienie pierwszej kopii dokumentacji medycznej za darmo wzorowane na informacji podanej na stronie RPP.

– Pacjenci, zgodnie z tym, co sugeruje Rzecznik Prawa Pacjenta, utożsamiają dane medyczne z dokumentacją medyczną i wnioskują o wydanie jej pierwszej kopii za darmo – potwierdza Marcin Haśko, mecenas z Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego we Wrocławiu. - Rzecznik postawił znak równości między pierwszą kopią danych osobowych i dokumentacją medyczną, a my mamy wątpliwości czy  informacja o przetwarzanych danych osobowych jest tożsama z dokumentacją medyczną i dlatego  szpital  nie zrealizował jeszcze tych wniosków.

Haśko dodaje, że taka interpretacja przepisów RODO wprowadza zamieszanie, bo na taki wniosek powinni wydać pacjentowi kopie wszystkich dokumentów, w których pojawiają się dane osobowe pacjenta, czyli nie tylko kartę choroby, dokumenty związane z leczeniem w oddziale, wyniki badań laboratoryjnych, ale także np. sprawozdania, które wysyłają do Narodowego Funduszu Zdrowia, gdzie są rozliczane realizowane świadczenia, bo tam też pojawiają się dane pacjentów.

- Zgodnie z art. 15 RODO, na który powołują się pacjenci administrator ma dostarczyć osobie, której dane dotyczą, kopię danych osobowych podlegających przetwarzaniu. Zatem pacjenci nie wnioskują tylko o dokumentacje medyczną, ale na podstawie takiego wniosku powinniśmy wydać także kopie wszystkich dokumentów, w których pojawiają się dane pacjenta – mówi Haśko. 

W Centrum Onkologii prawnicy analizują

Beata Jagielska, zastępca dyrektora ds. Lecznictwa Otwartego i  Rozliczeń Świadczeń Zdrowotnych Centrum Onkologii w Warszawie przyznaje, że wniosku o udzielenie dokumentacji medycznej za darmo jeszcze nie mają, ale ich prawnicy już analizują, jak mają się zachować w takiej sytuacji.

- Rzecznik Praw Pacjenta każe nam wydawać dokumentację medyczną za darmo, ale to oznacza dla nas duże koszty – mówi Beata Jagielska.

O tym, co to znaczy, że dokumenty mają być wydane niezwłocznie czytaj tutaj>>

UODO: Dwa różne uprawnienia

Urząd Ochrony Danych Osobowych (UODO) podkreśla, że prawa pacjenta dotyczącego dostępu do dokumentacji medycznej nie należy utożsamiać z przysługującym każdemu z nas na mocy ogólnego rozporządzenia o ochronie danych (RODO) prawem otrzymania kopii danych osobowych.

- Są to dwa różne prawa i służą różnym celom. Mogą, lecz nie zawsze muszą, być realizowane w odmienny sposób – podkreśla Agnieszka Świątek-Druś, rzecznik prasowy Urzędu Ochrony Danych Osobowych.

Zdaniem UODO jeżeli pacjent nie wskaże, że wnioskuje o realizację prawa na gruncie RODO, to udostępnienie dokumentacji medycznej powinno się odbyć na zasadach określonych w ustawy o prawach pacjenta. Jeśli pacjenta powoła się na RODO, ma prawo do bezpłatnej kopii danych osobowych, jeśli dokumentacja jest wydawana w oparciu o ustawą o prawach pacjenta placówka może pobierać opłaty.

Co istotne, pacjent ma prawo wyboru, z którego uprawnienia skorzysta. To, czy powoła się na RODO czy na u.p.p. wpływa na zakres informacji, które podmiot udzielający świadczeń zdrowotnych ma mu udostępnić.

- Pacjent, wnioskując o dostęp do dokumentacji medycznej, ma możliwość pozyskania wielu różnych informacji, których co do zasady nie jest uprawniony żądać na podstawie RODO – podkreśla podkreśla Agnieszka Świątek-Druś, rzecznik prasowy Urzędu Ochrony Danych Osobowych.

Podmiot zdecyduje czy skasuje

UODO podkreśla, że jeżeli pacjent zwróci się do lekarza bądź do podmiotu udzielającego świadczeń zdrowotnych o kopię przetwarzanych danych osobowych, to podmioty podejmą decyzję, w jaki sposób zrealizują to uprawniewnie. 

- Jeżeli pacjent zawnioskuje o kopię danych osobowych, czyli o możliwość skorzystania ze swojego prawa wynikającego z przepisów RODO, to placówka może je zrealizować, udostępniając mu darmo kopię dokumentacji medycznej, gdyż to może być dla niej najłatwiejsza forma zrealizowania żądania, chociaż nie jedyna – podkreśla Agnieszka Świątek-Druś. – Jeśli ktoś składa wniosek o wydanie kopii dokumentacji medycznej, wtedy zastosowanie mają przepisy ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta, co oznacza, że wtedy opłata może być pobrana, a dokumentacja musi zostać udostępniona w takiej formie, w jakiej zażąda tego pacjent.