Nowelizację ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii oraz o Państwowej Inspekcji Sanitarnej Sejm uchwalił, a Senat zaakceptował bez poprawek pod koniec lipca. Prezydent podpisał ją 3 sierpnia.
Nowela ma ograniczyć wytwarzanie i wprowadzanie do obrotu środków zastępczych i nowych substancji psychoaktywnych, potocznie nazywanych dopalaczami. W ostatnim tygodniu w woj. łódzkim 10 osób w wieku od 19 do 40 lat zmarło, prawdopodobnie z powodu zatrucia dopalaczami. Cztery osoby są hospitalizowane. Zatrzymano dziewięć podejrzanych osób.
Kara do 12 lat
Nowela zakłada penalizację posiadania nowej substancji psychoaktywnej - pod groźbą grzywny, a w przypadku znacznej ilości nowych substancji psychoaktywnych pod groźbą grzywny, ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności. Celem tego rozwiązania jest objęcie przepisami karnymi czynów związanych z dystrybucją nowych substancji psychoaktywnych, a tym samym umożliwienie pociągania do odpowiedzialności osób, które się tego dopuszczają.
Wpisywanie dopalaczy do wykazu Nowych Substancji Psychoaktywnych będzie szybsze. Wszystkie listy związków zakazanych będą stanowiły załącznik do rozporządzenia ministra zdrowia, a nie do ustawy. Ułatwi to ich aktualizację, a w efekcie przyspieszy delegalizację kolejnych dopalaczy.
Teraz lista zakazanych substancji jest załącznikiem do ustawy. By wpisać nowy związek chemiczny na listę zakazanych substancji, potrzebna jest nowelizacja ustawy, a to trwa miesiącami.
NIK: Ustawa o dopalaczach dziurawa przez brak uwzględnienia środków zastępczych
Wprowadzą prawo generyczne
Wykaz nowych substancji psychoaktywnych będzie zawierał nie tylko pojedyncze substancje psychoaktywne, ale także ich grupy o określonej strukturze chemicznej, czyli wprowadzane jest tzw. prawo generyczne.
Znowelizowane przepisy wprowadzają też obowiązek zgłaszania Państwowej Inspekcji Sanitarnej przypadków zatruć substancją psychoaktywną. Placówki, które podejrzewają pacjenta o ich stosowanie, będą musiały zawiadomić o tym powiatowego inspektora sanitarnego. Informacje o osobach, które trafiły do szpitala z powodu zatrucia dopalaczami, trzeba będzie także niezwłocznie przekazywać Głównemu Inspektorowi Sanitarnemu (GIS). Obecnie takie dane zbiera konsultant krajowy w dziedzinie toksykologii we współpracy z GIS.
Uzupełniono także przepisy dotyczące leczenia i rehabilitacji użytkowników nowych środków odurzających. Z badań wynika, że uzależniają one podobnie jak narkotyki.
Obowiązki dla przedsiębiorców
Przepisy przewidują obowiązek uzyskania przez przedsiębiorców zezwolenia na prowadzenie działalności w zakresie wytwarzania, przetwarzania, przerabiania, przywozu, wywozu oraz wprowadzenia do obrotu nowej substancji psychoaktywnej, w tym w postaci mieszaniny lub w wyrobie, oraz odpowiedniego dokumentowania tej działalności. Uzupełniono także przepisy dotyczące leczenia i rehabilitacji osób przyjmujących tzw. nowe środki odurzające.
Ministerstwo Zdrowia, uzasadniając konieczność zmiany przepisów, wskazywało, że tzw. dopalacze stanowią zagrożenie szczególnie dla dzieci i młodzieży. Problemem jest m.in. pojawianie się coraz nowszych substancji i ich sprzedaż pod pozorem legalności, np. jako kadzidełek lub produktów kolekcjonerskich, dystrybucja przez strony internetowe oraz przypadki zatruć tymi substancjami.
Prokurator generalny Zbigniew Ziobro poinformował w czwartek, że śledztwo w sprawie handlu dopalaczami przejmie departament do spraw przestępczości zorganizowanej Prokuratury Krajowej. Zaznaczył, że prokuratura rozważa w niektórych przypadkach postawienie zarzutu zabójstwa z zamiarem ewentualnym.
