Jakie obowiązki ciążą na lekarzu prowadzącym gabinet lekarski w związku z wytwarzaniem odpadów medycznych (np. zakaźne, amalgamat, itp.)?
Czy należy występować o jakieś pozwolenia?
Czy należy zdawać sprawozdanie z gospodarki odpadami?

Gospodarka niebezpiecznymi odpadami medycznymi w gabinetach lekarskich powinna być prowadzona zgodnie z wymogami określonymi w ustawie z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (tekst jedn.: Dz. U. z 2007 r. Nr 39, poz. 251 z późn. zm.) – dalej u.o.
Wytwórca odpadów medycznych lub odpadów weterynaryjnych jest obowiązany w zakresie wytwarzania tych odpadów uzyskać odpowiednią decyzję lub złożyć informację o wytwarzanych odpadach i sposobach gospodarowania nimi, tj. spełnić wymagania określone w art. 17 ust. 1 u.o. Zgodnie z tymi przepisami, wytwórca odpadów przed ich wytworzeniem, w zależności od rodzaju bądź ilości odpadów wytwarzanych w danym miejscu, powinien:
1)
uzyskać decyzję zatwierdzającą program gospodarki odpadami niebezpiecznymi, jeżeli wytwarza odpady niebezpieczne w ilości powyżej 0,1 Mg rocznie;
2)
przedłożyć informację o wytwarzanych odpadach oraz o sposobach gospodarowania wytworzonymi odpadami, jeżeli wytwarza odpady niebezpieczne w ilości do 0,1 Mg rocznie albo powyżej 5 Mg rocznie odpadów innych niż niebezpieczne.
Szczegółowe wymagania dla wniosku o zatwierdzenie programu gospodarki odpadami niebezpiecznymi oraz dla programu gospodarki odpadami niebezpiecznymi, który jest dołączany do tego wniosku, zawierają art. 19 i 20 u.o. Ustawa z dnia 22 stycznia 2010 r. o zmianie ustawy o odpadach oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 28, poz. 145) w przypadku ubiegania się o decyzję zatwierdzającą program gospodarki odpadami niebezpiecznymi, uchyliła z dniem 12 marca 2010 r. art. 21 ust. 2 u.o., zgodnie z którym decyzję taką można było wydać dopiero po uzyskaniu pozwolenia na użytkowanie obiektu albo po zakończeniu postępowania w sprawie zgłoszenia zmiany sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części w rozumieniu ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (tekst jedn.: Dz. U. z 2006 r. Nr 156, poz. 1118 z późn. zm.), jeżeli były wymagane. Wymagania dla informacji o wytwarzanych odpadach oraz o sposobach gospodarowania wytworzonymi odpadami określa art. 24 u.o.
Lekarz musi ponadto przestrzegać zasad związanych z procedurami dotyczącymi medycznych odpadów niebezpiecznych określonych rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 23 sierpnia 2007 r. w sprawie szczegółowego sposobu postępowania z odpadami medycznymi (Dz. U. Nr 162, poz. 1153) i przekazywać je podmiotowi posiadającemu wymagane prawem decyzje na gospodarowanie odpadami. W żadnym wypadku nie wolno medycznych odpadów niebezpiecznych wyrzucać do pojemników na odpady komunalne.
Prawdopodobieństwo, że w gabinecie lekarskim będzie wytwarzanych więcej niż 100 kg medycznych odpadów niebezpiecznych lub ponad 5 ton odpadów innych niż niebezpieczne (co zobowiązywałoby lekarza do zatwierdzenia programu gospodarki odpadami niebezpiecznymi) jest praktycznie niemożliwe, a zatem lekarz prowadzący gabinet będzie zobowiązany do składania informacji o wytwarzanych odpadach i sposobach gospodarowania nimi.
Zgodnie z art. 24 u.o. informację o wytwarzanych odpadach oraz sposobach gospodarowania wytworzonymi odpadami przedkłada się właściwemu organowi (najczęściej staroście) w terminie 30 dni przed dniem rozpoczęcia działalności powodującej powstawanie odpadów lub dniem zmiany tej działalności wpływającej na ilość lub rodzaj wytwarzanych odpadów lub sposobów gospodarowania nimi. Informację przedkłada się w czterech egzemplarzach. Właściwość miejscową organów określonych w ust. 2 ustala się według miejsca wytwarzania odpadów.

Informacja powinna zawierać:
1) wyszczególnienie rodzajów odpadów przewidzianych do wytwarzania, a w przypadkach, gdy określenie rodzaju nie jest wystarczające do ustalenia zagrożeń, jakie te odpady mogą powodować;
2) określenie ilości odpadów poszczególnych rodzajów przewidzianych do wytwarzania w ciągu roku;
3) informacje wskazujące na sposoby zapobiegania powstawaniu odpadów lub ograniczania ilości odpadów i ich negatywnego oddziaływania na środowisko;
4) opis dalszego sposobu gospodarowania odpadami, z uwzględnieniem zbierania, transportu, odzysku i unieszkodliwiania odpadów;
5) wskazanie miejsca i sposobu oraz rodzaju magazynowanych odpadów.
Informacja o wytwarzanych odpadach oraz sposobach gospodarowania wytworzonymi odpadami jest wymagana na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 2 u.o., tj. jeżeli wytwórca zamierza wytwarzać:
•\odpady niebezpieczne w ilości do 100 kg rocznie albo
•\odpady inne niż niebezpieczne w ilości powyżej 5 ton rocznie.

W odróżnieniu od pozwolenia na wytwarzanie i programu gospodarki odpadami niebezpiecznymi informacja z art. 24 u.o. nie musi być skwitowana żadną decyzją administracyjną. Wystarczy, że w terminie 30 dni przed rozpoczęciem działalności wytwórca odpadów złoży taką informację staroście, a w razie braku reakcji organu lekarz może zgodnie z prawem przystąpić do wykonywania działalności polegającej na prowadzeniu gabinetu lekarskiego, z czym wiąże się również powstawanie odpadów.

Alicja Brzezińska