Stowarzyszenie zażądało od dyrektora szpitala udzielenia informacji dotyczącej żywienia pacjentów w placówce, w tym możliwości korzystania przez nich z indywidualnie dobranej diety w tym wegańskiej i bezglutenowej. W odpowiedzi organ wezwał do uiszczenia opłaty od wniosku w kwocie 615 zł. Wnioskodawca zaskarżył tę odpowiedź do sądu, wskazując, że żądanie opłaty za udzielenie odpowiedzi nie znajduje podstawy prawnej.

Czytaj: Sędzia Szustakiewicz: Dostęp do informacji publicznej skłania do nadużycia prawa>>

Czytaj w LEX: Udostępnianie informacji publicznej na wniosek - opłata za udostępnienie informacji, decyzja odmowna albo umorzenie postępowania, procedura odwoławcza >

Dodatkowy koszt należy wyliczyć

Sąd stanął po stronie skarżącego. Wyjaśnił, że możliwość pobierania przez organ opłaty za dostęp do informacji publicznej związana z jest z ponoszeniem przez niego dodatkowych kosztów. Nie chodzi przy tym o koszty każdej dodatkowej aktywności organu bądź jego pracowników, a rzeczywiście poniesiony wydatek, ponad koszt funkcjonowania organu, związany z realizacją wskazanego we wniosku sposobu udostępnienia lub koniecznością przekształcenia informacji. Dopuszczalne jest przy tym wyłącznie indywidualne i konkretne obliczenie kosztów, a nie wprowadzenie określonego taryfikatora.

Czytaj w LEX: Koszty udostępnienia informacji publicznej >

Wprawdzie celem statutowym szpitala jest świadczenie usług medycznych, to jednak - szpital nie zatrudnia wyłącznie kadry medycznej, ale również personel do obsługi administracyjnej. Dlatego dla szpitala udostępnienie informacji publicznej nie zawsze będzie łączyło się z kosztami dodatkowymi, czyli kosztami ponad zasadniczy przedmiot działania szpitala. Sądowi nie spodobał się również sposób wyliczenia wysokości opłaty. Organ nie może bowiem łączyć uprawnienia do poboru opłaty z wynagrodzeniem za taką usługę.

Zobacz linię orzeczniczą w LEX: Tryb zaskarżenia bezczynności organów w sprawach wniosków o udostępnienie informacji publicznej >

Wysokość opłaty, pobieranej za dodatkowe koszty ma każdorazowo odpowiadać adekwatnym do poniesionych przez organ kosztów udostępnienia informacji, a tych szpital nie wykazał. Błędne było zatem określenie należnej opłaty w oparciu o wewnętrzny dokument szpitala (cennik usług), przez odniesienie tej wartości do prawdopodobnej ilości roboczogodzin.

Zobacz procedurę w LEX: Nałożenie opłaty związanej z dodatkowymi kosztami udostępnienia informacji publicznej >

Organ musi pouczyć o możliwości zmiany treści wniosku

Sąd zauważył również, że powiadomienie o wysokości opłaty jest obligatoryjnym i wstępnym etapem postępowania, poprzedzającym samą czynność materialno-techniczną udostępnienia informacji publicznej. Rzeczone powiadomienie umożliwia wnioskodawcy podjęcie decyzji o pokryciu kosztów udostępnianych informacji, gdyż ze względu na wysokość opłaty może on odstąpić od żądania udostępnienia informacji bądź zmienić sposób lub formę udostępnienia informacji. Dlatego szpital powinien pouczyć wnioskodawcę o możliwości ewentualnej zmiany zakresu lub formy wniosku albo jego cofnięciu i wyznaczyć mu do tego termin. W tej sprawie szpital wzywając wnioskodawcę do poniesienia ustalonych kosztów udostępnienia informacji, pozbawił go w istocie tego uprawnienia.

Wyrok WSA w Łodzi z 20.05.2020 r. II SA/Łd 23/20.

 

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.