1. Wprowadzenie
W podatku od nieruchomości mamy do czynienia zarówno ze stawkami kwotowymi, jak i stawkami procentowymi. Jest to związane z faktem, że chociaż podstawa opodatkowania w podatku od nieruchomości jest ujęta przede wszystkim ilościowo (powierzchnia gruntów lub budynków) – i w tym przypadku mamy do czynienia ze stawkami ilościowymi – to jednak występuje również podstawa opodatkowania ujęta wartościowo (w przypadku budowli związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą) – i w tym przypadku mamy do czynienia z procentową stawką podatku.
Specyfiką podatku od nieruchomości – jak również pozostałych podatków lokalnych (do pobierania których właściwe są gminne organy podatkowe, i które jednocześnie są dochodami gmin) – jest to, że władze lokalne mają pewne kompetencje do kształtowania wysokości opodatkowania.
W ramach tych kompetencji mogą ustalać wysokość stawek podatkowych (w ramach ustalonego w przepisach ustawy maksimum) oraz wprowadzać pozaustawowe zwolnienia przedmiotowe od podatku.

2. Stawki podatku dla budynków związanych z ochroną zdrowia
2.1. Uprawnienia rad gmin do określania stawek podatku
Przepis art. 5 ust. 1 in principio ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2006 r. Nr 121, poz. 844 z późn. zm.) - dalej u.p.o.l. stanowi, że to rada gminy, w drodze uchwały, określa wysokość stawek podatku od nieruchomości z tym, że stawki nie mogą przekroczyć rocznie wysokości określonej w ustawie o podatkach i opłatach lokalnych.
Przyjmuje się jednocześnie, że rada gminy nie może określić „zerowej” stawki podatku od nieruchomości (tak np. wyrok NSA z dnia 22 lipca 1993 r., sygn. akt SA/Kr 1050/93, Wokanda 1993/12/21).
Podkreślić tutaj jeszcze należy, że podatek od nieruchomości ma charakter podatku rocznego. Także stawki podatku od nieruchomości są stawkami rocznymi. W związku z tym ewentualna zmiana stawek podatku w trakcie trwania obowiązku podatkowego w danym roku podatkowym nie może wpływać na wysokość podatku w tym roku.
Przyjmuje się, że rada gminy (miasta) może w ciągu roku uchwalić nowe stawki podatku od nieruchomości, z tym że nowe stawki:
1) w stosunku do podatników, u których już wcześniej w tym roku powstał obowiązek podatkowy - nowe stawki mogą obowiązywać od dnia 1 stycznia następnego roku podatkowego;
2) w stosunku do podatników, u których obowiązek podatkowy powstaje po wejściu w życie uchwały - nowe stawki obowiązują od dnia powstania obowiązku podatkowego w trakcie roku.
Podkreśla się to także w orzecznictwie podatkowym. Przykładowo w orzeczeniu z dnia 24 lipca 1996 r., sygn. akt SA/Łd 77/95, ONSA 3/1997, poz. 123 NSA stwierdził: "Stawki podatku od nieruchomości, określone uchwałą rady gminy (art. 5 wyżej wymienionej ustawy), która weszła w życie w czasie roku podatkowego (...), nie mogą mieć zastosowania do obliczania wysokości podatku za ten rok podatkowy". Z kolei w uchwale Regionalnej Izby Obrachunkowej w Bydgoszczy z dnia 22 kwietnia 1999 r., XV/15/99, OwSS 3/1999, poz. 101 stwierdzono: "Podatek od nieruchomości jest podatkiem rocznym. Świadczy o tym zarówno sposób określenia jego stawek, jak i przyjęte zasady jego wymiaru i poboru. Oznacza to również, że stawki tego podatku, co do zasady, powinny być ustalane każdorazowo przed rozpoczęciem kolejnego roku podatkowego. Natomiast zmiana stawek podatku od nieruchomości w ciągu roku podatkowego nie jest sprzeczna z prawem, jednak mogą one obowiązywać dopiero od wejścia w życie uchwały zmieniającej ich wysokość i mieć zastosowanie tylko do tych podatników, u których obowiązek podatkowy powstał po wejściu w życie nowych stawek".
Przepisy ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, które przewidują stawki maksymalne dla poszczególnych kategorii budynków, pozwalają radom gmin różnicować stawki podatku od nieruchomości. Stosownie do art. 5 ust. 3 u.p.o.l. przy określaniu wysokości stawek podatku od nieruchomości dla budynków rada gminy może różnicować ich wysokość dla poszczególnych rodzajów przedmiotów opodatkowania, uwzględniając w szczególności lokalizację, sposób wykorzystywania, rodzaj zabudowy, stan techniczny oraz wiek budynków.
Z przepisów powyższych wynika, że stawki podatku mogą być różnicowane wyłącznie ze względu na kryterium przedmiotowe (cechy samych budynków). Nie można różnicować stawek podatku ze względu na kryterium podmiotowe, np. z uwagi na to w czyim posiadaniu czy czyją własnością jest dana nieruchomość (wyrok NSA z dnia 15 października 2003 r., sygn. akt SA/Sz 581/03, Glosa 2004/6/33), z uwagi na łączną powierzchnię wszystkich budynków i ich części danego podatnika (wyrok WSA w Warszawie z dnia 19 września 2006 r., sygn. akt III SA/Wa 1887/06, LEX nr 270331), ze względu na sytuację zdrowotną lub majątkową podatnika (wyrok NSA z dnia 20 czerwca 2002 r., sygn. akt I SA/Wr 109/00, LEX nr 77541), czy też stałe miejsce zamieszkania w gminie, bądź jego brak (wyrok NSA z dnia 4 listopada 1992 r., sygn. akt SA/Ka 965/92, POP 1995/5/97).

2.2. Budynek związany z prowadzoną działalnością w zakresie udzielania świadczeń zdrowotnych
W odrębny sposób – jeśli chodzi o możliwość ustalenia stawki podatku – potraktowane zostały budynki (ich części) zajęte na prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie udzielania świadczeń zdrowotnych. Stawka podatku dla takich budynków (ich części) w 2010 r. nie może przekroczyć 4,16 zł od m2 powierzchni użytkowej.
Zauważyć należy, że stawka ta nie dotyczy wszystkich budynków instytucji ochrony zdrowia, lecz wyłącznie tych, które są zajęte na prowadzenie działalności w zakresie udzielania świadczeń zdrowotnych.

3. Kontrowersje dotyczące stosowania stawek obniżonych dla budynków związanych z ochroną zdrowia
W kontekście stosowania tej stawki należy zwrócić uwagę na dwie kwestie: po pierwsze rozumienie pojęcia „działalność w zakresie udzielania świadczeń zdrowotnych”, po drugie – ocenę, które części budynków są zajęte na potrzeby udzielania świadczeń medycznych. (...)