Zostałem zatrudniony na stanowisku kierownika SP ZOZ w oparciu o umowę o pracę (z wykształcenia nie jestem lekarzem). Organem założycielskim SP ZOZ jest gmina. Jednostka samorządu terytorialnego powinna ogłosić konkurs na stanowisko zastępcy kierownika ds. medycznych. Gmina odwleka jednak ogłoszenie konkursu, a ja - jako kierownik SP ZOZ - chciałbym utworzyć stanowisko lekarza pełniącego obowiązki kierownika ds. medycznych. Gmina proponuje utworzenie stanowiska naczelnego lekarza.
Czy w przypadku, gdy organ założycielski SP ZOZ nie ogłosił konkursu na stanowisko zastępcy kierownika, kierownik zakładu może utworzyć stanowisko pełniącego obowiązki zastępcy kierownika SP ZOZ ds. medycznych lub lekarza naczelnego, na które powołany zostanie lekarz współpracujący z zakładem na podstawie umowy cywilno-prawnej (kontraktu)?
Nie, kierownik SP ZOZ niebędący lekarzem, nie może powołać lekarza na stanowisko pełniącego obowiązki zastępcy kierownika zakładu lub lekarza naczelnego.
Uzasadniając odpowiedź, należy zwrócić uwagę na dwa aspekty problemu.
1. Z unormowań wynikających z przepisu art. 44a ustawy z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej (tekst jedn.: Dz. U. z 2007 r. Nr 14, poz. 89 z późn. zm.; dalej jako: u.z.o.z.) wynika, że podmiotem odpowiedzialnym za dokonanie obsady stanowiska zastępcy kierownika zakładu w zakładzie, w którym kierownik nie jest lekarzem - jest tylko podmiot, który utworzył zakład (w pytaniu wskazano gminę). Gmina nie ma swobody w wyborze osoby na to stanowisko. Co do zasady możliwe jest podjęcie współpracy tylko z osobą wybraną w drodze konkursu (z zastrzeżeniem art. 44a ust. 3 i 4 u.z.o.z.). Jedyną dozwoloną formą podjęcia współpracy jest nawiązanie stosunku pracy. Z uwagi na precyzyjne unormowanie formy zatrudnienia zastępcy kierownika (umowa o pracę - art. 44a ust. 5 u.z.o.z.) niedopuszczalne jest nawiązywanie współpracy z tą osobą na podstawie umowy cywilnoprawnej. W literaturze postawiono tezę, że "wszelkie działania mające na celu nieobsadzanie" wskazanego w pytaniu stanowiska "lecz tworzenie - w zakresie merytorycznym tożsamym z tymi stanowiskami - inaczej nazwanych komórek organizacyjnych i innych stanowisk, będą stanowić próbę obejścia przepisów ustawy o zakładach opieki zdrowotnej. Takie działanie może być zakwestionowane zarówno przez organy nadzoru, jak i podmioty mające w tym swój interes prawny" - zob. M. Dercz, T. Rek, Komentarz, Ustawa o zakładach opieki zdrowotnej, ABC a Wolters Kluwer business, Warszawa 2006, s. 302.
2. Drugim ważnym aspektem jest fakt, że prawo nie stawia wymogu powołania zastępcy kierownika ds. lecznictwa w SP ZOZ. Z art. 44a u.z.o.z. nie wynika obowiązek powoływania zastępcy ds. medycznych, a jedynie obowiązek przeprowadzenia konkursu na to stanowisko, jeżeli zapadnie decyzja o jego powołaniu. O tym, czy takie stanowisko powinno być utworzone w konkretnym SP ZOZ stanowi przyjęty statut zakładu.
Zagrożenia
Przy zatrudnianiu osób na stanowiska kierownicze w publicznych zakładach opieki zdrowotnej obowiązuje procedura konkursowa. Zachowanie tej formy jest konieczne, z uwagi na fakt, że wynagrodzenie tych osób jest wypłacane ze środków publicznych. Pominięcie procedury konkursowej może spowodować postawienie zarzutu użycia środków publicznych w celach prywatnych oraz powierzenia stanowiska osobie bez wymaganych kwalifikacji.
Czy w przypadku, gdy organ założycielski SP ZOZ nie ogłosił konkursu na stanowisko zastępcy kierownika, kierownik zakładu może utworzyć stanowisko pełniącego obowiązki zastępcy kierownika SP ZOZ ds. medycznych lub lekarza naczelnego, na które powołany zostanie lekarz współpracujący z zakładem na podstawie umowy cywilno-prawnej (kontraktu)?
Nie, kierownik SP ZOZ niebędący lekarzem, nie może powołać lekarza na stanowisko pełniącego obowiązki zastępcy kierownika zakładu lub lekarza naczelnego.
Uzasadniając odpowiedź, należy zwrócić uwagę na dwa aspekty problemu.
1. Z unormowań wynikających z przepisu art. 44a ustawy z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej (tekst jedn.: Dz. U. z 2007 r. Nr 14, poz. 89 z późn. zm.; dalej jako: u.z.o.z.) wynika, że podmiotem odpowiedzialnym za dokonanie obsady stanowiska zastępcy kierownika zakładu w zakładzie, w którym kierownik nie jest lekarzem - jest tylko podmiot, który utworzył zakład (w pytaniu wskazano gminę). Gmina nie ma swobody w wyborze osoby na to stanowisko. Co do zasady możliwe jest podjęcie współpracy tylko z osobą wybraną w drodze konkursu (z zastrzeżeniem art. 44a ust. 3 i 4 u.z.o.z.). Jedyną dozwoloną formą podjęcia współpracy jest nawiązanie stosunku pracy. Z uwagi na precyzyjne unormowanie formy zatrudnienia zastępcy kierownika (umowa o pracę - art. 44a ust. 5 u.z.o.z.) niedopuszczalne jest nawiązywanie współpracy z tą osobą na podstawie umowy cywilnoprawnej. W literaturze postawiono tezę, że "wszelkie działania mające na celu nieobsadzanie" wskazanego w pytaniu stanowiska "lecz tworzenie - w zakresie merytorycznym tożsamym z tymi stanowiskami - inaczej nazwanych komórek organizacyjnych i innych stanowisk, będą stanowić próbę obejścia przepisów ustawy o zakładach opieki zdrowotnej. Takie działanie może być zakwestionowane zarówno przez organy nadzoru, jak i podmioty mające w tym swój interes prawny" - zob. M. Dercz, T. Rek, Komentarz, Ustawa o zakładach opieki zdrowotnej, ABC a Wolters Kluwer business, Warszawa 2006, s. 302.
2. Drugim ważnym aspektem jest fakt, że prawo nie stawia wymogu powołania zastępcy kierownika ds. lecznictwa w SP ZOZ. Z art. 44a u.z.o.z. nie wynika obowiązek powoływania zastępcy ds. medycznych, a jedynie obowiązek przeprowadzenia konkursu na to stanowisko, jeżeli zapadnie decyzja o jego powołaniu. O tym, czy takie stanowisko powinno być utworzone w konkretnym SP ZOZ stanowi przyjęty statut zakładu.
Zagrożenia
Przy zatrudnianiu osób na stanowiska kierownicze w publicznych zakładach opieki zdrowotnej obowiązuje procedura konkursowa. Zachowanie tej formy jest konieczne, z uwagi na fakt, że wynagrodzenie tych osób jest wypłacane ze środków publicznych. Pominięcie procedury konkursowej może spowodować postawienie zarzutu użycia środków publicznych w celach prywatnych oraz powierzenia stanowiska osobie bez wymaganych kwalifikacji.