1. Wprowadzenie
Projekt ustawy z dnia 10 października 2010 r. o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych opracowany przez Ministerstwo Zdrowia1 wprowadza obowiązek zawierania umów z Narodowym Funduszem Zdrowia („NFZ”) na realizację recept. Tylko apteki, które zawrą takie kontrakty, będą otrzymywały refundację leków.

2. Regulacje prawne
Zgodnie z art. 29 projektowanej ustawy umowa określa będzie w szczególności:
1)
imię i nazwisko osoby będącej kierownikiem apteki oraz jej numer prawa wykonywania zawodu;
2)
zobowiązanie do stosowania limitów, cen oraz odpłatności i dopłat określonych w obwieszczeniach informujących o wysokości cen urzędowych leków;
3)
prawa i obowiązki stron;
4)
kary umowne;
5)
warunki jej wypowiedzenia albo rozwiązania.

NFZ będzie zobowiązany do zawarcia takiej umowy i nie będzie mógł odmówić jej podpisania, chyba że w aptece uniemożliwiano lub utrudniano czynności kontrolne albo nie wykonano w terminie zaleceń pokontrolnych. Z drugiej strony umowę ma zawierać podmiot prowadzący aptekę.
W celu zawarcia umowy na realizację recept podmiot prowadzący aptekę powinien przedstawić następujące dokumenty:
1)
kopię zezwolenia na prowadzenie apteki;
2)
kopię dokumentu prawa wykonywania zawodu osoby będącej kierownikiem apteki;
3)
kopię pozytywnej uchwały okręgowej rady aptekarskiej o rękojmi należytego wykonywania zawodu przez osobę będącą kierownikiem apteki;
4)
aktualną ewidencję osób zatrudnionych w aptece wraz z numerami dokumentów prawa wykonywania zawodu;
5)
numer rachunku bankowego podmiotu prowadzącego aptekę.

Na mocy art. 30 apteka w celu realizacji świadczeń objętych umową na realizację recept, będzie miała obowiązek:
1)
zapewnić pacjentom dostępność refundowanych produktów;
2)
gromadzić i przekazywać NFZ, rzetelne i zgodne ze stanem faktycznym na dzień przekazania informacje zawarte w treści poszczególnych zrealizowanych recept na produkty refundowane;
3)
udostępniać do kontroli dokumentację, którą apteka jest obowiązana prowadzić;
4)
udostępnić do kontroli informacje o treści każdej umowy, w tym także uzgodnienia dokonanego w jakiejkolwiek formie, pomiędzy apteką a hurtownią farmaceutyczną, których celem jest nabycie leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego lub wyrobów medycznych;
5)
zamieścić na widocznym i łatwo dostępnym miejscu informacje o zamiennikach wydawanych w limicie;
6)
zwrócić refundację ceny produktu łącznie z ustawowymi odsetkami, jeżeli w wyniku kontroli zostanie stwierdzone, że realizacja recepty nastąpiła z naruszeniem przepisów;
7)
przechowywać recepty na produkty refundowane wraz z otaksowaniem przez okres 5 lat, liczonych od zakończenia roku kalendarzowego, w którym nastąpiła refundacja.

3. Wybrane przepisy projektu ustawy a praktyka
Zdziwienie może budzić fakt, że ustawodawca żąda przedstawiania szeregu danych dotyczących kierownika oraz osób zatrudnionych w aptece. Po pierwsze należy wskazać, że wśród pracowników apteki może być również personel pomocniczy (np. osoby sprzątające), w odniesieniu do których nie wydaje się dokumentów prawa wykonywania zawodu. Po drugie, dane takie gromadzone przez wojewódzkie inspektoraty farmaceutyczne sprawujące nadzór nad działalnością aptek. Brak jest jakiegokolwiek uzasadnienia dla zabierania takich danych przez NFZ. Ponadto, NFZ – w przypadku potrzeby dostępu da takich danych – może zgłosić odpowiednie zapotrzebowanie do wspomnianego organu administracji publicznej, a nie mnożyć bazy danych. W szczególności brak jest podstawy oraz wymogu aktualizacji informacji przekazanych przy okazji zawierania opisywanych umów.
Umowy na realizację recept będzie zawierać się oddzielnie dla każdej apteki. Powyższe oznacza, że podmiot prowadzący sieć aptek nie będzie mógł zawrzeć jednego kontraktu obejmującego kontrolowane przez niego placówki, ale będzie musiał podpisać szereg odrębnych umów.
(...)