Diagności laboratoryjni, farmaceuci i fizjoterapeuci będą szczepić przeciw COVID-19

Fizjoterapeuci, farmaceuci, higienistki szkolne i diagności laboratoryjni od dziś mają prawo wykonywania szczepień ochronnych przeciwko Covid-19 w sytuacji wystąpienia stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii. Takie uprawnienie przewiduje nowelizacja ustawy antycovidowej. Wprowadza ona też podstawę prawną do wystawiania skierowań na szczepienie i rejestracji zaszczepionych.

We wtorek 26 stycznia br. weszła w życie ustawa z 21 stycznia 2021 roku o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw.  Za jej sprawą powiększy się grono osób uprawnionych do wykonywania szczepień. A to za sprawą wprowadzenia zmian do ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi. Tyle, że po wypowiedzi na posiedzeniu sejmowej komisji Michała Dworczyka, szefa kancelarii premiera i pełnomocnika rządu do spraw szczepień, nie ma pewności, czy np. farmaceuci zostaną dopuszczeni do podawania szczepień w aptekach.

Czytaj również: Jest rozporządzenie w sprawie szczepień, ale nie mówi, kto ma pierwszeństwo >>

Kto może, a kto będzie mógł przeprowadzać szczepienia ochronne

Dotychczas, jak wskazuje adwokat dr Maciej Niezabitowski w opinii dla Krajowej Izby Diagnostów Laboratoryjnych, do przeprowadzenia szczepienia przeciwko COVID-19 uprawnieni są lekarze, lekarze dentyści, pielęgniarki, położne, felczerzy i ratownicy medyczni. Za sprawą noweli uprawnienia w tym zakresie zyskują również fizjoterapeuci, farmaceuci, diagności laboratoryjni, oraz higienistki szkolne. Z tym, że minister zdrowia w rozporządzeniu określi kwalifikacje, jakie muszą posiadać.  

Czy to dobry pomysł?  - To dobry pomysł, bo w obecnej sytuacji każda dodatkowa osoba wykonująca szczepienia jest potrzebna – mówi szef białostockiej Izby Aptekarskiej Tomasz Sawicki. Jak dodaje, liczy, że wielu farmaceutów zdecyduje się na poszerzenie swoich kompetencji i zgłosi się na dobrowolne kursy, które mają przygotować do wykonywania szczepień. Bo by uzyskać uprawnienia, trzeba przejść szkolenie i uzyskać certyfikat. Jak informuje Okręgowa Izba Aptekarska w Warszawie za Aptekarzem Polskim, kursy mają być dwuetapowe  (e-learning + część praktyczna). Przygotować je ma Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego, a ruszyć mają już pod koniec lutego.

Udział farmaceutów pod znakiem zapytania

Z tym, że we wtorek 5 stycznia podczas  posiedzenia sejmowej Komisji Zdrowia na temat stanu realizacji Narodowego Programu Szczepień przeciw COVID-19 na pytanie posła  Dariusz Klimcza, czy są przewidziane zaangażowanie farmaceutów w szczepienia i szkolenia dla nich i  farmaceutów, nie padła jasna odpowiedź. - Ostatecznie wybraliśmy bardziej konserwatywne rozwiązania, związane z kwalifikacją i wykonywaniem szczepień, bo to nie jest szczepionka na grypę stosowana od wielu lat . Na razie farmaceuci nie znaleźli się w tej grupie. Szczepionki nie są na całe życie i na pewno każdego roku będziemy musieli powtarzać operację i im bardziej ten proces będzie znany, będzie przyzwolenie środowiska i obywateli, aby pewne rygory rozluźniać - tłumaczył Michał Dworczyk.
Tymczasem poseł Klimcza zauważył, że w Polsce jest ponad 30 tys. farmaceutów, którzy mogliby skutecznie wspomóc program szczepień. O poszerzenie uprawnień farmaceutów zabiega Koalicja na rzecz szczepień w aptekach powstała poprzez zrzeszenie Ogólnopolskiego Programu Zwalczania Grypy, Naczelnej Izby Aptekarskiej oraz Związku Zawodowego Pracowników Farmacji. Twierdzi, że takie rozwiązanie, funkcjonujące już w trzynastu europejskich krajach. Tyle, że to bardziej chodzi o umożliwienie prowadzenia punktów szczepień w aptekach, bo nowelizacja na czas pandemii uprawnia farmaceutów do podawania szczepionki.

e-Skierowania i e-Rejestracja osób zaszczepionych

Ponadto ustawa wprowadza podstawę prawną do wystawiania e-skierowań i e-rejestrowania szczepień przeciwko Covid-19 w centralnym elektronicznym systemie. System już funkcjonuje dla osób z grupy zero, ale bez podstawy prawnej. Według danych Michała Dworczyka, szefa kancelarii premiera i pełnomocnika rządu do spraw szczepień, do wtorku 5 stycznia wystawiono ponad 700 tys. e-skierowań.  Z tym, że zgodnie z wytycznymi ministerstwa zdrowia e-skierowanie w imieniu lekarza może wystawić również asystent medyczny.

Ustawa zaś wskazuje, że e-skierowanie może wystawić lekarz za pośrednictwem systemu. Skierowania, tak jak jest to obecnie przyjęte zwyczajowo, mają być ważne 60 dni. Po wystawieniu skierowania można się zarejestrować na szczepienie. Zgodnie z wytycznymi, rejestracji na wykonanie szczepienia można dokonać za pośrednictwem Internetowego Konta Pacjenta z poziomu aplikacji gabinet.gov.pl. lub systemu gabinetowego/szpitalnego z którego na co dzień korzysta dany podmiot. Szczepienie przeciw COVID-19 to procedura(ICD-9) 99.557. Ta funkcjonalność jak pisze Ministerstwo Zdrowia jest dostępna już od 23 grudnia 2020 r.  I takie zasady przewiduje ustawa, która dopiero po jej podpisaniu przez prezydenta, ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw i wejściu w życie da podstawy prawne do stworzenia elektronicznego systemu rejestracji na szczepienia ochronne przeciwko COVID-19. Daje też podstawę Centrum e-Zdrowie, który zarządza platformą P1, do udostępnia danych o szczepieniach Narodowemu Funduszowi Zdrowia w celu kontrolowania i rozliczania udzielonych świadczeń opieki zdrowotnej.