Przepis covidowy o automatycznym przedłużaniu orzeczeń o niepełnosprawności w pandemii i w stanie zagrożenia epidemicznego został uchylony ustawą z 9 marca 2023 r. o zmianie ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów oraz niektórych innych ustaw. Wprowadza ona nowe terminy ważności orzeczeń o niepełnosprawności. Przepisy te weszły w życie 6 sierpnia. 

Terminy upływu ważności orzeczeń o niepełnosprawności

Na ich podstawie orzeczenia, które utraciły moc w czasie pandemii i w stanie zagrożenia epidemicznego, ale dotąd były automatycznie przedłużane, będą ważne:

  • do 31 grudnia 2023 r. – jeśli ich ważność upłynęłaby do 31 grudnia 2020 r., czyli w pierwszym roku pandemii.
  • do 31 marca 2024 r. – jeśli ich ważność upłynęłaby w drugim roku pandemii, czyli w okresie od 1 stycznia 2021 r. do 31 grudnia 2021 r.
  • do 30 września 2024 r. – jeśli ich ważność upłynęła w okresie od 1 stycznia 2022 r. do 5 sierpnia 2023 r. (czyli do dnia, który poprzedził wejście w życie tych przepisów – 6 sierpnia 2023 r.).

Czytaj w LEX: Orzecznictwo o niepełnosprawności - poradnik na przykładach >

Wszystkie orzeczenia będą jednak ważne nie dłużej niż do dnia wydania nowego ostatecznego orzeczenia o niepełnosprawności lub jej stopniu. Dla przykładu, jeśli ktoś odwołuje się od orzeczenia wydanego przez miejski lub powiatowy zespół ds. orzekania o niepełnosprawności do wojewódzkiego zespołu nowe orzeczenie nie jest prawomocne, w tym czasie obowiązuje stare orzeczenie. Na odwołanie do wojewódzkiego zespołu są dwa tygodnie.

Czytaj także na Prawo.pl: Od 6 sierpnia obowiązują przepisy o terminach upływu ważności orzeczeń o niepełnosprawności

Orzeczenia „covidowe” będą stopniowo traciły ważność

Przypomnijmy, że w związku z obowiązującym w Polsce od 16 maja 2022 r. stanem zagrożenia epidemicznego, wciąż ważne były orzeczenia o niepełnosprawności lub jej stopniu, których termin upłynął po 31 marca 2020 roku, czyli po wejściu w życie nowelizacji o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19. Regulował to art. 15h tzw. ustawy covidowej. Orzeczenia miały tracić ważność po 60 dniach od dnia odwołania stanu epidemii lub zagrożenia epidemicznego. Stan zagrożenia epidemicznego został zniesiony w Polsce 1 lipca 2023 r. Art. 23 ustawy o zmianie ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów oraz niektórych innych ustaw zmienia przepisy covidowe o terminach upływu ważności orzeczeń według przedstawionych wyżej dat.

Czytaj w LEX: Orzeczenie o niepełnosprawności pracownika - na jakiej podstawie prawnej można je przetwarzać oraz gdzie przechowywać >>

Ważność kart parkingowych

Karty parkingowe dla osób indywidualnych zachowają ważność wedle identycznych zasad i terminów jak orzeczenia o niepełnosprawności podanych wyżej (art. 24 ust. 1 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów oraz niektórych innych ustaw). Jednak nie dłużej niż do dnia wydania nowego ostatecznego orzeczenia o niepełnosprawności.

Natomiast karty parkingowe dla placówek (art. 24 ust. 2), których ważność była przedłużana automatycznie na podstawie tzw. ustawy covidowej, zachowają ważność do 31 marca 2024 r.

Świadczenia z pomocy społecznej i inne

Świadczenia z pomocy społecznej, które zostały przyznane w związku z niepełnosprawnością, będą przyznane na identyczny okres, co ważność orzeczenia, czyli:

  • jeśli orzeczenie przed pandemią było ważne do 31 grudnia 2020 r. – zachowa ważność do 31 grudnia 2023 r. Świadczenia też będą przyznane do 31 grudnia 2023 r.
  • jeśli orzeczenie straciłoby ważność w okresie od 1 stycznia 2021 r. do 31 grudnia 2021 r. – zachowa ważność do 31 marca 2024 r. Do tej daty będą też przyznane świadczenia z pomocy społecznej.
  • jeśli orzeczenie straciłoby moc w okresie od 1 stycznia 2022 r. do dnia, który poprzedzał wejście w życie nowych przepisów, czyli 5 sierpnia 2023 r., zachowa ważność do 30 września 2024 r. Zatem i do 30 września 2024 będą przysługiwały świadczenia z pomocy społecznej powiązane z niepełnosprawnością.

Identyczne zasady i terminy będą obowiązywać przy uzależnionych od niepełnosprawności świadczeniach rodzinnych, świadczeniach z funduszu alimentacyjnego, zasiłkach dla opiekunów lub świadczeniach i dodatkach na pokrycie kosztów utrzymania dziecka lub osoby pełnoletniej w rodzinnej pieczy zastępczej.