W czwartek 8 września 2016 roku wchodzą w życie przepisy opublikowanej 24 sierpnia 2016 roku w Dzienniku Ustaw nowelizacji dotyczącej ochrony zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych. Sejm uchwalił ją 22 lipca, a prezydent podpisał 12 sierpnia 2016.
Nowelizacja ustawy wdraża regulacje przyjętej w 2014 roku dyrektywy tytoniowej; termin wprowadzenia ich przez państwa UE minął 20 maja 2016.
Ustawa ogranicza miejsca palenia papierosów elektronicznych, analogicznie do obecnie obowiązującego zakazu palenia wyrobów tytoniowych w miejscach publicznych, na przykład na przystankach, na terenie podmiotów wykonujących działalność leczniczą, w placówkach oświatowych i obiektach sportowo-rekreacyjnych.
Do katalogu miejsc, gdzie właściciel lub zarządzający może wyznaczyć palarnię, między innymi hotelu, zakładu pracy, lokalu gastronomicznego czy domu spokojnej starości, dodano w noweli całodobowy oddział psychiatryczny z wyłączeniem oddziałów dysponujących warunkami wzmocnionego i maksymalnego zabezpieczenia.
Ustawa przewiduje, że w lokalach gastronomiczno-rozrywkowych z co najmniej dwoma pomieszczeniami możliwe będzie wyłączenie spod zakazu jednego zamkniętego pomieszczenia, jeżeli jest to pomieszczenie wyposażone w wentylację gwarantującą, że dym nie będzie przenikał do innych miejsc.
Zgodnie z nowelą zakazane będzie udostępnianie i sprzedaż papierosów elektronicznych i pojemników z płynem osobom poniżej 18 lat. W przypadku wątpliwości co do wieku, sprzedawca będzie mógł zażądać dokumentu potwierdzającego wiek. Nie będzie też można kupić e-papierosów i pojemników zapasowych w automatach.
Nowela wprowadza zmiany dotyczące klasycznych wyrobów tytoniowych. Na ich opakowaniach będą teraz musiały znaleźć się ostrzeżenia zdrowotne - zarówno tekstowe, jak i graficzne. Będą to między innymi hasła: "palenie niszczy zęby i dziąsła", "paleniem możesz zabić swoje nienarodzone dziecko", "palenie jest przyczyną miażdżycy" i „palenie zwiększa ryzyko impotencji”.
Z opakowań tytoniowych znikną natomiast informacje na temat poziomu substancji smolistych czy tlenków węgla. W zamian na pudełkach znajdą się komunikaty: "palenie zabija - rzuć teraz" oraz "dym tytoniowy zawiera ponad 70 substancji powodujących raka".
Zakazana będzie sprzedaż papierosów posiadających charakterystyczny aromat (z wyjątkiem papierosów mentolowych, na które ustanowiono w dyrektywie okres przejściowy do 2020 roku). Zabroniony będzie obrót, produkcja i import wyrobów tytoniowych zawierających kofeinę i taurynę oraz dodatki mające właściwości barwiące.
W ustawie zapisano, że wyroby tytoniowe wyprodukowane lub wprowadzone do obrotu oraz oznakowane zgodnie z dotychczasowymi przepisami przed dniem 28 lutego 2017 roku, papierosy elektroniczne lub pojemniki zapasowe wyprodukowane lub dopuszczone do obrotu nie później niż w terminie 6 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy oraz wyroby ziołowe do palenia wyprodukowane lub dopuszczone do obrotu przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, które nie spełniają wymagań, mogą być wprowadzane do obrotu do 20 maja 2017 roku.
Zakazane będzie reklamowanie i promocja e-papierosów oraz pojemników zapasowych. Promocję zdefiniowano w noweli między innymi jako publiczne rozdawanie wyrobów, organizowanie degustacji oraz organizowanie premiowanej sprzedaży. Reklamę z kolei opisano jako rozpowszechnianie komunikatów, wizerunków, nazw i symboli graficznych służących popularyzowaniu marek.
Wprowadzony będzie też zakaz sprzedaży transgranicznej na odległość (na przykład przez internet) wyrobów tytoniowych i elektronicznych papierosów oraz pojemników z płynem zawierającym nikotynę do ponownego ich napełniania.
Nowa regulacja wprowadza oznakowania jednostkowych opakowań wyrobów tytoniowych w sposób, który będzie umożliwiał rejestrowanie ich przemieszczeń; obowiązek ten ma wejść w życie 20 maja 2019 roku.
Ministerstwo zdrowia przy okazji procedowania nad ustawą alarmowało, że w Polsce liczba zgonów, które wynikają bezpośrednio z palenia tytoniu, według różnych szacunków, dochodzi do blisko 100 tysięcy rocznie - oprócz palaczy ofiarą dymu padają także osoby biernie narażone na wdychanie go. (pap)