Jak wskazuje resort zdrowia, który odpowiada za projekt zmiany rozporządzenia w zakresie świadczeń gwarantowanych z zakresu leczenia szpitalnego, propozycja wynika z opracowań analitycznych prezesa Agencji Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji (AOTMiT). Obecnie świadczeniobiorcy nie mają dostępu do świadczeń scharakteryzowanych procedurami związanymi z podaniem autogenicznego osocza bogatopłytkowego lub fibryny bogatopłytkowej, nie ma również zdefiniowanych wskazań klinicznych i szczegółowych warunków realizacji tych procedur w ramach świadczeń gwarantowanych. 

Osocze i fibryna zamiast komórek macierzystych 

Celem zmiany przepisów ma być więc wyłączenie z finansowania świadczeń nieskutecznych lub o nieudowodnionej skuteczności, związanych z wprowadzeniem czynników wzrostu z komórek macierzystych i pochodzenia autogenicznego oraz wprowadzenie do systemu świadczeń gwarantowanych alternatywnych i bezpiecznych terapii o potwierdzanej skuteczności klinicznej związanych z podaniem autogenicznego osocza bogatopłytkowego lub fibryny bogatopłytkowej, skutecznej w leczeniu chorób mięśni i stawów, kości szczęki i żuchwy oraz leczeniu wspomagającym przy przeszczepach skóry jak i ran przewlekłych, w oparzeniach, stopie cukrzycowej, a także owrzodzeniu żylnym.

Jak zaznacza resort, zgodnie z rekomendacją nr 50/2022 Prezesa AOTMiT, wyniki badań naukowych w zakresie powyższych kryteriów kwalifikacji do świadczenia, dla których potwierdza się skuteczność leczenia przez podanie autogenicznego osocza bogatopłytkowego lub fibryny bogatopłytkowej, wskazują – w zależności od wskazania – na następujące efekty zdrowotne: istotne statystycznie skrócenie długości pobytu w szpitalu (z 16 do 10 dni), zmniejszenie liczby opatrunków na ranę, obniżenie prawdopodobieństwa odrzucenia przeszczepu skóry, wyższe wskaźniki w zakresie całkowitego wygojenia rany, zmniejszenie natężenia bólu, istotne zmniejszenie obszaru owrzodzeń żylnych, lepsza ocena funkcji stawów.

Osocze bogatopłytkowe (PRP) jest autologicznym preparatem krwiopochodnym, w którym stężenie krwinek płytkowych jest kilkukrotnie (przynajmniej 2–3 razy) większe od normalnego i który zawiera płytkowe czynniki wzrostu. Fibryna bogatopłytkowa (PRF) jest koncentratem płytkowym o konsystencji żelu zawierającym cytokiny i czynniki wzrostu, który jest uzyskiwany przez odwirowanie pełnej krwi bezpośrednio po pobraniu. Od PRP różni się brakiem antykoagulantów oraz dynamiką i kinetyką uwalniania czynników bioaktywnych, w tym czynników wzrostu. Powstający z PRF skrzep, w porównaniu z aktywowanym PRP, posiada bardziej elastyczną sieć fibrynową, w której komórki są zdolne do migracji, a czas wydzielania czynników wzrostu jest wydłużony.