W jakiej formie należy udostępniać dokumentację medyczną firmom ubezpieczeniowym?
Kto podpisuje taką informację?

Dokumentację udostępnia się na podstawie decyzji kierownika zakładu opieki zdrowotnej z odpowiednim zastosowaniem przepisów art. 22 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o działalności ubezpieczeniowej (Dz. U. Nr 124, poz. 1151 z późn. zm.; dalej jako: u.d.u.).
Podstawą prawną do udostępniania dokumentacji medycznej firmom ubezpieczeniowym jest art. 26 ust. 3 pkt 7 ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta (Dz. U. z 2009 r. Nr 52, poz. 417 z późn. zm.; dalej jako u.p.p.). Powołany przepis stanowi, że zakład opieki zdrowotnej udostępnia dokumentację medyczną zakładom ubezpieczeń za zgodą pacjenta. Artykuł 22 u.d.u. określa minimalne wymagania dotyczące wniosku o udostępnienie dokumentacji przez zakład opieki zdrowotnej. Zgodnie z art. 22 ust. 2 i 3 u.d.u. wniosek o udostępnienie dokumentacji (a także każdej innej informacji o trybie i sposobie leczenia) musi zostać podpisany przez lekarza upoważnionego przez zakład ubezpieczeń. W praktyce nie wszystkie firmy ubezpieczeniowe stosują się do tych zaleceń. W takiej sytuacji wniosek należy zwrócić bez udostępnienia dokumentacji. Dane o stanie zdrowia należą bowiem do kategorii danych osobowych, a ponadto stanowią dobra osobiste. Takie informacje podlegają ochronie prawnej w zakresie ochrony danych osobowych, a także ochrony dóbr osobistych. Z kolei we wniosku firmy ubezpieczeniowej musi być zawarta informacja o posiadaniu przez firmę zgody ubezpieczonego, o którego dane firma ubezpieczeniowa występuje. Zgoda ta powinna dotyczyć udostępnienia informacji medycznej (dokumentacji medycznej i innych danych o przebiegu leczenia). Przedmiot takiej zgody jest bardzo istotny, bowiem polisa ubezpieczeniowa może zawierać ubezpieczenie od śmierci członka rodziny ubezpieczonego, a wówczas udostępnienie danych o zmarłym dla potrzeb ustalenia wysokości odszkodowania nie będzie możliwe.
Artykuł 26 ust. 1 u.p.p. stanowi, że dokumentacja medyczna może być udostępniona pacjentowi, jego przedstawicielowi ustawowemu bądź osobie przez niego upoważnionej. Stąd wynika, że każdy, kto występuje do zakładu opieki zdrowotnej o dokumentację bądź informacje o stanie zdrowia pacjenta, musi legitymować się jego imiennym upoważnieniem w formie pisemnej.

Informację o stanie zdrowia udostępnianą firmie ubezpieczeniowej podpisuje - zgodnie z § 53 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 21 grudnia 2006 r. w sprawie rodzajów i zakresu dokumentacji medycznej w zakładach opieki zdrowotnej oraz sposobu jej przetwarzania (Dz. U. Nr 247, poz. 1819 z późn. zm.) kierownik zakładu lub osoba przez niego upoważniona. W zasadzie zgodnie z powołanym przepisem kierownik wydaje decyzję o udostępnieniu, ale w praktyce może oznaczać to podpisanie informacji i tym samym spełnienie wymagania z § 53 rozporządzenia.
Formy udostępnienia dokumentacji zostały opisane w art. 27 u.p.p., a konkretna postać zależy właściwie od wniosku firmy ubezpieczeniowej.
Należy zwrócić uwagę na zasady odpłatności za udostępnienie dokumentacji medycznej. Zasady te różnią się od zasad wynikających z art. 27 u.p.p., a zawarte są w § 5 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 23 marca 2004 r. w sprawie szczegółowego zakresu i trybu udzielania zakładom ubezpieczeń informacji o stanie zdrowia ubezpieczonych lub osób, na rzecz których ma zostać zawarta umowa ubezpieczenia, oraz sposobu ustalania wysokości opłat za udzielenie tych informacji (Dz. U. Nr 71, poz. 654). Z powołanego przepisu wynika, że wysokość opłaty jest umowna.

Uwagi
Warto zwrócić uwagę, iż na rynku funkcjonują biura pośredniczące w odzyskiwaniu odszkodowań. Biura te także zwracają się o udostępnianie informacji o stanie zdrowia pacjenta. Takie wystąpienia należy traktować jak zwykłe wystąpienie, a jedyną podstawą do udzielania informacji czy wydania dokumentacji będzie w tym przypadku imienne upoważnienie - wydane przez pacjenta - osoby, która podpisuje wniosek o udzielenie informacji. W polskim systemie prawnym nie można bowiem udzielić pełnomocnictwa całej firmie (spółce, zakładowi). Wyjątkiem jest spółka brokerska, ale ten wyjątek nie ma tutaj zastosowania.
Agnieszka Sieńko