Jak wygląda organizacja opieki całodobowej?
Kto może te usługi świadczyć i jakie warunki musi spełnić?

Z dniem 1 grudnia 2010 r. weszła w życie ustawa z dnia 29 października 2010 r. o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz o zmianie ustawy o świadczeniu pieniężnym i uprawnieniach przysługujących cywilnym niewidomym ofiarom działań wojennych (Dz. U. Nr 225, poz. 1465), która zmieniła tryb zawierania umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej w rodzaju podstawowa opieka zdrowotna, w zakresie nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej (NPL). Przy zawieraniu umów NPL został wyłączony tryb określony w art. 159 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027 z późn. zm.) i umowy w tym zakresie będą zawierane po przeprowadzeniu konkursu ofert lub rokowań. Warunki realizacji tych świadczeń określa załącznik nr 5 do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 29 sierpnia 2009 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej (Dz. U. Nr 139, poz. 1139 z późn. zm.) – dalej r.s.ś.g., a ponadto warunki zawierania i realizacji umów określa zarządzenie z dnia 23 grudnia 2010 r. nr 85/2010/DSOZ Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia, zm. zarządzeniem nr 10/2011/DSOZ z dnia 28 lutego 2011 r. dostępny na stronie: http://www.nfz.gov.pl/new/index.php?katnr=3&dzialnr=12&artnr=4335
Wynikiem ostatniej nowelizacji ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych jest rezygnacja przez ustawodawcę z koncepcji określonej w ustawie w dotychczasowym brzmieniu określającej, że umowy w zakresie NPL są zawierane, tak jak w przypadku pozostałych zakresów podstawowej opieki zdrowotnej, w trybie zwanym potocznie "wnioskowym" tj. bez przeprowadzenia konkursu ofert. Obecnie, konkursy ofert w tym zakresie zostały już zakończone i od 1 marca 2011 r. obowiązują już nowe zasady funkcjonowania NPL. Przedmiotem umowy NPL jest realizacja świadczeń udzielanych świadczeniobiorcom przez świadczeniodawcę, poza godzinami pracy określonymi w umowach o udzielanie świadczeń podstawowej opieki zdrowotnej, w przypadku nagłego zachorowania lub nagłego pogorszenia stanu zdrowia świadczeniobiorcy, które nie jest stanem nagłym, finansowanych przez Fundusz, a wskazanych w załączniku nr 5 Część I pkt 1 ppkt 1-3 r.s.ś.g. Jak wynika z treści zarządzenia Prezesa NFZ, świadczenia z tego zakresu są finansowane w formie ryczałtu miesięcznego, którego kwota jest uzależniona od liczby populacji objętej opieką konkretnego świadczeniodawcy. Źródłem stanowiącym podstawę do określenia wielkości populacji na danym obszarze zabezpieczenia co do zasady będą aktualne w chwili ogłoszenia postępowania dane na temat ludności według Głównego Urzędu Statystycznego, tj. Roczniki Demograficzne, a nie jak dotychczas zadeklarowana populacja do świadczeniodawcy podstawowej opieki zdrowotnej. Wielkość populacji w danym obszarze jest podawana w ogłoszeniu postępowania. Świadczeniodawca udzielający świadczeń NPL zapewnia gotowość do udzielania świadczeń w określonym miejscu udzielania świadczeń, w wymiarze co najmniej jednego lekarza i jednej pielęgniarki na każde rozpoczęte 50 000 osób zamieszkałych na obszarze zabezpieczenia.

Uwagi
Świadczeniodawca, który ma zawartą umowę o udzielanie świadczeń zdrowotnych w zakresie NPL jest zobowiązany w uruchomionych punktach udzielić świadczenia każdemu zgłaszającemu się pacjentowi, również zamieszkałemu poza obszarem zabezpieczenia.

Agnieszka Pietraszewska-Macheta