Odpowiedź:
Przepisy prawa oraz umowy zawierane z Narodowym Funduszem Zdrowia nie wymagają, aby w trakcie transportu między szpitalami ciężarnej towarzyszyła położna.
Uzasadnienie:
Transport pomiędzy szpitalami, realizowany jest poza Państwowym Systemem Ratownictwa Medycznego. Zgodnie z § 8 ust. 2 ogólnych warunków umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej, stanowiących załącznik do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 6 maja 2008 roku w sprawie ogólnych warunków umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej (Dz. U. Nr 81, poz. 484), świadczeniodawca w ramach środków finansowych określonych w umowie, jest zobowiązany do zapewnienia usług transportu sanitarnego w przypadkach określonych w ustawie, z wyjątkiem świadczeniodawców udzielających świadczeń z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej, o ile nie zawarli oni odrębnej umowy w tym zakresie. Z przepisem tym korespondują przepisy rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 22 listopada 2013 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu leczenia szpitalnego (Dz. U. poz. 1520 z późn. zm.) - dalej r.ś.g.l.sz. Zgodnie z § 4 ust. 1 pkt 7 r.ś.g.l.sz. świadczeniodawca udzielający świadczeń gwarantowanych, o których mowa w § 3 ust. 1 r.ś.g.l.sz., w trybie hospitalizacji i hospitalizacji planowej, z wyłączeniem świadczeń realizowanych w szpitalnym oddziale ratunkowym, izbie przyjęć oraz wyjazdowym zespole sanitarnym typu „N”, powinien zapewniać co najmniej dostęp do środka transportu sanitarnego, z uwzględnieniem wskazań medycznych i ciągłości postępowania oraz w przypadkach uzasadnionych medycznie dostęp do opieki lekarskiej porównywalnej z udzielaną przez specjalistyczny zespół ratownictwa medycznego. Jeszcze bardziej lakonicznie kwestia ta została uregulowana w zarządzeniu Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia 19 grudnia 2013 r. w sprawie określenia warunków zawierania i realizacja umów w rodzaju leczenie szpitalne nr 89/2013/DSOZ, gdzie mowa jest jedynie o zapewnieniu świadczeń towarzyszących, w tym transportu sanitarnego. Przepisy prawa oraz treść umów łączących NFZ ze świadczeniodawcami, nie precyzują bliżej zasad realizacji transportu sanitarnego pomiędzy szpitalami, w związku z tym należy przyjąć jedynie, że w przypadkach uzasadnionych medycznie w ramach transportu powinien być zapewniony dostęp do opieki lekarskiej porównywalnej z udzielaną przez specjalistyczny zespół ratownictwa medycznego. W myśl art. 36 ust. 1 pkt 1 ustawy z 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym (Dz. U z 2013 r. poz. 757 z późn. zm.) - dalej u.p.r.m., w skład zespołu specjalistycznego wchodzą co najmniej trzy osoby uprawnione do wykonywania medycznych czynności ratunkowych, w tym lekarz systemu oraz pielęgniarka systemu lub ratownik medyczny. W skład zespołu specjalistycznego ratownictwa medycznego wchodzi więc pielęgniarka systemu, którą zgodnie z art. 3 pkt 6 u.p.r.m. jest pielęgniarka posiadającą tytuł specjalisty lub specjalizującą się w dziedzinie pielęgniarstwa ratunkowego, anestezjologii i intensywnej opieki, chirurgii, kardiologii, pediatrii, a także pielęgniarka posiadająca ukończony kurs kwalifikacyjny w dziedzinie pielęgniarstwa ratunkowego, anestezjologii i intensywnej opieki, chirurgii, kardiologii, pediatrii oraz posiadająca co najmniej 3-letni staż pracy w oddziałach tych specjalności, oddziałach pomocy doraźnej, izbach przyjęć lub pogotowiu ratunkowym. Bez wątpienia położna nie może być traktowana jako pielęgniarka systemu, a co za tym idzie nie można wymagać, aby położna wchodziła w skład zespołu asystującemu kobiecie transportowanej do porodu. Na marginesie można wspomnieć, że kwestia transportu ciężarnej w okresie okołoporodowym pomiędzy szpitalami nie została uregulowana także w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 20 września 2012 w sprawie standardów postępowania medycznego przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych z zakresu opieki okołoporodowej sprawowanej nad kobietą w okresie fizjologicznej ciąży, fizjologicznego porodu, połogu oraz opieki nad noworodkiem (Dz. U. poz. 1100).
Grzegorz Machulak, autor współpracuje z Serwisem Prawo i Zdrowie
Odpowiedzi udzielono 1 grudnia 2014 r.